Chef Kopassus
komt goed weg
Chemie Balkenende en Barroso
Evacuatie in Florida door orkaan
Lichte bomexplosies
in noorden Spanje
na telefoontje ETA
Bush zet Giuliani
in tegen Kerry
Generaal Indonesië vrijuit na bloedbad
Italië verscherpt veiligheidsmaatregelen
Man zat
41 jaar
onschuldig
in de cel
Amerikaan valt 145 kilo af
Autonomie Albanezen Macedonië
Nederlanders gestrand in Ghana
Negentiende dode gasramp België
Warschau berekent oorlogsschade
Franse crimineel Sobhraj
krijgt in Nepal levenslang
vrijdag 13 augustus 2004
ffinnze redactie buitenland
umRTA - De chef van de In-
lonesische elite-eenheid Kopas-
suf_ generaal-majoor Sriyanto
luntarsan. gaat vrijuit, omdat
lij volgens een rechtbank in Ja-
arta niet verantwoordelijk was
l0or de moord op ruim twintig
loslimbetogers in 1984.
Jet zogeheten mensenrechtentri-
unaal achtte niet bewezen dat
luntarsan een aandeel had in
c- kbloedbad, dat de aanklagers
i» adden omschreven als een gro-
anonze redactie buitenland
t iNTANDER - In de
[oord-Spaanse stad Santander
gisteren een kleine bom ont-
lolt. Eerder op de dag was bij
Baskische krant een telefo-
lisch waarschuwing voor aan-
lagen in de stad binnengeko-
•n namens de Baskische ter-
i eurorganisatie ETA. Dat heb-
Spaanse functionarissen ge
leld.
en woordvoerder van de Baski-
the politie zei dat de beller had
t waarschuwd dat twee kleine
a mmen waren geplaatst in
antander. Eén daarvan was
aarvoor al ontploft. Voor zover
i fend raakte niemand ge-
end
iijon
orte tijd later ontplofte een
erne bom in Gijon, eveneens
in de noordkust van Spanje.
de plaatselijke politie
ve schending van de mensen
rechten.
De aanklagers stelden dat Mun-
tarsan opdracht had gegeven
het vuur te openen op een menig
te die de vrijlating eiste van vier
arrestanten die het aftreden van
de toenmalige president Soehar-
to hadden geëist. Maar de rech
ters zeiden dat Muntarsan juist
'pogingen had gedaan om een
bloedbad te voorkomen door
stop en niet schieten te roepen
toen de menigte de politie in het
havengebied Tanjung Priok aan
viel'.
raakte een man lichtgewond.
Woensdag ontruimde de Spaan
se politie vijf stranden bij de
badplaats San Carlos de la Rapi-
ta aan de Middellandse Zee na
een bommelding van de ETA,
die achteraf vals bleek. Zater
dag ontploften in twee toeristen
plaatsen twee kleine bommen.
Die waren, net als die van giste
ren, voorafgegaan door telefoni
sche waarschuwingen en maak
ten geen slachtoffers.
De ETA strijdt sinds 1968 met
behulp van onder meer bomaan
slagen en politieke moorden
voor een onafhankelijk Basken
land. Daarbij heeft de organisa
tie zeker 850 mensen gedood.
Ook probeert de ETA de toeris
tenindustrie te ondermijnen,
waar meer dan 10 procent van
de Spaanse economie van afhan
kelijk is.
Het afgelopen jaar heeft de af
scheidingsbeweging geen dode
lijke aanslagen meer gepleegd.
ANP/RTR
Kopassus werd tijdens het be
wind van Soeharto berucht we
gens de vermeende betrokken
heid van de eenheid bij een
reeks ontvoeringen en martelin
gen van dissidenten.
Leden van de speciale eenheid
worden ook verdacht van de
moord op Papoealeider Theys
Eluay iri;2Ó0Ï.
De jongste rechterlijke uit
spraak past in een recente reeks
waarin leden van de Indonesi
sche strijdkrachten goed wegko
men in een rechtszaak. De voor
malige baas van de militaire po
litie werd voor zijn rol in 'Tan
jung Priok' eerder deze week al
vrijgepleit.
Een Indonesisch hof van beroep
sprak vorige week twee gene
raals en twee andere hoogge
plaatste functionarissen vrij
van misdaden begaan in Oost-Ti-
mor in 1999. De vrijspraak bete
kende dat het speciale hof voor
Oost-Timor er niet in is ge
slaagd een Indonesische militair
of politieagent veroordeeld te
krijgen voor het geweld dat aan
veertienhonderd mensen het le
ven kostte.
Macht
Sommige analisten zien hierin
een bewijs dat het leger nog al
tijd zeer machtig is ondanks de
formeel sterk verminderde poli-
tiek-bestuurlijke rol.
Mensenrechtengroepen denken
dat de rechters onder druk
staan van de groep rond presi
dent Megawati. Zij wil volgende
maand worden herkozen als
staatshoofd en een nog betere re
latie met de top van de strijd
krachten is daarbij behulp
zaam.
Megawati's tegenstander in de
tweede en beslissende stemron
de op 20 september is ex-minis
ter en ex-generaal Susilo Bam-
bang Yudhoyono. Zijn banden
met de top van het leger zijn bij
zonder nauw en hij leidt in de
peilingen. ANP/AFP
ROME - Een helikopter van de Italiaanse politie
patrouilleert boven het Colosseum in het hart van
Rome. De Abu Hafs al Masri Brigade heeft op
nieuw laten weten dat haar ultimatum aan de Ita
liaanse regering over terugtrekking van de troe
pen uit Irak zondag afloopt, meldden de Italiaan
se media gisteren.
Als Rome de eis negeert moet Italië rekening hou
den met aanslagen, aldus de groepering die zegt
banden te hebben met het terreurnetwerk Al Qae-
da. In Rome neemt overigens de twijfel over de
ernst van de dreigementen toe. De krant La Re-
pubblica schreef dat er weliswaar allerlei veilig
heidsmaatregelen zijn genomen, maar dat er op
het ministerie van Binnenlandse Zaken over 'me-
diaterrorisme' wordt gesproken. De Italiaanse po
litiebonden hebben hun CAO-acties voor zondag
afgelast wegens de aanhoudende terreurdreigin
gen. In plaats van de straat op te gaan, praten de
bonden van politie en carabinieri met de regering
over de looneisen.
foto Alessandro Bianchi/RTR
LUFKIN - In de Ameri
kaanse staat Texas heeft
76-jarige man ruim
veertig jaar onschuldig in
de cel gezeten. Een rechter
inLufkin heeft de veroorde
lingtot levenslang uit 1962
alsnog ongeldig verklaard.
De zwarte Robert Carool
■Coney kreeg levenslang
voor een roofoverval, die
hij niet heeft begaan. Hij
een valse bekentenis af-
'gd, nadat de politie
zijn hand had gebroken en
had gedreigd hem dood te
schieten. Volgens Coney
was zijn identiteit verwis
seld met die van een man
met wie hij op de dag van
de roof in 1962 was meege
reden. Familie en vrienden
an Coney hadden tijdens
diens gevangenschap
steeds aangedrongen op
een nieuw onderzoek in de
zaak. Daaruit is nu geble
ken dat de toenmalige she-
nff en zijn medewerkers
vaak lichamelijk geweld ge
bruikten om bekentenissen
af te dwingen. Cloney hield
twee verminkte vin
gers aan over. ANP
van onze redactie buitenland
MIAMI - De autoriteiten in de
Amerikaanse staat Florida heb
ben de evacuatie gelast van
380.000 inwoners van Tampa.
De orkaan Charley dreigt de
stad vandaag zwaar te treffen.
De tropische storm Ronnie, die
gistermiddag eveneens op weg
was naar Florida, is inmiddels
sterk in kracht verminderd.
Charley bereikt volgens meteo
rologen vanochtend de zuidelij
ke Florida Keys. Voor de inwo
ners van de Keys, een lint van ei
landen, geldt een orkaanwaar
schuwing. De eerste bezoekers
van deze vakantieregio hebben
al hun koffers gepakt.
Gouverneur Jeb Bush van Flori
da, broer van de Amerikaanse
president, riep de burgers van
zijn staat op goed te luisteren
naar officiële bekendmakingen
en de instructies van de bevoeg
de autoriteiten op te volgen. Hij
riep woensdag de noodtoestand
uit.
De orkaan en de tropische
storm hebben al geleid tot wa
teroverlast, aardverschuivingen
en evacuaties op Jamaica, de
Kaaiman Eilanden en Cuba. Op
dat laatste eiland zijn 25.000
mensen naar veiliger oorden ge
dirigeerd, onder wie ook dertien
honderd toeristen.
De Amerikaanse oliegigant Che-
vronTexaco heeft een aantal
In Key West, Florida, treft een winkelierster voorbereidingen met het oog op de komst van orkaan Charley.
foto Mare Serota/RTR
olieplatforms in de Golf van
Mexico uit voorzorg laten ont
ruimen.
Zeker 22 mensen zijn omgeko
men door de orkaan Rananim,
die gisteravond het zuidoosten
van China trof. Duizend mensen
raakten gewond. Dat hebben
Chinese media gemeld.
Van de duizend gewonden zijn
ongeveer honderd er slecht aan
toe. Tientallen mensen kwamen
in de problemen op vissersbo
ten, die door de hoge golven niet
in hun havens konden terugke
ren, aldus het persbureau Xin
hua. Bij het naderen van de ty
foon, zoals een orkaan in dit
deel van de wereld heet, waren
uit voorzorg driehonderddui
zend mensen uit de kuststreken
van de zuidoostelijke provincie
Zhejiang geëvacueerd.
Rananim is de hevigste tyfoon
die dat deel van China bereikt
sinds 1997. Toen kwamen 236
mensen om het leven.
ANP/AFP/DPA
«keken tijdens het EK sa-
Qen naar Portugal-Neder-
a»d. Ze zien elkaar zelfs in
'81 weekeinde. De verstand
sding tussen de voorzit-
e|van de Europese Com-
Mssie, Barroso, en premier
«lkenende is goed en dat
Peelde een grote rol bij het
11 de wacht slepen van een
oppositie voor Kroes.
'oor Jaco van Lambalgen
üügttyvan Rooij
HUSSEL - „Het is de hoofd-
ln)sfluistert een ambtenaar
an Buitenlandse Zaken vlak
o°r de officiële bekendmaking.
J] blijkt gelijk te hebben. Nee-
0 Kroes krijgt de portefeuille
Mededinging in de nieuwe Euro
pese Commissie. Een zware
post, waar niemand in Neder
land op had gerekend, behalve
een paar ingewijden. En dat ter
wijl de PvdA twee weken gele
den bij de voordracht van Kroes
nog zuinigjes reageerde dat 'de
kandidaat minder is dan we had
den, en dat wordt de post ook'.
„Balkenende heeft het handig
gespeeld" zegt Nico Wegter, di
recteur van het bureau van de
Europese Commissie in Neder
land bewonderend. „Hij heeft
heel lang gewacht met het voor
dragen van een kandidaat, tot
de druk om een vrouw te benoe
men enorm toenam. Toen kwam
hij met Kroes. En dat heeft ge
werkt." Van alle kanten is er nu
lof voor de lobby van Balkenen
de. Natuurlijk speelde ook mi
nister van Buitenlandse Zaken
Ben Bot een belangrijke rol,
maar dergelijke topbenoemin
gen worden toch gezien als een
zaak waar alleen de baas over
gaat.
„Balkenende heeft zijn kaarten
dicht tegen de borst gehouden",
zegt een hoge ambtenaar. „We
analyse
wisten allemaal tot het laatste
moment van niks." Nederland
was het laatste land dat een kan
didaat naar voren schoof voor
het nieuwe dagelijks bestuur
van de Europese Unie. Maar
Barroso, oud-premier van Portu
gal, heeft verschillende keren
met Balkenende gesproken voor
het zover was. Zo zat hij op 30
juni, de dag nadat hij benoemd
werd tot nieuwe Commissievoor
zitter, al naast Balkenende op
de tribune in Lissabon om naar
de halve finale van het EK te kij
ken.
Zij zagen hoe Portugal ten koste
van Nederland doorging naar de
finale. Het was de eerste kans
voor de premier om de kansen
voor een goede Nederlandse
post te peilen.
Later volgden meer gesprekken.
Balkenende bleef hameren op
een zware economische post, ter
wijl Barroso publiekelijk keer
op keer nadrukkelijk verklaar
de dat hij geen enkele toezeg
ging deed.
„U weet toch hoe dat gaat: als
diplomaat kun je een toezegging
op zak hebben zonder dat die
met zoveel woorden gegeven is",
zegt oud-minister van Buiten
landse Zaken en oud-Eurocom
missaris Hans van den Broek.
„Daarbij speelt die heel goede
verstandhouding een grote rol.
Ze hebben elkaar wel degelijk
verstaan." De verhouding is
zelfs zo goed dat Barroso afgelo
pen weekeinde Balkenende op
zocht op zijn vakantieadres in
Zeeland. Daar zijn waarschijn
lijk de definitieve afspraken ge
maakt.
Het is te begrijpen dat ze elkaar
liggen, vindt Van den Broek.
„Ze zijn generatiegenoten. Bei
den zijn 48 jaar. Ze kenden el
kaar als collega-premiers. En ze
hebben dezelfde politieke deno
minatie. Het zijn allebei politici
van conservatieve signatuur."
Daar komt volgens de WD dan
SIOUX FALLS - Enkele maanden geleden woog de 42-ja-
rige Patrick Deuel uit de Amerikaanse staat Nebraska
486 kilogram. In een ziekenhuis in Sioux Falls in South
Dakota heeft hij inmiddels 145 kilo aan gewicht verloren.
Zijn streven is nog 200 kilo af te vallen. „Eindelijk zie ik
licht aan het einde van de tunnel", verzuchtte de 1,80 me
ter lange Deuel in de krant Argus Leader.
De voormalige restauranthouder had een voorliefde voor
pizza's en andere vette consumpties. Hij lijdt onder meer
aan diabetes, hartproblemen en artritis. Zeven jaar lang
had Deuel zijn huis niet verlaten, tot hij in juni naar een
ziekenhuis werd overgebx*acht. Hij volgt daar onder toe
zicht een dieet van 1200 calorieën per dag. ANP
SKOPJE - Het parlement van Macedonië heeft woensdag
avond laat ingestemd met een omstreden wet die voorziet
in meer rechten voor de minderheid van etnische Albane
zen. Macedonië verplichtte zich tot het verstrekken van
meer bevoegdheden aan de etnische Albanezen in het vre
desakkoord van Ohrid uit 2001.
Dat akkoord maakte een eind aan ruim zeven maanden
strijd tussen etnische Albanezen en Slavische Macedo-
niërs. In de wet staat dat gemeentegrenzen worden veran
derd en dat Albanezen meer te zeggen krijgen in lokale be
sturen. Van de ongeveer twee miljoen inwoners van Mace
donië is 23 procent etnisch Albanees. ANP/DPA/AFP
ACCRA - Enkele honderden Nederlandse toeristen en za
kenlieden zijn gedupeerd door het uitvallen van een
DC10 van Ghana Airways. In Accra, de hoofdstad van
Ghana, wachten ze sinds vorige week donderdag op een
vlucht naar Schiphol. Ook reizigers die vanaf Schiphol
naar Accra zouden vliegen, blijven aan de grond. Dat zei
gisteren een woordvoerder van reisbureau N. de Vries Rei
zen uit Drachten, dat samenwerkt met Ghana Airways.
Ghana Airways heeft in Accra gezorgd voor onderkomen
en eten. Naar verwachting zullen de gestrande reizigers
voor het einde van de week toch naar huis kunnen met
een ander toestel, aldus het reisbureau. ANP
BRUSSEL - De gasexplosie van 30 juli in het Belgische
Gellingen heeft gisteren een negentiende leven geëist.
Een arbeider van het bedrijf Diamant Boart is in een zie
kenhuis in Parijs aan zijn verwondingen overleden, zo liet
het ministerie van Volksgezondheid weten. ANP/Belga
WARSCHAU - De schade die de Tweede Wereldoorlog
aan de Poolse hoofdstad Warschau heeft aangericht, be
draagt ongeveer 39 miljard dollar. Dit heeft een commis
sie onder leiding van burgemeester Kaczynski becijferd.
Een verloren mensenleven is op 25.000 dollar gesteld. Bij
de berekeningen zijn de 330.000 omgekomen joden uit de
hoofdstad niet meegenomen. Kaczynski zei dat het ge
meentebestuur elke Pool die op basis van het cijferwerk
bij Duitsland wil aankloppen voor een schadevergoeding,
zal helpen. GPD
van onze redactie buitenland
NEW YORK - De voormalige
burgemeester van New York, Ru
dolph Guiliani, ontpopt zich als
het ultieme wapen van de Ameri
kaanse president Bush in zijn
strijd tegen de Democratische
presidentskandidaat John Ker
ry. Volgens The New York Ti
mes van gisteren trekt Giuliani
momenteel door het land om
Kerry aan te vallen, vaak in be
woordingen die Bush niet snel
zou gebruiken.
Giuliani wordt zeer gerespec
teerd binnen zowel Republikein
se als Democratische gelederen.
Zijn onverschrokken en volgens
velen ook hartverwarmende op
treden ten tijde van de aansla
gen op onder meer New York op
11 september 2001 hebben van
hem een nationale held ge
maakt. Over enkele weken hou
den de Republikeinen hun partij-
coventie ook in de stad van Giu
liani, in hartje Manhattan.
De steun van de Giuliani voor
Bush is zeker niet vanzelfspre
kend. De ex-burgemeester heeft
patijgenoot Bush geregeld
kwaad gemaakt, onder meer
toen hij in 2000 niet Bush maar
John McCain steunde in de cam
pagne. Giuliani steunde zelfs
ooit een Democratische kandi
daat voor het gouverneurschap
van de staat New York. Giuliani
is in tegenstelling tot Bush ook
een voorstander van het homo
huwelijk, van het recht op abor
tus en van strengere regels voor
wapenbezit.
In de campagne richt Giuliani
zich evenwel op de aanslagen en
op de daaruit voortkomende in
ternationale strijd tegen ter
reur. Volgens Giuliani heeft
Bush zich een standvastig leider
getoond terwijl 'de meeste link
se senator Kerry' zich vooral 'be
sluiteloos en inconsistent' heeft
getoond. De toon die Giuliani ge
bruikt is opvallend scherp en
lijkt een antwoord te moeten
zijn op figuren als documentaire
maker Michael Moore, die Bush
hard en voor een groot publiek
afkraken.
De voormalige eerste burger
van de 'Big Apple' moet vooral
die Amerikanen overhalen die
nog niet weten op wie ze gaan
stemmen. Door Giuliani en
Bush als partners te presenteren
denkt het campagneteam van de
president politiek voordeel te
kunnen behalen.
Giuliani zal uiteraard een van
de prominente sprekers zijn tij
dens de partijconventie die van
30 augustus tot 2 september
wordt gehouden in Madison
Square Garden. ANP
wel nog bij dat de liberale Kroes
zo'n geweldige kandidaat is.
„CDA-minister Veerman had
nooit zo'n post in de wacht ge
sleept", zegt WD-Kamerlid
Hans van Baaien. „PvdA'er
Rick van der Ploeg, die zichzelf
kandidaat stelde? Uitgesloten!
Barroso zocht een vrouw. En
dan doet Nederland zo'n topper
in de aanbieding!"
Kennelijk wist Balkenende ook
Barroso er van te overtuigen dat
Kroes een 'topper' is. En in een
gesprek tussen Barroso en
Kroes, twee weken geleden in
Portugal, wist zij haar nieuwe
baas te overtuigen van haar
kwaliteiten. Kroes was de enige
beoogd eurocommissaris van
wie Barroso gisteren tijdens zijn
persconferentie in Brussel de lof
zong. GPD
1976 tot 1997 in India gevangen,
nadat hij wegens moord was
aangeklaagd.
Sobhraj stond in Kathmandu te
recht, omdat hij in 1975 de Ame
rikaanse toeriste Connie Broni-
zch en de Canadese wandelaar
Laurent Armand Carrière in de
staat in de Himalaya zou heb
ben vermoord.
Nepal begon in 1976 een gerech
telijk onderzoek tegen hem,
maar hij wist met het paspoort
van zijn Canadese slachtoffer
het land te ontvluchten. De Ne-
palese politie arresteerde Sob
hraj in december 2003 in een
bar in Kathmandu.
Sobhraj eiste de Franse nationa
liteit op, nadat zijn moeder met
een Franse militair was her
trouwd. Over het leven van de
crimineel zijn zeker twee boe
ken geschreven. ANP/AFP
van onze redactie buitenland
KATHMANDU - Een rechtbank
in Nepal heeft de Franse crimi
neel Charles Sobhraj gisteren
tot levenslang veroordeeld. Dat
is in Kathmandu vernomen. Sob
hraj werd schuldig bevonden
aan de moord op twee buitenlan
ders in het Aziatische land 29
jaar geleden.
Sobhraj (60), in Saigon geboren
als zoon van een Vietnamese
moeder en een Indiase vader,
wordt ervan verdacht dat hij in
de jaren zeventig in Azië nog
eens zeker twintig jonge toeris
ten heeft vermoord. Hij zou des
tijds ook twee Nederlanders,
een koppel, hebben vermoord in
Thailand. Het paspoort van de
man gebruikte Sobhraj later om
in Nepal te komen. Hij zat van
