PZC
Havens moeten samenwerken
Een blouse voor in de klas
VAKANTIE!
al
Knullig onderzoek stemt officier mild
Slenteren over jaarmarkt
Rijkswaterstaat wil
test met bescherming
paalhoofd op strand
Tunnel is nu ook te
vinden voor fietsers
GESLOTEN
CAR-GROEP ZEELAND
VERRASSEND VEELZIJDIG
kunststof
kozijnen
GARAGEDEUREN
novoferm sektiqnaal
ISO 20 Handmatig
ISO 20 Elektrisch
foa/rfe
André Knevel
concerteert
Nieuwe Vlaamse regering zet in op snelle verdieping Westerschelde
BOSCH OPTIEK
keukenV/jJie tememenb.v.
Teba Nationaal
dinsdag .27 juli 2004
door Emile Calon
MIDDELBURG - Het scheelde
maar weinig of de 46-jarige in
woner van de gemeente Sluis
was 22 november vorig jaar bij
een verkeersongeval bij Schoon-
dijke om het leven gekomen.
Een banc! van zijn jeep klapte,
waarna zijn terreinwagen na
een fikse buiteling, ernstig be-
schadigd tot stilstand kwam.
Toen de politie arriveerde was
het personeel van een ambulan
ce hem al aan het stabiliseren
voor een spoedrit naar het zie
kenhuis. Tijd om te zoeken naar
sporen alcohol in het bloed was
er niet. Dat deden de agenten,
met succes, pas vele uren later.
De West-Zeeuws-Vlaming herin
nerde zich de klapband nog wel,
zo zei hij gisteren tegen politie
rechter M. Meeuwisse. En hij
wist ook nog dat hij die dag één
biertje en twee tot drie borrel
tjes had gedronken voor hij in
de auto was gestapt. Waarom zo
veel? Daarop bleef hij het ant
woord schuldig. Officier van jus
titie J. Valente was gisteren ta
melijk mild tegenover de 46-jari-
ge. Vooral omdat er het een en
ander mis was gegaan bij de
bloedproef en het vervolg daar
op. Zo is de man nimmer gewe
zen op de mogelijkheid van een
contra-expertise en zijn de gege
vens van zijn onderzoek een tijd
zoek geweest. „Een knullig on
derzoek". oordeelde de officier.
Hij eiste 700 euro boete. De man
mag wat hem betreft onder voor
waarden zijn rijbewijs houden
omdat hij als vrachtwagenchauf
feur niet zonder kan. Als hij de
komende twee jaar echter nog
eens wordt betrapt op drankrij
den moet hij het rijbewijs als
nog voor zeven maanden inleve
ren. De Middelburgse politie
rechter vonniste conform.
U moet maar denken:
na regen komt
serres en veranda's
markiezen
uitvalschermen
Lid van de Alg. Ver. van Contactlens-specialisten ANVO
(237,5 x 212,5 cm.)
van fc42S5T- voor 1135,-
(237,5x212,5 cm.)
van €Jl-66tT- voor 1525,-
Inclusief montage/BTW
Onder dak bij Morres Wonen B.V. - Hulst
Telefoon 0031 (0) I 14 374471
<L
meer dan alleen zonwering
Noordstraat 62 - Axel
Telefoon 0031 (0) 115 563565
www.everse.n
BRESKENS - Ze bleven gisteren toestromen, de bezoekers aan
de jaarmarkt in Breskens. De markt is ieder jaar een voltreffer
voor toeristen en mensen uit het vissersdorp zelf. Even proeven,
passen, kopen of lekker rondslenteren in de hoop iets leuks te vin
den of een bekende tegen te komen. De markt op het Oranjeplein
en de aangrenzende Mercuriusstraat is groot en overzichtelijk.
Of de jaarmarkt volgend jaar weer plaats vindt, hangt helemaal
af van de plannen van de gemeente Sluis. In september gaat het
Oranjeplein op de schop, dan wordt een begin gemaakt om Bres
kens zijn 'kloppend hart' terug te geven. Twee werkmannen lie
ten zich door alle drukte gisteren niet van de wijs brengen. Zij
waren aan de kop van het plein bezig met het plaatsen van een
groot publicatiebord o^er de plannen van de gemeente.
foto Peter Nicolai
door Ben Jansen
VLISSINGEN - Rijkswaterstaat
wil bij wijze van proef onder wa
ter zand aanbrengen bij een
paalhoofd aan de zuidwestkust
van Walcheren. Daaruit moet
blijken of op deze manier kan
worden voorkomen dat de golf
brekers door de steeds meer
naar het strand kruipende geul
het Oostgat worden aangetast.
Met enige regelmaat worden de
stranden opgehoogd om de kust
lijn vast te houden. Dat weer
houdt de stroming in het Oost
gat (tussen Vlissingen en West-
kapelle) er niet van de geulrand
aan de kant van het strand uit
te schuren. De vaargeul komt
daarmee steeds dichter op het
strand te liggen. Zo dicht dat
Rijkswaterstaat heeft besloten
ook de strandzijde van het Oost-
gast van lichtboeien en blinde
tonnen neer te leggen. Stuurlui
van onbeloodste schepen die in
de richting Westkapelle voeren,
hadden onwillekeurig de nei
ging onvoldoende rechts te hou
den omdat het strand zo onge
woon dicht bij de vaarroute ligt.
De aanvullende bebakening
maakt het makkelijker te beoor
delen waar aan de strandkant
de grens van de geul ligt.
Dynamiek
Het geleidelijk richting strand
kruipende Oostgat is een ken
merk van het wisselende onder
waterlandschap in de Wester-
scheldemonding. Geulen en pla
ten liggen niet vast, maar veran
deren geleidelijk van plaats. De
dynamiek heeft in het geval van
het Oostgat het nadeel dat de
geul over twintig of dertig jaar
zo ver richting strand is opge
schoven dat de stabiliteit van de
paalhoofden in gevaar komt.
Rijkswaterstaat wil onderzoe
ken of een onderwaterzandsup-
pletie daartegen helpt. Het idee
is 1,5 miljoen kubieke meter
zand niet op het strand maar
aan de oostkant van de vaargeul
aan te brengen. Wat Rijkswater
staat betreft zou de proef vol
gend jaar kunnen worden uitge
voerd. De vraag is alleen of e
geld voor beschikbaar is. j|
Volgens een woordvoerder var,
Rijkswaterstaat heeft de ver-
schuiving van het Oostgat niets
te maken met de verdieping van
de Westerschelde, zoals de Fede
ratie van Ondernemersverenigin;
gen in de gemeente Veere heeij
gesuggereerd. Er is sprake van
een op zichzelf staand veranda
ringsproces in het onderwater
landschap. Tot dusver wijst
niets erop dat de verlaging van
drempels in de Westerschelde
de stroomsnel heden voor de W*
cherse zuidwestkust zodanig
verhoogt dat de verplaatsing
van de geul vlugger verloopt.
De Federatie van Ondernemers-
verenigingen suggereerde ook
dat een verdere verdieping van
de vaargeul in de Westerschelde
leidt tot meer grotere en mee
golfslag veroorzakende schep®
in het Oostgat. Dat klopt even
min. Deze in- en uitgangsroute
naar en van de Westerscheldëis
zo krap dat er slechts zelden gro
te schepen gebruik van maken:
Die varen meestal om en nade^
ren of verlaten de WesterscheK
de via de zuidelijker geleg®
Wielingen. Een volgende verdij
ping zal daar geen verandering
in brengen. Voor meer schepen
met gevaarlijke stoffen hoeft
ook nauwelijks te worden ge*
vreesd. Ammoniaktankers en
grotere schepen met lpg mogen
nu al niet door het Oostgat.
ZAAMSLAG - De organist
André Knevel uit Canada con?
certeert donderdagavond in de i
gereformeerde kerk in Zaam-
slag.
Knevel verzorgt een reeks zor
merconcerten in Nederland. In
Zaamslag brengt hij een geva
rieerd programma. Het concert
begint om half acht; de kerk is
open vanaf kwart voor zeven;
De organisatie is in handen van
het Orgelcomité Zaamslag.
door Harmen van der Werf
's-HEERENHOEK - De Wester-
scheldetunnel is voor fietsers
sinds kort veel gemakkelijker te
vinden. De ANWB heeft in op
dracht van de provincie speciale
venvïjsbordjes geplaatst in
's-Heerenhoek, Nieuwdorp en
directe omgeving.
De plaatsing van de richtingwij
zers is vooral te danken aan de
Zeeuwse afdeling van de Fiet
sersbond. De organisatie voerde
eind vorig jaar actie voor een be
wegwijzering naar de fiets-bus-
verbinding door de Westerschel-
detunnel. Die ontbrak volledig.
De Fietsersbond vond gehoor
bij de provincie, bij provinciaal
fietscoördinator Stan Lauret.
„We hebben samen de bordjes
ontworpen en ook geplaatst in
overleg met de Fietsersbond",
vertelt Lauret. De verwijsbord-
jes zijn net zo uniek als de
fiets-busverbinding door de tun
nel. Zo'n voorziening komt ner
gens anders in Nederland voor.
De Westerscheldetunnel en Ter-
neuzen worden erop aangege
ven met twee symbolen, van een
fiets en een bus. In Nieuwdorp
sluit de eerste richtingwijzer
aan op de landelijke fietsroute
LF 13, van Middelburg naar
Venlo. Vanwege de kosten is er
voor gekozen uitsluitend in de
directe omgeving van de tunnel
de richtingwijzers te plaatsen.
Ze leiden naar het tolplein.
Voor wie daar niet bekend is, is
het even zoeken naar de bushal
te richting Terneuzen. Op het
tolplein ontbreekt elke verwij
zing naar de loopbrug over de
tunnelweg, waarover fietsers
nog naar de bushalte moeten.
De loopbrug hoeft straks waar
schijnlijk niet meer genomen te
worden. De provincie en de NV
Westerscheldetunnel zijn met el
kaar in overleg om een fietspad
te maken aan de westkant van
het tolplein, aan de kant van de
bushalte.
„We moeten het nog over de ver
deling van de kosten hebben",
laat fietscoördinator Lauret
weten. Het is volgens hem de
bedoeling voor het seizoen 2005
de fietsverbinding klaar te heb
ben.
West-Zeeuws-Vlaamse doceert in Washington en helpt in Malawi
WEGENS VAKANTIE
VAN ZATERDAG 31 JULI
T/M DINSDAG 17 AUGUSTUS
MAX3MALK OOG7.ORG
KORTE NIEUWSTRAAT 3
JÊÊ^ÊK» 4561 AX HULST
OrB TELEFOON: (0114) 312327
zÊJ' TELEFAX: (0114) 319494
www. bosch-opt iekn I
door Wout Bareman
TERNEUZEN - De Vlaamse ha
vens moeten intensiever samen
werken. In het regeerakkoord is
opgenomen dat de havens welis
waar verder worden verzelfstan
digd, maar tegelijkertijd ook de
handen ineen moeten slaan. De
afgelopen jaren kwam die sa
menwerking nauwelijks van de
grond.
De nieuwe Vlaamse regering on
der leiding van premier Yves Le-
terme streeft naar een verre
gaande bestuurlijke vernieu
wing van het 'havenlandschap'
De havens mogen straks dan
meer dan ooit op eigen benen
staan, ze kunnen wel blijven re
kenen op financiële steun van
het Vlaams Gewest.
Leterme geeft de hoogste priori
teit aan verbetering van de mari
tieme toegankelijkheid van de
havens, de verdieping van de
Westerschelde voorop. Letter
lijk wordt daarover in het re
geerakkoord gemeld: We-zor
gen voor een verdieping van de
Schelde tot 13,1 meter getij onge
bonden vaart, conform de resolu
ties Schelde-estuarium van het
Vlaams Parlement en het Memo
randum van Vlissingen. Voor
het einde van 2004 willen we de
gemeenschappelijke Vlaams-Ne
derlandse politieke beslissing
daartoe rond krijgen, zodat de
verdieping zonder verder tijd
verlies en in volle rechtszeker
heid kan worden uitgevoerd."
Bij de uitvoering van grote infra
structurele werken in de Vlaam
se havens moeten de Europese
richtlijnen worden gerespec
teerd, benadrukt de regering.
Ecologogie, economie en infra
structuur moeten hand in hand
gaan. Die grote havenprojecten
kunnen overigens enkel fasege
wijs worden uitgevoerd. Dat
past, vindt Leterme, in 'een zui
nig ruimtegebruik', Toekomsti
ge havenontwikkelingen moeten
worden vastgelegd in een strate
gisch plan.
Aan de toekomst van het be
dreigde polderdorp Doel wordt
één zin gewijd: „Wat Doel be
treft wordt de beslissing van de
Vlaamse regering van 19 mei on
verkort uitgevoerd."
Maar die ene zin leidde al direct
tot discussies over de betekenis.
Verschillende lokale politici in
Beveren noemden de zinsnede
'de doodsteek voor Doel', maar
volgens woordvoerder Jan Cre-
ve van het actiecomité Doel
2020 ligt het anders. Hij zegt:
„Het houdt simpelweg in dat
het Deurganckdok - dat geen
rechtstreekse bedreiging vormt
voor Doel - wordt afgebouwd,
maar ook dat de leefbaarheid
van Doel gegarandeerd blijft tot
minstens 2007." Om de leefbaar
heid te garanderen voerde de vo
rige regering het woonrecht in.
Dat bleek, volgens Creve, tot nu
toe een wassen neus. Er zijn nau
welijks leegstaande woningen
toegewezen, terwijl zieh 200 ge
zinnen hebben gemeld voor tij
delijk onderdak.
Daar moet de nieuwe regering
verandering in brengen, oor
deelt Doel 2020.
door Raymond de Frel
GROEDE - Ze is al veertig jaar
weg uit Groede, maar schakelt
nog moeiteloos over op het
West-Zeeuws-Vlaamse dialect.
Het gaat haar zelfs beter af dan
algemeen beschaafd Neder
lands. Heel af en toe floept er
nog een Engelse term door,
maar dat is niet meer dan lo
gisch. Na vier decennia Ameri
ka, Azië en Afrika is Nettie
Graulich-Risseeuw (64) voor
even terug in haar geboorte
dorp.
Dat is hoofdzakelijk om familie
op te zoeken en tot rust te ko
men, maar ook hier kan ze niet
stilzitten. En dus gaat het ge
sprek voornamelijk over haar
project in het Afrikaanse ont
wikkelingsland Malawi. Na een
opleiding tot landbouw- en huis-
houdlerares belandde de
West-Zeeuws-Vlaamse voor de
klas op een middelbare school
in Tiel. „Toen ik 24 was. kreeg
ik steeds meer de drang om weg
te gaan. Ik vond de leerlingen zo
verwend, ze konden niets meer
waarderen. Daarom wilde ik
naar een land waar de noodzaak
tot onderwijs veel groter was",
vertelt ze.
Via de Food and Agriculture Or
ganisation van de Verenigde Na
ties kwam ze in 1965 terecht in
Malawi, waar ze voedingslessen
gaf. „Ik leerde mensen hoe uit
het minimale het maximale te
halen. Ook ontmoette ik er mijn
latere man, een Amerikaan. We
vertrokken naar de Verenigde
Staten, maar ik heb altijd gewe
ten dat ik nog eens terug zou
gaan. Nu ben ik professor Mode
aan de Marymount University
in Washington DC. In Amerika
heb ik mij meteen gericht op mo-
kinderen om niet naar school te
kunnen. Bijvoorbeeld omdat ze
geen blouse hebben om naar
school aan te doen. Toen dacht
ik: we moeten kleding maken
voor deze weeskinderen", aldus
Graulich-Risseeuw.
Ondersteuning
In het Malawi Children's Villa-
ge worden weeskinderen uit 37
dorpen opgevangen. „Zij wor
den onder toezicht van het cen
trum bij familieleden geplaatst.
Denk aan grootouders en ooms
en tantes. Alleen, die mensen
hebben ook geen geld om deze
kinderen te onderhouden. Dus
worden zij door ons onder
steund."
Met financiële hulp van vrien
den startte de Amerikaanse
West-Zeeuws-Vlaamse een naai
school voor vrouwen. „Alles
moest geregeld worden. Fietsen
bijvoorbeeld, zodat de vrouwen
niet twee keer per dag ander
half uur moesten lopen. Lun
ches, trapnaaimachines, ga zo
maar door. Dat is een proces
van jaren. Dit jaar concludeerde
ik dat er genoeg arbeiders en ma
chines zijn voor een volwaardi
ge productie. De kwaliteit van
de kleding wordt ook steeds be
ter."
Graulich-Risseeuw woont nog
altijd in Washington, maar gaat
jaarlijks twee maanden naar Ma
lawi om haar project draaiende
te houden en te verbeteren. „Op
deze manier hoop ik de bevol
king langdurig te helpen. Dat
zie ik als mijn hobby, niet als
mijn werk. En als ik moe ben,
kom ik toch gewoon lekker naar
Groede? Lekker plat pralen en
heerlijke suikerwafels bakken.
Hier rust ik uit, in een totaal an
dere wereld."
Mr.FJ Haarmanweg 26^ TERNEUZEN Telefoon 0115-620851
de, omdat ik altijd van naaien
heb gehouden." Graulich-Riss
eeuw had twintig jaar haar ei
gen zaak. Ze ontwierp kleding,
die in Aziatische landen werd
gefabriceerd. Dat betekende ver
blijven in onder andere India, In
donesië en Maleisië. Ondanks al
die drukte bleef het gevoel dat
tweeënhalf jaar Malawi te kort
was geweest. „Ik wilde iets
doen. En niet zomaar even een
bezoekje brengen aan het land.
Iedereen is daar arm, ik zou ze
allemaal willen helpen, maar
dat gaat natuurlijk niet. Toen ik
drie jaar geleden terugging, zag
ik dat de situatie in 37 jaar tijd
alleen maar was verslechterd.
Er was nog meer armoede en
nog minder educatie. Daarin
spelen aids en klimatologische
veranderingen een grote rol. Ik
ben lid van de organisatie
Friends of Malawi. Zo kwam-ik
in aanraking met het project Ma
lawi Children's Village. Eén zin
in de omschrijving van dit pro
ject greep mij enorm aan. Ik las
dat er veel redenen waren voor
Nettie Graulich-Risseeuw: „Ik zou ze in Malawi allemaal willen hel
pen. maar dat gaat natuurlijk niet." foto Peter Nicolai
Ruime keuze in zonwering,
markiezen, rolluiken,
raamdecoraties en
garagedeuren
Kunststof kozijnen
Serres
t Snelle levering, vakkundige
montage
Romazo garantie
AMBIANCE
ZONWERING
Livlngstoneweg 8, Goes, tel,: (0113) 22 22 31
www.tebazonwering.nl
