Kosten heeft voldoende bagage
Joeri van Dijk: 'In Athene moet de beer los'
DÉ OPMARS VAKI DEVROVW
UdN'
®XGiap|9
nsdag lO augustus 2004
DÉ jONCj£N5DftX>OM
Arjen Vos
Joeri van Dijk (20) windt er geen
doekjes om: „Ilc droom van de
Spelen." Meer bepaald droomt hij
van een heel mooi plaatje. „Dat ik
op dat podium sta, met die gou
den plak om mijn nek. De vlag
wordt gehesen, het Wilhelmus
wordt gespeeld. Dan denk ik dat
ik lekker kippenvel krijg. Ja, dat
flitst wel af en toe door mijn
hoofd."
In 2000 ging geen enkele Neder
landse surfer naar de Spelen. Even
leek de toen piepjonge Van Dijk
al in beeld te komen. „Ze zeiden
toen al: we gaan proberen om jou
mee naar Sydney te krijgen." Dat
ging uiteindelijk niet door, maar
hij raakte daardoor wel geïnfec
teerd met het olympische virus.
„Sinds die tijd dacht ik: over vier
jaar moet ik erbij zijn."
Om straks in het thuisland van de
Spelen goud te kunnen pakken,
moetje op dat moment de aller
beste zijn. De vraag is of Joeri van
Dijk de beste windsurfer ter we
reld is. „Nee," zegt hij zelf eerlijk.
„Ik ben niet de beste. Op het gro-
te-mannen-WK is mijn beste pres
tatie een negende plaats. Dus dan
ben je niet de beste."
Maar, voegt hij er meteen aan toe,
dat wil niet zeggen dat hij geen
medaille kan halen in Athene.
Want hij kan hoge ogen gooien
tussen de grote namen, heeft hij
ervaren. „Tijdens de Spa Regatta
bleek dat ik veel kan als alles
goed zit. Als het materiaal voor el
kaar is en de pet staat goed. In Me-
demblik waren veel surfers aanwe
zig die ook naar Athene gaan. En
ik was veruit de beste."
Olympisch eremetaal is dus een lo
gisch streven. „Ik weet dat ik min
stens zo snel kan zijn als de ande
ren. Tactisch ben ik best goed, ik
weet over het algemeen vrij aar
dig te anticiperen op de omstan
digheden. En ik groei nog steeds."
Dat ziet de concurrentie ook. „Ze
houden me wel in de gaten. Dat
weet ik. Ik zie ze naar mijn zeil
loeren: wat heeft die jongen, hij
gaat zo verdomd hard."
In Athene moet het gebeuren.
Van Dijk zoekt naar de regelmaat
in zijn prestaties. „Inclusief drie
rustdagen duurt het surftoemooi
negen dagen. Daarin kan veel ge
beuren. Je vorm kan op de laatste
Joeri van Dijk is een bonte vogel met een dui
delijke mening. De jonge windsurfer uit Ter
Aar heeft een droom: goud op de Spelen. En
hij zou niet weten waarom die droom niet zou
kunnen uitkomen. Makkelijk wordt het na-
tuurlijk niet, maar Van Dijlc gaat er alles aan
doen. De beer moet los, zegt ie, en daarvoor
brengt de Zuid-Hollandse levensgenieter een
behoorlijk offer: ,,Ik leef met de rem erop."
dag heel anders zijn dan op de eer
ste. Een zeiler mag geen steken la
ten vallen. Degene die het meest
constant vaart, wint. Je hoeft niet
elke dag eerste te worden. Als je
dagelijks maar ergens tussen
plaats één en acht eindigt en geen
negatieve uitschieters hebt, dan
kom je hoog."
Druk voelt Joeri van Dijk niet, ook
al koestert hij grote ambities. „Ik
wil met een goed gevoel naar
huis. Er het beste uithalen. Brons
halen terwijl er zoveel meer in
had gezeten is heel wat anders
dan brons pakken waar je recht
op had. Ik ben jong, de meeste me
daillekandidaten zijn rond de der
tig. Zeilen is een ervaringssport. Je
moet kunnen zien wat het weer
gaat doen en daarop inspelen. Dat
is een kwestie van ervaring. Maar
Margriet Mat-
thijsse was
ook heel
jong toen ze
een medaille
pakte. Ik ben
jong maar
gretig. Ik
moet alleen
opletten dat ik niet te impulsief
word en het hoofd erbij hou. De
beer moet wél los."
Tussen de bedrijven door pro
beert Van Dijk vooral ook van het
leven te genieten. Van alleen
blind topsport bedrijven wordt hij
niet gelukldg. „Je moet dingen
doen in je leven waar je achter
staat," vindt hij. „Sommige spor
ters nemen topsport misschien
wel té serieus. Die denken er te
veel bij na. Ze volgen stomweg de
adviezen van bijvoorbeeld een
voedingsdeskundige op. En mis
schien is dat ook wel het beste
voor je. Maar volgens mij is juist
je gevoel erg belangrijk. Als je ge
voel goed is, als je jezelf lekker
voelt, dan presteer je het beste."
En dus eet Van Dijk heel af en toe
een patatje. „Of ga ik een keertje
met mijn maten op stap. Nu de
Spelen eraan komen, wordt dat
minder. Maar op zich kan het niet
zo'n kwaad, denk ik. Wat wil je?
Elke training goed presteren? Ik
kies mijn momenten. Ik train
hard maar hoef niet elke dag de
snelste te zijn. Ik wil ook plezier
beleven aan het surfen. Als ik
moet vlammen, gaat dat daardoor
gemakkelijker. Maar ik ben een
groentje, misschien heb ik het he
lemaal mis."
Zeker de laatste anderhalfjaar
traint Van Dijk 'echt heel
hard'. „Mijn maten zitten lekker
elk weekend in de kroeg. Dat
moet ik nu laten schieten: lekker
met de maten leuke dingen onder
nemen, gek doen. Ik ben vaak van
huis weg, zit veel in het buiten
land. Mijn sociale contacten wor
den minder en die mis ik. Ik ben
een gezelligheidsmens. Aan de an
dere kant kun je nu eenmaal niet
van twee walletjes eten. Ik moet
gewoon regelmatig nee zeggen.
En dat doe ik niet al te graag.
Maar ik leef met de rem erop."
Het kan nu eenmaal niet anders.
De Spelen staan centraal. Van
Dijk: „De rest is bijzaak. Ik leef
hier al vier jaar naar toe. Het
moet het evenement worden
waarop ik die oude mannen, die
mij eerder inmaakten, klop ga ge
ven. Ik hoor er nu bij."
Joeri van Dijk:
,,Ik leef hier al vier
jaar naar toe. Het
moet het evenement
worden waarop ik
die mannen, die mij
eerder inmaakten,
een pak op de broek
ga geven."
Ze waren niet welkom. Vrouwen
mochten niet meedoen aan de
oude Olympische Spelen en had
den zelfs geen toegang als toe
schouwer. Op straffe van de dood.
Want wie die wet overtrad, werd
van de Typaion-rots gegooid.
Kallipateira van Rhodos waagde
het er echter op. Zij wilde haar
zoon zien vuistvechten, verkleedde
zich als trainer en nam plaats op de
tribune. Toen haar zoon ook het
laatste gevecht won, rende Kallipa
teira van de tribune, slaakte vreug
dekreten en verloor zelfs haar
kleed. Wat nu, een vrouw! Het
kwam tot een proces. Kallipateira
ontliep de gruwelijke doodstraf om
dat haar vader Diogoras, haar
broers en nu ook haar zoon olympi
sche kampioenen waren.
In 1896, bij de eerste moderne
Olympische Spelen, deed ook geen
vrouw mee. Niet omdat het niet
mocht, vrouwen deden gewoon am
per aan sport. In 1928 (Amster
dam) stond atletiek voor vrouwen
pas voor het eerst op het olym
pisch programma. Op de 800 me
ter gingen enkele atletes van uitput
ting onderuit. Doktoren waarschuw
den prompt. Vrouwen zouden bij
zoveel inspanning snorharen krij
gen of gespierde benen, geen kin
deren meer kunnen baren. De 800
meter voor vrouwen werd ge
schrapt en keerde pas in 1960 (Ro
me) terug.
De opmars van de vrouw in de
sport kwam laat, maar snel. Veertig
procent van alle deelnemers in
Athene is vrouw. Boksen is de laat
ste sport waaraan louter mannen
mogen deelnemen. Athene biedt
zelfs worstelen voor vrouwen.
Die opmars kwam in het kielzog
van de emancipatie. Soms had de
sport juist een voortrekkersrol. Fan
ny Blankers-Koen werd na haar vier
gouden medailles van Londen
1948 niet voor niets wereldwijd als
voorbeeld gezien. Een huisvrouw
én moeder-van-twee als olympisch
kampioene, dat baarde opzien. Van
daar ook die eervolle bijnaam: the
Flying Dutchmam.
F2C
dinsdag TO augustus 2004
Annabel Kosten is een
laatbloeier. Maar mede
dankzij een groeispurt
in de Verenigde Staten
heeft de 27-jarige zwem
ster uit Breslcens inmid
dels een rugzak aan er
varing en palmares. Een
olympische medaille
met de Nederlandse esta
fetteploeg moet de loop
baan van de Zeeuwse in
stijl afsluiten.
Rudy Boogert
Het was
een j
even verras
sende als eer
lijke ontboe
zeming van
Annabel Kosten. „Als ik op vroege
leeftijd heel veel had getraind,
was ik nu al gestopt." Maar de
27-jarige zwemster uit Breskens is
pas zo'n tien jaar geleden intensie
ve, dagelijkse trainingen gaan vol
gen. En dat betaalt zich nu uit. De
toen jeugdige Schelde-
stroom-zwemster die vreesde voor
verzadiging, is nu ontpopt tot een
volwassen zekerheidje in de Ne
derlandse olympische estafette-
ploeg.
Winnen is niet alles, besefte Anna
bel Kosten al vroeg in haar zwem-
carrière. Stel je wordt als 17-jarige
zwemster Zeeuws kampioen op de
100, 200,400, 800 en 1500 meter
vrije slag. Is sporten dan nog leuk?
Kosten vreesde zelf de verzadiging
en ging voor de afwisseling volley
ballen bij EVC in IJzendijke. En in
de zomermaanden liet ze het lan-
gebaanzwemmen schieten om lek
ker een potje te tennissen. In die
sporten leerde ze verliezen.
„Ik was toen echt niet hét talent
van de club," herinnert Kosten
zich. „Samen met Ryan Verplanke
stak ik er wel bovenuit in onze
leeftijdscategorie, maar op lande
lijk niveau presteerden we niet zo
veel. Ik had ook nooit het doel om
bij de top van Nederland te ko
men. Ik keek nooit verder dan de
Zeeuwse kampioenschappen. En
om daarna mee te doen aan het
Nederlands kampioenschap was
toen gewoon leuk. Meer niet."
Waar vriendin Ryan Verplanke uit
een echte zwemfamilie komt, is
het gezin van Annabel Kosten niet
echt vergroeid met de startblok
ken en badmutsen. Opa had aan
waterpolo gedaan, maar verder...
Annabel had wél wat met water.
„Ik was een beetje een waterrat.
Zomers op het strand lekker sur
fen en zwemmen." Maar om nu te
zeggen, dat ze de nieuwe Marian
ne Muis of Karin Brienesse was,
nee dat kwam bij geen enkele bad
gast op.
Toch heeft Kosten het gat met die
topzwemsters uit haar jeugd bijna
gedicht. De groeispurt kwam eind
Annabel Kosten hoopt in Athene haar loopbaan in stijl af te sluiten.
Foto ANP - Toussaint Kluiters
jaren negentig, toen Kosten in de
Verenigde Staten ging zwemmen
en studeren. „Toen ben ik explo
sief gegroeid. Mijn trainingsuren
werden daar verviervoudigd, ik
ging anders trainen en met name
de krachttrainingen hebben me
goedgedaan. Maar zelfs toen
dacht ik nog niet eens aan zoiets
als de Olympische Spelen."
De Spelen waren een
ver-van-mijn-bed-show voor
Annabel Kosten. De Spelen waren
een jeugdherinnering, waarin het
gezin Kosten 's ochtends vroeg
met z'n allen in één bed kroop en
naar de ontbijtshow ging kijken
naar de sportieve prestaties van
de Nederlanders van die nacht.
Een eigen olympische droom had
Kosten niet voor haar twintigste
jaar. Maar toen...
„Begin 1999 dacht ik er voor het
eerst aan," weet ze nog. Ze was 21
jaar. „In februari kreeg ik te ho
ren dat ik mee mocht naar het we
reldkampioenschap kortebaan in
Hongkong. Dat was mijn eerste
keer bij de nationale selectie."
Voor het eerst naar een groot titel-
toemooi. En het bleek de spring
plank naar haar eerste Olympi
sche Spelen, want ruim een jaar
Annabel Kosten:
,,Ik was een beetje
een waterrat.
Zomers op het
strand lekker suifen
en zwemmen."
later zat ze als estafettezwemster
in Sydney. Teleurstellend was ech
ter dat ze als reserve op de tribu
ne moest toekijken hoe haar
ploeggenotes de zilveren medaille
ophaalden bij de 4x100 meter
vrije slag.
Toen kwam Kosten relatief als
nieuweling op zo'n groot evene
ment, maar inmiddels torst ze
een rugzak vol estafette-bagage
met zich mee. Een kleine greep:
behalve de teleurstelling van Syd
ney een zilveren EK-medaille op
de langebaan, een gouden EK-me-
daille op de kortebaan. twee we
reldrecords en een toptijd als der
de zwemster van 55.44 seconden.
Ter vergelijking: in 2000 zwom
Kosten voor het eerst in haar car
rière onder de 57 seconden.
Met deze ervaringen in het achter
hoofd lijkt Kosten een zekerheid-
je in de Nederlandse estafette
ploeg in Athene. Ze rekent in elk
geval op een startplaats in de se
ries en hoopt op basis daarvan op
een plaats in het finaleteam. Aan
de voorbereiding zal het niet lig
gen. Tal van trainingskampen, de
laatste was in het Italiaanse Como
vanwaaruit de zwemploeg de over
steek naar Athene maakte, heb
ben Kosten klaargestoomd om
haar loopbaan in stijl af te sluiten.
Een hot item in de olympische af
vaardiging is het weer in Grieken
land. Hoe gaan de sporters om
met de Heleense hitte? Beat the
heat, is het project genoemd. „Ik
maak me er niet druk om," zegt
Kosten. „We hebben er zelfs een
lezing over gehad, maar ik denk
bij mezelf: we liggen in het water,
hoor! Dat water zal dezelfde tem
peratuur hebben als in een Neder
lands binnenbad. Mijn lichaam re
ageert daar in het water niet an
ders. Het enige waarop ik echt let,
is vochtverlies buiten het zwem
bad. Voldoende drinken, dat is het
belangrijkste."
