Blair vaardigt Mandelson af
PZC
i i i
,i EU bemoeit zich met Israël,
/e of dat land dat nu wil of niet
Diplomaat Egypte
ontvoerd in Irak
Barcelonezen in opstand tegen duur pilsje
Zin in inspiratie?
Erdogan verdedigt Turks spoor
Leger VS geeft
misbruik van
gevangenen toe
Kandidaat Eurocommissaris moest als minister twee keer aftreden
Gewonden bij
demonstratie
in Macedonië
Verzoenende woorden Bot bij heropening brug Mostar
SUPER
SUMMER SALE
50% KORTING
10%
KASSAKORTING
Zomerkamp voor leerling-diefjes
Begraafrif voor kust Florida
Racekanon voor president Italië
Zuid-Korea neemt overlopers op
Skateboarder op Autobahn
Wet terreur Bali rammelt
WASHINGTON - Amerikaanse
militairen hebben in Irak en Af
ghanistan sinds oktober 2001 in
94 gevallen gevangenen mis
bruikt.
Daarvoor was echter niet de le-
l maar 'een aantal indi-
nduen' verantwoordelijk. Dat
blijkt uit een onderzoeksrap
port van het Amerikaanse leger
naai' het misbruik door eigen mi
litairen.
Onder de 94 zaken vallen de
dood van een gevangene, ver
krachting, aanranding, psy
chisch misbruik en diefstal. Het
ir stelde het onderzoek in fe
it bruari in, enkele weken nadat
leidinggevenden hoorden van
Qj [psychisch en seksueel misbruik
van gevangenen in de Abu
Ghraib-gevangenis in de Iraak
se hoofdstad Bagdad. De onder
zoekers wijten de 'incidenten'
niet aan 'gebreken in het sys
teem'. RTR/AFP
htt
re:
zaterdag 24 juli 2004
rinnr Henk van den Boom
BARCELONA - Reisbureaus die
reizen naar Barcelona verko
pen. zouden hun klanten moe-
waarschuwen voor uitwas
sen bij de plaatselijke horeca.
De prijzen in sommige populai
re delen van de Catalaanse
hoofdstad zijn dermate gestegen
dat de gewone Barcelonees er
niet meer komt.
Consumentenorganisaties zeg-
gen dat de horeca er een potje
van maakt. „Veel nieuwe bedrij
ven melken de koe net zo lang
totdat ze bloedt", klaagt voorzit
ter Ignasi Torralba van belan-
genverening Vrienden van de
Ramblas.
Barcelona is het duurst in verge
lijking met andere steden, waar
onder New York, Parijs. Londen
en Berlijn.
Een pilsje op drie willekeurige
terrasjes op de Ramblas kost res
pectievelijk 3,80, 4,50 en 6 euro.
Torralba: „We weten ook dat ne
gen euro wordt gevraagd voor
een biertje en soms nog meer als
het om een argeloze toerist
gaat." Een kop koffie moet 4 a 5
euro kosten. De voorzitter is
woest over de misleiding van de
klant. Op de kaart en de aan
plakborden staan wel de prijzen
van het eten, maar niet die van
de drankjes. De organisatie van
Torralba heeft inmiddels bij de
horeca geëist dat de prijzen wor
den vermelden, zoals de wet
voorschrijft.
Ook elders in Barcelona stijgen
de prijzen. Dat geldt bijvoor
beeld voor de omgeving van de
kathedraal Sagrada Familia.
Voorzitter Farras van de horeca-
bond spreekt van uitwassen en
zegt dat er ook genoeg gelegen
heden zijn die normale prijzen
berekenen.
Deskundigen wijten de ontwik
kelingen aan de groei van het
toerisme naar Barcelona. De
stad behoort tot de populairste
steden ter wereld. Daardoor zijn
de publiekstrekkers erg duur ge
worden. Bovendien hebben veel
Russen gebouwen aan de Ram
blas opgekocht. Zij vragen
30.000 euro per maand voor klei
ne lokaaltjes. GPD
nonze redactie buitenland
BRUSSEL - De nieuwe Britse
eurocommissaris heet vrijwel ze
ker Peter Mandelson. De Britse
premier Blair kondigde gisteren
aan hem te kandideren. Hij
deed dal na een gesprek met aan
staand voorzitter Barroso van
de Commissie.
Mandelson geldt als een van de
belangrijkste politieke vrienden
van Blair, Hij was een vooraan
staande strateeg bij de verkiezin
gen. Critici noemen hem even
wel een kleurloze bureaucraat.
Voor een bureaucraat heeft Man
delson anders wel een opmerke
lijke carrière achter de rug.
Twee keer was hij minister en
beide malen moest hij opstap
pen na een schandaal. In 1998
moest hij als minister van Indus
trie weg nadat hij in opspraak
raakte door een omstreden le
ning voor een woning. In 2001
moest hij weg omdat hij als mi
nister van Noord-Ierland een In
diase vriend aan een Brits pas
poort zou hebben geholpen. Van
de flamboyante homoseksuele
politicus is verder bekend dat
hij zich graag laat fotograferen
met zijn Braziliaanse vriend.
Mandelson geldt als pro-Euro
pees.
Elk EU-land mag één persoon
naar de Commissie sturen, waar
hij of zij overigens geacht wordt
in het algemeen Europees be
lang te handelen en niet in het
belang van de eigen lidstaat.
Balkenende
Gisteren werd eveneens bekend
dat Tsjechië de voormalige pre
mier Spidla voordraagt. De par
tijen die bezig zijn een nieuwe
regering te vormen, zijn het
daarover eens geworden. Italië
kandideerde gisteravond minis
ter Roeco Buttiglione van Euro
pese Zaken.
VVD-Tweede Kamerlid Van Ba
len vindt intussen dat premier
Balkenende de lobby voor een
belangrijke Nederlandse porte
feuille binnen de Europese Com
missie verkeerd aanpakt. Bal
kenende talmt terwijl voortva
rendheid is geboden. Bovendien
maakt hij geen deals in Brussel
waar hij dat wel had moeten
doen, zegt Van Balen. „Hij had
zijn steun voor de nieuwe
EC-voorzitter Barroso moeten
koppelen aan het verkrijgen van
een belangrijke commissaris-
post", aldus Van Balen.
Balkenende wil niet ingaan op
deze kritiek. „De minister-presi
dent is aan het werk. Hij over
legt met de twee vice-premiers
en met de heer Barroso over de
eurocommissaris," zei dè woord
voerder van de minister-presi
dent. AFP/RTR/ANP/GPD
SKOPJE - Bij ongeregeldheden
inde Macedonische stad Struga
gisteren zeker veertig men
sen gewonden geraakt. De pro
lesten van ongeveer zeshonderd
mensen richtten zich tegen plan
nen van de regering om de et
nisch Albanese meerderheid
meer zeggenschap te geven op lo-
niveau, zoals in 2001 is af-
fesproken in het vredesverdrag
san Ohrid.
De demonstratie liep uit de
land toen minister van Defensie
ïïado Buckovski en enkele hoog
geplaatste functionarissen van
de regerende sociaal-democrati
sche partij naar Struga kwamen
om de plannen uit te leggen. De
minister zat uren opgesloten in
'eet plaatselijke partijkantoor,
oat met brandbommen werd be
kogeld.
?t oproer raakten 24 agen
ten, vijftien demonstranten en
een vertegenwoordiger van de
)ese Unie gewond, aldus
een politiewoordvoerder. De be
togers vielen winkels en wonin
gen van Albanezen aan. De poli
tie gebruikte traangas en wapen
stok om de menigte te versprei
den. Het betrof een van de hevig-
steetnische rellen sinds de Alba
nese opstand in 2001.
Toen begon een groep etnische
Albanezen een guerrillastrijd
v°or meer rechten. Het conflict
te maanden voort, maar on
der druk van de Navo, de VS en
ceEuropese Unie sloten de strij
dende partijen het verdrag van
Ohrid. Daarin werd bepaald dat
de etnische Albanezen, die onge
veer een kwart van de Macedo
nia vormen, veel meer zeggen-
1 en rechten zouden krij-
De laatste fase van dat akkoord
-°et nu worden uitgevoerd. Zo
eordt het Albanees de hoofd-
■sol in die regio's waar etnische
Albanezen de meerderheid vor
sen. En worden gemeentegren-
opnieuw getrokken, waar-
■°or bijvoorbeeld Struga over
zend Albanees wordt. De
^cht komt hier in handen van
Albanese politieke leiders,
ongenoegen van de Macedo-
voornemen leidde tot een
debat onder de ongeveer
wee miljoen inwoners van Ma-
fdonië. Tegenstanders zeggen
de overeenkomst het land
*aI verdelen. Als het doorgaat
Kordt de hoofdstad Skopje een
«talige stad. RTR/DPA
- Ai,f.
■■"4 i,
*1
MOSTAR - Journalisten mengen zich onder de wandelaars die de herstelde brug Stari Most in gebruik nemen. De Nederlandse minister Bot riep gisteren de inwoners
van Bosnië-Herzegovina op elkaar te vergeven. Bot deed zijn oproep in zijn hoedanigheid van voorzitter van de Europese Unie bij de heropening van de historische brug
in Mostar. Die werd in 1993 verwoest tijdens de etnische conflicten in het uiteenvallende Joegoslavië. Met acht miljoen dollar van de Wereldbank, waarvan twee miljoen
van Nederland, is de brug herbouwd. Bot hield de bevolking voor dat een toekomst als lidstaat van de EU geen 'holle frase' hoeft te zijn. Dan moeten de bevolkingsgroe
pen zich echter wel met elkaar verzoenen en ook bereid zijn oorlogsmisdadigers uit te leveren aan het Joegoslavië-Tribunaal. foto Tom Dubravec/RTR
Advertentie
domburg
men's fashion
Vanaf
vandaag
Ooststraat 2, tel. 0118-584303
door Ad Bloemendaal
TEL AVIV - Israël meent dat Eu
ropa geen belangrijke rol meer
kan spelen in het vredesproces,
tenzij het zijn houding in het Is-
raëlisch-Palestijnse conflict ra
dicaal wijzigt. Maar Europa
laat zich niet inbinden. „We blij
ven actief, of u dat wilt of niet",
vertelde EU-buitenland-coördi-
nator Solana gisteren tegen de
Israëlische premier Sharon.
„We eerbiedigen het recht van
ieder land een hek te bouwen op
zijn eigen grondgebied, maar
(Advertentie)
een route door bezet gebied is in
strijd met het internationale
recht", zei Solana, die een be
zoek aan Israël brengt, dat de
gastheren uit protest tegen de
Europese politiek enigszins heb
ben ingekort. De lang sudderen
de spanning tussen Israël en de
Europese Unie is deze week op
gelaaid door de EU-steun aan
een resolutie van de Algemene
Vergadering van de Verenigde
Naties tegen de route van het af
scheidingshek, dat Israël bouwt
op de bezette Westelijke Jor-
daanoever. Eerder deze maand
oordeelde het Internationaal Ge
rechtshof in Den Haag dat het
hek illegaal is volgens het inter
nationale recht omdat het wordt
gebouwd op bezet gebied. Vol
gens het advies van het Hof
moet Israël het afbreken en Pa
lestij nen die schade hebben gele
den financieel compenseren.
Israël verwijt Europa een eenzij
dige houding. De Europeanen
zouden Israël zijn recht op zelf
verdediging ontzeggen en daar
door Palestijnse terreur in de
hand werken.
Op een bijeenkomst met de
Israëlische minister van Bui
tenlandse Zaken Shalom maak
te Solana duidelijk dat de EU
niets moet hebben van die
uitleg. „We hebben u vanaf het
allereerste begin verteld dat we
tegen de bouw van de muur in
bezet Palestijns gebied zijn", zei
hij. „Ik weet dat het hek al vele
levens heeft gespaard, maar die
levens zouden ook zijn gespaard
als het binnen de groene lijn zou
zijn gebouwd. Ik wil er verder
aan herinneren dat ook veel
Palestij nen het leven hebben
verloren."
De 'groene lijn' is de bestands
lijn van vóór 1967; de onoffi
ciële grens tussen Israël en de
Westoever. Sharon vertelde So
lana dat het belangrijk is dat Eu
ropa een eind maakt aan zijn 'be
vooroordeelde anti-Israëlische
activiteit in de Verenigde Naties
in de kwestie van het hek' en er
aan meewerkt te voorkomen dat
de zaak wordt voorgelegd aan
de Veiligheidsraad. De Amerika
nen hebben al laten weten dat
ze in het laatste geval een veto
zullen uitspreken, maar Israël
wil liever niet totaal afhankelijk
zijn van de politieke gunst van
Washington.
Uitleggen
Shalom, die bij zijn aantreden
heeft gezegd dat hij de vertroe
belde betrekkingen met Europa
wil verbeteren, vertelde Solana
dat het hem moeite kost de hou
ding van Europa uit te leggen
aan het Israëlische volk. GPD
lijks ongelukken voorgedaan,
maar dat is niet gebeurd."
Erdogan verwerpt de oproepen
om minister Binali Yildirim van
Transport te ontslaan. Die
wordt ervan beschuldigd waar
schuwingen van deskundigen te
hebben genegeerd.
De Turkse autoriteiten gaan er
van uit dat een mechanisch man
kement de oorzaak is. Volgens
directeur Karaman van de spoor
wegen is sabotage vrijwel uitge
sloten, maar worden 'alle moge
lijkheden' onderzocht Ook hij
sprak tegen dat het traject onvei
lig was. ANP/AFP/RTR
van onze redactie buitenland
PAMUKOVA - Premier Recep
Tayyip Erdogan van Turkije
heeft het gisteren opgenomen
voor de nieuwe, snelle trein
dienst, nadat donderdag de ont
sporing van een snelle trein 36
mensen het leven kostte. Hij zei
de hoge snelheid van de treinen
niet gevaarlijk te vinden. Erdo
gan geeft geen gehoor aan de
roep dat hij de minister van
Transport moet ontslaan.
Turkse media noemden de trein
ramp 'massamoord'. Deskundi
gen verwijten de regering alle
waarschuwingen in de wind te
hebben geslagen. Zij hebben
steeds gezegd dat het oude
spoor totaal ongeschikt is voor
de moderne treinen, die een snel
heid van 150 kilometer per uur
kunnen bereiken. De snelle ver
binding tussen Istanboel en An
kara werd begin vorige maand
in gebruik genomen.
„Zulke ongelukken gebeuren
overal in de wereld", verklaarde
Erdogan tegenover de pers. „Als
de exprestrein echt gevaarlijk
was, hadden zich vlak na de in
gebruikname van de dienst dage-
VLADIVOSTOK - De Russische politie heeft op het ei- 1
land Sachalin in de Grote Oceaan een zomerkamp ont- J
dekt waar jongeren de kunst van het stelen wordt bijge- I
bracht. Dat meldde een woordvoerder gisteren.
Dertig tieners waren op het moment van de ontdekking j
op vakantie in wat op het eerste gezicht een normaal zo
merkamp leek. De kampleiders waren echter twee crimi- j
nelen die voorwaardelijk waren vrijgelaten. Naast stelen 5
leerden de jongeren een en ander over de sociale omgang
in de onderwereld en wat te doen als ze zouden worden ge-
arresteerd.
De politie weet nog niet wie het kamp heeft opgezet en of
er nog meer van dergelijke cursussen zijn. ANP/AFP
MIAMI - Voor de kust van Key Biscane, in de Amerikaan-
se staat Florida, wil een begrafenisondernemer een onder-
water-mausoleum bouwen, Atlantis genaamd. Dat meld
de de Amerikaanse krant The Miami Herald gisteren.
Onder water moet een kunstmatig rif verrijzen, gemaakt
van cement vermengd met menselijke as. „Zo kun je ie
mand herdenken wiens as anders in een kastje zou ver
dwijnen", aldus de bedenker, Bruce Atterman. Vooral ba
by boomers zouden geïnteresseerd zijn.
De onderneming heeft voorlopig toestemming gekregen
voor de aanleg van het rif, maar moet nog bewijzen dat de
constructie duurzaam genoeg is. ANP
ROME - De Italiaanse president Carlo Azeglio Ciampi
(83) is de oudste, maar nu ook de snelste president van Eu
ropa. Hij kreeg gisteren van Fiat een gloednieuwe gepant
serde Maserati Quattroporte cadeau, met een vermogen
van 400 pk en een topsnelheid van 275 kilometer per uur.
De president heeft in zijn wagen onder meer de beschik
king over een knopje waarmee hij vanaf de achterbank de
stoel van zijn chauffeur naar voren en naar achteren kan
schuiven. „Daarmee kan ik de bestuurder lekker pesten",
aldus de president. ANP/DPA/AFP
SEOUL - Zuid-Korea verleent asiel aan bijna vierhon
derd Noord-Koreaanse overlopers, meldde het ministerie
van Hereniging in Seoul gisteren.
De Noord-Koreanen wisten de afgelopen tijd uit de stali
nistische staat te ontsnappen naar een 'derde land', zei
een woordvoerder van het ministerie. Het niet met name I
genoemde land zou dreigen hen naar China te sturen als
Seoul ze niet als asielzoekers accepteert.Volgende week
komen de vluchtelingen, naar Zuid-Korea. ANP/DPA
BERLIJN - Een Zweedse skateboarder heeft de Duitse
Autobahn gebruikt op weg naar Berlijn. De politie haalde
de 38-jarige man van de snelweg en sommeerde hem via
andere wegen zijn reis voort te zetten.
De Zweed verklaarde dat hij geen geld meer had voor een
treinkaartje naar huis. Hij hoopte van vrienden in de
Duitse hoofdstad wat te kunnen lenen. De skateboarder
was op vakantie in de Balkan geweest. ANP/RTR
van onze redactie buitenland
DUBAI - In de Iraakse hoofd
stad Bagdad is gisteren een
Egyptische diplomaat ontvoerd.
Zijn ontvoerders eisen dat Egyp
te niet samenwerkt met het Ame
rikaanse leger in Irak. Dit meld
de de Arabische televisiezender
Al-Jazeera gisteren.
Met deze gijzeling is, voor zover
bekend, in Irak voor het eerst
een diplomaat gevangen geno
men. Sinds april zijn in Irak
tientallen buitenlandei's ont
voerd en gevangenen gehouden.
De belangrijkste eis van de mili
tante Irakezen is steeds dat de
Amerikaanse militairen het
land verlaten
Eerder deze week werd een Fi
lippijnse gijzelaar vrijgelaten
nadat de Filippijnse regering
toegaf aan de eis om zijn troe
pen terug te halen uit Irak. De
gijzelingen lijken zich te verhar
den sinds deze maand in Irak
een burgerregering is aangetre
den.
De gisteren ontvoerde diplo
maat wordt volgens zijn gijzelne
mers gegijzeld als reactie op me
dedelingen van de Egyptische
premier Nazif. Deze zei eerder
dat Egypte bereid is veiligheids
experts ter beschikking te stel
len aan de huidige Iraakse rege
ring.
Al Jazeera toonde video-beel
den, die afkomstig waren van de
ontvoerders. Daarop was de be
trokken diplomaat te zien met
achter hem zes gemaskerde man
nen in zwarte kleding.
Volgens Al Jazeera gaat het om
de diplomaat Mohamed Mam-
douh Qutb. In de videobood
schap zei Quitb 'dat de Egypti
sche ambassade niet moet sa
menwerken met de Amerikanen
en zij de Irakezen moet helpen
met de opbouw van het land'.
Onthoofd
De groep Iraakse ontvoerders,
die al langer een zevental buiten
landers gevangen houdt in Irak,
heeft gisteren gedreigd dat de
gijzelaars binnen achtenveertig
uur worden onthoofd De ont
voerders eisen dat Koeweit bin
nen twee dagen alle Iraakse ge
vangenen in het land vrijlaat.
Het ultimatum werd gisteren
eveneens naar buiten gebracht
via de televisiezender Al-Ja-
zeera.
De tv-zender liet beelden zien
van een gemaskerde man, die
een verklaring voorlas in het bij
zijn van de zeven gijzelaars. Het
gaat hier om een Egyptenaar,
drie Kenianen en twee Indiërs.
Zij zijn allemaal in dienst van
een transportonderneming in
Koeweit.
De onderneming verklaarde eer
der dat zij niet inging op de eis
van de ontvoerders dat zij haar
activiteiten in Irak moet stop
pen. GPD/RTR
van onze redactie buitenland
JAKARTA - De Indonesische an-
ti-terreurwet die is gebruikt om
de plegers van de bomaanslag
op Bali in oktober 2002 te ver
oordelen, is in strijd met de
grondwet. Dat heeft het Grond
wettelijk Hof van Indonesië be
paald.
Volgens een woordvoerder van
het hof heeft deze uitspraak ech
ter geen terugwerkende kracht
en blijven de reeds uitgesproken
veroordelingen van kracht Maar
duidelijk is dat door de uit
spraak een juridisch mijnenveld
ontstaat, omdat tientallen men
sen zijn aangeklaagd en veroor
deeld op grond van juist deze
wet. Drie van hen wachten op
de doodstraf.
Volgens het hof is de wet on
grondwettelijk omdat hij pas is
ingevoerd n de aanslagen. „Het
gebruik van wet nr. 16 2003 is
in strijd met de grondwet van
1945", oordeelde het hof met
vijf tegen vier stemmen. De wet
werd pas van kracht enkele da
gen na de bomaanslag op Bali,
waarbij 202 mensen - meest bui
tenlandse toeristen - omkwa
men en die werd toegeschreven
aan de Indonesische islamiti
sche terreurgroep Jemaah Isla-
miah, die banden heeft met het
Al Qaeda-netwerk.
De uitspraak van het hof komt
op een gevoelig moment, juist
nu het openbaar ministerie een
aanklacht voorbereidt tegen
Abu Bakar Bashir, die wordt ge
zien als de geestelijk leider van
Jemaah Islamia. GPD