AzG wil altijd neutraal blijven Met namaakartikelen in koffer langs douane levert risico's op PZC PZC Sjeiks ontdekken Zwitserse zorg Onterechte treurnis over economie EU Onpartijdigheid staat hoog in het vaandel bij humanitaire organisatie te gast 30 juli 1954 vrijdag 30 juli 2004 Artsen zonder Grenzen vertrekt na 24 jaar uit Afghanistan. De organisatie is de afgelopen tijd geconfronteerd niet moord en ontvoering van zijn medewer kers. Ondanks de risico's willen de artsen hun humanitaire werk voortzetten, maar dat kan al leen als regeringen duidelijke steun geven. door Austen Davis Op 12 augustus 2002 werd Ar jan Erkel ontvoerd tijdens zijn werk in Dagestan. Arjan was de vierde medewerker van Artsen zonder Grenzen die werd ontvoerd terwijl hij huma nitaire hulp gaf. Arjan werd pas na 20 maanden weer vrijge laten. Op 2 juni 2004 werden vijf van onze medewerkers in een hinderlaag gedood in het noordwesten van Afghanistan. Enkelen van hen werden doelbe wust van dichtbij geëxecuteerd. Humanitaire hulpverleners be treden gewelddadige crisissitua ties ongewapend om levensred dende hulp te bieden en te laten zien dat de rest van de wereld zich bekommert om het lot van de slachtoffers. Hun aanwezig- heid betekent troost en steun voor mensen die lijden onder ge weld, honger, ziekte en vaak ook het verlies van hun huis en toekomst. Het is belangrijk dat slachtof fers weten dat zij niet stilletjes sterven zonder dat iemand zich daarvan rekenschap geeft. Zij moeten weten dat hun menselij ke waardigheid ons iets waard is. Omdat we weerloos zijn stel- len wij maar één voorwaarde: dat zij die ons kwaad kunnen doen ons ons werk laten doen. Artsen zonder Grenzen is zeer bezorgd om de veiligheid van zijn vrijwilligers en de ontvan gers van onze hulp. Zonder het perspectief dat we geregeld hulp kunnen bieden, is het on mogelijk onze patiënten te belo ven iets aan hun nood te doen. Arjan Erkel zwaait zijn dorpsgenoten toe na 20 maanden ontvoerd te zijn geweest in Dagestan. In dit geval liep het dus goed af, maar Artsen zonder Grenzen wordt steeds vaker geconfronteerd met situaties waarin het veel slechter afloopt. foto Ed Oudenaarden/ANP Hoe verzekeren we de veilig heid van onze vrijwilligers? Ten eerste houden we streng vast aan onze identiteit als humani taire organisatie. Humanitaire organisaties eisen het recht op om bedreigde bevolkingsgroe pen te bereiken onder bescher ming van alle strijdende par tijen. Daarvoor moet zo'n orga nisatie aantonen dat zij onpar tijdig is in de hulpverlening, neutraal in haar bedoelingen en onafhankelijk. Ten tweede praten wij met alle partijen, zodat zij weten wie wij zijn, onze status erkennen en ons veilig laten werken. Alle partijen kunnen ons benaderen wanneer zij ongelukkig zijn met ons werk, maar zij hebben de verantwoordelijkheid om ons ons werk te laten doen. Ten der de werken we nauw samen met de gemeenschap: horen wat de mensen nodig hebben, hen laten participeren en hun klachten la ten uiten. Door wederzijdse ver antwoordelijkheid worden de hulpontvangers medespelers. Wij zijn hun gasten, zij moeten onze gastheren zijn en ons be schermen. De bevolking moet wensen dat de hulporganisatie er is en er schouder aan schou der mee staan. Risicobeheersing En ten slotte aanvaarden we enig risico. Om die risico's te be heersen, baseren we ons op in formatie uit en goede afspraken over steun voor teams in het veld. Deze afspraken hebben meestal betrekking op het verza melen en analyseren van infor matie, risicobeheersing (tijdens het reizen bijvoorbeeld), het waarborgen van communicatie en transport; en het openhou den van aanvoerlijnen. We kun nen risico nooit uitsluiten. AzG is een vrijwilligersorganisatie. We stimuleren het debat in on ze teams en zorgen ervoor dat al le vrijwilligers zich persoonlijk bewust zijn van de risico's en be grijpen hoe we die proberen te beheersen. Zij weten dat zij altijd persoon lijk kunnen besluiten naar huis te gaan of naar een ander pro ject. Dit vertellen we vrijwilli gers expliciet tijdens trainin gen. Hulporganisaties kunnen nooit alle risico's uitsluiten. Toch worden bovengenoemde basisbeginselen ernstig be dreigd in Afghanistan en elders. Tegenwoordig beschuldigt de Taliban Artsen zonder Grenzen ervan voor de Amerikanen te werken. Westerse mogendheden eisen de morele eigendom van de humanitaire programma's op. Waarom laten politici ons nooit neutraal zijn?! In Rusland hebben we nu toestemming om in Tsjetsjenië te werken. Maar als onze mensen worden gekid napt stellen de autoriteiten zich niet vastberaden op om hun vrij lating te bewerkstelligen. Bij de laatste twee ontvoerin gen weigerden ze met ons te pra ten en beschuldigden ze ons er via de pers van te spioneren voor het Tsjetsjeense verzet. Er zijn geen Westerse regeringen die het humanitaire karakter van Artsen zonder Grenzen ver dedigen. Zij staan toe dat de Russen zich onttrekken aan hun verantwoordelijkheid. Als hulpverleners kunnen we ons niet verdedigen. We vertrou wen op toegankelijkheid, die wordt gegarandeerd door alle partijen in een conflict. We moe ten vertrouwen op politieke en militaire machten (regeringen én opstandelingen) die het hu manitaire werk respecteren. We moeten erop vertrouwen dat hu manitair werk als apolitiek en onpartijdig wordt beschouwd en niet als dreiging. Excuus Westerse regeringen gebruiken humanitaire hulp meer en meer als excuus om niet te hoeven in grijpen (zoals nu in Darfur in het westen van Sudan) of om mi litaire interventie te rechtvaar digen (zoals in Kosovo, Oost-Ti- mor, Afghanistan en Irak). Ze doen steeds minder pogingen af vallige krijgsheren en onder drukkende regimes te bewegen het recht te eerbiedigen en hulp verlening toe te laten (zoals in Tsjetsjenië). Strijders tegen het Westen en nationale regeringen beschouwen humanitaire actie in toenemende mate als onder deel van een eenzijdige machts structuur en keren zich tegen ons. Door hulpverleners aan te vallen schokken zij in moreel opzicht zonder zelf veel risico te lopen. Wat we nodig hebben is een her nieuwde toezegging dat essen tiële humanitaire actie wordt ge respecteerd. Niet alles mag in liefde en oorlog. Politici moeten respect tonen voor menselijk le ven en waardigheid. Onze regeringen moeten deze ge dachte krachtig verdedigen an ders wordt humanitair optre den steeds gevaarlijker en min der relevant. De mensen die daaronder zullen lijden zijn de stervende en vergeten slachtof fers. GPD Austen Davis is algemeen direc teur Artsen zonder Grenzen. door Bob Kroon Medische voorzieningen in Zwitserland zijn voortreffelijk, maar prijzig. Wachtlijsten zijn vrijwel on bekend, zeker in de talrijke privé-klinieken die het Alpen land rijk is. Daarnaast heb ben 26 kantons ieder hun ei gen Medisch Centrum of Uni versiteitskliniek en dan zijn er nog de nodige streekhospi- talen. Bedden te over dus. Een basisverzekering is voor iedere Zwitserse ingezetene verplicht en werkgevers beta len de helft van de maandpre- mie van zo'n 270 euro. Voor wie de last niet kan dragen, en dat zijn er nog al wat, springen de kantonale overhe den bij. Privé-klinieken ne men ook 'fondspatiënten' op, maar ze draaien voor een niet gering deel op meer lucratie ve buitenlandse klanten. Een voorbeeld is de interna tionaal gerenommeerde Clini- que de Genolier, op 25 kilo meter van Genève. Het riante complex biedt een schitterend uitzicht op het meer van Genève. In de jaren zeventig en tachtig was Geno lier vooral een hartkliniek waar ook vele Nederlandse patiënten zich lieten 'bypas- sen' toen in ons land de wachttijden levensbedrei gend waren en verzekeraars de reis- en behandelingskos- ten vergoedden. Op de bal kons die ieder van de 120 zie kenkamers rijk is, ziet men nu een heel -ajidere cliëntèle, zoals kort genekte mannen uit Rusland, Kazakstan en zelfs Tsjetsjenië, en op de bo venste van de drie etages wel gestelde Arabische patiënten in witte gewaden met hun ge sluierd vrouwvolk en andere aanhang. Omdat de kliniek van Genolier niet over vol doende suites beschikt .voor de opvang van bezorgde fami lieleden wordt op steenworp afstand een aantal terrasap partementen gebouwd van zo'n miljoen euro per stuk. Arabische emirs en prinsen, die zich vroeger in Amerika lieten oplappen voelen zich na de elfde september niet meer zo welkom in de Vere nigde Staten en zijn massaal uitgeweken naar Europese luxe ziekenhuizen. Vooral 's zomers is het in Ge nolier een komen en gaan van luxe Mercedessen die Saudische plutocraten en no tabelen uit de Emiraten afle veren voor een periodieke 'check-up' van hun hartfunc- tie. En om de nouveaux ri ches uit de vroegere Sovjet Unie te lokken, heeft de Zwit serse ambassade in Moskou zelfs een kantoor voor 'Me disch Toerisme' geopend. De privé-klinieken kunnen de buitenlandse klandizie best gebruiken, want ze mo gen in Zwitserland gevestig de patiënten niet meer reke nen dan de gesubsidieerde openbare ziekenhuizen. „Ara bische prinsen en rijke Rus sen zijn hier niet verzekerd en die betalen dus cash", zegt een administrateur in Geno lier. „Die lieden zijn veelei send, ze willen speciale me nu's en we moeten soms ook nog tolken laten aanrukken, dus die zijn bij ons wel wat duurder uit dan u of ik." Koning Fahd Voor patiënten als de broer, van kolonel Khadaffi of fami-, lieleden van de Saoedische koning Fahd is dat kennelijk' geen probleem. Maar toen ko ning Fahd zich enkele jaren' geleden zelf aandiende voor; een gecompliceerde knieope ratie werd hij beleefd door verwezen naar het Acade misch Ziekenhuis van Genève. „Hij had het jaar daarvoor een fikse hersenbloeding ge had en was zwaar invalide",, aldus een cardioloog. „We wa ren een beetje bezorgd, dat hij de anesthesie niet zou- doorstaan en een dode ko-, ning op de operatietafel is voor een privé-kliniek geen aanbeveling." GPD door Arjen van Witteloostuijn De Nederlandse bevolking verdient een schop onder de kont. De ene na de andere j bedrijfs- of regeringsbobo veegt de vloer aan met de Ne- j derlandse mentaliteit. Van re geringswege is de laatste tijd de minister van Economische Zaken Brinkhorst buitenge woon actief. Hij schrijft no ta's. hij verschijnt op de buis en hij laat zich interviewen om het zo hard mogelijk van de daken te schreeuwen dat de Nederlander toch werke lijk een tandje of drie moet bijschakelen. Van bedrijfszijde heeft VNO/NCW-voorzitter Jac ques Schraven zich bij het treurzangkoor aangesloten. Wie de dirigent is blijft onbe kend, maar de muziek die de heren voortbrengen is fraai tonaal. Tweestemmig en harmonieus laten zij weten dat we te veel vakantiedagen opnemen, te vaak ziek zijn, te vroeg met pensioen gaan, te graag in deeltijd werken, te moeilijk doen over ontslagen worden, et cetera. Dat moet allemaal drastisch op de schop, want anders zakt Nederland ver der weg in het economische moeras. Is het werkelijk zo erg als het bobokoor ons voorzingt? Zij weten zich in ieder geval ge steund door veel buitenland se koorleden. Sinds geruime tijd is het in de mode om de klaagzang over heel Europa te zingen. Noord-Amerika en Zuidoost-Azië sprinten steeds verder van ons weg, zo luidt het refrein. Zij worden steeds rijker en productiever en wij kunnen hun tempo jaar na jaar niet bijhouden. Ergo: het roer moet radicaal om. Analyse Eind juni is in het Britse weekblad The Economist een verrassende analyse versche nen. Uit een diepgaande ver gelijking van de economische prestaties van de Euro-zone en de Verenigde Staten doemt het beeld op dat het al lemaal nogal meevalt. Het is maai' hoe je de presta ties uitrekent, wat je met wat vergelijkt en wat je belang rijk vindt. Inderdaad: in abso lute termen lijken de Verenig de Staten het veel beter te doen dan de Euro-zone. In de periode 1994-2003 lag de Amerikaanse groei met ge middeld 3,3 procent per jaar duidelijk hoger dan de mage re 1,3 procent in de Euro-zo ne. In dezelfde periode was de gemiddelde productiviteit stijging 2,6 procent in de Ver enigde Staten, tegen een moeizame 1,5 procent in Ne derland en omstreken. Tot zover de standaardreto- riek. The Economist maakt duidelijk dat een realistisch beeld pas ontstaat nadat een paar correcties zijn aange bracht. Ontmanteling Twee daarvan betreffen de ontmanteling van statistische vertekeningen. Amerikanen berekenen de productiviteit nadat ze eerst de onproductie ve sectoren - landbouw en overheid - uit de statistieken hebben gegooid. De Europeanen doen dat niet. Daarnaast passen de Amerikaanse rekenmeesters de cijfers opwaarts aan via een opslag voor gestegen kwa liteit van goederen. Hun Eu ropese collega's doen ook dat niet. Belangrijker is echter dat de Euro-zone een paar opmerke lijke verschillen met de Vere nigde Staten vertoont. In de eerste plaats is de Europese reus Duitsland chronisch ziek sinds de hereniging. De Verenigde Staten zouden ook minder gloriëren als zij begin jaren negentig de Mexicaan se economie op sleeptouw zouden hebben moeten ne men. In de tweede plaats - daarin hebben Brinkhorst cum suis gelijk - werken Amerikanen honderden uren per jaar meer dan Europeanen. Per ge werkt uur zijn de verschillen met de Verenigde Staten ech ter nauwelijks nog waarneem baar. Het is maar net waaraan je de prioriteit geeft: werken om te leven of leven om te werken. Elk jaar slepen Nederlandse toe risten meer namaakartikelen mee in hun koffers. Gekopieerde dvd's en cd's zijn de hit van dit seizoen. Kleding en sieraden blij ven onverminderd populair. Bij de douane op Schiphol springen glimmende horloges en modder- vrije schoenen in het oog. Weet u waaróm deze zo goedkoop wa ren?" door Marloes de Koning Eén voor één worden ze uit de grote rugzak gediept. Tussen het vieze wasgoed zitten een stuk of vijftien cd's en dvd's. Muziek van Norah Jones, van Muse en Beyoncé, films met namen als Chicken Run en Fan tasy. De betrapte eigenaar uit Hoorn is net een maand op Bali geweest. Hij ondergaat gelaten hoe de douane zijn 'oogst' door zoekt. „Wat heeft u ervoor betaald?", vraagt douanier Dick Mol nieuwsgierig. „Eén euro per stuk." Mol: „En wat kosten ze in Nederland?" „Duur." „Weet u waarom ze zo goedkoop zijn?" De man knikt schuldbewust. De verleiding was te groot, vertelt hij uit zichzelf. „Er zijn daar he le winkels, je gaat vanzelf mee in de gekte. Ik wist het ook wel, maar ik dacht: Word ik betrapt, dan heb ik pech en ben ik ze kwijt." Dat hij ook een boete kan krij gen voor de invoer van namaak artikelen had hij zich niet gerea liseerd. Een paar illegale 'beeld- of geluidsdragers' wor den meestal wel door de vingers gezien, maar de hoogte van de boete loopt op met het aantal meegebrachte kopietjes. Zesen dertig dvd's: 175 euro. Honderd stuks: 675 euro. Voorwaarde om er met een boete vanaf te ko men is dat de illegale goederen direct worden ingeleverd. Het geld kan meteen worden be taald. Pinnen mag. De douane op Schiphol contro leert steekproefsgewijs of passa giers nepartikelen bij zich heb ben. Vooral op vluchten uit Azië (Thailand, China) en Tur kije is het vaak raak. Een och tend bij de douane leert dat een groot deel van de reizigers de gok neemt en wat namaakarti kelen invoert of te veel (echte) artikelen koopt zonder invoer rechten te betalen. Vrijwel ie dereen neemt de 'groene route' met het bord 'niets aan te ge ven'. Vanuit een nis bij de uit gang observeert de douane de mensenstroom. Af en toe pik ken ze er iemand uit en inspecte ren de bagage. De meeste men sen verraden zichzelf door uit puilende koffers of in het oog springende sieraden. Als de dou aniers denken dat of iets nep of waardevol is, roepen ze Mol of een van de anderen van het 'ex pertiseteam' erbij. Een 18-jarige jongen uit Blari- cum wandelt nietsvermoedend voorbij in een splinternieuw maatpak. Zijn dikke zilveren horloge fonkelt opvallend om de arm waarmee hij het bagage wagentje duwt. Na een wereld reis van een jaar gaat hij weer naar zijn ouders. De laatste stop was Bangkok. Aanvanke lijk reageert hij nonchalant als douanier Chiel van der Pluijm hem de nis in -wenkt en zijn tas laat openen. Als Van der Pluijm kritisch door zijn cd-verzame- ling bladert, veert hij echter op. „Die heb ik zelf gekopieerd, me neer." De douanier reageert koel. „Dat zie ik. Het is mis schien toch nodig dat we even plaatsnemen om te tellen." Als de jongen merkt dat het menens is, probeert hij Van der Pluijm er afwisselend flemend en agres sief van te weerhouden dat hij iets afpakt. Op de tafel komen naast het hor loge een stapel Ralph Lauren poloshirts te liggen, twee fles sen wijn met echte cobra's erin en één fles wijn met een schor pioen. „Menéér, menéér", pro beert hij. „Ik ben een jaar weg geweest, heb van vijftien euro per dag geleefd. Heb ik einde lijk iets moois kunnen vinden in Vietnam." De polo's, het horlo ge en de cd's worden aan een na der onderzoek onderworpen en blijken nep te zijn. Over de mee gebrachte digitale camera en een laptop had de jongen boven dien invoerrechten moeten beta len. De boete zal 'aanzienlijk' zijn, zegt de douane, zonder ver dere details te geven. „De wereld is door al het lucht verkeer heel klein geworden", zegt Mol. „De hoeveelheid na maak die meekomt is daardoor elk jaar groter, In zijn kantoor staan rijen ordners met specifi caties van elektronische appara tuur en echtheidskenmerken. Vaak zijn de naslagwerken over TENTOONSTELLING - In het kader van de sportuitwisseling Middelburg-Folkestone gaat een groot deel van de Provin ciale Zeeuwse Tentoonstelling van Beeldende kunsten naar de Engelse badplaats Folkesto ne. De expositie is te zien in de openbare leeszaal en biblio theek van Folkestone. VISSERIJDAGEN - De Visse- rijdagen krijgen een vervolg. Het festijn dat vorig jaar in Breskens werd gehouden en waarbij tevens het 35-jarig bestaan van visserijvereniging Ons Belang werd gevierd, zal nu op 14 en 15 augustus wor den gehouden. Het is dit jaar precies 75 jaar geleden dat de eerste hoogaars vanuit Bres kens vertrok. RECORD - De 28-jarige En gelsman J.R.F. Everbury, luite nant bij de Britse koninklijke marine, heeft een record geves tigd door binnen een half uur met een eenmotorige straalja ger van Londen naar Amsten dam te vliegen. Het record geldt niet van start- tot landingsbaan. De stopwatches zijn ingedrukt bij het overvliegen van het vlieg veld Bevingdon bij Londen en de aankomst boven Schiphol. De douane op Schiphol controleert bagage steekproefsgewijs. Elk jaar slepen Nederlandse toeristen meer namaakartikelen mee in hun koffers. foto Phil Nijhuis/GPD bodig. „Ik weet gewoon hoe een echt iets emit ziet", zegt de dou anier trots. Economisch delict Nepartikelen maken en kopen is een economisch delict, omdat de producenten van de 'echte' artikelen daardoor worden be nadeeld. Zij hebben geld gesto ken in het bedenken van de pro ducten en in de marketing. Wie illegale kopieën meeneemt, is strafbaar. Op Schiphol geldt een lik-op-stuk-beleid: wie zijn illegale goederen meteen inle vert en een boete betaalt, komt er zonder verdere strafvervol ging vanaf. In 2003 trof de douane op Schip hol bijna 62.000 namaakartike len aan in de reizigersbagage, ruim vijfduizend meer dan het jaar daarvoor. In 2001 werden 28.235 neppers aangetroffen. Over 2004 zijn nog geen cijfers. Het grootste deel van de vangst van 2003 bestond uit cd's en dvd's (37.058), daarna kwamen 'kleding en accessoires' (10.789) en 'horloges en juwelen' (2.405). Grote stijger op de ranglijst is de categorie 'speelgoed en spel len', waar ook computerspelle tjes onder vallen. GPD Hoofdredactie: A. L. Oosthoek D. Bosscher (adjunct) A. L. Kroon (adjunct) Centrale redactie: Stationpark 28 Postbus 31 4460 AA Goes Tel: (0113)315500 Fax: (0113)315669 E-mail: redactie@pzc.nl Middelburg: Buitenruststraat18 Postbus 8070 4330 EB Middelburg Tel: (0118)493000 Fax: (0118)493009 E-mail: redwalch@pzc.nl Goes: Stationspark 28 Postbus 31 4460 AA Goes Tel. (0113)315670 Fax. (0113)315669 E-mail: redgoes@pzc.nl Terneuzen: Willem Alexanderlaan 45 Postbus 145 4530 AC Terneuzen Tel. (0115)645769 Fax. (0115)645742 E-mail: redtern@pzc.nl Hulst: Baudeloo 16 Postbus 62 4560 AB Hulst Tel: (0114)372776 Fax: (0114)372771 E-mail: redhulst@pzc.nl Zierikzee: Grachtweg 23a Postbus 80 4300 AB Zierikzee Tel: (0111)454647 Fax:(0111)454657 E-mail: redzzee@pzc.nl Opening kantoren: Maandag t/m vrijdag van 8.00 tot 17.00 uur Zierikzee en Hulst: 8.30 tot 17.00 uur Internet: www.pzc.nl Internetredactie: Postbus 31 4460 AA Goes E-mail: web@pzc.nl Bezorgklachten: 0800-0231231 op maandag t/m vrijdag gedurende de openingstijden; zaterdags tot 12.00 uur. Abonnementen: 0800-0231231 (bij acceptgirobetaling geldt een toeslag) per maand: 19,45 per kwartaal: 56,60 per jaar: €217.00 Voor toezending per post geldt een toeslag. E-mail: lezersservice@pzc.nl Beëindiging van abonnementen uitsluitend schriftelijk, 1 maand voor het einde van de betaalperiode PZC, t.a.v. lezersservice. Postbus 314460 AA Goes Losse nummers per stuk: maandag l/m vrijdag: 1,20 zaterdag; 1,70 Alle bedragen zijn inclusief 6% BTW Bankrelaties: ABN AMRO 47.70.65.597 Postbank 35.93.00 Advertenties: Alle advertentie-orders worden uitgevoerd overeenkomstig de Algemene Voorwaarden van Wegener NV en volgens de Regelen voor het Advertentiewezen. Overlijdensadvertenties: maandag t/m vrijdag: tijdens kantooruren zondag: van 16.00 tot 18.00 uur Tel. (0113) 315555 Fax. (0113)315549 Personeelsadvertenties: Tel: (0113)315540 Fax:(0113)315549 Rubrieksadvertenties (kleintjes; Tel. (0113)315550 Fax. (0113)315549 Voor gewone advertenties: Noord- en Midden-Zeeland Tel. (0113)315520 Fax. (0113)315529 Zeeuws-Vlaanderen Tel: (0114)372770 Fax: (0114)372771 Internet: www.pzc.nl/adverteren n De doc u Auteursrechten voorbehouden Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV is aan ons verstrekte gegevens hebben wi) opgenomen in een bestand dat wordt gebruikt voor o •- (abonnementen)administratie en om u te (laten) informeren over voor u relevante diensten ducten van de titels en de werkmaatschappijen van Wegener o( door ons zorgvuldig do derden. Als u op deze informatie geen pri|S stelt dan kunt u dit schriftelijk melden bij r-k, zersservice. Postbus 314460 AA Goes Behoort tot mi* WGGGNGR

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2004 | | pagina 4