zc
Zeeuwse centra minder in trek
Staalhandel zit in de problemen
Vakcentrales
bereiden hete
herfst voor
Tasje, hemdje en autootje
Huiseigenaar
zit krap bij kas
Steeds minder mensen winkelen in binnensteden van Goes en Middelburg
ebruik van
(Hegale software
afgenomen
Op eenzame
hoogte
Zeeuw frituurt minst verantwoord
Hond vaker verzekerd dan kat
Eerste Europese klant Dreamliner
Minder omzet industrie
act;e: 0113-315649
pzc.nl
redactie@pzc.nl
tbus 31,4450 AA Goes
ertentie-exploitatie:
en Midden-Zeeland: 0113-315520;
uws-Vlaanderen: 0114-372770;
Paai: 020-4562500.
onderdag 8 juli 2004
j.
pnr.lsffrev Kutterink
OES - Een dagje winkelen in
entra van steden is uit de mo
er Liever doen mensen gericht
ankopen in grote winkelcentra
uiten de stad. Ondanks investe-
ingen in de binnensteden van
joes en Middelburg is het aan-
jl mensen dat er aankopen
loet gekelderd.
lat blijkt uit metingen van pas-
jntenaantallen door onder-
jeksbureau Locatus uit Woer-
|en, In drie jaar tijd is het aan-
il mensen dat wekelijks in
joes of Middelburg winkelt met
(jnduizenden omlaag gegaan.
(2001 winkelden er per week
lg 162,800 mensen in Goes.
)it jaar is dat gedaald tot
27100 (-35.700). In Middel-
iurg is de schade minder groot,
naar nog steeds aanzienlijk,
laar daalde het aantal bezoe-
ers van 171.000 in 2000 tot
50.4 0 0 in 2003 (-20.600).
an Vlissingen en Terneuzen
ijn geen vergelijkingen ge
naakt, omdat het bureau daar
5 afgelopen jaren slechts één
eer het aantal passanten heeft
leid. De telling in Vlissingen
ateert van 2002, en komt uit op
62.800. Het centrum van Ter-
euzen werd datzelfde jaar be-
bcht door 92.900 mensen.
lecessie
ie onderzoekers van Locatus
tellen vast dat de dalende
tend overal in Nederland waar-
èembaar is. In sommige steden
ide schade groter dan in ande-
e, „Dat heeft te maken met uit
leidingen of vernieuwingen in
inkelcentra", zegt Patrick van
èalkwijk, accountmanager
ij Locatus. „We zien dat ver-
(EN HAAG - Het gebruik van
legale software is in Neder-
id opnieuw afgenomen. Vorig
ir was eenderde van de com-
(terprogramma's illegaal, het
iar daarvoor was dat 36 pro
tent, Dat meldde de brancheor
ganisatie Business Software Al-
|ance (BSA) gisteren op basis
"van onderzoek van het Ameri
kaanse ICT-onderzoeksbureau
Jdc.
W Nederland loopt het bedrijfs
leven ongeveer 470 miljoen euro
is door het gebruik van pira-
iversies van onder meer Win-
lows XP en Adobe. Het gebruik
jan illegale programma's in Ne-
jérland ligt iets onder het ge-
"iddelde van de EU.
In alle EU-software is 37 pro
sit illegaal, wat neerkomt op 8
nljard euro aan gederfde in-
fomsten voor softwarebedrij-
gn.
get gebruik van piraten-
itware is schadelijk voor de
softwarebedrijven. Zij
•en inkomsten mis die ze an-
irs in ontwikkeling van nieu-
"e producten hadden gesto-
aldus een woordvoerder
in brancheorganisatie BSA.
de woordvoerder noe-
;n vooral veel kleine bedrij
en de hoge softwareprijzen als
^den voor bet gebruik van ille-
de producten.
jw^Iaar als je de kosten voor soft
ware afzet tegen de jaarkosten
pti een medewerker, dan is dat
verwaarloosbaar klein." ANP
schijnsel zich voordoen bij bij
voorbeeld Amersfoort waar een
nieuw deel aan het centrum is
gebouwd." Naar exacte verkla
ringen voor de dalende trend
doet Locatus geen onderzoek.
Maar de onderzoekers denken
dat de economische' recessie
slechts ten dele invloed heeft op
de cijfers. „We hebben hier te
maken met een algehele maat
schappelijke ontwikkeling. We
zien de bezoekersaantallen van
binnensteden al sinds 1999 da
len."
In Amsterdam bijvoorbeeld ont
vangen de centrumwinkeliers te
genwoordig 40.000 bezoekers
minder per week dan twee jaar
geleden. Vergeleken met andere
steden valt de schade daar nog
mee.
In Groningen komen iedere
week bijna een kwart minder
mensen naar de binnenstad dan
twee jaar terug. Het wekelijkse
bezoekersaantal daalde van
820.000 naar 632.000. In Rotter
dam is de daling ruim 100.000
en in Utrecht ruim 150.000.
De hoofdoorzaak van het da
lend aantal is dat mensen an
ders omgaan met hun vrije tijd,
denken de onderzoekers. Het
dagje winkelen wordt minder
populair. Daarentegen doen
mensen steeds vaker gericht aan
kopen. Gemakkelijke bereik
baarheid speelt daarbij een gro
te rol. Vandaar dat consumen
ten steeds vaker hun heil zoeken
bij grote centra aan de rand van
steden.
Niet willekeurig
Ondanks die trend investeren ge
meentebesturen veel geld in het
opknappen van binnensteden.
Middelburg heeft het winkelge
bied herstraat en voorzien van
nieuw straatmeubilair. Kosten:
5,7 miljoen euro. Goes is recent
begonnen met eenzelfde opera
tie.
In het kader van het Masterplan
Binnenstad worden de winkel
straten en de pleinen in de Goe-
se binnenstad de komende jaren
vernieuwd. Kosten: 9,3 miljoen
euro. Locatus verricht periodie
ke metingen. Daarbij worden
ook de omzetcijfers en bezoeker
saantallen die winkels zelf leve
ren in ogenschouw genomen.
Van Schalkwijk: „We meten be
zoekersaantallen niet zomaar
willekeurig. Het kan slechts op
vier zaterdagen per jaar. We me
ten niet in de zomer, of in de
feestmaand december. Ook hou
den we rekening met vei'koopac-
ties van grote ketens, zoals het
prijzencircus. Op basis van de
bezoekersaantallen en de cijfers
die we van winkeliers krijgen,
kunnen we een berekening ma
ken voor een hele week."
pagina 23
veel winkels staan leeg
André de Jonge;kleine boodschap in een melkpak
door Jeroen Jumelet
GOES - Een klim van dertig meter over
een klein laddertje. Een luikje door en
dan ben je er; op de werkplek van toren-
kraanmachinist André de Jonge aan de
Evertsenstraat in Goes.
Midden in de cabine van ongeveer twee
en een halve vierkante meter staat de
stoel waarop hij de hele dag door
brengt. Rondom ramen die een prachtig
uitzicht bieden over Goes en omstre
ken. Zachtjes deint de kraan op de
wind. „Zeeziek word ik daar niet van,
ik ben het gewend", zegt de 25-jarige
De Jonge.
's Ochtends vroeg klimt De Jonge naar
boven om voor het eind van de dag niet
meer naar beneden te komen. „Voor ik
weer 's beneden sta, ben ik tien minu
ten verder." De kleine boodschap doet
de kraanmachinist bij gebrek aan een
toilet daarboven dan ook in een oud
melkpak. „Als het vol is, gooi ik het
naar beneden." De grote boodschap
houdt hij de hele dag op, zijn lichaam is
er inmiddels aan gewend dat daar mid
den op de dag geen mogelijkheid voor
is.
Meestal heeft De Jonge het de hele dag
druk. „Er moet van alles verplaatst of
geplaatst worden, dat gaat continu
door." Als er even niks te doen is, leest
hij wat of kijkt hij in het rond met zijn
verrekijker. „Er is veel te zien hoor, je
foto Willem Mieras
kijkt overal zo naar binnen." Met twee
joysticks bedient De Jonge de enorme
kraan. Op een computer kan hij zien of
de kraan de last aankan die hij optilt.
Langzaam draait de kraan in het rond.
Via een mobilofoon houdt hij contact
met de mensen op de grond. „Zij vertel
len me wat ik moet doen." Dat contact
is dan ook het enige wat D7e Jonge met
de buitenwereld heeft. „Dat is niet een
zaam hoor, ik ben het helemaal gewend.
En ik heb mijn radio ook nog."
door Jeffrey Kutterink
GOES - De prijs van staal is het
afgelopen half jaar met min
stens 40 procent gestegen (afhan
kelijk per product). Nu lijkt de
markt zich echter (even) te stabi
liseren. Regionaal zitten met na
me afnemers van staal in de pro
blemen.
Staalhandelaren en -afnemers
hebben grote last van de sterk
stijgende prijzen. Doordat Chi
na veel schroot en ertsen koopt,
ontstaat op de Europese markt
een tekort en schieten de prijzen
omhoog. Met grote gevolgen
voor lokale bedrijven en de
werkgelegenheid. Per 1 april
zijn de staalprijzen met min
stens 40 euro per ton gestegen.
De prijsopdrijving wordt vooral
veroorzaakt door de voortdu
rend stijgende vraag naar staal
en ijzererts in China. „Toch lijkt
de markt zich te stabiliseren",
zegt CNV-bestuurder H. van
Beers. „We zien vooral proble
men ontstaan bij afnemers van
staal die offertes over een lange
re tijd hebben lopen. Afnemers
moeten vaak meer betalen dan
in het contract is afgesproken.
Vandaar dat ze proberen con-
.tracten open te breken, maar
dat lukt vaak niet. De vraag
voor een ondernemer is dan:
neem ik mijn verlies of zet ik-
mensen op straat." Staalhande-
laar A. van Wijnen uit Wol-
phaartsdijk bevestigt dat. Al is
hij er niet gerust op. „De paniek
die er was, heeft plaats gemaakt
vooor gelatenheid. Negentig pro
cent van de afnemers sluit nu
contracten die uitgaan van de
prijs van vandaag de dag. Dat
neemt niet weg dat afnemers
met oude contracten flinke klap
pen hebben opgelopen."
TXri is geen auto, het is een stijl van
AXleven", zegt de Miniman. „Daar-
W "ebben we geen autojournalisten
Wtgenodigd maar lifestylejournalis-
ten."
|!j wist niet dat ik dat was. Toen ik de
•Wtnodiging ontving dacht ik nog: einde
lek ik ben autojournalist. Had ik altijd
willen worden. Autojournalisten mo
gen mee op verre reizen naar onherberg-
T®e gebieden waar ze de nieuwste mo
dellen van een autofabrikant van een
af mogen gooien. Bovendien rij
den ze om hun huis heen altijd gratis in
Weuwe auto's om zich een goed oordeel
e unnen vormen voordat ze er over
^rijven. Mijn droom.
J1 opeens kwam hij uit, dacht ik. De
Worteur nodigde mij uit voor de
P rspresentatie van de Mini cabrio.
en auto, ik ben autojournalist gewor-
den! Het kwam dus hard aan toen de
Miniman mij uitmaakte voor lifestyle-
journalist.
Een cabrio is een auto met een pet op
die af kan. En meer dan een auto een
stijl van leven. De Miniman wees naar
een paspop met een klein groen hemdje
aan. Mini is een nieuwe kledinglijn
ook. Op het kleine groene hemdje was
het woord Mini geborduurd. Net als op
een poezelig roze damestasje. Tasje,
hemdje en autootje, men moet het zien
als een geheel, als het leven zelf eigen
lijk.
Het was in hartje Amsterdam, een uit
gelezen plek om een nieuwe auto te pre
senteren. Lachend kwamen proel'rij-
ders terug met verhalen over hoe lang
ze op de gracht achter een verhuiswa
gen stil hadden gestaan. Leefstijljour
nalisten doen inderdaad iets heel an
ders met een auto. Het zijn bijna alle
maal vrouwen.
Per twee personen krijgen we een cab
rio voor een proefrit van een uur. Leg
gen ze hem in een scherpe bocht en kij
ken ze hoe de auto zich gedraagt? Doen
ze de beruchte elandproef waarbij wel
eens een Mercedes omviel? Geen spra
ke van.
Ik vraag na afloop aan damescollega's
van vrouwenbladen en hebzuchtrubrie
ken naar hun ervaringen. De Mini cab
rio wordt gewaardeerd. Want, zegt een
van hen, je haar blijft gewoon goed zit
ten.
„Ik ben er eerst mee langs mijn vriend
je gereden om hem te laten zien en toen
zijn we naar de redactie gegaan om col
lega's gek te maken en toen zijn we er
mee door de PC Hooftstraat gaan rij
den, helemaal leuk, iedereen keek naar
ons." „Deze cabrio is een auto voor leu
ke mensen", zegt een van hen, „in ande
re cabrio's zie je geen leuke mensen, al
tijd vervelende."
Zoiets staat nou nooit eens in een auto
blad, alleen maar gezeur over de cilin
derinhoud. De Miniman legt me uit dat
het een nieuwe internationale aanpak
is. Minder werken met de traditionele
autojournalistielc en auto's meer als 'to
tale beleving' positioneren. En daar
hebben ze mij voor nodig.
We gaan bami kopen, zeg ik. Mijn
chauffeur knikt. Ik moet mijn Mini cab
rio voor de proefrit delen met een jonge
man die zo te zien nog maar net zijn rij
bewijs heeft. Of hij ook leefstijljourna
list is. Nee filmster, zegt hij. Binnen
kort wordt hij beroemd, in september
komt een Nederlandse ridderfilm uit.
Mijn chauffeur speelt de hoofdrol.
WOERDEN - Snackbars en cafetaria's in de provincie
Zeeland maken het minst gebruik van het gezondere vloei
bare frituurvet (6 procent). In de provincies Friesland en
Zuid-Holland is de kans op een verantwoord patatje het
grootst. Hier gebruikt 16 procent van de ondernemers
vloeibaar vet. Steeds minder snackbars gebruiken het on
gezondere vaste frituurvet.
Dat heeft het voorlichtingsbureau Margarine, Vetten en
Oliën (MVO) gisteren laten weten. Vloeibaar frituurvet is
gezonder dan de vaste variant, omdat de onverzadigde
vetten in vloeibaar vet het cholesterolgehalte in het bloed
verlagen. ANP
ALKMAAR - Honden zijn vaker verzekerd tegen ziekte
kosten dan katten. Slechts 14.000 van de 2,5 miljoen kat
ten in Nederland krijgen een behandeling door de dieren
arts vergoed.
Van de 1,5 miljoen honden zijn er ruim 36.000 verzekerd
tegen ziektekosten. Steeds meer mensen sluiten een derge
lijke verzekering af. Dat heeft dierverzekeraar Dier
Zorg, een dochterbedrijf van SNS Reaal, gisteren laten
weten. Omgerekend is 0,6 procent van de katten en 2,4
procent van de honden verzekerd tegen medische ingre-^
pen. ANP
SEATTLE - Het Amerikaanse vliegtuigbouwconcern
Boeing heeft de eerste Europese klanten binnengehaald
voor zijn nieuwe toestel 7E7 Dreamliner. Het gaat om
twee kleine luchtvaartmaatschappijen, het Britse First
Choice Airways en het Italiaanse Blue Panorama. Zij wil
len in totaal tien vliegtuigen afnemen.
De definitieve contracten moeten nog worden getekend,
aldus Boeing gisteren. De toestellen vertegenwoordigen
een catalogus waarde van 1,2 miljard dollar. De 7E7
Dreamliner gebruikt volgens Boeing 20 procent minder
brandstof dan de huidige toestellen met een vergelijkbare
grootte.
Het Amerikaanse vliegtuig biedt daarnaast meer comfort
voor de passagiers. ANP
VOORBURG - De Nederlandse industrie heeft in mei 1
procent minder omzet geboekt in vergelijking met dezelf
de periode een jaar eerder. In Nederland zette de indus
trie 2 procent minder om, maar de industriële export
steeg juist met 1 procent, zo blijkt uit gisteren gepubli
ceerde voorlopige cijfers van het Centraal Bureau voor de
Statistiek (CBS). ANP
Jij mag rijden, ik hoef niet, als ik onder
weg maar even de supermarkt in kan
voor een pak bami, zeg ik. Hij is blij
dat het hele uur het stuur voor hem is.
We kregen een Mini Cooper mee van 25
duizend euro. Een cabrio met airco.
Mijn chauffeur legt de auto in de
bocht, zegt dat hij goed blijft liggen en
rijdt mij harder dan mag naar een
ClOOO-supermarkt aan de rand van de
stad. Want daar is de bami te koop die
ik nodig heb.
De filmster en ik doen onderweg toch
ook aan wat pure autojournalistiek.
We voelen met een hand achter ons hoe
veel ruimte er is. De achterbank van de
Mini is alleen geschikt voor mensen
zonder benen. Maar plek zat voor mijn
pak bami. Met die bami is iets bijzon
ders. Kom ik op terug.
Wouter Klootwijk
door Jeffrey Kutterink
GOES - De vakcentrales FNV
en CNV bereiden in Zeeland ac
ties voor tegen tal van kabinets
plannen. Behalve bedrijfsbezoe
ken en bijeenkomsten, is het de
bedoeling 2 oktober uit te roe
pen tot landelijke actiedag
Het grote probleem is dat nog
maar weinig mensen door heb
ben wat hun boven het hoofd
hangt, zeggen de regiobestuur
ders Henk van Beers (CNV) en
Pieter Hazelager (FNV).
Die informatie-achterstand bij
leden willen ze de komende
maanden wegwerken. Vanaf sep
tember volgen grote (protest)bij-
eenkomsten en krijgen werkge
vers de prQblemen op hun bord
voorgeschoteld. FNV en CNV
maken gezamenlijk afspraken
over hoe te reageren op de kabi
netsplannen. „De tijd is voorbij
dat iedereen op de Dam gaat
staan te schreeuwen", zegt Haze
lager. „Maar we laten ons niet
naar de slachtbank leiden."
Zowel Hazelager als Van Beers
bevestigt dat de kabinetsplan
nen nog weinig leven op de
werkvloer. „Ik legde de plannen
deze week uit aan personeel van
Pechiney. Als je dan in hoofdlij
nen vertelt wat er gaat gebeu
ren, worden mensen boos, zelfs
emotioneel. Het lastige is dat je
het één nauwelijks hebt uitge
legd, of je moet uit de krant al
weer een nieuw kabinetsplan
vernemen."
Tot de verbazing van CNV-be
stuurder H. van Beers is het lan
ge tijd stil gebleven onder (ka
derleden. Van Beers zit namens
de regio Zeeland en West-Ijha-
bant in het landelijk actiecomi
té van het CNV. „We spreken in
middels over de ellende van Bal
kenende. Want er komt elke dag
wel weer een maatregel bij; de
plannen voor het pre-pensioen,
de 40-urige werkweek, de dis
cussie over de wao, het snijden
in de hoogte en duur van de ww
en het inleveren van de ontslag
vergoeding. Ook wordt er ge
tornd aan de wet op de onderne
mingsraden. In een jaar tijd
gaat verloren wat in 40 jaar is
opgebouwd. Langzaamaan gaan
mensen zich dat realiseren."
Veel mensen vinden het nog een
ver-van-mijn-bed-show, erkent
Van Beers. „Het is- ook een rot-
tijd. Mensen maken zich nu, te
recht, druk om hun vakantie en
of hun caravan goed is inge
pakt. Maar als ze terugkomen,
zullen ze het wel gaan merken."
De vakcentrales bereiden samen
een herfstoffensief voor. Hoe
dat eruit gaat zien, kan Van
Beers nog niet zeggen. „We zijn
daarover nog volop in gesprek."
Intensieve voorlichtingscampag
nes van zowel FNV als CNV
moeten de eigen leden in elk ge
val op de hoogte brengen. Van
Beers: „Er komen themapamflet
ten en een speciaal nummer van
het vakbondsblad."
Na de vakantie gaan vakbonds
bestuurders de straat op en be
drijven in. „We zullen onder an
dere bedrijven bezoeken. Waar
we niet binnenkomen gaan we
buiten staan."
Van Beers: „Iedereen krijgt er
op een of andere manier mee te
maken. Of mensen voelen het in
hun portemonnee of ze moeten
langer gaan werken."
Onrustig
Werkgevers krijgen de gevolgen
op hun bord aan de cao-onder
handelingstafel. Zeeuwse werk
gevers worden wat onrustig. In
het midden- en kleinbedrijf (90
procent van het Zeeuwse be
drijfsleven) wordt voor ar
beidsonrust gevreesd. „Als we
met werkgevers in de regio pra
ten, proberen ze er achter ko
men wat de vakbonden gaan
doen", zegt Van Beers.
Dat de arbeidsverhoudingen ver
anderen is wel duidelijk. „Werk
gevers snappen er geen zak van.
Ze hebben niet eens door dat de
plannen ook hen raken. Veel be
drijven maken bij reorganisa
ties gebruik van ouderenregelin-
gen. Ze staan er niet bij stil dat
die als gevolg van kabinetsplan
nen niet meer betaalbaar zijn."
Hazelager: „Dat levert bij veel
bedrijven in Zeeland grote pro
blemen op vanwege de vergrij
zing. Werkgevers blijven zitten
met ongemotiveerde mensen."
