Tranen door duur uitstapje
PZC
In Kip Vis kunnen jonge
kunstenaars aanrommelen
Beelden in imposant decor
op Zomertentoonstelling
17
'GELICHT
Schoolreis
Vragen over tunneltarief campers
Munitiestort niet afgedekt
Veel inbraken Zeeuws-Vlaanderen
Auto in greppel
Steunpunt waterschap opgeleverd
Dubbele pet gemeenten
bij GGD kan niet meer
Ministerie soepel
met financiering
zorgwoningen
Senioren willen
lager tarief voor
rij be wij skeuring
zaterdag 3 juli 2004
door Raymond de Frel
Bukken! Snel, zorg dat je weggedo
ken bent voor de laatste bocht rich
ting het schoolplein, zodat alle papa's
en mama's denken dat de bus leeg is. De
kinderen? Die bleven liever in het pret
park, was het jaarlijkse commentaar
van de juffrouw. Het is een traditie, die
al generaties in ere wordt gehouden.
Maar hoe lang nog? De bus dreigt im
mers straks echt leeg op het schoolplein
te arriveren.
Juni en juli zijn dé maanden voor
schoolreisjes, ofwel dé trip die bij het
gros van de scholieren al weken vooraf
een gezonde spanning teweegbrengt.
Lekker ravotten in een speeltuin, een
snelheidskick krijgen in het pretpark of
met open mond staren naar hongerige
leeuwen in de dierentuin: het is het
hoogtepunt van het schooljaar. Ging
het vroeger nog naar de dichtstbijzijnde
speeltuin, tegenwoordig moet het steeds
verder van huis. En spectaculairder. Ge-
volg: schoolreisjes wórden duurder. Dat
zal de kinderen worst zijn. het reisje
heeft voor hen een haast heilige status.
Maar een wankele economie en dalende
gemeentelijke bijdragen brengen veel
ouders en scholen in een lastig parket.
Uit onderzoek van het Nationaal Insti
tuut voor Budgetvoorlichting (Nibud)
bleek vorig jaar dat basisscholieren van
wege geldgebrek steeds vaker het uitje
aan zich voorbij moeten laten gaan. De
Stichting Leergeld, die financiële hulp
biedt aan ouders met schoolgaande kin
deren, krijgt steeds meer en hogere aan
vragen.
Het budget van scholen voor de reisjes
ligt volgens een onderzoek van het Na
tionaal Schoolreis Magazine gemiddeld
tussen de twaalf en achttien euro per
kind. Daarnaast wordt aan een kleine
zestig procent van de ouders nog een bij
drage gevraagd, op vrijwillige basis.
Waar de kinderen onbezorgd genieten van het jaarlijkse dagje uit, hebben steeds meer ouders problemen om het schoolreisje
te bekostigen. foto Peter Nicolai
Denk daarbij aan zo'n vijftien euro, al
kan het bedrag ook zomaar vijf euro ho
ger zijn.
Het moet daarom anders, goedkoper
vooral. „Wij houden dé kosten in de
hand door niet te verre bestemmingen
te kiezen", vertelt directeur L. Meijers
van de Vorsterman van Oyenschool in
Aardenburg en Johan Hendrik van Da-
leschool in Sluis.
„Vanuit deze streek trek je eerder Bel
gië in dan dat je naar bijvoorbeeld De
Efteling (Kaatsheuvel) gaat. Het is bij
ons overigens niet zo dat het aantal 'pro
bleemgevallen' de laatste jaren is toege
nomen. Onze insteek bij schoolreisjes is
dat het kind absoluut niet de dupe mag
worden van een financiële kwestie.
Dreigt dat wel zo te zijn, dan gooien we
de trukendoos open", aldus Meijers.
Directeur van de openbare Irisschool in
Zaamslag J. Jonkman is een zelfde me
ning toegedaan. Het kind staat volgens
hem centraal. En dus moet er alles aan
worden gedaan om te voorkomen dat ie
mand niet meekan. Want hoe leg je een
kind uit bijvoorbeeld groep vijf uit dat
hij of zij niet meekan vanwege de thuis
situatie?
Jonkman, tevens lid van het manage
mentteam OpenBasis, waarin twaalf
openbare basisscholen in Zeeuws-
Vlaanderen participeren, meldt dat er
in zijn werkomgeving nog geen sprake
is van thuisblijvers. „Wij regelen dit
soort dingen per school, maar het komt
volgens mij sporadisch voor dat iemand
niet meegaat. Dat komt met name door
het goede voorzieningenfonds van de ge
meente Terneuzen. Mensen die aan de
criteria van de bijstandswet voldoen,
kunnen met een briefje van de school
bij de gemeente een bijdrage krijgen.
Daarvan wordt vaak gebruikgemaakt.
Wij sluiten in ieder geval nooit een kind
uit van deelname. In overleg met de
ouders en ouderraad zoeken we altijd
naar een passende oplossing. Zo kan
het zijn dat ouders bijspringen in over-
blijfuren, om zo het schoolreisje te kun
nen betalen."
Daarnaast probeert de school de kosten
te dekken door te bezuinigen op uitga
ven aan eten en drank. „Eigen brood en
frisdrank mee en het is weer ouderwets
gezellig. Ook hebben wij het jaarlijkse
schoolkamp van drie dagen naar twee
teruggebracht", aldus Jonkman.
Tranen
Leerkracht L. Schigt van de katholieke
basisschool De Schuttevaer in Hans-
weert merkt wel dat het de laatste jaren
steeds moeilijker is om de financiën
voor een schoolreis rond te krijgen. „In
plaats van met twee bussen reizen wij
nu met één bus en een auto. De jus is er
af. Voor 25 euro krijg je nu bij ons de
reis, entree voor het park en een versna
pering als een appel. Het gezellig samen
friet, worst en ijs eten is voorbij. Dit
jaar hebben we voor het eerst meege
maakt dat een leerling thuis moest blij
ven. Heel vervelend, dat kind had na
tuurlijk tranen in de ogen. Het is moei
lijk om een balans te vinden. Want als
je de prijs omhoog doet, blijven er vol
gend jaar misschien wel tien thuis."
TERNEUZEN - Het tunneltarief voor campers moet wor
den gelijkgetrokken met het bedrag dat auto's met cara
vans betalen voor de Westerscheldetunnel. De PvdA-Sta-
tenleden C. Ollebek en M. de Koster pleiten daarvoor in
schriftelijke wagen aan Gedeputeerde Staten.
Op dit moment moeten kampeerauto's bij de Westerschel-
de tunnel een tarief van 15,40 euro betalen, evenveel als
een vrachtwagen. Auto's met caravans mogen voor een be
drag van 6,15 euro door de tunnel. Het verschil heeft te
maken met de hoogte van het voertuig.
De Statenleden vinden het niet terecht dat campers
zwaarder worden belast dan caravans. Ze wijzen er op
dat een caravan met auto vaak nog langer is dan een cam
per. Ollebek en De Koster willen dat het dagelijks provin
ciebestuur het tariefverschil tussen campers en caravans
aankaart bij de NV Westerscheldetunnel.
DEN HAAG - De munitiestortplaats in de Oosterschelde,
voor Zierikzee wordt voorlopig niet afgedekt met een
laag zand. De Tweede Kamer heeft een motie van het
Zeeuwse PvdA-Kamerlid L. Blom verworpen waarin hij
het kabinet opriep geen risico te nemen met de Ooster
schelde en de stortplaats af te dekken. Na de Tweede We
reldoorlog is daar dertigduizend ton munitie gedumpt,
waaronder veel fosforgranaten. PvdA, SP, GroenLinks,
de ChristenUnie en het van de SP afgescheiden Kamerlid
A. Lazrak stemden voor de motie; een meerderheid van
CDA, WD, D66, LPF en SGP was tegen. Volgens Defen
sie is er nog niets aan de hand. Om de vier jaar zal de
stortplaats opnieuw worden onderzocht. Het afdekken
was begroot op 6,8 miljoen euro.
TERNEUZEN - Het inbrekersgilde voelt zich redelijk se
nang in Zeeuws-Vlaanderen. Als het gaat om inbraken
scoort de regio veel hoger dan de andere Zeeuwse regio's.
Dit blijkt uit een onderzoek van welzijnsstichting Scoop.
In Zeeuws-Vlaanderen werd 7,5 procent van de bevolking
geconfronteerd met inbraken. Het Zeeuwse gemiddelde
kwam slechts tot 6,2 procent.
RILLAND - Een 38-jarige man uit Roosendaal is in de
nacht van donderdag op vrijdag in het ziekenhuis beland,
nadat hij met zijn auto in de greppel was gereden. Hij
raakte met zijn auto in de middenberm en schoot daarna
door naar de rechterkant van de weg. Hij is met verwon
dingen in zijn gezicht afgevoerd met de ambulance.
SINT-MAARTENSDIJK - Het nieuwe steunpunt van het
Waterschap Zeeuwse Eilanden in Sint-Maartensdijk
wordt op 8 juli opgeleverd. Het gaat om een werkplaats,
kantoorruimte, opslagruimte en een kantine. Elf mede
werkers van het schap komen er te werken: twee opzich
ters en negen beheer- en onderhoudsmedewerkers van
weg. sloot en dijk. Na de bouwvakantie wordt het terrein
om het gebouw heen verhard, eind september moeten alle
bouwwerkzaamheden af zijn.
Een aantal van de uitgestalde werken in de beeldentuin, met op rechts de voorgrond een werk met
vrouwfiguur van Wouter Bouwman en Dick Aerts. foto Dirk-Jan Gjeltema
door Claudia Sondervan
GOES - Staatssecretaris Ross
van Welzijn brengt maandag tij-
'dens een werkbezoek aan het
lZorgkantoor in Goes extra geld
voor woonzorgwoningen mee.
Dat verwacht zorgkantoorhou
der CZ groep.
f Daarmee kunnen de
Zeeuws-Vlaamse gemeenten en
Middelburg drieduizend wonin-
Lgen met zorgvoorzieningen bou-
fwen die ook geschikt zijn voor
ibuderen met een verpleeghuisin-
tdicatie. Die mensen moeten al-
tentatieve woonruimte vinden,
[omdat verpleeghuizen hun intra
murale bedden opruimen in ruil
Ivoor kleinschalige wooncom-
r plexen.
i Daartoe mogen zorgaanbieders,
[.woningcorporaties en gemeen-
Iten overheidsgelden vrijer inzet
ten. Voorwaarde is dat in de
«nieuwe woningen zorg, welzijn
en woonvoorzieningen gecombi
neerd worden aangeboden voor
een huurprijs die voor veel men-
sen op te brengen is.
De huidige regelgeving voor uit-
fkeringen en subsidies volgens
|de Algemene Wet Bijzondere
'Ziektekosten maken het moei-
lijk zulke projecten financiëel
'"haalbaar te maken. De wonin-
j gen zijn door de lage woondicht-
f) heid en het hoge voorzieningen
niveau erg duur.
Woningbouwcorporaties leggen
il daarop toe, de provincie Zee-
i land betaalt mee aan de techni-
1sche voorzieningen. De ruimere
voorwaarden van het ministerie
fdragen bij aan de realisatie. Het
1 gaat om een proef van drie jaar,
waarbij het ministerie pas ach
teraf toetst of de extra finan-
Iciële ruimte gerechtvaardigd is.
Ross komt volgens zorgverzeke
raar CZ maandag in Goes de in-
itegrale aanpak tussen zorgkan-
itoor, patiëntenplatform Het Kla-
I verblad, zorgaanbieders, wo
ningcorporaties, gemeenten en
provincie ondersteunen, Haar
t'formele antwoord op verzoek
[voor soepeler overheidssteun
ifi-neemt zij mee, aldus een
CZ-woordvoerder. Ross bezoekt
r die middag ook bakkerij Jikke
Miene in Nisse, waar verstande-
lijk gehandicapten werken van
instelling 't Gors.
kunst
Tdoor Ernst Jan Rozendaal
0 SINT LAURENS - Sint Laurens
J heeft weer een ontmoetings
plaats. Voor dorpsbewoners
maar ook voor kunstliefheb-
bers. Op de plek van de vroegere
supermarkt opent vandaag
kunstwerkplaats KipVis haar
deuren. Met als eerste project:
'gratis koffie'.
^Initiatiefneemster is beeldend
^kunstenares Caroline Passenier.
Zij bewoont het pand in de Van
iCitterstraat waarvan de voorma-
JLïge supermarkt deel uitmaakt,
s De postcode is KV, vandaar de
**naam „KipVis vind ik leuker
pan Karei Victor", zegt Passe-
ipier. „Het idee is ontstaan toen
ik hier twee jaar geleden kwam
3 wonen. Ik had de laatste ontmoe
tingsplaats van het dorp inge
dikt. Het leek me leuk om de be-
jj'woners weer te betrekken bij de
imieuwe bestemming van de ruim
ste."
2,Met kunstenares Machteld van
aider Wijst en webdesigner Pou-
P's Bliek wil Passenier een stich
ting oprichten die activiteiten in
^KipVis gaat organiseren. Want
7de ruimte moet meer zijn dan al
leen een ontmoetingsplaats voor
[dorpsbewoners en passanten.
■!JHet is een werkplek en expositie-
L ruimte voor jonge, beginnende
«Kunstenaars. Passenier: „Het is
'voor startende kunstenaars
^moeilijk om expositieplekken te
vinden. Hier kunnen ze expose
ren, maar ook werken of elkaar
ontmoeten. Volgens mij is er in
Zeeland geen plek als deze,
waar jonge kunstenaars gewoon
kunnen aanrommelen."
Vandaag worden de eerste twee
projecten gepresenteerd: 'gratis
koffie' van Passenier en een ex
positie van 'woordbeelden' van
de Rotterdamse kunstenares Mo
nique Marijnissen.
Passenier is de afgelopen weken
in Sint Laurens langs de deuren
gegaan om koffiekopjes te le
nen. Op rommelmarkten heeft
ze een aantal oude koffiezetap
paraten op de kop getikt. De kof
fiekopjes staan opgesteld in een
stellage, de apparaten op ver
schillende plekken in de ruimte
langs de muur. Alles wordt van
middag gebruikt bij de opening.
Passenier: „Ik wilde eerst het he
le dorp uitnodigen voor de ope
ning en mensen vragen zelf hun
kopje mee te nemen. Maar wat
als dan hooguit zes mensen dat
zouden doen? Het lenen van het
kopje is tegelijk de uitnodiging.
Tijdens de opening gaat foto
graaf Michael Lehmann de ont
moetingen van bezoekers vast
leggen. Eind augustus wordt dat
de volgende tentoonstelling
hier. Een van de doelstellingen
van mijn project is te zien hoe
hedendaagse kunst functioneert
in een dorp."
De vraag is ook hoe de bezoe
kers zullen reageren op de con
fronterende kunst van Marijnis
sen. Zij heeft in KipVis vijf beel
den opgesteld waarin op een ver
rassende manier woorden zijn te
lezen.
„Woorden en beelden kunnen el
kaar versterken", verklaart Ma
rijnissen. „De combinatie van
woorden met schilderijen, gra
fiek of fotografie is heel nor
maal. Ik doe het met driedimen
sionale beelden."
In hun eenvoud zijn Marijnis-
sens beelden sterk. De woorden
maken ze confronterend en in
een aantal gevallen dubbelzin
nig. „Het is een heftige exposi
tie", vindt Van der Wijst. „Dit
geeft de mensen wel iets om
over te praten."
De bedoeling is dat mensen in
KipVis op een terloopse manier
in aanraking komen met beel
dende kunst. Anders dan een ga
lerie heeft de kunstwerkplaats
geen vaste openingstijden. Als
er een kunstenaar aan het werk
is, kan het publiek binnenlopen.
En verder wanneer Passenier
thuis is, of als een van haar met
gezellen op de zaak past. „Mis
schien doe ik wel gewoon elke
dag de deur van het slot, zodat
iedereen binnen kan lopen. Het
moet niet te officieel worden. Ik
wil het het liefst heel simpel hou
den."
De opening van KipVis is vanmid
dag om 15 uur. Informatie:
www.kipvis.nl, www.moniquema-
rijnissen.nl.
door Esme Soesman
ZIERIKZEE - Een vrouwelijk
naakt poseert fier op een stenen
bak waarin geulen toevalliger
wijs lijken te zijn uitgesleten.
Twee Stromenland heet het
werk waar Wouter Bouwman en
Dick Aerts de gezamenlijke ma
kers van zijn. Zij presenteren
meerdere objecten in de tuin
van het Burgerweeshuis in Zie
rikzee, waar gistermiddag de
negenendertigste editie van de
Zomertentoonstelling Neder
landse Plastiek van start ging.
De Zierikzeese Zomertentoon
stelling geldt als oudste - nog be
staande - beeldentuinexpositie
van Nederland, maar is na bijna
vier decennia nog altijd springle
vend. Tot op de laatste seconde
voor de opening wordt door de
familie Braat stevig aangepoot
om alle objecten een plaatsje te
geven. 45 kunstenaars brengen
450 beelden samen in een bijzon
der decor. Het imposante ge
bouw aan de Poststraat, waar
ooit het Burgerweeshuis in ge
vestigd was, intrigeert. De stijl
kamer aan de voorkamer is met
goudleer bekleed. Een brede
gang voert de bezoeker richting
stadstuin. Daar staan tussen hos-
ta en wederick tientallen beel
den.
Steven Braat, in het dagelijks le
ven conservator toegepaste
kunst bij het Instituut Collectie
Nederland én zoon van initiatief
nemers van weleer Ad en Tessa
Braat, bewandelt het bospadje
achterin de tuin. Waar zonne
stralen tussen eerder natgere
gend blad een mystiek sfeertje
bewerkstelligen. Om de paar me
ter staat een object in het gebla
derte verscholen, weggezet op
tal van geïmproviseerde sokkels
van allerhande materiaal. Zij
doen hun eigen ding temidden
van die natuurlijke schoonheid.
Verluchtigen, zoals in het geval
van de kleurige sculpturen van
Joop Koopman. Mensvormen in
een aansprekende ronde een
voud. Of vertragen, zoals de
zware granieten uil van Monica
Elias-van Panthaleon van Eek
dat - bij wijze van knipoog weg
gezet in het midden van de oude
vervallen negentiende-eeuwse
fontein - op zijn beurt doet.
Ontroeren
In een ander deel van de tuin we
ten de vijftien figuurtjes die de
dienst uitmaken op De Dijk, een
kunstwerk van Eric Claus, stie
kempjes te ontroeren. Zij gaan
eenzaam hun eigen weg, hoewel
het grootste deel van de groep sa-
menklit. Nabij het terras lijkt
De Brug van Claus neutraler
van aard. Maar ook daar weet de
maker met gedetailleerde uitsne-
des de fantasie te prikkelen.
Werk van de in Haarlem gebo
ren kunstenaar is jaarlijks in het
Zierikzeese Burgerweeshuis te
zien. Ook leerlingen van Claus,
zoals Bouwman en Aerts, heb
ben bij de Zomertentoonstelling
een plek verworven. De combina
tie van werken van dit tweetal
maakt oneindig veel mogelijkhe
den los. Geen twee van de vele
objecten die zij in Zierikzee ten
toonstellen, zijn dezelfde.
Vitrines
Dat brede aanbod kan sowieso
als grote kracht van de Zomer
tentoonstelling worden be
schouwd. Naast beeldhouw
werk maakt een grote verzame
ling klein-antiek deel uit van de
presentatie in het Burgerwees
huis. In vitrines zijn servies, sie
raden en tal van gebruiksvoor
werpen en hebbedingetjes uit
vroeger tijden uitgestald. Van
een gouden zakmesje uit de laat
achttiende eeuw tot een klein in
ivoor en zilver uitgevoerd bal
boekje. Daartussen steeds de hel
dere kleuren van het keramiek
van Tessa Braat. Zij heeft zich
toegelegd op bijzondere glazu
ren.
De zomertentoonstelling in het
Burgenveeshuis is tot en met 29
augustus te bezoeken, elke dins
dag tot en met zondag van 11.00
tot 17.00 uur.
door Claudia Sondervan
GOES - De gemeenten moeten
af van hun dubbele pet als baas
en enig klant van de GGD Zee
land. Zeeuwse bestuurders zien
de GGD als ambtelijk instru
ment voor vooral gemeentelijk
beleid. De Zeeuwse ambtenaren
en landelijke ambtenaren en be
stuurders staan een vrijere rol
in de gehele gezondheidszorg
voor de GGD voor, met meerde
re opdrachtgevers.
Die primaire conclusies komen
uit de enquête die bureau P-re-
search eind 2003 hield onder be
stuurders en ambtenaren in de
Zeeuwse gemeenten over toe
komst van GGD Zeeland. De
antwoorden zijn vergeleken met
een landelijke enquête met de
zelfde vraagstelling.
Zeventig procent van de mensen
die volksgezondheid in porte
feuille hebben, reageerde. Tus
sen de Zeeuwse ambtenaren en
bestuurders blijken grote ver
schillen in opvattingen te be
staan. De Zeeuwse bestuurders
blijken veelal ook conservatie
ver dan collega's in het land. De
ambtenaren wijken binnen en
buiten de provincie weinig af in
zienswijze.
Prof. T. Toonen, hoogleraar be
stuurskunde aan de Rijksuniver
siteit van Leiden vertaalde don
derdag tijdens de algemene be
stuursvergadering van de GGD
de enquête voor de bestuurlijke
agenda. Met de dubbele pet van
gemeenten als baas én klant van
de GGD kom je tegenwoordig
niet meer weg, zei Toonen. Die
relatie moet een andere vorm
krijgen waarin opdracht en uit
voering gescheiden blijft. Hem
viel in de antwoorden op hoe
veel het woord 'regie' opduikt
bij de Zeeuwse bestuurders. Hij
proefde dat de gemeenten niet
zozeer de regie wensen maar
meer op hun strepen willen
staan „Dat verklaart misschien
de felheid waarmee gemeenten
inzetten op het jeugdgezond-
heidsbeleid; de angst dat de pro
vincie het overneemt", glimlach
te hij.
Er wringt iets bij de gemeenten,
getuige de sterke nadruk die de
Zeeuwse bestuurders leggen op
hun zeggenschap over de GGD,
concludeerde Toonen. Gemeen
ten voelen zich onmachtig je
gens gemeenschappelijke rege
lingen. Hoewel zij in formele zin
zeggenschap hebben over die
voorzieningen, werkt dat feite
lijk niet uit zoals zij willen.
Geef de interactie tussen GGD
en gemeenten beter vorm om die
onvrede aan te pakken, maande
de hoogleraar.
De meningsverschillen tussen
ambtenaren en bestuurders
vond Toonen elkaar aanvullen-
Ambtenaren vragen dat bestuur
ders hun verantwoordelijk ne
men en tot creatieve coördinatie
komen; bestuurders willen dat
ambtenaren zich laten aanstu
ren op bedrijfsmatige wijze. Het
verschil zit 'm in de wijze van af
rekening, vond Toonen. Bestuur
ders hangen aan doelmatigheids
verantwoording, ambtenaren
meer aan het gezondheidsrende
ment. Dat valt te paren, besloot
de professor.
TERNEUZEN - De medische
keuring voor Zeeuwse rijbe
wijsbezitters van zeventig jaar
en ouder is veel te duur. Daar
om zijn de drie ouderenbon
den (Anbo, PCOB en KBO) een
offensief gestart om de prijs
voor de verplichte keuring te
drukken.
Zeventigplussers met een rijbe
wijs moeten de keuring elke vijf
jaar ondergaan. De keuringskos
ten variëren van ongeveer dertig
euro tot zo'n vijfenzeventig eu
ro. Daar komen dan nog de kos
ten voor het aanvragen van een
nieuw rijbewijs en die van de
noodzakelijke gemeentelijke for
mulieren bij, waardoor zeventig
plussers alles bij elkaar gemid
deld 125 euro voor een nieuw rij
bewijs betalen.
Volgens secretaris D. Dijkgraaf
van de Katholieke Bond van
Ouderen (KBO) in Zeeland zijn
de onderhandelingen over de rij
bewijskeuring boven de Wester-
schelde inmiddels met succes af
gerond. De ouderenbonden bie
den de keuring vanaf heden in
Goes aan voor een bedrag van
vijfentwintig euro. Dat is ver on
der de gangbare prijs.
In Zeeuws-Vlaanderen zijn de
onderhandelingen nog gaande.
De KBO heeft er goede hoop op
de besprekingen met een huis
arts in Terneuzen met positief
resultaat af te ronden zodat ook
Zeeuws-Vlaamse zeventigplus
sers terecht kunnen voor het ta
rief van 25 euro.
Een werk uit Monique Marijnissens expositie Woordbeelden, waarin woord en beeld elkaar versterken.
foto Lex de Meester