Inburgering wordt toelatingstest PZC 4 Taaiconflict tussen Letten en Russen nog lang niet voorbij PZC Tweemaal is scheepsrecht voor Edwards Jiang Yanyong werd van volksheld tot politiek gevangene Minister Verdonk moet inzichten over migranten bijstellen te gast 7 juli 1954 woensdag 7 juli 2004 In haar Contourennota spreekt minister Verdonk van Integratie forse politieke taal die past bij de tijdgeest. De commis- sie-Franssen heeft steekhouden de kritiek op de nota. Als Ver donk haar inzichten niet bij stelt, verwordt inburgering tot een toelatingstest. door Jeanne Kurvers In de voortuin van meneer L., een van de eerste Marokkaan se gastarbeiders in Nederland, staat een oerhollandse tuinka bouter naast een mooi beschil derd Marokkaans bord. Hij werkte in de Limburgse mijnen en in een steenfabriek; daar or ganiseerde hij onder meer sin terklaasvieringen voor het per soneel. Zijn jongste dochter werd provinciaal judokam pioen. Meneer L. kan zich uitstekend verstaanbaar maken, beter in het Limburgs dan in het Neder lands, maar hij is analfabeet. Nooit naar school geweest in Marokko, in Nederland heeft hij geen inburgeringsonderwijs ge had. Zijn kinderen hebben een goede opleiding gevolgd. Toen de steenfabriek sloot, werd hij ontslagen. Hij is begin zestig. Enkele maanden geleden presen teerde minister Verdonk de Con tourennota voor herziening van het inburgeringsstelsel dat nog geen zes jaar oud is. Nieuwko mers van 18 jaar en ouder moes ten verplicht inburgeren. Daar voor moeten de ROC's 600 uur les aanbieden. Er was één probleem: de nieuw komers haalden niet het streefni veau in de Nederlandse taal. Dat niveau was gebaseerd op wat in Nederland nuttig is, niet op wat redelijkerwijs verwacht mag worden na 600 uur les. Toch bleef men spreken over fa lende inburgering. Nieuw is nu dat inburgering ver plicht wordt voor oudkomers In de hal van de Tweede Kamer verzamelde zich vorige maand een groep oudere migranten die protesteerde tegen de kabinetsplannen over inburgering. foto Robert Vos/ANP als meneer L.. Eerst was er niets voor hen geregeld, toen moesten ze wachten op de nieuwkomers die voorrang kregen bij de inbur gering. Nu zijn ze inburgerings- plichtig. Voor een deel van de nieuwkomers begint de inburge ring al in het land van her komst. Wie slaagt voor het exa men daar, krijgt een inreisver- gunning, wie zakt niet. Alleen wie slaagt voor het tweede deel, dat in Nederland wordt afgeno men, krijgt een permanente ver blijfsvergunning. De nieuwko mer moet zijn inburgering zelf betalen. Wie binnen een bepaal de termijn slaagt, krijgt een deel van het geld terug. Zakken of slagen is bepalend voor toela ting tot Nederland. Oudkomers kunnen alsnog zakken (en be boet worden) voor een examen dat ze eerder nooit af hoefden te Bij inburgering in het land van herkomst gaat het om ongeveer 20.000 mensen per jaar. Die moe ten op 160 verschillende locaties in de wereld geëxamineerd wor den, vooral in Turkije en Marok ko. De inburgering in Neder land geldt 25.000 nieuwkomers per jaar, plus een deel van de 450.000 oudkomers met achter stand. Van hen hebben er onge veer 150.000 a 200.000 een uitke ring (inclusief de AOW). In de Contourennota staat nog niet wat de mensen moeten kun nen om te slagen. Daarvoor is advies gevraagd aan een com missie onder voorzitterschap van Franssen, commissaris van de koningin in Noord-Holland en ooit woordvoerder onderwijs van de partij van minister Ver donk, de WD. Zinvol Wat staat er in dat advies? Het nieuwe stelsel moet een instru ment zijn van integratie, niet van toelating. Omdat de ver blijfsrechtelijke gevolgen groot zijn, zijn de eisen aan het Neder lands laag. Je moet bijvoorbeeld kunnen vertellen wie je bent, de weg kunnen vragen, en een aan tal belangrijke woorden ken nen. Zo beloon je de inzet om te investeren in het Nederlands, en creëer je geen rechtsongelijk heid tussen laag- en hoogopge leiden. Anders dan de minister wilde, adviseert de commissie kennis van de Nederlandse samenle ving niet in het land van her komst te toetsen. Die kennis is wel zinvol, maar toetsing in het Nederlands is veel te ingewik keld. Investeer liever in voorlich ting over Nederland in de eigen taal. En reken nog eens na of de taal leren in een Nederlandstali ge omgeving niet voordeliger is. Ook het^ niveau dat gehaald moet worden, houdt de commis sie reëel. Dat is vergelijkbaar met het Engels voor een vm- bo-leerling. Nieuwkomers moeten een mon delinge en schriftelijke test af leggen. Oudkomers alleen een spreek- en luistertoets. Stimu leer alle oudkomers Nederlands te leren, zegt de commissie, maar beperk de verplichting tot degenen met een sollicitatie plicht. Schenk bijzondere aan dacht aan vrouwen. Wie al een ander Nederlands diploma be zit, van het beroepsonderwijs bijvoorbeeld, moet vrijstelling krijgen. Of de minister met dit advies de Contourennota gaat aanpassen, is nog niet duidelijk. De kans is klein, gelet op haar kritiek op het eerste deel van het advies. Maar dan loopt de Contourenno ta het risico contra-productief te zijn. Het inburgeringsexamen is daarin immers sluitsteen van het inburgeringsbeleid. Dat kan makkelijk leiden tot 'klaarsto men' voor het examen, er hangt immers nogal wat van af. Ter wijl juist de laatste jaren het in burgeringsonderwijs steeds meer gekoppeld werd aan toela ting tot beroepsonderwijs of ar beidsmarkt of aan ondersteu ning van opvoedingstaken. Die expertise kan gemakkelijk verlo ren gaan en een papiertje is niet hetzelfde als ingeburgerd zijn. Oudkomers moeten alsnog zelf gaan betalen voor iets waar nie mand destijds om vroeg. Mensen met weinig vooroplei ding zijn het slechtst af. Zij heb ben de meeste lessen nodig, moe ten vaker op examen en hebben een groter risico op zakken. Zij lopen het grootste risico geen verblijfsvergunning te krijgen. De commissie Franssen had daar oog voor. Als dat van meet af aan de bedoeling was van het kabinet, kan vooropleiding be ter gewoon als toelatingseis wor den genoemd. Dat is simpeler, goedkoper en tenminste duide lijk. Jeanne Kurvers is verbonden aan Babyion, het Centrum voor Stu dies van de Multiculturele Samen leving van de universiteit van Til burg. Vorig jaar was Jiang Yanyong de held van China, toen hij als eerste openlijk verklaarde dat de autoriteiten de werke lijke omvang van de sars-epi- demie verdoezelden. Nu dreigt de 72-jarige legerarts China's bekendste politieke gevangene te worden. Jiang werd opgepakt, omdat hij her ziening vroeg van het oordeel over de studentenprotesten van 1989. door Gert-Jan Broere Op 1 juni werd Jiang Ya nyong voor het laatst, sa men met zijn vrouw, in het openbaar gezien. Ze wilden naar de Amerikaanse ambas sade in Peking voor het rege len van een visum, dat ze no dig hadden voor een bezoek aan hun in Californië wonen de dochter. Ze zouden nooit aankomen. Jiang mag nu zijn 'zonden' overdenken op een niet be kend gemaakte plek ergens in de Chinese hoofdstad. Zijn vrouw werd na berichten in de internationale media vrij gelaten, maar tegelijkertijd gewaarschuwd contacten met de buitenwereld te mijden. Jiang kreeg de heldenstatus met tegenzin en aanzienlijke vertraging opgeprikt. Hij is een semi-gepensioneerde chi rurg bij het 301ste militair hospitaal in Peking en zocht vorig jaar de openbaarheid tij dens de sars-epidemie. Ter wijl de autoriteiten verklaar den dat iedereen rustig kon gaan slapen omdat er niets aan de hand was, schreef Jiang in een brief dat hij in zijn directe omgeving al meer sars-gevallen kende dan het totaal dat officieel werd toege geven. Het was het begin van een periode van opmerkelijke openheid over de omvang van de crisis. Jiang kreeg aanvankelijk niet de eer die hem toekwam. De staatsmedia wisten niet goed wat ze met de klokkenluider aan moesten, bang voor een reactie van de censuur. De vuile was buitenhangen wordt niet gewaardeerd, om dat dat het falen van het sys teem aan de kaak stelt. Maar onder buitenlandse druk drukten uiteindelijk ook Chi- nese bladen interviews af met Jiang over zijn rol in de sars-crisis. Het gaf Jiang meer aanzien II dan waarom hij gevraagd ,j had. Mensen uit zijn omge ving menen echter, zo schreef de Washington Post, dat hij dacht daardoor ook meer kre diet te hebben opgebouwd bij de regering. Dat bleek een misvatting. Hij werd gescha duwd en de autoriteiten zaten I slechts te wachten op een nieuwe 'misstap'. Die maakte Jiang in februari, door een brief naar de rege ring te sturen, die bovendien naar de buitenlandse pers uit- I lekte. Daarin riep hij op de studentenprotesten van 1989 I niet langer als èen beweging te zien die het regime omver wilden gooien, maar als een roep om democratie. Zolang er nog leiders rondlopen die'j betrokken waren bij de beslis sing om de protesten met ge weld neer te slaan of er indi rect van hebben geprofiteerd, is herziening van dat oordeel echter taboe. De brief van Jiang was dus de laatste druppel. Door zijnho- ge aanzien wachtten de auto riteiten lang met actie. Maar toen hij ondanks waarschu wingen vanuit zijn omgeving aanstalten maakte om naar Amerika te vliegen, grepen de j autoriteiten in. Er is geen klacht ingediend, I Officieel wordt Jiang vastge houden omdat hij zich niet I aan het standpunt van de (communistische) partij heeft I gehouden. Pas als hij zijn I dwaling toegeeft wordt hij vrijgelaten. GPD door Bengt van Zwol Zag de veelbelovende 'jonge' senator John Edwards vier jaar geleden in de aanloop naar de verkiezingen nog de kandida tuur voor het vice-president- schap voor de Democraten aan zijn neus voorbijgaan, nu is het raak voor de 51-jarige senator uit North Carolina. Als 'run ning-mate' van de tien jaar oudere John Kerry mag hij be gin november proberen presi dent George Bush en diens rech terhand Dick Cheney te ver slaan. De in South Carolina geboren zoon van een fabrieksarbeider, pas bezig aan zijn eerste termijn in de Senaat, is een van de snelst rijzende sterren in Was hington. Slechts twee jaar nadat hij voor het eerst was gekozen, was zijn naam al terug te vinden op het lijstje van vier of vijf mo gelijke 'running mates' van Al Gore bij de verkiezingen van 2000. Meteen na de dramatisch afgelo pen presidentsverkiezingen van dat jaar dook zijn naam op in het geruchtencircuit als poten tiële kandidaat voor de eerstvol gende presidentsverkiezingen. De aanslagen van 11 september 2001 zetten politiek Amerika echter op zijn kop. Ervaring op het vlak van de buitenlandse po litiek en de nationale veiligheid leek plotseling belangrijker dan ooit en juist daarin -leek Edwards tekort te schieten. Gaven kiezers tijdens de Demo cratische voorverkiezingen nog duidelijk de voorkeur aan de er varing van Kerry boven de wel bespraaktheid van Edwards, nu zal de zuiderling de zuidelijke staten voor de Democraten moe ten zien te winnen. Afstandelijk De letselschade-expert verdien de miljoenen en presenteerde zichzelf dit vroege voorjaar als 'man van het volk'. Op dat vlak kan hij worden gezien als een ideale aanvulling op de steenrij ke Kerry, die nogal eens als uit de hoogte en afstandelijk wordt gezien. De diplomatenzoon zou in de ogen van velen te ver af staan van de doorsnee burger en zou geen flauw benul hebben van de problemen waarmee de gewone man kan kampen. Edwards' boodschap van fat soen en gelijke kansen voor ie dereen raakte daarentegen een gevoelige snaar bij velen. „In plaats van klassieke populisti sche kwaadheid hoor je bij Edwards een instinctieve, emo tionele oproep tot eerlijkheid", beschreef The Washington Post zijn gedachtegoed. Deze opvat tingen waren ook kenmerkend voor het soort campagne dat hij tijdëns de voorverkiezingen voerde. In de race om de Democratische nominatie voor de presidentsver kiezingen spuide hij doorgaans de minste kritiek op anderen. „Als we alleen maar verdeeld en boos zijn en alleen president Bush en elkaar aanvallen, win nen we het Witte Huis niet in 2004", aldus Edwards. Hij raak te een gevoelige snaar bij het electoraat. Positieve instelling Mede door deze positieve instel ling, gekoppeld aan zijn warme uitstraling, hield Edwards het zo lang uit in de race om de De mocratische nominatie, waarin hij uiteindelijk slechts in zijn thuisstaat North Carolina wist te winnen. Enquêtes onder kie zers elders wezen echter stee vast uit dat stemmers op andere kandidaten ook veel sympathie voor de senator hadden. Edwards frisse, fatsoenlijke ima go kan in november twijfelende kiezers over de streep trekken, hopen Democraten. 'Beginnersfouten', zoals die in mei 2002 toen hij genadeloos on deruitging bij een optreden in het politieke praatprogramma 'Meet the Press', zal de kandi daat vermoedelijk niet meer ma ken. De onvoorbereide en vol gens verscheidene Amerikaanse media zelfs dommige indruk die hij wekte, kan hij zich niet per mitteren als hij tegen de door de wol geverfde Dick Cheney in het strijdperk moet treden. De huidige vice-president beschikt over veel ervaring en zal het in de aanloop naar 2 november ze ker niet nalaten om de Demo craat het vuur na aan de sche nen te leggen. ANP Russischtalige scholen in Let land zijn per 1 september ver plicht het merendeel van hun lessen in het Lets te geven. Dat heeft geleid tot een storm aan protesten, toenemende spannin gen tussen Letten en etnische Russen en groeiende steun aan nationalistische partijen in het Baltische staatje. „Het afgelo pen jaar heeft zelfs de jongeren van elkaar gescheiden. door Remco Reiding Even buiten het rustige stads hart van Riga, de hoofdstad van Letland, slaakt Tatjana Zj- danok een diepe zucht. De poli tica tikt met haar vingers op ta fel en zegt over de spanningen tussen Letten en etnische Rus sen: „Ik denk niet dat dit con flict op vredige wijze wordt op gelost." Etnische Russen voelen zich al jaren als tweederangs burgers behandeld in Letland, maar de laatste tijd maakt Zjdanok zich pas echt zorgen. Ze merkt dat de Russische gemeenschap, een derde van de 2,3 miljoen inwo ners van het Baltische staatje, radicaliseert. „De limiet is be reikt, door die onderwijswet", constateert Zjdanok, zelf van Russische afkomst. „Het is nu een kwestie van overleven ge worden." Die wet houdt in dat vanaf 1 september alle Russisch talige scholen in Letland ten minste zestig procent van de les sen in het Lets moeten geven. Het plan drijft Russisch- en Letssprekenden nog verder uit elkaar. Russen vechten voor het recht op onderwijs in hun eigen taal, Letten zien dat verzet als een bedreiging voor het Lets en hun - op de Russen - herwonnen vrijheid. Vladislav Rafalski, docent Russi sche taal- en letterkunde, heeft het gevoel dat dertien jaar na het uitroepen van de onafhanke lijkheid van Letland nog steeds een hetze wordt gevoerd tegen alles wat Russisch is. „Ze zeg gen dat onze scholen een over blijfsel van de bezetting zijn. Dat ze een gevaar vormen voor Letland", zegt Rafalski op hoge toon. „Onzin! Het is gewoon wraak." Rafalski heeft onlangs met suc ces examen gedaan in de Letse taal en geschiedenis. Alleen zo Vladislav Rafalski, leraar Russische taal- en letterkunde: „In Let land wordt een hetze gevoerd tegen alles wat Russisch is." foto Remco Reiding/GPD kan hij als etnische Rus een Lets paspoort krijgen. „Maar de ge heime dienst heeft me al eens een terrorist genoemd, dus ik moet nog zien of ik dat paspoort wel krijg." Uit de verkiezingen voor het Europees Parlement eerder deze maand bleek dat de verdeeldheid ook politieke ge volgen heeft. Massaal viel de keuze op nationalistische par tijen, die de Letse dan wel de Russische 'zaak' steunen. De uit slag leverde oud-communiste Zj danok - leider van de partij Voor Mensenrechten in een Vere nigd Letland - een zetel op. Zij is de eerste etnische Rus in het Europees Parlement. Namens Letland, maar als vertegenwoor diger van de Russische minder- 'heid. Lang niet iedereen is blij met haar verkiezing. Igor Pimenov, een gematigde Russische Let, vindt dat Zjdanok en haar par tijgenoten het taalconflict ge bruiken om hun politieke macht te vergroten. „Ze creëren een wettelijk platform voor Rus sisch nationalisme. Dat kan lei den tot problemen zoals in Mace donië en Kosovo", waarschuwt Pimenov. Een burgeroorlog in Letland, dat is toch geen realistisch sce nario? „Sommige mensen zeg gen dat we nu op de rand van een etnisch conflict staan. Vol gens de politie vechten in som mige dorpen jongeren met el kaar en zijn etnische problemen de oorzaak daarvan", zegt Pime nov, die in april aftrad als voor zitter van de eerste organisatie die opkwam voor Russischtalige scholen, toen de leden een radi calere weg voorstonden. Pimenov vindt dat Zjdanok tweespalt zaait in de samenle ving. Haar slogan voor de verkie zingen van het Europees Parle ment - 'De Russen komen' - was nogal provocerend voor een volk dat in het afgelopen decen nium de Russische 'bezetters' juist het land heeft uitgewezen. Pimenov: „Zulke retorische en agressieve uitspraken maakt Letten xenofobisch. Ze vormen een uitstekende voedingsbodem voor de groei van Letse nationa listische partijen." Joegoslavië Zjdanok is zich van geen kwaad bewust. Wel trekt ze evenals Pi menov de vergelijking met voor malig Joegoslavië. „De situatie in Macedonië toont veel gelijke nissen met de onze", meent Zjda nok. „Daar heeft een gewapend conflict geleid tot een verdrag dat de minderheid beschermt." Pimenov vestigt extra de aan dacht op de jeugd, die massaal demonstreerde tegen de invoe ring van de onderwijswet. „Het afgelopen jaar heeft zelfs de jon geren van elkaar gescheiden", zegt hij bedremmeld. „Dat baart mij zorgen, want vorig jaar was ik er vrij zeker van dat jonge Letten en Russen veel dichter bij elkaar stonden dan de ouderen." GPD WERKLOOSHEID - De werk loosheid is vorige maand ver der gedaald. De arbeidsbu reaus melden dat er nu nog 37.231 mannen en 4356 vrou wen op zoek zijn naar een baan. In Zeeland zitten 169 mensen zonder werk thuis. TOUR DE FRANCE - In Am sterdam gaat donderdag de Tour de France 1954 van start. In en rond het Olympisch Sta dion worden de laatste voorbe reidingen getroffen. Tourdirec teur Jacques Goddet is inmid dels in de hoofdstad gearri veerd om de startplaats te in specteren. De eerste etappe gaat van Amsterdam naar BrassChaat bij Antwerpen. STATEN - Provinciale Staten van Zeeland zijn voor het eerst in hun nieuwe samenstelling bijeengekomen. Na afloop van de vergadering bekeken de Sta tenleden in Bioscoop Minia tuur in Miniatuur Walcheren een film over het bezoek van de koningin aan de provincie. BRAAKMAN - Een commissie i' buigt zich over de mogelijkhe-1 den voor recreatie in de Braak-1 man. Een deskundige van de ANWB heeft al gewezen op de kansen voor de zeilsport. Hoofdredactie: A. L. Oosthoek D. Bosscher (adjunct) A. L. Kroon (adjunct) Centrale redactie: Stationpark 28 Postbus 31 4460 AA Goes Tel: (0113)315500 Fax: (0113)315669 E-mail: redactie@pzc.nl Middelburg: Buitenruststraat18 Postbus 8070 4330 EB Middelburg Tel: (0118)493000 Fax: (0118)493009 E-mail: redwalch@pzc.nl Goes: Stationspark 28 Postbus 31 4460 AA Goes Tel. (0113)315670 Fax. (0113)315669 E-mail: redgoes@pzc.nl Terneuzen: Willem Alexanderlaan 45 Postbus 145 4530 AC Terneuzen Tel. (0115)645769 Fax. (0115)645742 E-mail: redtern@pzc.nl Hulst: Baudeloo 16 Postbus 62 4560 AB Hulst Tel: (0114)372776 Fax:(0114)372771 E-mail: redhulst@pzc.nl Zierikzee: Grachtweg 23a Postbus 80 4300 AB Zierikzee Tel: (0111)454647 Fax:(0111)454657 E-mail: redzzee@pzc.nl Opening kantoren: Maandag t/m vrijdag van 8.00 tot 17.00 uur Zierikzee en Hulst: 8.30 tot 17.00 uur Internet: www.pzc.nl Internetredactie: Postbus 31 4460 AA Goes E-mail: web@pzc.nl Bezorgklachten: 0800-0231231 op maandag t/m vrijdag gedurende de openingstijden; zaterdags tot 12.00 uur. Abonnementen: 0800-0231231 (bij acceptgirobetaling geldt een toeslag) per maand: 19,45 per kwartaal: 56,60 per jaar: €217.00 Voor toezending per post geldt een toeslag. E-mail: lezersservice@pzc.nl Beëindiging van abonnementen i uitsluitend schriftelijk, 1 maand voor het einde van de betaalperiode. PZC, t.a.v. lezersservice, Postbus 314460 AA Goes Losse nummers per stuk: maandag t/m vrijdag: 1,20 zaterdag: 1,70 Alle bedragen zijn inclusief 6% BTW Bankrelaties: ABN AMRO 47.70.65.597 Postbank 35.93.00 Advertenties: Alle advertentie-orders worden uitgevoerd overeenkomstig de I Algemene Voorwaarden van Wegener NV en volgens de Regelen voor het Advertentiewezen. Overlijdensadvertenties: maandag t/m vrijdag- tijdens kantooruren zondag: van 16.00 tot 18.00 uur j Tel. (0113) 315555 Fax. (0113)315549 Personeelsadvertenties: Tel: (0113)315540 Fax:(0113)315549 Rubrieksadvertenties (kleintjes) Tel. (0113)315550 Fax. (0113)315549 Voor gewone advertenties: Noord- en Midden-Zeeland Tel. (0113)315520 Fax. (0113)315529 Zeeuws-Vlaanderen Tel: (0114)372770 Fax: (0114)372771 Internet: www.pzc.nl/adverteren ir-concern. Dedoc" n voorbehouden Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV Is een onderdeel van het Wegen aan ons verstrekte gegevens hebben wij opgenomen In een bestand dat wo.». a (abonnementen)adminlstratie en om u te (laten) informeren over voor u relevante diensten ducten van de titels en de werkmaatschappijen van Wegener of door ons zorgvuldig geseisd® de derden. Als u op deze informatie geen prijs stelt dan kunt u dit schriftelijk melden bij PZC,* I. Postbus 314460 AA Goes. Behoort tot WGGGNGR

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2004 | | pagina 4