>zc
oogle verlaagt introductieprijs
Gasunie verbiedt bellen in de auto
Supers klaar
voor nieuwe
prijzenslag
Kortste weg naar kerk en kruidenier
21
Under aandelen internetzoekmachine bij beursgang
LM verhoogt
ijzen weer
in dure olie
Bij drukte is het flippen
in een hokje
Nozema haalt zendmast neer
Huismerken sigaretten duurder
Winst Nestlé minder dan verwacht
ING trekt geld terug uit VS
Wessanen lijdt
minder verlies
actie: 0113-315649
«pzc.nl
■ailredactie@pzc.nl
jtbus31» 4460 AA Goes
/ertentie-exploitatie:
j en Midden-Zeeland: 0113-315520;
.mvS-Vlaanderen: 0114-372770;
ionaal: 020-4562500.
inderdag 19 augustus 2004
Elk land zijn
eigen koekje
>nn'ze redactie economie
IV YORK - Google heeft de
iiprijs van zijn aandelen
urniee het naar de beurs wil,
k verlaagd. Aanvankelijk
te s werelds meest gebruik-
niemetzoekmachine op een
roductieprijs van 108 tot 135
Harper aandeel. Dat is nu tus-
de 85 en 95 dollar, maakte
directie gisteren bekend.
het aantal aandelen dat
r de beurs gaat is aanzien-
verlaagd. Google biedt er nu
ile Eindhoven
ast 54 miljoen
ETERMEER - Van alle files
de Nederlandse snelwegen le-
tdie op de A2 rond Eindho-
het Nederlandse bedrijfsle-
dit jaar de meeste schade
54 miljoen euro. Dat
uit cijfers van de verla-
rsorganisatie EVO en Trans-
icnLogistiek Nederland.
vertraging van het vrachtver-
de snelwegen kost het
jrijfsleven over heel 2004
tr verwachting 513 miljoen
In de eerste helft van dit
rstonden Nederlanders bijna
procent langer in de file in
ivorig jaar.
topdrie van duurste files
m allemaal op de snelweg
Het traject Oudenrijn-Ever
gen staat met 43 miljoen eu-
op nummer twee. Vorig jaar
ed het A2-traject Holend-
kOudenrijn bovenaan,
irdat is met een schade van
Eiljoen euro gedaald naar de
sfeplaats. ANP
ISTELVEEN - Luchtvaart-
itschappij KLM verhoogt
1 september de prijs van een
;et met gemiddeld 3 euro.
M ziet zich genoodzaakt tot
prijsverhoging door de extre-
gvan de brandstofprij-
.zo liet het bedrijf gisteren
Ie».
is de derde keer in drie
aden dat KLM de prijzen
schroeft. Een week geleden
idigde KLM aan met ingang
lafgelopen maandag de tick-
ijzen wereldwijd met 1 tot 3
cent te verhogen, afhanke-
van het soort ticket en de he
lming. Volgens de lucht-
ftnaatschappij moet de reizi-
meer betalen, omdat de
tg aantrekt.
iei stelde KLM al een brand-
loeslag van 4 euro per gevlo-
iraject in. KLM zal de nieu-
brandstoftoeslag verlagen
de prijs van een vat (159 li-
ntwe olie gedurende dertig
f;n op of onder de 35 dollar
it Gisteren kostte een vat
1 bijna 47 euro.
Cderbedrijf Air France maak-
isteren ook bekend zijn tick-
ijzen te verhogen met een
tndstoftoeslag. Met ingang
volgende week dinsdag kost
binnenlands ticket in Frank-
2 euro en een Europees tick-
•3 euro meer. Op lange-
hndsvluchten zullen passa-
5 gemiddeld 12 euro extra
«ei betalen. ANP
19,6 miljoen aan, terwijl het er
eerst 25,7 miljoen waren. Op ba
sis van de oorspronkelijke plan
nen zou de beursgang 3,3 mil
jard dollar hebben opgeleverd.
Nu blijft de teller steken bij
bijna 1,9 miljard dollar.
Ook de oprichters van Google,
Larry Page en Sergey Brin. ver
dienen minder. Zij verkopen
straks ruim 480.000 aandelen in
plaats van de circa 960.000 die
zij eerder in gedachten hadden.
Het verlagen van de introductie
prijs en het aantal uit te geven
aandelen vormt een nieuwe te
genvaller voor Google. De beurs
gang van de populaire zoekma
chine ging tot nu toe met horten
en stoten.
Vragen
Er rezen al vrij snel vragen over
de marktwaarde van bijna 37
miljard dollar die het bedrijf
zichzelf toedichtte. Dat bedrag
is hoger dan wat concerns als
Philips en Unilever op de beurs
waard zijn.
Ook keken analisten op van de
manier waarop Google de aande
len aan de man brengt. Het be
drijf koos voor een internetvei
ling, waarop echter alleen Ame
rikaanse beleggers konden in
schrijven. Bovendien bleken
kleine beleggers geen kans te
maken op een aandeel, omdat
zij niet voldeden aan de vermo-
genseisen die 'de begeleidende
banken stellen.
Vorige week kwamen de oprich
ters van het bedrijf negatief in
het nieuws omdat zij een inter
view hadden gegeven aan het
mannenblad Playboy. Met het
vraaggesprek overtraden zij de
stilte die zij hangende de beurs
gang in acht hadden moeten ne
men. Dinsdag wachtte Google
vergeefs op toestemming van de
Amerikaanse beursautoriteiten
SEC om met de handel te begin
nen.
Goedkeuring
Google hoopt dat de beursautori
teiten alsnog hun goedkeuring
geven aan de beursgang. Eerder
deze week bleek dat de SEC in
formeel onderzoek doet naar de
verstrekking van opties en aan
delen aan werknemers bij Goog
le. De onderneming had aange
geven dat het met de verstrek
king van opties en aandelen mo
gelijk regels heeft overtreden.
De beloningen hadden moeten
worden aangemeld, maar Goog
le verzuimde dat. Nu dreigen
boetes of andere sancties, aldus
de onderneming eerder deze
week in een document dat via
de beursautoriteiten is vrijgege
ven. ANP
Sharon Haak (1) en Kim van Kranenburg zijn aan het werk in 'booth 2' - oftewel hokje 2.
door Raymond de Frel
TERNEUZEN - McDonald's staat voor
met je handen eten. Maar dan wel vaak
in een hectische omgeving. Zo ook in
Terneuzen. Klanten willen nu eenmaal
zo snel mogelijk worden geholpen. Dat
betekent doorpezen in de keuken en
vlug pratende werknemers aan de kas
sa. Eén deur verder is het daarentegen
heerlijk rustig.
Een geluiddichte deur zorgt ervoor dat
de drukte van de keuken mijlenver weg
lijkt. „Daarom zit ik hier ook zo graag",
vertelt Kim van Kranenburg (20) uit
Terneuzen. Samen met haar collega
Sharon Haak (19) is zij belast met het
verwerken van de 'autoklanten' bij de
McDrive. Van Kranenburg neemt de be
stellingen op, Haak levert de hambur
gers, frites en frisdrank vanuit 'booth 2'
af bij de hongerige automobilisten.
„Voor het werken bij de McDrive moet
je echt stressbestendig zijn. Zeker op de
afleverpost. Laat mij maar bestéllingen
opnemen, want ik ga al flippen als er
tien auto's op bestellingen staan te
wachten. Sharon blijft wel altijd rus
tig", aldus Van Kranenburg.
Waar Van Kranenburg in relatieve rust
werkt, is het bij de afleverpost juist
drukte alom. Overzicht houden is hier
een pré, een organiserend vermogen een
must. Het 'domein' van Van Kranen
burg is een hokje van amper vier vier
kante meter. Een headset (koptelefoon
en microfoon) en beeldscherm zorgen er
voor dat het contact met de klant en
foto Camile Schelstraete
haar collega optimaal is, een touch-
screenkassa maakt het noteren van be
stellingen tot koud kunstje. „Als er een
klant aan de paal staat, krijg ik een
piepje te horen. Op de headset zitten
twee knoppen. Met de ene knop bereik
ik Sharon, met de andere de klant.
Weet je wat leuk is? Als ik om een mo
mentje geduld vraag, denken veel men
sen dat het contact tijdelijk is verbro
ken. Maar ik hoor alles wat er buiten ge
beurt. Dus ook het gemopper van men
sen die vinden dat alles te lang duurt."
van onze redactie economie
GRONINGEN - De Nederland
se Gasunie heeft al haar mede
werkers verboden voortaan te te
lefoneren in de auto. Ook hands-
free bellen in de auto is niet toe
gestaan voor de medewerkers.
Dat heeft hoofddirecteur H.
Dijkgraaf gisteren laten weten.
Volgens een woordvoerder is het
besluit genomen, omdat uit on
derzoek is gebleken dat mobiel
bellen duidelijk een negatief ef
fect heeft op de veiligheid in het
verkeer.
Het is in Nederland toegestaan
om handsfree te bellen tijdens
het autorijden, maar volgens de
Gasunie kan dat leiden tot on
voorspelbaar en dus gevaarlijk
rijgedrag. Het bedrijf wijst er
op dat onderzoek heeft aange
toond dat het concentratie- en
reactievermogen door het bellen
tijdens het autorijden afneemt.
Verder komt naar voren dat
handsfree bellen nauwelijks vei
liger is dan handmatig bellen
Uit een studie in Engeland is
zelfs gebleken dat mobiel bellen
in de auto riskanter is dan
drankgebruik.
Medewerkers van de Gasunie
mogen pas bellen wanneer de au
to of bedrijfswagen op een veili
ge plaats tot stilstand is geko
men. Het bedrijf maakt een uit
zondering bij ernstige, dan wel
levensbedreigende situaties.
Ook andere bedrijven in Neder
land overwegen een verbod of
hebben zo'n verbod al inge
voerd. De Nederlandse Aardolie
Maatschappij in Assen neemt er
voor het eind van het jaar een
besluit over. Shell Nederland
heeft bij enkele divisies al een
verbod op mobiel bellen vanuit
de auto afgekondigd. ANP
het gleufje. De hele wereld kan er in, in
stukjes.
Het apparaat is bedoeld om automobi
listen de weg te wijzen. Dat is niet
nieuw, er zijn meer navigatiesystemen
voor in auto's. Meestal ingebouwd.
Maar de TomTom Go zit niet vast in de
auto, hij kan ook mee op de fiets en in
de trein. Echt nodig is hij niet in de
trein, maar te meer plezier is er aan te
beleven buiten het station in een vreem
de stad.
Hij kan elk adres vinden en wijst de
weg naar de dichtstbijzijnde Aldi.
De bediening van het apparaatje is zo
eenvoudig als die van een geldauto
maat. Door met een vinger op het beeld
scherm letters, cijfers of plaatjes aan te
raken geeft de gebruiker opdrachten.
Bijvoorbeeld om vanaf de plek waar
men is de weg naar huis terug te vin
den. Met bewegende plattegrondjes en
met stemgeluid: 'na driehonderd meter
rechtsaf'. De gebruiker van de Tom-
Tom moet wel zijn eigen kop er nog bij
hebben. Soms schat het machientje de
afstand verkeerd. Niet na driehonderd,
maar soms al na twintig meter moet
men rechtsaf. De plattegrond op het
beeldscherm geeft dat goed aan. De
stem zit er wel eens naast.
Dit soort apparaten werkt met naviga-
tiesateUieten. Een Global Positioning
System (GPS) bepaalt aan de hand van
de positie van een aantal satellieten in
de ruimte zijn eigen positie op aarde en
geeft dat op een beeldschermpje door
aan de gebruiker.
Schepen varen op satellietnavigatie,
Amerikaanse tanks vinden er hun weg
mee in verre woestijnen net als bestel
wagenchauffeurs in moderne bebouw
de kommen die zo vreemd in elkaar zit
ten dat iemand zonder navigatiesys
teem er niet meer uit komt en pas na ja
ren weer wordt teruggevonden. Niks
nieuws. Maar de TomTom Go spreekt
tot mijn verbeelding. Hij heeft het in
zich om nog veel meer te kunnen vertel
len.
Nu al kan de gebruiker veel te weten
komen over een omgeving waarin hij
verzeild is geraakt. De TomTom noemt,
als het hem gevraagd wordt, alle ker
ken, moskeeën en andere godshuizen
op in de buurt en stippelt de route uit
naar de kerk van keuze. Ik weet nu pas,
dankzij mijn navigator, dat er binnen
een straal van 10 kilometer rond mijn
huis 91 gebedsplekken (zo noemt mijn
TomTom ze) staan.
Ook casino's weet het ding feilloos te
vinden, eethuizen, tankstations, rustge-
LOPIKERKAPEL - Een van de drie radiozendmasten, die
deels het beeld van de Lopikerwaard bepalen, gaat zater
dag neer. Een aantal tuien van de noordelijkste midden-
golfzendmast wordt opgeblazen, waardoor het 165 meter
hoge gevaarte volgens plan in het weiland naast het
hoofdkantoor van de Nederlandsche Omroep-Zender-
maatschappij (Nozema) in Lopikerkapel terechtkomt.
Met de afbraak verdwijnt volgens Nozema een stukje
radiogeschiedenis. Van 1945 tot 1980 stuurde de
AM-zendmast uitzendingen van Hilversum I en II de
lucht in. ANP
DEN HAAG - Het kabinet wil de prijs van sigaretten en
shag van huismerken verhogen. Volgend jaar zou een pak
je met twintig sigaretten 15 cent duurder moeten worden.
De prijs van een pakje shag stijgt met twintig cent.
Dat blijkt uit de plannen voor volgend jaar die het kabi
net op prinsjesdag presenteert, meldden ingewijden giste
ren. De accijnsverhoging levert 14 miljoen euro op, die be
stemd is voor de monumentenzorg.
Dit jaar verhoogde het kabinet al de algemene accijns op
sigaretten met 46 eurocent. Samen met de BTW over die
accijnsverhoging werden op 1 februari pakjes sigaretten
van 25 stuks daardoor 55 eurocent duurder. ANP
VEVEY - Het Zwitserse levensmiddelenconcem Nestlé
heeft in het eerste halfjaar een nettowinst geboekt van
1,89 miljard euro. In dezelfde periode vorig jaar was dat
1,85 miljard euro. Het cijfer is iets lager dan analisten
hadden verwacht. De omzet ging 2,5 procent omhoog
naar 28,23 miljard euro,
Nestlé verkocht meer koffie en diervoeding en wist de kos
ten terug te brengen. Daarnaast stoot het onderdelen af
die minder winstgevend waren. De autonome omzetgroei
bleef met 4,6 procent achter bij de verwachtingen. In de
zelfde periode vorig jaar was die 5,5 procent. ANP
AMSTERDAM - ING-dochter ING Financial Services
gaat in de Verenigde Staten voor het einde van dit jaar cir
ca vijf miljard dollar terughalen uit fondsen van Janus Ca
pital Group. Het gaat om beleggersgeld dat is gestoken in
een pensioenproduct dat te vergelijken valt met een lijf
rentepolis, zo heeft een woordvoerder van ING gisteren
bevestigd. ING besloot eind juli al tot de stap. De belang
rijkste redenen voor de terugtrekking waren de achterblij
vende prestaties van de betrokken Janus-fondsen en
klachten van klanten. ANP
blijft bestaan. „Degene die na
deze slag overeind blijft, gaat
over tien jaar veel geld verdie
nen. Dan zijn er nog maar een
paar partijen over die de markt
kunnen verdelen." Nederland
telt volgens de supermarktex
pert te veel verschillende super
marktformules. „Formules gaan
verdwijnen. Zo verwacht ik dat
familiebedrijven samen gaan
werken. Ik heb begrepen dat
Dirk van den Broek dat gaat
doen met Dekamarkt en DeWit-
Komart."
Volgens Hemmes is het gebruike
lijk dat supermarkten in septem
ber met acties komen om klan
ten terug te winnen. „Ik heb
geen signalen gehoord dat er
weer flink gestunt gaat worden.
Ze hebben al zoveel geld wegge
geven dat ik niet direct een twee
de supermarktoorlog ver
wacht."
Als er echter één supermarkt
gaat stunten, dan kan de rest
niet achterblijven. „Het is de
grote vraag of dit ook echt ge
beurt." Grievink van CapGemi-
ni denkt dat Albert Heijn wil
proberen verder marktaandeel
te winnen. Dat hoeft niet per se
te betekenen dat de prijzen ver
der zakken. „De ketens kunnen
ook proberen creatief te zijn om
klanten te lokken." ANP
bieden, tandartsen en geldautomaten.
Zin in een bergtop? De TomTom vindt
er een. De Amerongse berg is 77,1 kilo
meter bij mijn huis vandaan.
Het is allemaal te vinden door op het
beeldscherm het plaatje 'nuttige plaat
sen' aan te raken. Erg nuttig, een berg
top. Alleen een van de allernuttigste
plaatsen ontbreekt. Een openbaar toi
let is nergens in de hele Benelux te be
kennen. Kan makkelijk alsnog worden
ingevoerd. En het wordt helemaal mooi
als binnenkort het ding op elke plek
waar men zich bevindt kan zeggen
waar de bushalte's zijn, hoe laat de bus
er zal komen en waar die dan naar toe
gaat. Het hele net van openbaar ver
voer overzichtelijk in mijn TomTomme-
tje. Ik heb aanwijzingen dat er over ge
dacht wordt. Toiletten en bushaltes.
Wouter Klootwijk
door Tim Preger
AMSTERDAM - De supermarkt
branche maakt zich op voor een
nieuwe ronde in de prijzenslag.
In september proberen de win
kels traditioneel om de net van
vakantie teruggekeerde klanten
te lokken met aanbiedingen.
De supermarktformule C1000
zette gisteren de toon met een
paginagrote krantenadverten
tie, waarmee de relatieve rust
die anderhalve maand heerste,
werd doorbroken. Volgens een
woordvoerster van moederbe
drijf Schuitema gaat het om een
eenmalige actie in samenwer
king met Unilever.
Supermarktde^kundigen ver
schillen van mening over de in
tensiteit van de nieuwe ronde.
Branchedeskundige Gerard Rut-
te verwacht vuurwerk, omdat
enkele ketens zullen proberen
de concurrentie de beslissende
slag toe te brengen. Supermarkt-
adviseur Erik Hemmes vraagt
zich af of supermarkten nog wel
verder kunnen met prijsverlagin
gen. „Er is al zoveel geld wegge
geven." Levensmiddelenexpert
Jan Willem Grievink van CapGe-
mini denkt dat Albert Heijn de
toon gaat zetten, omdat die ke
ten verder marktaandeel terug
wil winnen.
Sleutel
Bi] Albert Heijn lijkt dus de sleu
tel te liggen. De woordvoerster
van de marktleider in de super
marktwereld wil niets zeggen
over de inhoud van de acties die
het de komende weken voert.
„We gaan de consumenten ver
rassen", is het enige dat zij er
over kwijt wil.
Volgens Rutte moet Albert He
ijn wel wat. „Ze hebben het ver
loren marktaandeel nog niet te
ruggewonnen. Ik denk dus dat
Albert Heijn zijn best gaat doen
om meer klanten binnen te ha
len. Zo'n actie heeft niet alleen
tot doel om de consumenten te
verwennen, maar ook om de con
currentie zware schade toe te
brengen."
Volgens Rutte bepalen de ketens
in de komende twee jaar wie er
AMSTELVEEN - Het nettover
lies van Wessanen is vorig jaar
uitgekomen op 33,2 miljoen eu
ro. een miljoen euro minder dan
aanvankelijk was gedacht.
Het voedingsmiddelenconcern
kwam gisteren pas met definitie
ve cijfers, omdat Wessanen vo
rig jaar fouten in de boekhou
ding van de Amerikaanse doch
ter Tree of Life ontdekte.
De fouten hadden vooral betrek
king op waarderingen en voorra
den. Wessanen besloot tot een
onafhankelijk onderzoek. De
problemen leidden onder meer
tot het vertrek van financieel
topman Kramer in maart. ANP