puzzel
tfnWcP
3£
zaterdag 24 juli 2004 W5
Ondanks de successen van
een aantal Russische dam
mers de laatste jaren is het nog
steeds Ton Sijbrands, die het
hoogst staat genoteerd op de in
ternationale ranglijst. Deze ere
plaats heeft hij verdiend door
zijn indrukwekkende staat van
dienst.
Meervoudig wereldkampioen,
wereldrecordhouder blindsimul
taan, begenadigd en ongeëve
naard geheugen en voorstel
lingsvermogen. Daarbij be
schikt hij over een encyclopedi
sche kennis van de theorie en
praktijk van het spel. Een zeer
sterk punt is zijn vermogen om
in de uitvoering positie- en com
binatiespel optimaal te benut
ten om de tegenstander op de
knieën te krijgen. Twee aardige
voorbeelden uit het Zeeuwse
om dat te bewijzen. Uit 1975
stamt de partij, die Sijbrands
met wit speelde tegen Peter
Schunselaar. Een en ander is
ontleend aan het boek Sti-ategie
en Taktiek van Harm Wiersma.
1. 32-28 19-23 2. 28x19 14x24 3.
37-32 10-14 4. 41-37 14-19 5.
46-21 5-10 6. 35-30 20-25 7.
33-29 17-22 8. 40-35 12-17 9.
31-27 22x31 10. 36x27 7-12 11.
45-40 1-7 12. 38-33 15-20 13.
30-24 19x30 14. 35x15 25-30 15.
34x25 23x45 16. 43-38 18-22?
Geeft hiermee teveel invloed in
het centrum prijs.
17. 27x18 13x22 18. 32-28 16-21
19.39-34 10-14. Een zet met gro
te consequenties, zoals weldra
zal blijken.
Stand na 20. 34-29
Wit: 14 sch. op 15-25-28-29-33-
37-38-41-42-44-47/50,
zwart: 14 sch. op 2/4-6/12-17-21
-22-45.
Dammer Ton Sijbrands.
2021-26? 21, 38-32! Dreigt
met 44-40: Het door zwart ge
plande 17-21 en 11x22 faalt op
44-40, 33-28, 32-27 en 37x10.
Dus zwart moest wel overgaan
tot 21. 14-19, waarna wit het
spel verder blijft dicteren.
22. 29-23! 19-24. Na 25-20? kan
zwart gaan combineren via
11-16, 26-31, 4-10 enz.
23. 41-36 9-14. Nu zou na
17-21x22 wit met 25-20 een
schijf winnen.
24. 37-31 26x37 25. 42x31 3-9
zwart is overspeeld. Er volgde
nog:
26. 44-39 11-16 27. 31-27 22x31
28. 36x27 17-22 29. 27x18 12-17
30. 39-34 8-13 31. 34-29 13x22
32. 29x20. En zwart geeft op.
Maar nu nog de analysestand na
20. 34-29.
Vanuit deze stand gaf Sijbrands
later nog de volgende mogelijk
heden aan: 20. 21-27 21.
48-23 8-13 22. 44-39 11-16 23.
49-44! 6-11 24. 37-32 13-19 25.
32x21 16x27 26. 29-23 (vlecht
foto Juan Vrijdag/ANP
de dreiging 33-29 enz. in de stel
ling) 2-8 27. 41-37! (meteen
33-29, 41-37, 44-40, 39x10 kon
nog worden beantwoord met
9-14, 27-32, 17-22 en 12x14) en
wit gaat na elke normale zet van
zwart winnend combineren, b.v.
27. 8-13 28. 37-31 27x36 29.
33-29 22x24 30. 38-33 19x28 31.
33x22 17x28 32. 44-40 45x34 33.
39x6!! Een frappant staaltje
van doorzicht.
Duurde deze partij slechts 32
zetten; voor de volgende had Sij
brands nog minder nodig. Het
betreft de befaamde partij uit
de blindsimultaan, die schrijver
dezes in 1991 met zwart tegen
de meastro speelde.
Na 19. 11-16 was deze stand
op het bord gekomen:
Wit: 17 sch. op 23-24-26-29-33-
34-36-38/45-47-49
Zwart: 17 sch. op 2-4-6-8/10-
12/18-20-22-25-27.
Wit speelde hier 20. 33-28!
22x33 21. 39x28 18-22 of? en wit
besliste de partij met een inge
wikkelde en spectaculaire com
binatie: 22. 34-30! 25x34 23.
41-37 22x33 24. 23-19! 14x23
25. 29x7 2x11 26. 38x29 34x23
27. 44-39 20x29 28. 39x33 waar
na ik de vernietigende slag naar
veld 5 niet meer heb afgewacht.
Maar het kan nog korter. Tij
dens een toernooi in Suriname
vloerde Sijbrands zijn tegenstan
der Sheoratan na een ongeloof
lijk mooie combinatie in nog
geen twintig zetten. "Als we in
de dam wereld over een juweel
tje praten", aldus Hans Alder-
liesten in De Problemist, dan
mogen we onze Ton Sijbrands
tot een levend juweel rekenen.
Sommige mooie dingen, die hij
in zijn damcarrière gedaan
heeft mogen we rustig een ju
weel noemen. Zo ook deze partij
uit 1969.
Na de elfde zet voert Sijbrands
een damcombinatie uit op een
bezet veld!
Wit: Sijbrands
Zwart: Sheoratan
De partij begint rustig met een
klassieke opening.
1. 32-28 18-23 2. 38-32 12-18 3.
31-27 7-12 ,4. 43-38 17-22 5.
28x17 11x31 6. 36x27 12-17 7.
33-28 17-21 Op dit moment be
sluit wit tot een afwijking van
het normale klassieke spel.
8. 38-33 8-12 9. 42-38 20-24 10.
34-30 14-20 11. 39-34 20-25?
Zie diagram 1
Als volgt toverde Sijbrands een
dam op het nog bezette veld 3!
12. 27-22 18x27 13. 33-29 24x31
14. 44-39 27x38 15. 41-37!
23x41 16. 46x8 3x12 17. 39-33
38x29 18. 34x3!! 25x34 19x26.
Nog een juweeltje. Op diagram
2 een stand uit de partij Sij-
brands-Abidjan, die in 1986 tij-
9 10 11 12 13 14 15
I©
0
>000
o°°
n
_Q
Diagram 2
dens een simultaanseance in
Frankrijk werd gespeeld.
Zie diagram 2
Met 38-33 dwingt wit 6-11 af
omdat zwart anders een schijf
verliest. Toen ging het verder
als volgt 38-33 6-11; 33x22;
17x28; 35-30 24x33; 25-20
15x24; 34-29 23x34; 32x14
21x32; 37x6!
Een zevenklapper en dat nog
wel tijdens een simultaan. Zel
den zoveel moois in één rubriek
bij elkaar gezien.
Leo Anderson
Om het FIDE-wereldkampi-
oenschap in Tripoli te win
nen, moest Rustam Kasimdz-
janov 28 partijen spelen. Twin
tig daarvan waren normale par
tijen en acht rapidpartijen.
Eerst werden de normale par
tijen afgewerkt, daarna, indien
nodig, de rapidpartijen en even
tueel vluggertjes! Kasimdz
janov haalde uit de 28 partijen
niet minder dan 20 punten.
Geen enkele keer was het nodig
om te snelschaken.
Tegen Ivanchuk, Grischuk, To-
palov en Adams beslisten de ra
pidpartijen. Vooral in die laat
ste discipline was hij ongenaak
baar. De man uit Oezbekistan le
verde een formidabele prestatie
en won het toernooi volkomen
verdiend. In de 25 dagen dat het
toernooi duurde, het hij zien dat
hij over een ijzeren zenuwgestel
beschikt en onvermoeibaar is.
Men kan het gemor, dat hij ge
luk zou hebben gehad, nauwe
lijks serieus nemen.
De druiven waren vooral zuur
voor de Engelsen, die voor de
eerste keer in de geschiedenis
met Michael Adams als finalist
een echte kans hadden op de we
reldtitel.
Voor schakers van het oude
stempel moet het een gruwel
zijn, dat rapidpartijen en vlug
gertjes over de titel kunnen be
slissen. Maar men kan Kasimdz-
janov natuurlijk niet aansprake
lijk stellen voor het geknoei van
de wereldschaakbond. De jonge
Oezbeek heeft op sensationele
wijze gebruik gemaakt van zijn
kansen en verdient de eer en
waardering van alle schakers
ter wereld ten volle.
Waarschijnlijk de beste partij
van de nieuwe wereldkampioen
was de volgende.
R. Kasinidzjanov-M. Adams. 4e
partij.
I.e4 e5 2.Pf3 Pc6 3.Lb5 a6
4.Lxc6 dxc6 5.0-0 Lg4 6.h3 h5
7.d3 Df6 8.Le3 Lxf3 9.Dxf3
Dxf3 10.gxf3 Ld6 ll.Pd2 Pe7
12.Tfbl
Met deze zet begint wit een
enigszins ongewone maar effec
tieve actie op de damevleugel.
12... f5 13.b4 a5 14.a3 0-0 15.Pc4
axb4 16.axb4 b5 17.Pa5 Ta6
18.c4
Zwart lijkt iets beter te staan,
maar schijn bedriegt. Wit heeft
zwakke pionnen op de konings
vleugel, zwart op de damevleu
gel. Men zou kunnen zeggen,
dat beide partijen slecht staan!
18...Pg6 19.Kfl Tfa8
De vreemde opstelling van zijn
torens zal zwart nog danig* op
breken.
20.Ld2 fxe4 21.fxe4 Le7 22.c5
Lf6 23.Tdl Kf7 24.Ke2 Ke8
25.Ta3 Pf8 26.d4! Pe6
Na 26...exd4 27.f4 heeft wit
mooie compensatie voor de
k
k
k
A
I
B
4
SA ié
S
Diagram 1
pion.
27.dxe5 Lxe5 28.Le3 Lb2?
Een nutteloze zet, die zwart van
de wal in de sloot helpt.
29.Tad3 Le5 30.Tgl Txa5
Zwart staat niet goed, maar dit
kwaliteitsoffer was misschien
wat voorbarig. Na 30...Kf7 moet
wit f4 voorbereiden.
31.bxa5 Txa5
Zie diagram 1.
32.f4ü
Fraai gespeeld. Zulke tactische
kansen laat Kasimdzjanov niet
aan zich voorbijgaan.
32...Lxf4 33.Tg6ü
De clou. Zwart verliest materi
aal.
33...Kf7
Of 33...Lxe3 34.Txe6+ Kf7
35.Txc6 Lf4 36.Tf3 g5 37.Txc7+
met een winststelling.
34.Txe6 Kxe6 35.Lxf4 Ta4
36.Kf3 Tc4 37.Le3 b4 38.Td4
Txd4 39.Lxd4 g5 40.Ke3
Zwart geeft het op. De witte ko
ning haalt de b-pion op, waarna
de winst eenvoudig is.
Bijzonder fraai was de combina
tie, waarmee Kasimdzjanov in
de 4e ronde de Hongaarse groot
meester Almasi, ook geen onbe
kende in Vlissingen, verraste.
Z. Almasi-R. Kasimdzhanov.
I.e4 e5 2.Pf3 Pc6 3.Lb5 a6 4.La4
Pf6 5.0-0 Le7 6.Tel b5 7.Lb3
0-0 8.c3 d6 9.h3 Pa5 10.Lc2 c5
II.d4 Dc7 12.Pbd2 cxd4 13.cxd4
Pc6 14.Pb3 a5 15.Le3 a4
16.Pbd2 Ld7 17.Tcl Db7 18.Lbl
Ld8 19.dxe5 dxe5 20.b4 Lb6
21.a3 Le6 22.Lxb6 Dxb6 23.Dc2
Ta6 24.Te3 Td8 25.Tc3 Td6
26.Td3 Txd3 27.Dxd3 Db8
28.Tc5 Tb6 29.Dc3 Db7 30.Pxe5
Pxe5 31.Dxe5 Pd7 32.Dd4 Db8
33.Tcl Td6 34.Dc3 Pb6 35.e5
Td5 36.Pf3 Dd8 37.Kh2 Pc4
38.Lc2 g6 39.Tel Td7 40.Te4
Dc7 41.Pd4?Pxa3ü
Deze prachtige zet brengt een
ommekeer in de partij
42.Dxc7
Na 42.Dxa3 Txd4ü 43.Txd4
Dxe5+ blijft zwart een pion
voor met gewonnen spel.
42...Txc7 43.Ld3 Lc4 44.Le2
Lxe2 45.Pxe2 Pbl 46.e6 fxe6
47.Te5 a3 48.Txb5 Ta7 49.Pcl
a2 50.Pb3 alD 51.Pxal Txal
52.Ta5 Ta3 53.Txa3 Pxa3
54.Kg3 Kf7 55.Kf4 Kf6 56.Ke4
>A
Pc2
De b-pion gaat verloren: 57.b5
Pa3 58.b6 Pc4 59.b7 Pd6+ en
60.Pxb7. Wit gaf het op.
Probleem van de week.
W.Wohlers, 1935. Wit: Ka3, Lc2,
Lh8, pion b2 (4 stukken). Zwart:
Kal, Thl, Pc8 (3 stukken). Zie
diagram 2. Mat in 7 zetten! Laat
u niet door het aantal zetten af
schrikken, het is gemakkelijker
dan u denkt.
Oplossing van de vorige week.
Kling en Horwitz, Plm. 1890.
Wit: Kd7, Pd3, Pf3, pion e4 (4
stukken). Zwart: Kf7. Dg8, Tg7,
Lf8, pionnen op d4, e7, f6, g6 en
h7 (9 stukken). Wit speelt en
wint. l.Pg5+ fxg5 2.Pe5+ Kf6
3.Pg4+ Kf7 4.e5ü en mat op de
volgende zet.
Cor Jansen
En dat is vier. Vorige week
prolongeerde het Neder
landse computerprogramma
Jack wederom zijn titel bij de
wereldkampioenschappen com-
puterbridge in New York. Net
als vorig jaar werd in de finale
gewonnen van het Amerikaanse
programma Bridge Baron.
Toch was het overwicht van
Jack minder groot dan in voor
gaande jaren. In de round robin
reikte het programma van Alp-
henaar Hans Kuif zelfs niet ver
der dan de derde plaats, achter
Bridge Baron en het Franse
Wbridge. In de halve finale en fi
nale rekende Jack echter hard
handig af met deze concurren
ten. Wbridge dolf in een wed
strijd over 64 spellen het onder
spit met 157-118. Bridge Baron
had nog minder in de melk te
brokkelen: 157-97. Je zou Jack
haast menselijke trekjes gaan
toedichten: krachten sparen in
de voorronden en toeslaan als
het er werkelijk om gaat! Dat de
bridgeprogramma's steeds ster
ker worden, is een onmisken
baar feit. Programmeurs Hans
Kuif, Martin Pattenier en Wim
Heemskerk hebben ook het afge
lopen jaar weer hard gesleuteld
aan Jack.
1
noord
Oav
oa1052
Oh v2
£a987
west
oost
H B10652 £9843
<787
ob9
<>b53
o10976
£vb
£h64
zuid
£7
Oh v643
oa84
£>10532
Noord gever, allen kwetsbaar
De concurrentie zit echter even
min stil. Dat moge blijken uit
het feit dat Meadowlark, wereld
kampioen in 2000 en sindsdien
door omstandigheden niet meer
verder ontwikkeld, vrijwel al
zijn wedstrijden met 25-0 ver
loor. Ook Jack had het zoals ge
zegd niet gemakkelijk in de
round robin. Er werd verloren
van het Japanse Microbridge en
tegen het Duitse Q-plus moest
Jack remise toestaan. Dit spel
was daar mede debet aan: zie
diagram 1
Waar Jack met de NZ-handen
terecht afstopte in de manche
klom Q-plus helemaal door naar
zes harten. Op het eei'ste gezicht
lijkt dat met twee klaververlie
zers een kansloos contract. In
mum van tijd logenstrafte
Q-plus die veronderstelling. Op
de schoppen boer start van west
werd in dummy de vrouw ge
legd. Toen die hield, kreeg het
contract kans. Na twee rondjes
troef ging op schoppen aas in
zuid een klaveren weg. De lei
der incasseerde de hoge ruitens
en speelde vervolgens klaveren
aas en klaveren na.
Oost moest klein leggen, waar
door west aan slag kwam met
klaveren vrouw. Die was vervol
gens gedwongen om schoppen
in de dubbele renonce te spelen.
Nu bleek het nut van de ogen
schijnlijk zinloze schoppensnit
in de eerste slag. De leider kon
troeven in dummy en in de hand
zijn laatste klaveren opruimen.
Deze 13 IMPs hielpen Q-plus
aan een verdienstelijke 15-15.
Toch kwam het Duitse program
ma niet verder dan de vijfde
plaats.
In de halve finale ontmoette
Jack het Franse Wbridge. Dat
was een reprise van de adembe
nemende finale van 2002, die
Jack met 1 IMP verschil won.
Ditmaal was het minder span-
2 noord
£653
<?V104
<>10872
<£>1085
west oost
08 £>AHV42
<?82 <?H93
OAHVB <>65
£HVB763 £A42
zuid
OB1097
OAB765
<>943
<£>9
Oost gever, Oost/West kwetsbaar
West
Noord
Oost
Zuid
Jack
Wbridge
Jack
Wbridge
i£
pas
1£
pas
20
pas
2<v>
pas
pas
4SA
pas
5£
pas
6SA
pas
pas
pas
nend. Jack scoorde zwaar op het
volgende spel: zie diagram 2
6SA in oost is het perfecte con
tract. Met harten heer bij de uit
komst beschermd kan alleen har
ten aas verloren gaan. NZ moe
ten die dan wel snel meenemen,
want zonder hartenstart zijn er
13 slagen van top. Jack produ
ceerde een goed biedverloop. Na
de een klaveren opening begon
oost terecht rustig met een
schoppen. Twee ruiten van west
was vervolgens reverse en be
loofde 16+ punten. Hierna was
het voor oost niet moeilijk om
koers te zetten richting een slem
bod.
Aan de andere tafel kwam
Wbridge er niet uit, mede omdat
oost begon met een twee schop
pen antwoord. De Fransen ein
digden in 3SA, tot overmaat van
ramp gespeeld door west. Jack
op de noordstoel vond de dode
lijke uitkomst: harten vrouw!
Hierna raaptenNZ de eerste
vijf slagen op voor een down. Zo
won Jack 17 IMPs op dit toch
niet al te moeilijke spel.
De palmares van Jack begint in
middels indrukwekkende vor
men aan te nemen. Na een hal-
ve-finaleplaats bij zijn debuut
in 2000 werden de wereldkampi
oenschappen van 2001, 2002,
2003 en 2004 gewonnen. Vol
gend jaar vindt het WK plaats
in Estoril, gelijktijdig met de
strijd om de Bermuda Bowl en
de Venice cup.
Daar heeft Nederland dus naast
het damesteam nog een ijzer in
het vuur.
Berry Westra
Oplossing woordzoeker
Het sleutelwoord van de woordzoe
ker van vorige week is GROEISTOF
De Iris-cheque van €25,= gaat naar:
A. Wisse, Beatrixstraat 86, Westkapel-
le;
De Iris-cheques van €12,50 gaan
naar: S. Debusschere, V.v.
Goghstraat 28, Terneuzen, M.L. Kos
ter, Beatrixstraat 23,"YeVéëke'en A.
v.d. Bosch, Phoenixstraat 12, Ouwer-
kerk;
De prijzen zullen binnenkort worden
toegezonden.
Als kind had ze een dubbele
longontsteking en was ze
bijna gestorven aan zwarte
koorts. Tot haar elfde kon ze
niet zonder krukken lopen.
Maar op de Olympische Spelen
van Rome in 1960 won ze drie
gouden medailles, op de 100 en
200 meter en op de 400 meter es
tafette. Ze kreeg de titel World's
Fastest Woman, de bijnaam
Zwarte Gazelle en ze werd in de
VS uitgeroepen tot atlete van
het jaar 1960: Wilma Rudolph.
Precies tien jaar na haar dood,
ze overleed in 1994 aan een her
sentumor, hebben de Verenigde
Staten deze legendarische atlete
(*1940) herdacht. Op 14 juli ver
scheen in de reeks Distingui
shed Americans een 23c-portret-
zegel.
Voor wie een thematische verza
meling Beroemde personen
heeft hoort de zegel van deze
grote atlete daar zeker in thuis.
De Verenigde Staten besteden
overigens toch vaak aandacht
aan beroemdheden. Gisteren (23
juli) bijvoorbeeld wordt met de
twintigste zegel in de reeks Li
terary Arts (37c) James Baldwin
geëerd, een van de grootste
schrijvers van de 20e eeuw. En
wat te denken van beroemdhe
den aan wie eerder dit jaar al
aandacht is besteed: op 20 janua
ri aan de zanger Paul Robinson
(37c, in de reeks Black Herita
ge), op 13 april aan de
componist/dirigent Henry Man-
cini (37c) en op 4 mei op één van
de zegels in een serie van vier
aan de choreograaf George Ba-
lancine. Terwijl in augustus
John Wayne aan de reeks Le-
gends of Hollywood (tiende ze
gel) zal worden toegevoegd.
Ook Oostenrijk staat de laatste
jaren in het eerste gelid met in
ternationale beroemdheden. Het
vorig jaar met de filmregisseur
Billy Wilder (14 maart), Henry
Ford (16 juni), de Rolling Stones
(18 juni) en de jazzpianist Oscar
Peterson (19 november). In de
afgelopen zes maanden de
Spaanse tenor José Carreras (23
februari) en kardinaal Franz
König (30 maart).
Op 6 juli herdacht Oostenrijk
met een 55c-zegel (oplage 1,44
miljoen, in velletjes van negen
zegels; een gemeenschappelijke
Horizontaal:
1. Kostuumstof, bestuurdershokje; 2. watersporter, vreemde munt, bloedge
ver; 3. suikerpalm, stof voor luiers, middagslaapje; 4. vogel, staat v.d. USA,
etagewoning; 5. haringbewerker, koningin, soldatenhoofddeksel; 6. modder-
druppel, aardhoogte, welgevallig zijn; 7. verboden!, stad in Japan, tijding; 8.
putemmertje, komend, kaartspel; 9. strijdgewoel, deel van een sleeptros, ver
harde huid; 10. organiseren, middelpunt, tocht; 11. soort spijker, glazen klok,
rijtuig; 12. huidaandoening, boos, mohammedaanse schriftgeleerde; 13. zil
verleeuw, beneden, dwingeland; 14. denkbeeld, slagader, club van schilders;
15. soort appel, beslist, loofboom.
Verticaal:
1. Deel v.e. fiets, harde trap, woudkoe; 2. soort aap, welpenleidster, wetboek;
3. turfland, dikke staaldraad, zonder tussenruimte; 4. slot, schaakstuk, aan
stonds; 5. redenaar, lopen, Duits kaartspel; 6. ontwerpen, oorlogsgod, gooi; 7.
voorkeur, treffen, familielid; 8. leuk, muurhagedis, bloedvat; 9. oogvocht, meu
belstuk, op een andere plaats; 10. contant geld, identiek, huidopening; 11.
vaarwel, muziekinstrument, keukengerei; 12. schurk, helaas, rechtskundige
term; 13. karaktertrek, loofboom, loven; 14. rekening, vent, zeker persoon; 15.
muze v.h. minnedicht, bontsoort, gezondheid.
Uw oplossing moet uiterlijk woensdagmorgen in ons bezit zijn op het volgen
de adres:
Puzzelredactie PZC
Postbus 31
4460 AA Goes
e-mail: redactie@pzc.nl
Vermeld uw naam, adres en woonplaats.
De PZC stelt de volgende prijzen beschikbaar: eerste prijs een Iris-cheque van
€25,=. Tweede, derde en vierde prijs een Iris-cheque van €12,50. De oplossing
en de namen van de prijswinnaars vindt u in de PZC-bijlage Wonen van vol
gende week.
yv r- j*. f r- t-
uitgifte met Hongarije en Israël)
TheodorHerzl (1860-1904).
Herzl was de schrijver van het
boek Der Judenstaat, initiator
van het eerste Zionistische We
reldcongres in Bazel (1897,
waaraan zestien staten deelna
men) en eerste president van de
Zionistische Wereldorganisatie.
Voor 30 juli staat een 100
cent-zegel (oplage 600.000) ge
pland gewijd aan de oud-filmac
teur en 38e gouverneur van Cali-
fornië, Arnold Schwarzenegger
(*1947) en 17 augustus volgt een
1,00 c-zegel (oplage een half mil
joen) met een portret van de Oos
tenrijkse voetballegende Ernst
Happel (1925-1992), die in de ja
ren zestig o.a. ADO Den Haag
en Feyenoord coachte.
Uiteraard zitten ook andere lan
den niet stil. Om een paar voor
beelden te noemen, Frankrijk
kwam 20 maart met een zegel
van 0,50 die de schrijfster Ge
orge Sand (1804-1876) memo
reerde, de grote liefde van
Frédéric Chopin. Eiland Man
herdacht (26 mei) de 100e ge
boortedag van de filmkomiek
George Formby (1904-1961) met
een serie van zes zegels (25p,
28p, 40p, 43p, 50p en 74p), waar
op beelden uit de film No Limit
die in 1935 o.a. op het TT-cir-
cuit van Man werd opgenomen.
Canada, Groenland en Noorwe
gen wijdden (26 maart) zegels
aan de 150e geboortedag van de
poolonderzoeker Otto Sverdrup;
Monaco, herdacht de 75e geboor
tedag van prinses Gracia en Rus
land de 70e geboortedag van de
kosmonaut Yuri Gagarin.
Hero
