Heel Nederland aan de bril
PEC
Kunstenaar Mullié kookt
Kleine Wegwijzer
boekt grote namen
Stichting Zorgsaam
sluit jaar positief af
17
ELICHT
Brildragers
Doel start centrale weer op
Sluis laat vandalen betalen
Ruim drie mille voor Afrika
Meer parkeerruimte Dreischor
Gft-afval Sluis naar Knokke
kunst
0800 - 0231 231 (GRATIS)
woensdag 14 juIi 2004
panoramasteiger
verbetert zicht
0p jachthaven
,an Breskens
BRESKENS - Bij de vernieuw-
Lboothelling in de jachthaven
U Breskens komt een panora-
aierras. Het initiatief is onder-
u van Waterfront Breskens,
tn project om de vissersplaats
lop de internationale, toeris-
Itische kaart te zetten.
Veel toeristen slaan regelmatig
!anaf de basaltblokken te kij
ft naar de activiteiten op de
belling. Dit is geen pretje en ook
bed gevaarlijk. De nieuwe stei-
erbiedt goed zicht over de ha-
ra en is een veilige oplossing",
ertelt T. Maenhout, manager
jerisme van de gemeente Sluis.
De aanleg van de steiger is nog
par het begin. Sluis wil van
Breskens een internationale zee-
schihaven en watersport een-
run maken. Daarmee moet de
edrijvigheid in en rond de ha
ren groeien. Het plan omvat een
looplijn tussen de haven en het
oipscentrum. Daarnaast krij
gen de faciliteiten voor bezoe-
[ers van de jachthaven een op
pepper. Een en ander moet ertoe
eden dat passanten en andere
fgasten worden aangemoedigd
!un inkopen in Breskens te
Fietsboom
Door technische problemen is
bet niet gelukt voor het begin
van de vakantie een 'biketree'
[cetsboom) bij de jachthaven te
plaatsen. Maenhout: „Dat ge-
ibeurt dit najaar. Via betaling
k? hun creditcard kunnen be
zoekers dan een fiets van de
toom plukken."
lef verbeteren van de jachtha
ven is onderdeel van een inrich-
ïng&- en ontwikkelingsplan
poor Breskens. Hierin wordt sa
mengewerkt met havens in Bel
gië; Engeland en Ierland. De
lartners in het project zijn de
Blankenberge, Breskens, Col
chester, Maldon en Ramsgate.
Voor iedere haven wordt een
boegbeeld gezocht. In Engeland
iwordt gedacht aan de ontdek
kingsreiziger dr. Livingstone. In
Breskens wordt nog gezocht
w een aansprekende Neder-
indse figuur.
door Raymond de Frel
Als je nu niet snel ophoudt met treite
ren. maak ik van jouw bril een race
fiets, brillenjood! Dit soort scholieren-
taal kan natuurlijk niet door de beugel,
maar het is van alle tijden. Want wat is
er makkelijker dan een leeftijdsgenoot
pakken op iets dat jij niet hebt? De pest
koppen realiseren zich echter niet dat
zij hoogstwaarschijnlijk ooit ook aan de
beurt zijn.
Uit cijfers van het Centraal Bureau
voor de Statistiek blijkt dat negen mil
joen Nederlanders niet zonder een visu
eel hulpmiddel kunnen. Eén op de tien
kinderen heeft rond het tiende levens
jaar een bril nodig om helder in de we
reld te blijven kijken. Vier van de tien
dertigers kunnen niet meer zonder ver
sterkt glas of kunststof. En vrijwel alle
Nederlanders van 55 jaar of ouder zijn
afhankelijk van hulpmaterialen om fat
soenlijk te kunnen lezen of ver kijken.
Tussen 1985 en 2003 steeg het aantal
bril- en contactlensdragers van vijftig
naar 57 procent.
Zomaar eens een steekproef in de
Noordstraat - dé winkelstraat - van Ter-
neuzen. Een kwartiertje zitten voor de
Grote Kerk leert dat van de 155 passan
ten 46 mensen een bril dragen, al dan
niet versterkte zonnebrillen niet meege
rekend. De lens'dragers laten zich zo op
het eerste gezicht niet verraden, dus zij
zijn in deze niet mee te tellen.
„Die steekproef is niet gelijk aan de lan
delijke cijfers", weet Henno Cysouw
van de gelijknamige brillenwinkel in
Terneuzen. „52 procent van de Neder
landers draagt een bril, elf procent con
tactlenzen. En van de zestigplussers
draagt 85 procent een bril. De vergrij
zing slaat overal toe, hè", reageert hij.
Dat zijn behoorlijke cijfers. Gouden tij
den voor de opticiens, zou je denken.
Cysouw tempert die gedachte. „De
>-:■ v..":--.~v.V -
Negen miljoen Nederlanders zien niet goed zonder visuele hulpmiddelen.
markt is op dit moment matig. Mensen
gaan tegenwoordig eerder over tot het
wisselen van glazen dan het kopen van
een compleet nieuwe bril. Er wordt
meer nagedacht over de aanschaf van
een bril."
Nachtlenzen
Berry Knibbeler en Lia de Bock-Van de
Wege van Eye Wish Groeneveld in Ter-
neuzen laten soortgelijke geluiden ho
ren. „Veel klanten willen meer informa
tie dan voorheen. Opvallend is ook dat
met name vrouwen dikwijls van mon
tuur wisselen. Jongeren kiezen over het
algemeen voor lenzen. Laseren is mo
menteel ook erg in. En mensen die dat
niet aandurven, besluiten meer dan
eens over te gaan op nachtlenzen. Die
doe je in voor je gaat slapen, 's Och
tends doe je ze weer uit, waarna je ogen
voor de rest van de dag op de juiste
scherpte zijn. Zie het als een soort kous
die je oog de juiste scherpte geeft. Deze
lenzen zijn overigens alleen geschikt
voor kijken in de verte, maai- wel te com
bineren met een leesbril", vertelt De
Bock-Van de Wege. Haar collega Knib
beler draagt zelf naar tevredenheid
nachtlenzen. „Het is bij iedereen an
ders, maar bij mij neemt soms het zicht
in de loop van de dag een beetje af.
Wordt dat te erg, dan doe ik de lenzen
weer in", vertelt hij.
Ook bij Eye Wish wordt vergrijzing als
een voorname reden voor de stijging
van het bril- en contactlenzengebruik
aangestipt. Andere oorzaak: intensief
gebruik van computers. J. Tjia van Pear-
le Opticiens in Terneuzen beaamt de
oorzaken, al vindt hij dat de cijfers wel
enigszins moeten worden genuanceerd.
„De medische zorg is in de loop der ja
ren ook verbeterd. De meetapparatuur
wordt steeds geavanceerder en oogpro
blemen worden ook steeds vroeger ge
signaleerd, bijvoorbeeld door een
schoolarts. Basisscholieren staan altijd
onder controle van een oogarts, zij krij
gen zelden contactlenzen. Dat begint
vanaf de middelbare school, vanaf de
puberteit. Het oog wil immers ook wat,
hè. Nog zo'n ijkmoment is het nemen
van autorijlessen. Het is vaak de instruc-
foto Peter Nicolai
teur die jongeren aanspoort maar eens
naar de brillenboer te gaan", weet Tjia.
Cysouw is mede-eigenaar van het Dr.
Binkhorst Eye Center in Oostburg,
waar laserbehandelingen worden ge
daan. „In Frankrijk, Zweden, Spanje,
Italië en Duitsland zijn vorig jaar teza
men 900.000 ogen gelaserd. In Neder
land kijken we liever even de kat uit de
boom, maar de vraag neemt steeds meer
toe.", aldus Cysouw.
Show-element
Laseren is aan strikte regels gebonden.
En dus zijn er genoeg mensen die het bij
het oude vertrouwde glaswerk moeten
houden. Cysouw is er daar één van. Hij
draagt een opvallend blauw montuur.
„Mijn hoornvlies is te dun voor een
laserbehandeling. De huidige trend is
dat we weer steeds grotere glazen dra
gen. Daarnaast is een bril ook steeds
meer een 'show-element'. Ik ken ie
mand die +9 had. Hij is geopereerd,
maar draagt nu toch weer een bril. Zon
der sterkte. Zonder bril voelde hij zich
nogal kaal."
DOEL - Electrabel, de exploitant van het kerncentrale
park in Doel. start volgend week de centrale Doel 2 weer
op.
De uit de jaren 70 daterende centrale werd de voorbije
maanden uitgerust met twee nieuwe stoomgeneratoren.
Voor de vervangingsoperatie moest in de betonnen koepel
van de centrale een gat gemaakt worden waardoor de 270
ton wegende generatoren met een gigantische kraan naar
binnen konden worden getakeld. Dat project verliep zofi-
der problemen. Momenteel worden de nieuwe installaties
getest. De vervanging van de generatoren kostte Electra
bel 80 miljoen euro.
SLUIS - Vandalen die zich in Sluis vergrijpen aan straaj-
meubilair of andere gemeentelijke eigendommen krijgen
- als hun identiteit te achterhalen valt - in de toekomst
een rekening van de gemeente in de bus. In net verleden
gebeurde dit niet altijd, omdat de gemeente bij schadege
vallen verplicht was de schade op beeld vast te leggen én
aangifte te doen van de vernieling bij de politie. Dit was
evenwel geen automatisme. In de toekomst zal het dat
wel worden.
Door ontstane schade actiever te verhalen denkt het colle
ge van B en W van Sluis jaarlijks zeker 5000 euro te kun
nen terugverdienen.
BURGH-HAAMSTEDE - De leerlingen van Onder de
Wieken in Burgh-Haamstede hebben met een sponsorac
tie 3069 euro bij elkaar gelopen. Het geld is bestemd voor
een onderwijsproject ten bate van straatkinderen in de
Ethiopische hoofdstad Adis Abeba. Aan 'Rennen voor Ruif
ta' deden op 24 juni honderddertig leerlingen mee. Dë
sponsorloop vormde de afsluiting van een themajaar óp
de christelijke basisschool waarbij Afrika centraal stond.
DREISCHOR - Dreischor krijgt er parkeerplaatsen bij.
Van een braakliggend terrein vlakbij het dorpshuis aan
de Moggestraat wordt een parkeerterrein gemaakt. Daar
mee wordt tegemoet gekomen aan de vurige wens van de
Reisenaren en de bezoekers van hel dorpshuis die nu
vaak flink moeten zoeken naar een-parkeerplekje.
SLUIS - De gemeente Sluis rekent er op dat in de nabije
toekomst toch groente-, fruit- en tuinafval naar België
kan worden afgevoerd voor verdere verwerking. Momen
teel loopt er een onderzoek naar de export van gft-afval
naar Knokke. Volgens het college van B en W van Sluis
zijn de bevindingen tot op heden 'hoopvol'. Dit najaar
hoopt het dagelijks bestuur van de West-Zceuws-Vlaam-
se gemeente zekerheid te hebben over de mogelijke afval-
export. Sluis zoekt alternatieve verwerkingsmogelijkhe
den omdat de in het verleden via het Olaz geregeld
gft-vèrwerking door nutsbedrijf Delta vrij duur is. Ver
werking van het afval in het nabijgelegen Knokke zou
vanwege veel lagere transportkosten beduidend goedko
per kunnen uitpakken.
door Frans Doeleman
NIEUW- EN ST JOOSLAND -
jTheater De Wegwijzer in
Nieuw- en Sint Joosland heeft
nog maar nauwelijks één sei
zoen achter de rug of de leiding,
Amout Schop en Trudy Warns,
weet al een aardige kluif uit de
ruif van het theaterprogramma
te bemachtigen. Freek de Jonge,
die van 31 augustus tot en met
2i november elke week een an
dere voorstelling wil maken in
bet Compagnietheater in Am
sterdam. heeft ter voorbereiding
hierop het kleine (80 stoelen),
maar sfeervolle theatertje geko
zen voor leesvoorstellingen op
20 en 21 augustus.
die in de reeks De Ver
grijzing stil staat bij zijn 60e ver
geeft beide avonden
twee verschillende voorstellin-
„Wat hij precies gaat doen,
weet nog niemand", stelt Trudy
Warns. „Maar voor deze
tiv-outs zoekt hij altijd een bij
voorkeur klein theatertje in Zee-
'and. Wij zijn het enige dat open
s in augustus." Van de optre-
lens in Amsterdam, die meer
theater dan cabaret zullen zijn,
worden televisieregistraties ge
maakt voor de VPRO.
Evenals De Jonge niet in het sei
zoensprogramma vermeld zijn
dedrie pianorecitals op 22 okto-
°ff,23 december en 17 april, ter
voorbereiding op een optreden
j mhet Concertgebouw in Amster-
j dam. „Daarmee maak je je aan
bod super-gevarieerdmeent Ar-
i n°ut Schop. „We hebben caba-
M, klezmer, folk en klassiek,
voor elk wat wils." Toneel blijft
°phet beperkte podiumpje nog
wat problematisch. „Maar vol
gend seizoen proberen we Hel-
■nert Woudenberg en dat soort
jnensen te strikken", glundert
^ndy. „En mijn grote wens is
ooit Jan Decleir hier op het to
neel te hebben staan. Maar dat
15 toekomstmuziek
Nieuwe programma's
Het afgelopen seizoen werden er
n°g geen twintig voorstellingen
gegeven (voor 90 procent uitver
kocht). voor het komende jaar
'an er maar liefst 35 op de rol.
«Het
Torn, Johan Hoogeboom, Ernst
van der Pasch, Dorien en Kas-
per van Kooten. Daarnaast zijn
er Karin Breurs, Dimitri van To
ren, De 4Tuoze Matroze, Luider
Van Donselaar en Hessel van
der Wal.
Voor het muziekprogramma
Wegwijzer in Roots zijn negen
voorstellingen uitgetrokken en
is Ad van Meurs in de arm geno
men voor de programmering.
Het is breder dan folk en 'zeker
geen geitenwollensokkenmu-
ziek'. Zo treft men onder meer
het trio Vals Plat aan, David 01-
ney uit Amerika, The Watch
man, JW Roy, Remmelt Muus
Femke/Powderblue, Ygdras-
sil en Mike West uit New Or
leans.
Aan grote namen ook in de rest
van het programma geen ge
brek. Wat te denken van de Lim
burgse zanger Gé Reindei-s, Erik
Visser van Flairck, Robert Jan
Stips, vroeger van Supersister
en de Nits, zangeres Patricia
Beysens en last but not least
meestergitarist Harry Sacksioni
solo. Niet mis te verstaan is de
Ot Azoj Klezmerband met zange
res Natalia Rogalski (vroeger
Flairck), die vorig jaar nog te ho
ren was op het Abdijplein in
Middelburg tijdens het Zeeland
Nazomer Festival met Fernando
Lameirinhas, Mazzeltov Ro-
linha Kross, Quinteto Tango Ex-
tremo met de beroemde Italiaan
se pianist Francesco Venerucci
en Quinteto Zarate met de Ar
gentijnse tango.
Dat zijn flinke groepen, erkent
Trudy. „Maar ze zeggen: we
schikken wel een beetje in, we
willen graag bij jullie staan. Ze
komen hier puur voor de gezel
ligheid, het plezier met elkaar
en het samen eten."
zijn bijna allemaal
«y-outs voor nieuwe program
's, terwijl de reguliere thea-
fersveel reprises brengen", zegt
midy Warns. Als voorbeelden
noemt zij de cabaretiers Kees
Freek de Jonge
door Ernst Jan Rozendaal
VEERE - De kunstenaar kookt.
Zo luidt de ondertitel van het
project Ora et labora dat kunste
naar Ronald Mullié uit Gapinge
de komende maanden uitvoert
in de Grote Kerk van Veere. Op
zeven zondagmiddagen worden
aan de hand van gerechten mu
ziek, geschiedenis en natuur
met elkaar verbonden.
De natuur speelt in het werk
van Mullié altijd een grote rol.
Voor Nieuwe Muziek Zeeland
verzorgde hij eerder een kerstdi
ner en verbouwde hij bonen in
de tuin van de Middelburgse
Kloveniersdoelen. In de tuin
van de Grote Kerk van Veere, de
huidige locatie van Nieuwe Mu
ziek, wordt vrijwel zeker een
kruidentuin aangelegd.
„Mijn droom is een John Ca-
ge-tuin aan te leggen", zegt di
recteur Ad van 't Veer van Nieu
we Muziek. „De Rijksbouwmees
ter vindt het een goed idee. Het
past wel bij een zeventien-
de-eeuwse kerk. Als de monni
ken vroeger niet baden, waren
ze hard aan het werk. Dat ver
klaart waarom de mooiste tui
nen rond kloosters en kerken lig
gen. De twintigste-eeuwse com
ponist John Cage dacht er net zo
over. Hij ging niet alleen uit van
muziek, maar ook van de na
tuur."
Bid en werk, dat is ook de verta
ling van de spreuk 'Ora et labo-
ra'. „Mijn interpretatie is iets
universeler", verklaart Mullié.
„Mijn gedachte is meer: 'De
mens moet hard werken en af en
toe goed nadenken'. Het koken
is de activiteit waarvoor je moet
werken. Met de deelnemers ga
ik in de omgeving de spullen
voor de maaltijd verzamelen en
gezamenlijk bereiden we de
maaltijd. Onderdeel van het pro
gramma is ook dat we naar een
lezing luisteren of een film kij
ken. En uiteraard staat een con
cert gepland dat op een of ande
re manier verband houdt met
het thema van die dag."
Het thema van de eerste zondag
middag (25 juli) is dat van de ge
hele reeks: 'Ora et labora'. Mul
lié wil wel verklappen dat die
dag noordzeekrabben op het pro
gramma staan. De deelnemers
zullen eitjes, vruchten en boon
tjes moeten pellen. En er is een
door Mullié ontworpen borduur-
set verkrijgbaar van de spreuk
Ora et labora.
Zondag 15 augustus heeft als ti-
Ronald Mullié slaat in de Grote Kerk aan het koken. Op die manier verbindt hij natuur, geschiedenis
en muziek met elkaar. foto Ruben Oreel
tel 'Basilicum Basilica' meege
kregen. Mullié kweekt zelf basi
licum, basilica is een verwijzing
naar het gebouw waarin alles
plaatsvindt. De geschiedenis
van de Grote Kerk staat die dag
centraal.
Wierook
Andere thema's die aan bod ko
men zijn 'Goud, myrrhe en wie
rook' (29 augustus, voor het
eerst in driehonderd jaar zal de
Grote Kerk naar wierook geu
ren), het Hooglied (12 septem
ber, waarvoor de deelnemers
een binnentuin gaan aanleg
gen),''Ave Maria' (26 september,
met een uitstapje naar de bede
vaartplaats Vrouwenpolder),
'Parelhoen en oesters' (10 okto
ber, met zoutkegels in de kerk)
en 'Munt en vanille' (24 oktober,
met het plukken van munt in
een vijver in Oostkapelle).
Mulliés doelstelling is mensen
iets te laten meemaken en sa
men dingen te laten doen. „Aan
de naam van John Cage zou ik
die van de Duitse kunstenaar Jo
seph Beuys willen toevoegen,
die heeft gezegd: .Jeder Mensch
ist ein Künstler. Ik wil een link
leggen naar de creativiteit van
iedereen."
Voor Van 't Veer past het pro-
ject in de gedachte dat de Grote
Kerk veel meer is dan alleen een
podium voor muziek. ..We wil
len met onze activiteiten aanslui
ten op de geschiedenis van de
kerk en op de omgeving waarin
we ons bevinden. Daar is vol
doende muziek bij te vinden.
Componisten als Penderecki en
Part laten zich inspireren door
kerken en spiritualiteit. Als het
gaat om een link met de natuur
kan behalve aan Cage ook ge
dacht worden aan componisten
als Messiaen, Debussy en Ra-
vel."
Informatie over Ora et labora bij
Nieuwe Muziek: 011S-62365Ó.
door Euqène Verstraeten
TERNEUZEN - De Stichting
Zorgsaam Zceuws-Vlaanderen
is tevreden over het jaar 2003.
Er werd een positief resultaat
gehaald van bijna anderhalf mil
joen euro. Dat blijkt uit het pas
verschenen jaarverslag over vo
rig jaar.
„De resultaten zijn behoorlijk",
zeggen voorzitter P. Radema-
cher van de Raad van Bestuur
en directeur patiëntenzorg
J. van der Heide. Vooral de
Thuiszorg boekte een groot posi
tief resultaat. Met name als ge
volg van een stijging van de pro
ductie ten opzichte van de stij
ging van de kosten. Hoewel het
ziekenhuis met 0,8 procent op
het budget werd gekort, kon het
jaar toch met een klein positief
resultaat worden afgeslolen.
„Het is dus zeker niet zo dat we
in zwaar weer zitten", bena
drukt Rademacher. „Al zijn er
natuurlijk wel ontwikkelingen
die ons zorgen baren." Zo denkt
de Raad van Bestuur dat de
door de regering opgelegde
marktwerking de zorg in dun be
volkte gebieden onder druk zal
zetten. Ook bestaat de vrees dat
de samenwerking wordt belem
merd.
Ook vindt de Raad dat de toene
mende bureaucratisering en re
gelgeving een effectieve, effi
ciënte en goedkope manier van
zorg leveren verhindert
Andere zorgelijke ontwikkelin
gen zijn de versnippering van
het zorgproces, het aanscherpen
van de indicatiecriteria waar
door minder mensen in aanmer
king komen voor thuiszorg.
Door verdere bezuinigingen wor
den de zorgverbetering en zorg-
vernieuwing bemoeilijkt.
Vorig jaar is er aan meer patiën
ten zorg verleend. „Zelfs aan pa
tiënten uit andere regio's en
zelfs uit Belgie". zegt Van dei-
Heide. „Dat is best opmerkelij'k,
want vroeger was er enkel een
richtingsverkeer richting Bel
gië."
Het ziekenhuis is er vorig jaar
in geslaagd de wachtlijsten bin
nen aanvaardbare normen te
houden, ook is het gelukt om al
le vacatures voor specialisten in
te vullen.
Zorgsaam ziet de huishoudelij
ke hulp als professionele hulp
verlening. Daarom krijgen alle
medewerkers huishoudelijke
verzorging een scholing aange
boden. De visie van Zorgsaam
staat daarmee lijnrecht tegen
over de kabinetsvoornemens om
per 2006 de huishoudelijke ver
zorging als ongeschoold werk
uit de AWBZ te halen.
Nierdialyse
Trots is het ziekenhuis op de
nieuwe ultramoderne CT-scan,
die deze week in bedrijf is geno
men. Inmiddels is begonnen met
de bouw voor de nierdialyse, die
per 1 januari operationeel moet
zijn. Vorig jaar is ook veel geïn
vesteerd in het opvangen van
mensen buiten het ziekenhuis,
waardoor meteen ook de gemid
delde verpleegduur daalde.
De röntgenafdeling is bezig met
de voorbereidingen om verslag-
legging door middel van spraak
herkenning te realiseren. De ver
wachting is dat daardoor effi- 1
ciënter en tijdsbesparend ge
werkt kan worden Eind vorig
jaar werd de eerste paal gesla
gen voor de bouw van het Regio- J
naai Gezondheids Centrum, de
geriatrie en de huisartsenpost.
Eind dit jaar wordt de nieuw
bouw in bedrijf genomen. „Alles i
overziende denken wij dat
Zeeuws-Vlaanderen op een hele
behoorlijke manier bediend
wordt, als het om zorg gaat", j
concluderen Rademacher en 1
Van der Heide.
(Advertentie)
Lezersservice - bezorgklachten - informatie over abonnementen
