De Tour denkt
altijd in 't groot
PZC
Jan Moors nooit meer terug
Boonen is al blij als
hij op zijn fiets blijft
Wachten op het startschot
188 renners350 begeleiders, 3200 volgers
cSfc
Kiplagat zeker van Athei
Lafeber ziet Goosen voorbij kom
Schermster Angad-Gaur achtste
Mia Audina uitgeschakeld
Zilver voor vrouwenploeg
BIS
door Edward Swier
LUIK - Het is een kermis, zegt
de één. Een circus, verbetert
de ander. Maar in de wereld
die Tour de France heet, danst
een ieder deze dagen naar de
pijpen van de poppenspeler,
Jean Marie Leblane. Tot van
middag vier uur werken 188
coureurs berustend de vaste
plichtplegingen af.
Weken, zo niet maanden is
door de coureurs uitgekeken
naar het begin van 's werelds
grootste wielerkoers. Maar de
laatste dagen zijn voor de ren
ners haast ondraaglijk. Woens
dag al nam de Rabo-ploeg zijn
intrek in het Holiday Inn te
Luik, donderdagmorgen
wachtte de officiële medische
controle van de internationale
wielrenunie UCI. Later die
dag volgden, na een lichte trai
ning, een fotosessie en een
persinstuif. Gisteren ging de
voorstelling verder. Om tien
uur moest de hele selectie op
nieuw onder de medische loep.
Nu haalde de Tourorganisatie
de renners door de scan.
Het is een jaarlijks terugke
rend toneelspel, een prachtig
moment voor fotografen. Ma
gere, bleke coureurs met ont
bloot bovenlijf, 'vastgeketend'
aan vervaarlijk ogende appara
tuur. Op de weegschaal, aan
de rekstok, in de spreidstand.
Het is om te bepalen wie de
langste, kleinste, zwaarste en
grootste is.
Maar meer medische gehei
men worden niet duidelijk.
„Denk je dat er anders came
ra's bij mochten?", stelt Ra-
bo-renner Mare Lotz de retori
sche vraag.
De Limburger is als eerste
klaar, staat te popelen om ein
delijk eens een lekker stukje te
fietsen. GPD
door Frits Bakker
LUIK - De 91e Tour de France,
die vandaag in Luik van start
gaat, heeft een jaarlijks budget
van tachtig miljoen euro. De
eindwinnaar krijgt op zondag
25 juli op de Champs Elysées
een cheque van 400.000 euro, de
totale prijzenpot is drie miljoen.
De Tour, met 188 renners,
wordt gevolgd door 350 ploeglei
ders, mecaniciens en verzorgers,
vijftienhonderd voertuigen,
1200 journalisten en tweedui
zend andere volgers van het im
mense wagenpark en de twee
honderd wagens tellende recla
mekaravaan.
Het zijn zo maar wat cijfers uit
het grootste wielerspektakel ter
wereld. En het is maar goed dat
het Zeeuwse comité, dat een gro
te kans maakt op een etappe in
de Tour van 2006, op voorhand
weet wat voor armada van au
to's, helikopters en fietsen er op
komst is.
De routeverkenners waren niet
voor niets zo gecharmeerd van
de locatie Neeltje Jans, omdat
daar de beste accommodatie
voor handen is om het hele cir
cus plaats te bieden.
Voorrecht
De Tourorganisatie hanteert
zijn eigen wetten en is zo mach
tig dat iedereen die er in mee
rijdt naar de pijpen van Jean
Marie Leblane danst. Dat geldt
voor de grote sponsors, voor de
etappeplaatsen, de ploegen, de
renners, de media en alle andere
volgers. Het is een voorrecht om
mee te mogen doen, zelfs al moe
ten de kleinste Franse stadjes
voor twee dagen Tour (start en
aankomst) op de kop af 114.000
euro neertellen. Voor de buiten
landse etappeplaatsen, zoals in
Zeeland, is dat vanwege het
Franse chauvinisme, nog eens
de helft meer, dus zo'n 175.000
euro.
De dertig steden, verdeeld over
start- en finishplaatsen, zijn sa
men goed voor een tiende van
het budget van de hele Tour. Le
blane haalt het overgrote deel
verder uit andere geldbronnen,
zoals sponsoring en tv-gelden.
De Tourdirecteur beweert altijd
dat hij de kleine organisatoren,
bijvoorbeeld in de Pyreneeën,
niet het vel over de oren wil trek
ken. „De Tour is niet zo groot ge-
Meer over deTOUR op de PZC-site: v
worden door alleen rijke steden
aan te doen."
Daartegenover staat dat hij de
grote geldschieters wel tot op
het bot uitmelkt. Zo zijn de rech
ten op de beelden gekocht door
de Franse televisie voor 19 mil-
jöen euro. Het aandeel van de
grote sponsors ligt rond de zes
tig procent van het totaal. Voor
een bedrag van vier miljoen eu
ro mag Crédit Lyonnais zijn
naam op de gele trui zetten, is
Champion de sponsor van de
bolletjestrui en mag Skoda de
auto's van de organisatie, de
ploegleiders en de juryleden le
veren.
De 42 merken die meerijden in
de twintig kilometer lange recla
mekaravaan betalen per spon
sor 22.000 euro. In de drie we
ken durende Tour gooien ze zo'n
elf miljoen petjes, zakjes snoep
en andere reclamespullen uit de
auto naar de toeschouwers
langs het parkoers.
De sponsors verdienen de finan
ciële inspanningen dubbel en
dwars terug, want de Tour de
France is met zijn 75 radiosta
tions en 75 tv-zenders een gigan
tisch mediacircus. De wedstrijd
wordt nu al in 170 landen uitge
zonden, wat volgens een snelle
berekening goed is voor 2400
uur televisie en twee miljard kij
kers.
Premie
Nog meer aardige cijfers: de
Tour heeft in de 90 edities die
zijn geweest om en nabij de
354.000 kilometer afgelegd. De
totale afstand van de Tour be
draagt dit jaar 3391 kilometer,
de proloog in Luik is 6,1 kilome
ter lang. Er worden vijftien
miljoen toeschouwers verwacht.
De premie voor ritwinst be
draagt 7620 euro, de renners die
de Tour uitrijden krijgen vanaf
de 120e plaats 381 euro uitge
keerd.
De totale opbrengst van sponsor
gelden, etappeplaatsen en ande
re inkomsten vloeit na aftrek
van de kosten in de kas van de
Société du Tour de France, die
in zijn goedheid onder meer
steun geeft aan koersen zoals
Parijs-Nice, de Ronde van
Qatar, de Tour de Picardie en
andere wedstrijden die zelf het
hoofd niet boven water kunnen
houden. Het is bedoeld als een
aardige geste van het miljoe
nenbedrijf dat Tour de France
heet.
Schijntje
Voor de renners is er in drie we
ken Tour de France niet be
paald een vermogen te verdie
nen. Het prijzengeld van drie
miljoen is een schijntje vergele
ken bij de pot van 405 miljoen
die de voetbalclubs in de Cham
pions League mogen verdelen.
En die 400.000 euro voor de
eindwinnaar in Parijs moet ook
in perspectief worden gezien.
Het Belgische blad Sport Maga-
zin meldde deze week dat Kim
Clijsters in een weekje Masters
meer dan het dubbele bij elkaar
kan tennissen.
zaterdag 3 juli 2004
Ik zag hem na jaren weer terug in een
koers die dicht bij zijn huis werd ge
reden. Joviaal, een gulle lach en een ste
vige handdruk, in de buurt van de soig-
neurs met wie hij jarenlang heeft rond
gestruind in het peloton. Jantje Moors,
de ex-verzorger van de TVM-ploeg van
Cees Priem, weer even terug in het we
reldje, maar voor altijd getekend dooi
de dopingaffaire die zijn leven over
hoop heeft gehaald.
Hij heeft zich nooit meer laten zien,
vooral niet in de Tour, nadat hij er in
de zomer van 1998 zo bruut uit was
weggerukt. De overval in de hotelka
mers, de aftocht in de boeien, de dagen
lange verhoren, de opsluiting in een
smerige Franse cel en de slopende
rechtszaak: het heeft de zachtaardige
Limburger nooit meer losgelaten. Het
is er nog altijd, dat gevoel van onrecht,
de maanden die hem geestelijk hebben
-''>nut. Vooral in het voorjaar, als de
klassiekers weer beginnen, maar ook
nu, in de aanloop naar een nieuwe
Tour.
„Héé, Jantje..." Het is een schreeuw
vanuit het voorbijrazende peloton. Dat
doet hem goed, Jan Moors, want de
vriendschap van de renners is hem al
les waard. Het TVM-gevoel gaat nooit
verloren, de affaire in de Tour heeft dat
alleen nog maar versterkt.
Hij kon er eindeloos over verhalen tij
dens de lange wandelingen die we
maakten in de wijnstreek rond Reims.
Dan vluchtte hij even weg uit de verve
ling van het hotel, waar hij met Priem
117 dagen gedwongen moest logeren.
„Wc hebben hier alles zien verande
ren", vertelde hij op de dag van de vrij
lating. „De intocht van de zigeuners,
die druiven kwamen plukken, de druk
te van de champagneboeren en daarna
de grote stilte van de winter." In die
lange dagen miste hij „de jongens", zo
als hij dat zo vertederend kon zeggen.
Hij had dag en nacht met ze opgetrok
ken, met Jeroentje, met Servais, met
Tristan en al die jongens die na een
zware koers onder de masserende han
den van Jan Moors weer tot leven kwa
men. Die band is er nog altijd, al is de
TVM-clan uit elkaar gegroeid.
Maar toch. Toen Servais Knaven vorig
jaar na een lange solo de Touretappe
naar Bordeaux won, belde hij 's avonds
op. „Jan, ik heb je armen gemist toen ik
uitreed na de finish." Het zijn momen
ten die de emoties van vroeger bovenha
len. „Ilt wou dat ik erbij was geweest,
maar het zal nooit meer gebeuren",
zegt Jan.
Het gevecht met de Franse justitie,
over vermeende epo-transporten, over
een netwerk van doping binnen de
ploeg, dat nooit is bewezen, heeft een
onuitwisbare doem gelegd op zijn lief
de voor de wielersport. Het is niet zo
zeer de straf die hem tegenhoudt om te
rug te keren (zes maanden voorwaarde
lijk, drieduizend gulden boete), maar
vooral de onmacht, de vernedering die
hij heeft gevoeld toen hij met Cees
Priem en de Russische arts Michailov
als een misdadiger uit de Tour werd ge
haald.
Cees Priem (met zijn materiaalwagens)
en Andrei Michailov (als arts hij een
kleine Belgische ploeg) rijden wel weer
vrolijk mee in het peloton. Jan Moors
heeft zich na de vrijlating teruggetrok
ken in Limburg, op de grens met Duits
land, ver weg van de wereld waarin hij
zich al die jaren zo thuis heeft gevoeld.
Hij leeft nog wel mee, zoals met Jeroen
Blijlevens, die na zijn TVM-periode in
de versukkeling is geraakt. Met de jon
gens van toen en met Cees Priem, over
wie geruchten gaan dat hij een nieuwe
ploeg wil beginnen. „Hij zal het toch
zeker niet meer in zijn hoofd halen
hè?" Jan Moors blijft meekijken, maar
van afstand. Ook nu weer naar de
Tour. Hij is samen met zijn vrouw Ma
rion een paar jaar geleden een boetiek
begonnen, die nu wordt gerund door de
twee dochters. Ze hebben nooit meer
iets gehoord van de TVM-bazen, niet
op het moment van de arrestatie en la
ter ook niet, in de tijd van het proces.
En hij vraagt zich zelfs af of ze de
boete wel hebben betaald. „Anders mo
gen we nu nog niet in Frankrijk ko
men." Met Cees Priem en de renners is
er nog altijd een vluchtig, maar innig
contact. De ex-ploegleider stapt af en
toe de winkel binnen om even bij te pra
ten. „We zijn vrienden voor het leven."
En de renners ziet hij af en toe nog, op
een reünie van TVM'ers, of op een
koers in de buurt. Want het TVM-ge-
voel gaat nooit verloren.
Frits Bakker
door Hans Koenekoop
ROME - Hardloopster Lornah
Kiplagat heeft zich definitief ge
plaatst voor de Olympische Spe
len van Athene. De Nederlandse
atlete van Keniaanse afkomst
toonde gisteravond tijdens het
Golden Gala van Rome het ver
eiste vormbehoud met een tijd
van 14.56,89 op de 5000 meter.
Een tijd' onder de 15.20,45 was
voldoende.
Kiplagat loopt op de Spelen de
10.000 meter. Ze kwalificeerde
zich vorig jaar al met haar vier
de plaats op de wereldkampioen
schappen in Parijs. Dit jaar hoef
de ze daarom alleen maar vorm
behoud te bewijzen. Dat mocht
ook op de vijf kilometer. De der
tigjarige atlete was blij met
haar verrichting, want ze was
absoluut nog niet in vorm. „Ik
ben een maand geblesseerd ge
weest en heb heel weinif
traind. Daarom ben ik han
ke blij dat ik me vanavoüi
geplaatst voor de Spelen.'
Kiplagat verbleef de afgei
week in het Zwitserse Da\i
in alle rust nog wat bij td
nen. Toch liet ze een fysid
peut komen om haar gekfl
kuit te behandelen. Het bj
want zonder te forceren 'J
in Rome onder vijftien mirt
De Marokkaanse atleet Hil
El Guerrouj raakte na via
op sensationele wijze zijn]
slagen status kwijt op zijni
riete 1500 meter. De olyitj
kampioen verloor voor heil
sinds zijn gouden race in
ney 2000. Hij stortte op hei:
te stuk naar de finish vollei
en kwam pas als achtste
Daarmee bleef El Guerro»
net Gert-Jan Liefërs voo;
elfde werd in zijn beste set
tijd van 3.33,87. ANP
Boven: Het bleke bovenlichaam van Michael Rasmussen; midden: Levi Leipheimer, Grischa Nier-
mann, Karsten Kroon en Michael Boogerd wachten op hun medische controle; onder: de longin-
houd van Mare Lotz wordt gemeten. foto's Jasper Juinen/ANP
MALMÖ - De Nederlandse vrouwenbridgeploeg is ei
teren bij het Europees kampioenschap in Malmö ni
geslaagd de titel te prolongeren. Oranje verloor in d
en laatste ronde met 14-16 van Denemarken en zagi
door deze Scandinavische vriendinnendienst Z\v
voorbij komen.
Het Zweedse team dankte dat voor een groot deel ooi
eigen kracht. Het versloeg Italië gisteren in de afsluit
partij zeer overtuigend met 25-5 en bracht zijn tota
402 punten, zeven meer dan Nederland. De paren I
Arnolds-Bep Vriend, Jet Pasman-Anneke Simons en!
ke Hoogweg-Wietske van Zwol moesten derhalve gi
gen nemen met zilver. Frankrijk eindigde als derde.
In de open categorie is de strijd om de derde plaats s
nend. Italië is zeker van goud, Zweden van zilver,
landen maken nog aanspraak op het brons, waaronde
derland. Rusland, Polen en Engeland zijn de andere;
digden. Een klassering bij de eerste vijf geeft bover
recht op deelneming aan het WK in Estoril. ANP
STRAFF AN - Maarten Lafeber is bij het European1
op de K Club in Straffan (Ierland) een plaatsje gi
door een ronde van 70, twee onder par. De Nederh
golfer, die opende met 67, is nu tweede. Hij zag gis
de Zuid-Afrikaanse grootheid Retief Goosen voorbi
men. Deze winnaar van de US Open voltooide de tw
achttien holes in 66 slagen en staat er met een totaa
135 in de algemene rangschikking twee voor op Laf
De Brit Lee Westwood is met 138 derde. ANP
KOPENHAGEN - Indra Angad-Gaur heeft gistere
de Europese titelstrijd op floret iets van haar rept
herwonnen. De Nederlandse schermster, die de Olj
sche Spelen dit seizoen opnieuw miste, haalde de kwi
nale. Daarin verloor ze kansloos met 7-15 van Laur;
briela Carlescu-Badea. Deze Roemeense zou later wc
gehuldigd als Europees kampioene. Ze versloeg de R
Svetlana Boiko in de finale met 6-5. Angad-Gaur di
de als achtste.
De veelvoudige Nederlandse kampioene won in dei
ronde, die het aantal deelneemsters terug moest bre
van 50 tot 38, drie van haar zes partijen. Ook in deze
was Carlescu-Badea haar al de baas. Angad-Gaui'
wel van onder anderen de Poolse Anna Rybicka, die
eindelijk brons kreeg omgehangen in gezelschap vi
Italiaanse Claudia Pigliapoco. Angad-Gaur kreeg
haar verrichtingen in de poule in de eerste rom
directe eliminatie vrijaf. Op weg naar de lar'~
boekte ze knappe zeges op de sterke Russin R-kati
Joetsjeva (15-10) en de Oekraïnse Viktoria Nikit
(15-10). ANP
KUANTAN - Mia Audina is er niet in geslaagd 1»
open Maleisisch kampioenschap de laatste vier te bi
ken. De Nederlandse badmintonster, die bij de Qlij
sche Spelen wordt gezien als medaillekandidair vï
gisteren in de kwartfinale van de Francaise P F-Iow
Audina begon sterk. Ze won de eerste game metl
maar kwam daarna in deproblemen: 5-11 2-11. A2YP
Proloog. Luik (6,1 km).
De grauwe Waalse industriestad
Luik neemt een prominente
plek in de Belgische wielerge-
schiedenis in. Vooral dankzij de
befaamde klassieker Luik-Baste
naken-Luik heeft menig wieier-
liefhebber wel eens een bezoek
gebracht aan Luik of haar omge
ving. Al acht keer eindigde een
Touretappe in de stad. Bekende
coureurs als Bartali (1948), Dar-
rigade (1956), Van Looy (1965),
Lubberding (1980) en Bruyneel
(1995) ontvingen in Luik de bloe
men.
De proloog wordt aan de boor
den van de Maas afgewerkt. Het
zes kilometer lange traject telt
maar enkele bochten en lijkt een
ideaal terrein voor Bradley Mc-
Gee.
Eerste etappe, Luik-Cw
(202,5 km).
Na de korte openingstijd'
trekt hel peloton naar l
roi. Voor de zesde keer or
de Tour in het industriG
trum van Hainaut.
In 1957 zegevierde Bair
Achttien jaar later su
Ronde van Frankrijk in
roi en was de legendarisch
aanse wielrenner Franc& I
ser de snelste in de proloiï
De laatste winnaar in Cfc
was Erik Zabel; hij was'
de rapste in de massaspr
sympathieke Duitser M
jaar zichzelf in Chark1
te volgen, maar zal
tegenstand krijgen van sf
ning Petacchi, McEwen
pollini.
door Ad Pertijs
LUIK - Tom Boonen is de man
die dit weekeinde door heel Bel
gië vooraan wordt verwacht tij
dens de proloog (in het centrum
van Luik) en de eerste etappe
(van Luik naar Charleroi) van
de Tour de France. De 23-jarige
hoop van het Vlaamse wielren
nen heeft doorgaans geen moei
te met het invullen van de favo-
rietenrol. Zelfverzekerd reed hij
tot dusverre van de ene impone
rende zege naar de andere.
In Luik beziet de renner van
Quick Step zijn eerste kennisma
king met de Tour met eenzelfde
flair. „Dit komt uiteraard over
als een groot circus." Zo onder
ging hij ook de bekende medi
sche keuring. „Het was één gro
te show. Je merkt aan alles dat
het fietsen tot dusverre niet
meer is dan een randgebeuren.
Ik zal blij zijn als de proloog
van start gaat en al die onnozel
heden die er bij horen voorbij
zijn." Als zijn sportieve ambi
ties ter spraken komen, klinkt
het 'snelheidsmonster' van de
Kempen een stuk terughouden
der dan hij doorgaans is. De
vraag wanneer zijn Tour ge
slaagd is. wordt door hem beant
woord met het simpele zinnetje:
„Als ik niet val." Dat is niet wat
rit win. Er komen nog genoeg
volgende jaren voor mij." Het
zelfde geldt voor de gele trui,
die hij als sprinter begin volgen
de week zou kunnen veroveren
indien hij vandaag een goede
proloog rijdt. „Dan moet je al
minstens een etappe winnen en
dan ook nog eens voor de ploe
gentijdrit van woensdag. Daar
naast mag je niet te veel tijd ver
liezen in de proloog. Ik schat
dat ik dertig seconden ga toege
ven op de specialisten, Die tijd
moet ik eerst zien goed te ma
ken. Nee, die gele trui pakken
wordt moeilijk. Maar het is een
mogelijkheid."
Realistisch
Die laatste uitspraak typeert
Boonen: realistisch, maar geen
kansje onbenut latend. „Sprin
ten in de Tour zal best anders
zijn. Je hoort de verhalen over
hoe hard het er aan toe gaat.
Maar dan nog: het blijven dezelf
de renners. Dus moet het moge
lijk zijn mee te spelen." Ploeglei
der Patrick Lefevere: „Iedereen
weet wat Tom tot dusveiTe voor
ons gepresteerd heeft. Hier
hoeft hij niks meer te bewijzen.
Ook als hij niets meer zou win
nen, zijn we supercontent over
zijn seizoen. Vanwege zijn pres
taties en het feit dat hij altijd
zichzelf is gebleven." GPD
1e etappe -sSs/'j
4 juli 202,5 km
BELGIË
Eghezee Luik]
Jemeppe- 154km Wanze
sur-Sambre JZW 132km
178km
Charleroi
202,5km
Rendeux-
Bas 80km X
La Roche-en- -
Ardenne 68km
Florzé 295m hoogteverschil en m
Awan r Werbomont 285m
°i227m snmrAp rRendeux-Bas ti
de Vlamingen willen horen. Die
verwachten ritzeges en een gele
trui van het talent dat zowel
klassiekers als massaspurts kan
winnen.
Boonen vraagt zijn landgenoten
met beide benen op de grond te
blijven staan. „Kom, ik ben pas
23 jaar. Winnen in de Tour de
France is niet iedereen gegeven.
Winnen is voor mij niet zo van
zelfsprekend als anderen doen
geloven. Ik heb de indruk dat er
nu wat te gemakkelijk gedacht
wordt over mijn kansen. Ik zal
absoluut niet ontgoocheld zijn
als ik dit jaar geen enkele Tour-
Tom Boonen
Proloog
3 juli 6,1 km
Palais des Princes
hoogteverschil en moeilijkheidsgraad
I e Bd. de la Palais des
Sauvetière Princes
;U= 40m r „n Evècques
Gotle 40m 45m _j]
