Kezman gaat,
Zoetebier komt
PZC
Grastennis Federer is fabelachtig
Een voetbalboek
over het leven
Chip in de bal en scheenbeschermer
25
Servische spits naar Chelsea
Wim Jansen wil
geen bondscoach
Oranje worden
Keen toont opnieuw goede vorm
Van der Kolk boos op roeibond
Kadijk/Leenstra negende
Verlies Backer/Boersma
Vier nieuwelingen FC Groningen
Mischa Krajicek
mist eindstrijd
Derde zege
Ivan Sokolov
Karl Malone
stopt met
basketballen
zaterdag 3 juli 2004
door Henri van der Steen
LISSABON - Goed nieuws: Ue-
fa en Fifa overwegen vooralsnog
niet om ellips in het lichaam van
voetballers te implanteren om
hun doen en laten op het veld be
ter te kunnen volgen; shirts en
scheenbeschermers worden in
de zeer nabije toekomst echter
wél met technische snufjes uitge
rust. En ook in de bal komt een
chips.
Naar verwachting krijgt de voet
ballerij al op het volgende toer
nooi, het WK van 2006 in Duits
land, te maken met nieuwe, revo
lutionaire hulpmiddelen. Nu al
zorgen computerprogramma's
ervoor dat bij een vrije trap in
beeld kan worden gebracht, wat
de exacte afstand is tussen bal
en muur of bal en doel; ook de
balsnelheid kan elk moment
worden gemeten en doorgege
ven.
Aan de universiteit van Nort-
humbria (Engeland) heeft de stu
dent David Evans in samenwer
king met sportwetenschappers
een voetbalshirt ontwikkeld dat
door ingebouwde electrocardio-
gram-sensoren de hartfunctie
van de speler bewaakt. Silicium-
strepen meten intussen continue
de transpiratie. De gegevens
gaan direct naar een laptop, zo
dat de coach elke minuut weet
hoe het met de conditie van zijn
team staat en spelers kan wisse
len die vermoeid raken.
Temperaturen
Evans kwam op het idee toen vo
rig jaar tijdens het toernooi om
de Confederatie Cup in Lvon de
Kameroenees Marc Vivien-Foe
stierf op het veld aan een hart
aanval. „Het shirt tekent op hoe
spelers op verschillende tempe
raturen reageren en hoe snel ze
vermoeid raken. Daarom kan
het shirt een hulp zijn voor de
trainers, als ze moeten beslissen
spelers te wisselen."
Een directe invloed op het voet
bal hebben de zenders die in
scheenbeschermers en in de wed
strijdbal worden aangebracht.
Deze chips leveren informatie
over buitenspel en of de bal uit
is of over de doellijn is gegaan.
De informatie wordt opgepikt
door verschillende antennes
rondom het veld, op verschillen
de hoogten aangebracht, vervol
gens doorgespeeld aan een com
puter. Buitenspel kan hierdoor
met een zekerheid van honderd
procent worden vastgesteld,
waarbij nog wel het probleem
bestaat dat in de huidige regels
het gehele lichaam van de speler
geldt als het gaat om de vraag of
iemand buitenspel staat. De
positie van spelers en bal wor
den tot 2000 keer per seconde,
driedimensionaal en tot op de
centimeter vastgelegd. „Deze
techniek is uiterst precies, kan
zich niet vergissen en levert de
informatie zo snel als het ge
beurt", zegt René Dünkler van
het Fraunhofer Instituut in
Duitsland, waar het electroni-
sche systeem is ontwikkeld. De
scheidsrechter krijgt een soort
armbandhorloge dat vibreert
als de bal in het doel is; bij bui
tenspel hoort hij een alarm toon
tje.
De techniek werd al getest in de
stadions van Schalke 04 en
Karlsruhe, een prototype staat
sinds vorig jaar in het Franken-
stadion in Nümberg.
Student David Evans heeft in
tussen ook een inlegzooltje ont
wikkeld met druksensoren die
aangeven hoe hard het veld is,
zodat de speler kan zien of hij
met pinnen of rubbertjes moet
spelen. GPD
door Frans van den Nieuwenhof
EINDHOVEN - Harry van Raaij
en Peter Kenyon blijven de bes
te vrienden. Andermaal ziet de
PSV-voorzitter een topspeler
vertrekken naar de Engelse club
waar Kenyon werkzaam is als
commercieel directeur. Na Jaap
Stam. Ruud van Nistelrooij
(Manchester United) en Arjen
Robben (Chelsea) zijn PSV en
Chelsea het gisteren eens gewor
den over een overgang van Mate-
ja Kezman. Zelf neemt PSV doel
man Edwin Zoetebier over van
Feyenoord.
i Kezm moet persoonlijk nog
rond ie komen met Chelsea.
PSV Ki oor de spits naar
scha.' ig twaalf miljoen euro
op. Harry van Raaij wilde geen
transfersom noemen, maar be
vestigde dat het bod van Chel-
sea 'veel en veel hoger' lag dan
de acht miljoen die Charlton
Athletic eerder voor Kezman
i wilde uittrekken. „In deze tijd
kun je spreken van een toptrans-
l fa-", verklaarde Van Raaij giste-
ren.
Afgelopen donderdag sprak hij
in Brussel met Kenyon, waarna
de deal gisteren werd beklon
ken. Van Raaij: „Ik ben er veer
tien dagen in het geheim mee be
zig geweest. Voor PSV is dit een
uitstekende zaak. Het contract
van Kezman zou tenslotte over
een jaar aflopen." De Serviër
speelde vier jaar voor PSV. Hij
werd drie keer topscorer van Ne
derland.
In totaal incasseerde PSV de
laatste weken zo'n 35 miljoen eu
ro voor de transfers van Rob
ben, Hofland, Rommedahl en
Kezman. Een halfjaar geleden
stond Van Raaij nog onder zwa
re druk van de Raad van Com
missarissen. Die maakte zich
zorgen over de financiële status
van PSV, dat de afgelopen twee
seizoenen zo'n veertien miljoen
eurortekortkwam op de begro
ting. Van Raaij: „Ik heb altijd ge
zegd dat wij transfers nodig heb
ben om op topniveau mee te kun
nen draaien. Nu we er in ge
slaagd zijn zo veel geld te gene
reren, zijn de voorwaarden ge-
.schapen om met PSV verder te
kunnen groeien."
Voor Kezman betekent de over
gang naar Chelsea een droom-
transfer. De spits was al maan
den bezig met een overgang
naar Engeland. Clubs als Bir
mingham City, Aston Villa en
Newcastle United informeerden
naar zijn diensten. Later wer
den ook Liverpool, Charlton
Athletic én West Bromwich ge
noemd. Kezman brak met zijn
zaakwaarnemer Chiel Dekker
toen een transfer uitbleef.
Concurrentie
PSV legde gisteren doelman
Edwin Zoetebier voor twee sei
zoenen vast. In het contract is
een optie voor nog een jaar opge
nomen. Zoetebier werd transfer
vrij van Feyenoord overgeno
men. Hij moet bij PSV de con
currentie aangaan met de Brazi
liaan Heurelho Gomes, die van
avond in Eindhoven aankomt en
dit weekeinde een vierjarig con
tract tekent.
Verder verwacht Van Raaij nog
dit weekeinde tot een akkoord
te komen over de transfer van
DaMarcus Beasley. Gisteren
deed PSV een tweede bod op de
Amerikaanse aanvaller. Maan
dag gaat de Eindhovense club
met NAC Breda onderhandelen
over de komst van Csaba Fehèr.
Ook Feyenoord heeft zich ge
meld voor de Hongaar. GPD
Mateja Kezman
LISSABON - Het grote spe
culeren is begonnen. Gaat Dick
Advocaat weg als bondscoach of
blijft hij? En als hij weggaat,
wie moet hem dan opvol
gen? Eén mogelijk antwoord op
die laatste vraag kan in elk ge
val geschrapt worden. Wim Jan
sen wil geen bondscoach wor
den.
Wim Jansen was daarin gisteren
duidelijk. „Over de nieuwe
bondscoach wordt driftig gespe
culeerd. De rijtjes met namen
vliegen je om de oren. Iedereen
mag zijn eigen bondscoach kie
zen. Wanneer wordt er in de toe
komst een referendum over de
nieuwe bondscoach en de opstel
ling van Oranje gehouden? U
hoeft op mij in ieder geval niet
te stemmen. Ik ben niet beschik
baar."
Jansen heeft wel een pro
fielschets voor een mogelijk
nieuwe bondscoach in gedachte.
„Na de afgelopen twee sei
zoenen en dit EK is in elk geval
belangrijk dat de nieuwe
bondscoach vooraf respect,
charisma en krediet heeft bij
een groot aantal partijen. De
nieuwe bondscoach moet zijn
eigen staf kunnen samenstellen.
Omdat de eerste WK-kwali-
ficatiewedstrijd al op 8 sep
tember is, is de voorbereiding
heel kort. De nieuwe bonds
coach zal de oefenwedstrijden
tegen Zweden en Liechtenstein
zelf al moeten begeleiden."
GPD
CHICAGO - Tafeltennisser Trinko Keen heeft opnieuw
zijn goede vorm getoond. De geboren Randwijker, die in
mei tijdens het olympisch kwalificatietoernooi een ticket
naar Athene afdwong, bleek tijdens de tweede ronde van
de Open Amerikaanse kampioenschappen met 4-3 te
sterk voor de Deen Michael Maze, de winnaar van de Eu
ropese Top-12. Danny Heister, die nog steeds vormbe
houd moet tonen om te mogen deelnemen aan het olym
pisch enkeltoernooi, liet in de tweede ronde verstek gaan.
De Arnhemmer had last van een lichte knieblessure. ANP
RIJSWIJK - Roeister Kirsten van der Kolk heeft hard uit
gehaald naar de commissie toproeien van de Koninklijke
Nederlandsche roeibond. Het lid van de dubbeltwee licht
gewicht (samen met Marit van Eupen) wilde in de voorbe
reiding op de Olympische Spelen ook deelnemen aan de
WK niet-olympische nummers. De commissie toproeien
heeft dat echter tegenhouden. „We mogen trainen in een
dubbel vier, superhard varen, maar we mogen niet naar de
WK", zegt Van der Kolk op haar website. „Ondertussen
beloven ze alles te doen aan een optimale voorbereiding.
Laat me niet lachen!Van der Kolk en Van Eupen wilden
tijdelijk overstappen naar de dubbelvier, omdat de weg
naar de Spelen te lang is. ANP
STAVANGER - Rebekka Kadijk en Marrit Leenstra zijn
bij het Noors Open in Stavanger negende geworden. Het
beste Nederlandse beachvolleybalduo verloor in de vierde
ronde van de herkansing in iets meer dan een halfuur met
0-2 van het Braziliaanse koppel Felisberta Silva/Franca:
18-21 14-21. Eerder waren ze nog te sterk voor het Ja-
paanse duo Tokuno/Kusahara: 2-0 (23-21 21-18). ANP
STAVANGER - Max Backer en Emiel Boersma zijn het
open Noors kampioenschap beachvolleybal gisteren be
gonnen met een nederlaag. In de eerste ronde bleken de
Amerikanen Todd Rogers en Sean Scott, als vijfde ge
plaatst in Stavanger, te sterk: 21-11 21-18. Het Neder
landse duo, dat via de kwalificatie het hoofdschema be
reikte, treedt in de herkansing aan tegen de Canadezen Jo
hn Child en Mark Heese. ANP
GRONINGEN - FC Groningen heeft de selectie voor ko
mend seizoen rond. De eredivisieclub presenteerde giste
ren vier nieuwelingen. De belangrijkste aanwinsten zijn
de 20-jarige aanvaller Jack Tuyp en de even oude centra
le verdediger Gijs Luirink. Beiden zijn overgenomen van
FC Volendam waar ze nog een doorlopend contract had
den. Ze ondertekenden in het Oosterpark een verbintenis
tot medio 2009. FC Groningen bereikte verder overeen
stemming met Danny Buijs (22) van Excelsior. De rechts
achter, die ook op het middenveld uit de voeten kan, werd
voor vier jaar vastgelegd. Mark Jan Fledderus (21) komt
op amateurbasis over van SC Heerenveen. Hij was uitge
leend aan Stormvogels/Telstar. Eerder had Groningen
Stefano Seedorf en Bas Roorda al gecontracteerd. ANP
LONDEN - Michaëlla Krajicek
heeft de finale van het meisjes-
toernooi op Wimbledon niet be-
reikt. Het 15-jarige halfzusje
van oud-Wimbledon-kampioen
11 Richard moest gisteren in de
r- halve finale haar meerdere er
kennen in de twee jaar oudere
Katerina Bondarenko uit Oek-
raïne.
Mischa Krajicek verloor de eer-
ste set in een tiebreak (7-1). Ze
1 won de tweede met 6-1 en leek
op weg naar een nieuwe mijl-
I paal in haar nog jonge tennisear-
i. rière. Vorig jaar won ze name-
r lijk haar eerste juniorengrands-
j lam met de titel in het dubbel-
spel van Roland Garros. Bonda-
renko herpakte zich echter en
I besliste het derde bedrijf met
6-4 in haar voordeel. ANP
LEEUWARDEN - Ivan Sokolov
t heeft gisteren bij het Neder-
lands kampioenschap schaken
zijn derde zege op rij geboekt.
De op grond van zijn elo-rating
favoriete grootmeester versloeg
nu medekoploper Daniël Steil-
wagen Eerder was hij al te
sterk voor Manuel Bosboom en
Sergej fiviakov.
Loek van Wely herstelde zich
j maar half van de blooper don-
derdag in de partij tegen Erwin
i l'Ami. Door een acute vorm van
schaakblindheid verloor hij in
een gewonnen stelling. Gisteren
|- kwam Van Wely tegen Erik van
I den Doel niet verder dan remi-
j". se. Daartoe werd al na 23 zetten
besloten.
'Sokolov had de topper om de on-
i gedeelde eerste plaats geheel on
der controle. Op de 16e zet gaf
Stellwagen met Kh6 een pion.
In de analyse vond zijn oppo
nent dat a6 een betere beslissing
was geweest. In dat geval had
f- wu -iechts een klein voordeeltje
gehad. Sokolov speelde secuur
Vera *r en wikkelde af naar een
f gewennen dame-eindspel. Op
de 56e zet gaf Stellwagen op.
Bi] de vrouwen bleef Arlette
van Weersel alleen koploopster.
Ze deelde in de vierde ronde het
punt met Bianca Muhren, die de
witten stukken had. Zhoaqin
Peng kon niet profiteren. Ze
kwam tegen Désiree Hamelink
niet verder dan remise en mocht
daarmee cle handen dichtknij-
f pen. Petra Schuurman kwam op
lelijke hoogte met Peng. ANP
Het publiek op Wimbledon was gisteren geduldig, maar meer dan anderhalf uur tennis kreeg het niet te zien.
foto Kevin Lamarque/RTR
door Gertjan van Geen
LONDEN - Kan het fabelachti
ger? Roger Federer, de absolu
te koning op gras, speelde giste
ren in de halve finale van Wim
bledon niet eens zijn beste ten
nis en nog was het verschil met
Sebastien Grosjean levens
groot. De zoveelste regenbui
voorkwam dat hij zijn partij
kon afmaken. Niettemin was
de tussenstand na anderhalf
uur verbluffend: 6-2, 6-3,4-3.
Er zijn in het tennis gekkere
dingen gebeurd, maar dat de
Zwitserse titelverdediger dit
nog uit handen gaat geven,
mag uitgesloten worden ge
acht. En de vorm en kwaliteit
van zijn mogelijke tegenstan
der - Andy Roddick of Mario
Ancic - in ogenschouw ne
mend, gaat Federer recht
streeks op zijn tweede Wimble-
don-zege af.
Het was voor het publiek weer
een dag vol ergernis aan
Church Road. Het geduld werd
danig op de proef gesteld. De
eerste onderbreking kwam bij
3-2 in de eerste set. Twee keer
kwamen de spelers vervolgens
terug op het centre court. De
eerste keer kwamen Federer en
Grosjean slechts aan inspelen
toe, de tweede keer gingen de
zeilen alweer op de baan
terwijl ze hun tas nog aan het
uitpakken waren. Pas bij de
derde poging leek alles nog
goed te komen. De anderhalf
uur speeltijd was echter onvol
doende om de partij te beëindi
gen.
Hoeken
Dat was ook iets te vernede
rend geweest voor de Frans
man, hoewel Federer nog enke
le kansen op een break liet lig
gen. De 23-jarige aanvoerder
van de wereldranglijst danste
over het centre pourt, vond de
hoeken die hij wilde maken en
legde Grosjean zijn wil op. De
nummer tien van de plaatsings
lijst, vorig jaar in de halve fina
le uitgeschakeld door Mark Phi-
lippoussis, kon alleen maar
aanpikken en hopen op foutjes
van de titelfavoriet.
Die kwamen er wel, maar een
maal daar waren ze snel her
steld. Grosjean kreeg één
breakpoint, tegenover acht
voor Federer. De Zwitser verzil
verde er vier van, de Fransman
geen. Grosjean zag Federer bal
len terugspelen die geen mens
normaliter zou halen, laat
staan dat die ermee zou scoren.
Voor Federer leek het kinder
spel.
Federer is al 22 graspartijen op
rij ongeslagen. Zijn laatste ne
derlaag op Wimbledon was te
gen Mario Ancic. in de eerste
ronde twee jaar geleden. Twee
toernooizeges in Halle, die van
vorig jaar op Wimbledon en de
vijf partijen van dit jaar breng
en hem op het totaal van 22.
Voor Ancic lijkt zijn
droom-Wimbledon in de halve
finale te eindigen. De twintigja
rige Kroaat week met Andy
Roddick uit naar het eerste
court, maar ze stonden niet lan
ger dan een uur en acht minu
ten op-de baan. Roddick won
de eerste set met 6-4 en leidde
in de tweede met 4-3 en een
break voorsprong toen de par
ti] werd afgebroken. Vanmid
dag vanaf 13.00 uur vervolgen
Federer en Roddick hun route
richting de finale. IJs en weder
dienende. GPD
door Edward Swier
Ze waren er niet bij op het
EK, de Roemenen. Wie het
boek 'Cristi' van Nando Boers
heeft gelezen vindt dat jammer.
Jammer voor een tweetal perso
nen in het bijzonder. De schrij
ver, die de eer toekomt een van
de leukste voetbalboeken van de
voorbije, drukke boekenmaan
den te hebben geschreven én
Cristian Chivu, hoofdrolspeler
in het boek, hadden het wel ver
diend er bij te zijn in Portugal.
Cristi is niet zomaar een boekje
over weer zo'n jonge voetbal
held. Het heeft bijvoorbeeld
veel meer lagen dan het slordi
ge, weinig inspirerende werkje
over Fenomeen Rafael van der
Vaart. Ex-Ajacied Cristian Chi
vu heeft dan ook, hoewel bijna
leeftijdsgenoot, al veel meer
meegemaakt. Van der Vaart zag
op jeugdtoernooien nooit de ko
gels langs de oren vliegen, de
huidige Ajax-voorman groeide
niet op in een dictatoriaal regi
me. De Roemeense verdediger
wél.
Daarom ook zei Chivu, toen
Boers hem vroeg mee te werken
aan een boek over zijn leven, ak
koord te gaan onder één voor
waarde: 'This must be a football
book about life'. En dat is het ge
worden. Het behandelt alle as
pecten van het volwassen wor
den. En leert de lezer, en de
schrijver, en passant de harde
voetbalwetten.
De koehandel van personen bin
nen het meedogenloze topvoet
bal, waarin voor vriendschap
pen nauwelijks plaats lijkt, is in
het boek met een subtiel sausje
overgoten. Het verhaal over
voormalig Roemeens internatio
nal Mircea Petescu, die na zijn
vlucht uit Roemenië in 1973 in
Nederland zijn brood verdiende
bij tal van betaald-voetbal
clubs, geeft het boek juist dat
tintje menselijkheid dat in ande
re sportboeken vaak ontbreekt.
Petescu is de man die Chivu in
augustus 1999 wegwijs maakte
in Nederland. En met wie het
contact, zeker omdat Chivu
maar moeilijk kon wennen in
het Westen, intens was. Maar de
laatste maanden hoort Petescu
niks, helemaal niks, meer van
Chivu.
Datzelfde is Boers overkomen.
Het is prachtig om te lezen hoe
Chivu aanvankelijk zijn ziel
blootgaf, hoe hij misschien wel
nog meer dan de schrijver ge
noot van de interviews en ont
moetingen.
Toen Chivu echter zijn bakens
wilde gaan verzetten, aan een
transfer richting Zuid-Europa
dacht, hoorde Boers steeds min
der van de Roemeen. Boers was
nog wel een van de eersten die,
na de moeizame onderhandelin
gen en de daaropvolgende beta
lingsdrama's met AS Roma, een
sms'je kreeg van Cristian Chivu.
Het contact was daarna zo goed
als verbroken en veel meer zal
Boers ook in de toekomst niet
meer horen. Chivu heeft in Ro
ma waarschijnlijk allang weer
iemand anders bij wie hij te
recht kan met zijn zielenroerse
len. En toch houd je, ook na de
laatste bladzijde, een zwak voor
die jongen.
Cristi. Cristian Chivu van Resita
tot Amsterdam. Uitgever: Nijgh
Van Ditmar, 208 pag., 14,95 euro.
ISBN: 90 388 0332 X GPD
LOS ANGELES - Karl 'The
Mailman' Malone stopt met bas
ketballen. De bijna 41-jarige for
ward speelde negentien jaar in
de NBA. waarvan achttien bij
de Utah Jazz.
In zijn laatste jaar stapte hij
over naar de Los Angeles La-
kers in een ultieme poging zijn
loopbaan met een kampioens-
ring af te sluiten. Voor Malone
was een ring belangrijker dan
geld. Hij verdiende bij de Jazz
18 miljoen dollar per seizoen,
bij de Lakers slechts 1,5 miljoen
dollar. Het seizoen eindigde te
leurstellend door verlies in de
NBA Finals tegen de Detroit Pis
tons (1-4). In de laatste drie wed
strijden speelde Malone op hal
ve kracht door een knieblessure.
Hij onderging woensdag een kij
koperatie aan de rechter knie.
Door de blessure miste hij 40
wedstrijden in het afgelopen sei
zoen. In de achttien jaar daar
voor bleef hij 10 wedstrijden
aan de kant en speelde hij in
1434 van de 1444 duels. Drie
keer stond hij in de NBA Finals:
kampioen werd hij nooit. ANP