PZC k n i mn cc m m M D C zaterdag 7 augustus 2004 W3 Kortgeleden overleed op 86-jarige leeftijd Haije Kramer, Friese schaakmeester, schaakpublicist en lid van ver dienste van de KNSB. Kramer behoorde jarenlang tot de beste schakers van Nederland en nam voor zijn land deel aan tal van internationale wedstrijden. In het nationale kampioen schap was zijn beste resultaat een tweede plaats in 1948, ach ter de ongenaakbare Max Eu- we, tegen wie hij twee matches speelde. Als schaakschrijver vestigde hij een record, dat niet gemakke lijk te evenaren zal zijn. Hij was gedurende zestig jaar de schaak medewerker van de Leeuwar der Courant. Als schaker trad hij in het krijt tegen een groot aantal beroem de grootmeesters. Hij versloeg onder andere Bogoljubov in een partij van 125 zetten. Hij maak te ook naam als medewerker van Euwe bij het schrijven van het monumentale schaakwerk 'Het Middenspel'. Euwe legde de grondslag en bracht ideeën aan, Kramer deed het meeste I k k fli. i A M? Diagram 1 UI S k S Diagram 2 veldwerk, analyseerde en zocht voorbeeldpartijen en partijfrag- menten bijeen. In een interview dat Kramer in 1966 aan Chris Kruisinga van de Leeuwarder Courant gaf, zei hij onder meer: „Schaken is een ongezonde bezigheid. De wed strijden plegen zich te voltrek ken in rokerige lokaliteiten, waar de spelers zich haast roer loos uren achtereen zitten in te spannen. Soms zelfs zo, dat ze er na hun partij onpasselijk van worden. Bovendien komt er na zulk krampachtig gepieker vaak weinig van slapen. Daar bij komt nog het diepe verdriet dat tallozen ondervinden wan neer ze door een stommiteit ver liezen. En schakers verliezen al tijd door eigen stommiteiten, nooit omdat de tegenstander be ter is." Kramer wilde ook nog wel de conclusie dat schakers halve ga ren zijn, voorzichtig beamen. „Het is in elk geval een apart slag mensen." Of schaken werkelijk zo onge zond is als Kramer toen vond, is twijfelachtig. Zelf is hij het be wijs van het tegendeel. Hij was 71 jaar lid van Philidor Leeuwarden, twintig keer kam pioen van Friesland en speelde tot op hoge leeftijd nog corres pondentiepartijen tegen de al- lersterksten, waarbij hij onder andere wereldkampioen Tim merman versloeg. De speelstijl van Kramer was gebaseerd op de filosofie van Max Euwe, dat schaken een lo gisch spel is en wetmatig en we tenschappelijk gevoerd moet worden. Een trouwere volgeling van diens ideeën is moeilijk in Nederland te vinden. Hierbij twee van zijn beste partijen. H. Kramer-G.A. Thomas. Zaanstreek, 1946. I.e4 e5 2.Pf3 Pc6 3.Lb5 a6 4.La4 d6 5.c4 Pf6 6.Pc3 Ld7 7.d4 Pxd4 8.Pxd4 exd4 9.Lxd7+ Dxd7 10.Dxd4 Le7 11.0-0 0-0 12.b3 Pe8 13.Lb2 Lf6 14.Dd2 Td8 15.Tadl De6 16.Tfel Td7?! 17.e5! Ld8? Kottnauer in het toernooiboek: „Na 17...Lxe5 volgt zeer fraai 18.Pa4!en zwart kan de dubbe le dreiging f2-f4 en Lb2xe5 niet tegelijk pareren." Kortgeleden ontdekte men echter dat op 18.Pa4 verrassend 18....Pf6ü mo gelijk was geweest. Na bijvoor beeld: 19.f4 b5! 20.fxe5 dxe5! redt zwart zich. 18.Pe4 Df5 19.Pc5 Lg5 20.Dd3 Dxd3 21.Txd3 Te7 22.Pxb7 f6 23.e6 g6 24.c5 Pg7 25.cxd6 cxd6 26.Pxd6 Txe6 27.Txe6 Pxe6 28.Pe4 Tc8 29.g3 Tc2 30.Pxf6+ Lxf6 31.Lxf6 Txa2 32.Tc3 Kf7 33.Le5 Ta5 34.Ld6 Td5 35.La3 Pd4 36.Tc7+ Ke6 37.Txh7 Pxb3 38.Tg7 Kf5 39.h3 Pd4 40.Kg2 Tb5 41.Tf7+ Ke6 42.Ta7 a5 43.Ta6+ Kf7 44.h4 Pc2 45.Lcl Pel+ 46.Kh3 Pd3 47.Le3 Td5 48.g4 Pb2 49.Kg3 a4 50.Kf3 Td3 51.Ke4 Tb3 52.h5 gxh5 53.gxh5 Pdl 54.Ta7+ Kf6 55.Ta6+ Kf7 56.Ld4 Th3 57.h6 a3 58.Kf5 Pxf2 59.Ta7+ Kg8 60.Tg7+ Kf8 61.h7 Zwart gaf het op. Het toernooi boek: „Misschien wel de beste partij van het toernooi." K. Darga-H. Kramer. Olympiade Amsterdam. 1954 l.e4 c5 2.Pf3 d6 3.d4 cxd4 4.Pxd4 Pf6 5.Pc3 Pc6 6.Le2 e5 7.Pxc6 bxc6 8.f4 Le7 9.0-0 0-0 lO.Khl Pd7 11.f5 Lb7 12.Dd3 Pb6 13.Le3 d5 14.exd5 cxd5 15.Lxb6 axb6 16.Tfdl Ta5 17.Dg3 d4 18.Lf3 Da8 19.Lxb7 Dxb7 20.Pe2 Td8 21.c3 Tad5 22.Df3 Dd7 23.c4 Tc5 24.b3 b5 25.cxb5 Dxb5 26.h3 Tc2 27.Td3 Tdc8 28.a4 Dc6 29.Dg4 Lb4! 30.Tadl g6 31.Pgl Tc3 32.Txc3 Lxc3 33.Pf3 Te8 34.Pg5 e4! 35.Tfl e3 36.fxg6 fxg6 37.Df4 Dd7 38.Pe4 Daar heeft wit op vertrouwd, maar er wacht hem een fatale verrassing. 38...Df5ü Zie diagram 1. 39.Dxf5 Hoe scherp wit moest rekenen blijkt uit de volgende variant: 39.Pf6+ Kh8! 40.Pxe8 d3ü 41.Dxf5 gxf5 42.Txf5 Kg8ü en wit is machteloos tegen de ver bonden vrijpionnen. 39...gxf5 40.Pf6+ Kf7 41.Pxe8 e2 Wit gaf het op. Een partij uit een stuk. Een strategisch plan wordt met grote vasthoudend heid meesterlijk tot uitvoering gebracht. Probleem van de week. Adolf Anderssen, 1842. Wit: Kh8, Ld8, Le8, pionnen op f3 en h2 (5 stuk ken). Zwart: Kh6, pionnen op h3 en h7 (3 stukken). Zie dia gram 2. Mat in 4 zetten. Een voorloper van het beroemde In dische probleem van Loveday uit 1845. Oplossing van de vorige week. A. Motor, 1972. Wit: Ke6, Tg4 (2 stukken). Zwart: Kh8, Lb2, pion nen c5, e2, f5, h7 (6 stukken). Wit aan zet maakt remise. l.Tg2ü elD+ 2.Kf7 Lg7 3.Te2ü Lc3 4.Tg2 h5 5.Tg8+ Kh7 6.Tg7+ Lxg7 Pat. Aanvulling op het pro bleem van 17 juli: Op 4...Dh8 volgt 5.Ph6 mat! Cor Jansen Elke tak van sport kent zijn eigen taalgebruik. Zo spreekt men in het dammersjar gon onder andere over 'hangers' en 'plakkers'. Uiteraard treft men onder de dammers zelf lie den aan, die deze benaming ver dienen, maar bedoeld worden de schijven of dammen, die op een zeker moment in de stelling blijven hangen of plakken. Een hanger is een in de positionele ontwikkeling achtergebleven schijf, die niet alleen belemme rend werkt, maar zelfs tot ver lies kan leiden. Een plakker daarentegen kan een geducht wapen zijn bij de toepassing van de meerslagregel. Met name in de problematiek wordt hier van dankbaar gebruik gemaakt. Een simpel voorbeeld van een hanger is: wit drie schijven op 34-35-40. Zwart: drie schijven op 15-24-25. Zonder de hangen de schijf op 40 zou wit nog remi se kunnen maken, hetgeen nu is uitgesloten. Een curieus geval treft u aan op het plaatje van diagram 1, een compositie van Andreas Kuyken. Zie diagram 1 Wit opent met 26-21 en zwart Q O O O üi n ■- T.-JLLMBK m □«Hl q m - m Diagram 1 moet de meerslag 17x37 nemen. Vervolgens 27-22 en 23x12. Met 47-42 37x48 krijgt zwart een dam cadeau, waarvan hij overi gens weinig plezier beleeft, want na 29-23 48x30 en 35x24 staat zwart plotseling totaal ver loren, ondanks zijn vier schijven voorsprong. Oorzaak de vele in ontwikkeling achtergebleven schijven. Een aardig voorbeeld van wat onder plakken moet worden ver staan is dit idee van Huegenin. Wit: vijf schijven op 23-24-32-34-42. Zwart: vijf schijven op 8-10-12-14-23. Wit speelt 23-19. Door de meer- - T> B BB M O O i n rfrai ■- H &S m n n Diagram 2 slag 28x48 blijft schijf 19 als het ware vastgeplakt aan schijf 14. En dat blijft zo na 24-20, waar na zelfs een tweede schijf tegen 14 staat geplakt. De zwarte dam moet immers de meerslag 48x13 nemen, gevolgd door 20x7 en wit wint. Nog een fraai voorbeeld van Du- four ontleend aan Wiersma's boek De rol van de combinatie. Wit: zes schijven op 29-33-34-38-41-44. Zwart: zes schijven op 9-10-18-20-21-36. Begonnen wordt met 38-32 36x47. En dan uiterst verras send 29-24!! Wat zou zwart nu graag met 20x49 zijn slag slaan, If* n'»°o°o m LI II m Diagram 3 maar door de meerslagregel moet hij met zijn dam vier schij ven slaan 48x27 waarna de op veld 24 tegen schijf 20 geplakte schijf zijn zegevierend ererond je maakt 24x31! Misschien gaat het u nu een beet je duizelen, maar neem toch maar de moeite om het volgende rondje van een zekere Vrijlandt te volgen. Wit: zeven schijven op 24-27-29-38-39-40-47. Zwart: zeven schijven op 8-9-13-17-18-28-36. 17-22 18x27; 47-41 36x47; 29-23!! meerslag 41-19 en links- of rechtsom doet er niet toe, maar schijf 23 keert na zijn rondje over zes stukken op zijn standplaats terug. Ter oplossing In het partijspel zal zich de mo gelijkheid van een plakker niet gauw aandienen. Maar toch zijn er wel degelijk typecombinaties met dat verrassend element. Zo als bijvoorbeeld de Coup Raphaël. Zie diagram 2. Zie diagram 2 Met het volgende recente pro bleem steelt Leen de Rooij de show. Het is een artistiek hoog standje, waarin hij erin slaagt een dam een tijdje op veld 27 te laten 'hangen' zoals hij het noemt. Een moeilijke opgave. Zie diagram 3 Oplossingen Diagram 2: 34-29 23x34; 28-23 19x39; 37-31 26x28; 49-44!! 21x43; 44x11 16x7; 48x17. Diagram 3: 33-29 24x33; 30-24 20x49; 39-34 49x27; 28x39 17x28; 39-33 28x30; 35x4 27x13; 4x2. Guerra. Leo Anderson Zomerse bridgefestivals in Frankrijk zijn bij Neder landse bridgers zeer populair. Dat gegeven bracht Hans Metse laar op het idee om een derge lijk evenement ook in Neder land te organiseren. Nergens anders dan in Scheven- ingen, Nederlands meest mon daine badplaats, kon dat toer nooi plaatsvinden en zodoende ontstond begin jaren '90 de Scheveningen bridgeweek. In middels is het evenement een vaste waarde op de toemooika- lender en ook dit jaar zullen weer vele bridgers hun weg vin den naar de Zwaardstraat. Zij komen er voor de mixed pairs (6 en 7 augustus), het but- lertoemooi (8 augustus), het rob- bertoernooi (9 t/m 13 augustus, overdag), de heren- en damespa ren (9 en 10 augustus, 's avonds), het viertallentoernooi (11 t/m 13 augustus, 's avonds) en de open paren (14 en 15 au gustus). Het veld zal zoals gebruikelijk weer een bonte mengeling zijn van topspelers en meer recrea tief ingestelde bridgers. Het aar dige van bridge is natuurlijk i noord èA9 ^?H8654 <C>43 •&HV52 west oost £V10654 £873 V73 S?AVB10 OB105 <>V98 £>B86 <£>A109 zuid £HB2 V92 OAH762 <£■743 West gever, allen kwetsbaar West Noord Oost Zuid pas iV pas 2<> pas pas 3SA pas pas dbl pas pas pas dat de topspelers niet altijd aan het langste eind trekken. In de editie van vorig jaar werden nogal wat toernooien gewonnen door outsiders. In de mixed ze gevierden Erwin Witteveen en Louisa van der Vliet, mede dankzij het volgende spel. Zie diagram 1. De drie klaveren herbieding ge tuigde van een gebrekkige be heersing van de biedtheorie. Het maakt de bieding manchefor- cing en dat kan noord niet waar maken. Betere alternatieven zijn twee harten en 2SA. Na drie klaveren ging zuid vanzelf sprekend naar 3 SA. Dat contract heeft na een schop penstart van west wel enige kans. Erwin Witteveen stak daar op de oostplaats echter een stokje voor. Met een doublet vroeg hij nadrukkelijk om een uitkomst in de eerste kleur van dummy, harten. West startte nu met harten ze ven. Oost won de eerste slag met harten tien en speelde klaveren tien na, voor de vrouw van noord. De leider ging verder met ruiten naar het aas en rui ten heer. Daar gooide oost at tent de vrouw onder (met ruiten boer in bezit had zuid wel gesne den), zodat west in de derde rui tenronde aan slag kwam om weer harten te spelen. Na het maken van harten boer had oost met harten aas en klaveren aas de down in handen, maar daar nam Witteveen geen genoegen mee. Hij speelde schoppen. De leider won met het aas en 2 noord H 764 S?H96 <>973 &HV3 west oost £82 £V3 VAV52 V874 ÓHB6 ÓAV10854 <£>A876 <£>105 zuid £AB1Ü95 VB103 02 I£B942 Noord gever, Noord/Zuid kwetsbaar West Noord Oost Zuid pas 3<> pas pas dbl pas 3£ 4<0 pas pas pas speelde schoppen naar de boer in een wanhopige poging nog iets van het spel te maken. Aan slag met schoppen vrouw speel de west klaveren boer na, waar na OW +800 konden noteren voor een zaaltop. De open paren werd vorig jaar gewonnen door Anton Maas en Erik Oltmans. Dat partnership klapte enkele maanden later tij dens de viertallehcompetitie. Het staat derhalve vast dat zij hun titel niet zullen verdedigen. Dit spel stamt uit gelukkiger tij den. Zie diagram 2. Erik Oltmans maakte als noord volop gebruik van het feit dat hij op de voorhand gepast had en gaf een scherp informatiedou blet op drie ruiten. Dat bleek een zeer goede beslis sing. Het jutte OW een niveautje op naar vier ruiten. Dat con tract ging twee down en +100 bleek een zeer goede score voor NZ. Merk overigens op dat NZ met slechts 18 punten samen zelfs vier schoppen kunnen ma ken. De leider moet dan wel de troefkleur goed raden. Na de drie opening is dat echter alles behalve opgelegd. Tot slot nog een nieuwtje. De Stichting Topbridge heeft An ton Maas en Erik Kirchoff aan gesteld als de nieuwe coaches van het open team. Zij nemen de taken over van Kees Bakker en Krysztof Martens. Samen met manager Toine van Hoof zal An ton Maas het Nederlands team begeleiden bij de Olympiade in Istanbul. Berry Westra Horizontaal: 4. Deze kaper heeft geen pijn meer (8); 6. Het gemis dat men strijdend onder ging? (12); 8. Apparaat voor een krachtiger slot (14); 12. Een van de dieren die niet stil kunnen zitten (6); 13. Pittige plaats (8); 14. Nu zijn ze te oud om aan de slag te gaan (9); 15. Slotwoord (5); 17. Babbels ter verdediging? (12); 19. Zo is de koffie in dit café (5); 20. Druk(kosten) (7); 21. Serieus bij de bron (10). Verticaal: 1. Moeizaam doet de beul z'n werk (3,6,2,6); 2. Collectie voor jezelf? (16); 3. Hieronder is men niet wakker (4); 5. Plaats voor gelovigen (8); 7. Geen gepin- gel buiten het huwelijk! (8); 9. Opbeurende zwendel? (11); 10. Bak om aan te hechten (3); 11. Een toernooi is geen volksstuk (10); 16. De herfst komt niet voor z'n tijd (6); 18. Bedrijven in stukken (5); 22. Mijn Spaanse noot (2). Uw oplossing moet uiterlijk woensdagmorgen in ons bezit zijn op het volgende adres: Puzzelredactie PZC Postbus 31 4460 AA Goes e-mail: redactie@pzc.nl Vermeld uw naam, adres en woonplaats. De PZC stelt de volgende prijzen beschikbaar: eerste prijs een Iris-cheque van €25,=. Tweede, derde en vierde prijs een Iris-cheque van €12,50. De oplossing en de namen van de prijswinnaars vindt u in de PZC-bijlage Wonen van volgende week. Oplossing vorige week Horizontaal: 1. Halfaap; 6. opgeven; 12. ieme; 13. Lena; 14. re; 16. eega; 18. hint; 19. na; 20. oen; 22. nirwana; 24. vo6l; 25. snob; 27. pand; 28. pat; 30. esp; 32. uil; 33. in; 35. hemd; 37. ouwe; 39. po; 40. munt; 42. adept; 44. kilo; 46. are; 48. ace; 50. rum; 51. sepia; 53. gebit; 54. net; 55. blouson; 58. som; 60. halo; 61. ader; 62. kar; 65. Nemesis; 67. kop; 69. gazon; 70. Nimes; 71. mak; 72 sla; 74. ras; 76. emir; 78. potig; 80. inkt; 81. ei; 82. ogam; 84. daas; 86. au; 87. mee; 88. spa; 90. lam; 92. aver; 96. roef; 98. lip; 99. boetiek; 103. fez; 104. la; 105. koen; 106. knor; 108. ra; 109. earl; 110. room; 112. rolmaat; 113. eer bied. Verticaal: 1. Hirosjima; 2. li; 3. fee; 4. amen; 5. Aegir; 7. plint; 8. gena; 9. ent; 10. va; 11. naaldboom; 15. een; 17. ar; 18. ha; 19. non; 21. nop; 23. wis; 24. val; 26. baht; 27. piek; 29. te; 30. edda; 31. pope; 32. uw; 34. nurse; 36. ma; 38. ut; 39. pluto; 41. neet; 43. ecru; 45. iris; 47. Libanon; 49. genesis; 52. allen; 53. godin; 54. nek; 56. oom; 57. sas; 59. map; 83. agami; 64. raki; 66. eelt; 67. kern; 68. Osaka; 71. meevaller; 72. soms; 73. Alda; 75. stuif zand; 77. roer; 78. pa; 79. ga; 80. Isar; 83. ge; 85. al; 87. mep; 89. pit; 91. mof; 93. via, 94. hoela; 95. genre; 97. eer; 99. bora; 100. en; 101. ik; 102. koor; 105. kam; 107. rob; 109. el; 111.mi. De sleutelwoorden van het kruiswoordraadsel van vorige week zijn: MILIEURAPPORT en VERVUILING. De Iris-cheque van €25,= gaat naar: C. KouVver, Sluispad 13, Burgh-Haamstede. De Iris-cheques van €12,50 gaan naar: K. Katsman, B. Ballotstraat 8, Goes, M. de Reiger, Westwal 38, Arnemuiden en I. Schram-Dhaenens, J. de Moorstraat 22, Axel. De prijzen zullen binnenkort worden toegezonden. Voor de derde keer in succes sie gaan 1 september de Na tionale Weken van de Kaart van start en opnieuw geeft TPG-Post speciale zegels uit die aansluiten bij deze branchecam pagne om de wenskaart te pro moten. Maar deze keer wordt er gestunt, want men krijgt name lijk in één van de 1500 deelne mende winkels gedurende de pe riode 1 tot en met 18 september gratis een velletje met drie ver schillende gegomde zegels van 39 cent bij aankoop van drie wenskaarten met een minimale waarde van 5,00 euro. Maar dat is niet alles. TPG Post gaat nog verder. Zoals onderop het velletje staat vermeld mogen de zegels na 31 december 2004 niet meer voor frankering wor den gebruikt. Aangezien dit de eerste keer is dat TPG Post een 'houdbaarheidsdatum' aan een emissie verbindt heb ik informa tie ingewonnen bij o.a. de juridi sche dienst van de Consumenten bond. Daaruit blijkt dat ze wet telijk niet buiten haar boekje gaat. Hoe je het echter ook be kijkt, het blijft een wonderlijke stunt. Voor de verzamelaar is er echter geen vuiltje aan de lucht. Om te beginnen zijn de velletjes vol gens een woordvoerder van de TPG Post Consumentenmarkt, zolang de voorraad strekt (en de oplage is 760.000 velletjes), ge woon bij het postkantoor te koop voor de prijs van 1,17 En wat het frankeren van corres pondentie met de zegels (met fos- foropdruk) na 31 december be treft, een stempelmachine kan wel lezen, maar niet kijken. Het thema van de zegels is, zo als de ontwerpers zeggen, 'inter actie'. Wat dat precies betekent wordt uitgelegd, want interac tief) is het samenspel tussen zender en ontvanger van een kaart en deze wordt tot stand ge bracht door lopen, kopen, schrij ven, plakken, posten, ontvan gen, lezen en terugschrijven. De ze acties worden op zegels en velletje in beeld gebracht door symbolen als hand, hoofd, pa pier en pen. Het zal wel. Vijftig jaar geleden, in juni 1954, luidde in Japan voor het eerst de Vredesklok, een klok die was gegoten uit omgesmol ten munten verzameld door men sen uit meer dan zestig landen. Sindsdien wordt deze klok twee keer per jaar geluid, op de eer ste lentedag en in de herfst op de eerste dag na het zomerreces dat de Algemene Vergadering van de VN weer bijeen komt. De Postadministratie van de VN (UNPA) heeft 3 juni met drie ze gels dit feit herdacht. Op de drie identieke zegels de Vredesklok. Waarden en oplagen: 80c (376.000), 1,30 Zw.fr. (230.000) en 2,10 (280.000). NB. In 1970 gaf de UNPA ook al twee zegels uit waarop de Vredesklok. Waar den 6c en 25c. Vijftig jaar geleden, kort voor dat de Vredesklok in Japan voor het eerst zou luiden, woedde in Zuidoost-Azië één van de zwaar ste veldslagen van de twintigste eeuw, de slag om Dien Bien Phu. De strijd om de Vietname se onafhankelijkheid, geleid door Ho Chi Minh, tegen de Fransen was al in 1946 begon nen. Op 7 mei 1954 viel na bitte re gevechten tegen de Viet Minh het laatste Franse bolwerk, het garnizoen Dien Bien Phu (2200 doden aan Franse zijde, 8000 aan Vietnamese). Daarmee kwam een einde aan het Franse koloniale tijdpek in Indochina. Met een 0,50 €-zegel ('hommage aux combattants') heeft Frank rijk deze slag herdacht. Hero Wit iTlatwnen ••Sö$sfa*!a}*inisiie SriaifBaifcxk

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2004 | | pagina 29