Machtsoverdracht in de praktijk
PZC
Consument verdwaalt in de
jungle van de energieprijzen
PZC
Justitie richt haar
zwaarste kanon op
bedreiger Verdonk
Kamer bedrijft
incidentenpolitiek
inzake onderwijs
Troepen blijven in Irak en interimregering heeft beperkte bevoegdheid
te gast
29 juni 1954
dinsdag 29 juni 2004
door Frans van den Houdt
De Amerikanen hebben giste
ren in Irak de soevereini
teit overgedragen aan de op 1
juni geïnstalleerde interimregc-
riiig van premier Iyad Allawi.
Hiermee houdt de voorlopige re
geringsraad, de zogeheten Coali
tion Provisional Authority
(CPA) op te bestaan en komt of
ficieel een eind aan de bezetting
van Irak door de coalitietroe
pen onder leiding van de Vere
nigde Staten.
Maar die troepen blijven voorlo
pig wel in Irak, en de grote
vraag is daarom wat de over
dracht in de praktijk eigenlijk
inhoudt? Hieronder de belang
rijkste vragen en antwoorden.
- Wie zitten er in de interimrege-
ring?
De belangrijkste man is de pre
mier, Ivad Allawi. een sjiiet uit
Bagdad. Hij is het hoofd van een
31 ministers tellende regering.
Vice-premier wordt Barham Sa-
lilu de ex-woordvoerder van de
Koerden in Washington. Het
land knjgt ook een nieuwe presi
dent, sjeik Ajil Ghazi al Yawar,
eèh! soenniet uit Mosoel, maar
zijn functie is vooral symbo
lisch. Hij wordt bijgestaan door
-twee vice-presidenten, te weten
- Ibrahim Jaafaii, een sjiitische
politicus uit Karbala, en
Rowsch Shways, een politicus
uit Koerd istan.
-Hoe soeverein is de nieuwe in
terimregering precies?
Hierover zijn de meningen ver
deeld De machtsoverdracht
wordt door velen als 'puur sym
bolisch' beschouwd, omdat de
Amerikanen op de achtergrond
(voorlopig) nog steeds de belang
rijkste machtsfactor blijven. De
Amerikaanse bewindvoerder
Paul Bremer heeft het land wel
iswaar verlaten, maar wordt op
gevolgd door een invloedrijk am
bassadeur, John Negroponte
.Officieel heeft de regering van
Allawi het recht de buitenland-
seltroepen te verzoeken het land
te verlaten, maar de leden van
die regering staan allemaal vier
kant achter de VS en hun bond
genoten en hebben hen voortdu
rend gesmeekt nog enige tijd in
Irak te blijven om te helpen bij
het verbeteren van de veilig
heidssituatie.
In de begin maart vastgestelde
voorlopige grondwet is afgespro
ken dat de interimregering voor
af wordt gekend in grote militai
re operaties van de coalitietroe
pen.
De Iraakse regering kan deze
echter niet tegenhouden. Graag
hadden de Irakezen vetorecht ge
kregen, maar hier gingen de
Amerikanen niet mee akkoord.
Om veiligheidsacties zo goed mo
gelijk te coördineren komt er
een Nationale Veiligheidsraad,
die onder leiding staat van een
Irakees en ook Amerikaanse en
Britse generaals telt. De interim
regering kan geen wetten ma
ken of veranderen. Paul Bremer
heeft er de afgelopen maanden
via eigen maatregelen alles aan
gedaan om dit te voorkomen.
- Wat gebeurt er met de ruim
150.000 buitenlandse troepen in
Irak?
Zij blijven voorlopig, zoals ge
zegd op verzoek van de interim
regering. Hun aanwezigheid is
geautoriseerd door de VN-Vei-
ligheidsraad, die hierover op 8
juni met algemene stemmen een
resolutie aannam. Het VN-man-
daat geldt tot eind 2005, wan
neer een democratisch gekozen
regering de macht overneemt.
Mogelijk dat tegen die tijd de
meeste buitenlandse militairen
Irak verlaten hebben, maar de
kans is groot dat ook die nieuwe
regering hen, gezien de veilig
heidssituatie, verzoekt langer te
blijven.
Het is de bedoeling dat de Iraak
se veiligheidspolitie een steeds
belangrijker rol gaat spelen in
de ordehandhaving, en buiten
landse soldaten slechts op de
achtergrond opereren. De Ame
rikanen blijven echter vallen on
der het Amerikaanse rechtssys
teem, zodat Amerikaanse solda
ten in Irak niet door een lokale
rechtbank berecht kunnen wor
den.
De Britten en Amerikanen heb
ben de VN gewaagd een specia
le troepenmacht te sturen om
hun personeel te beschermen, zo
dra dit terugkeert naar Irak om
te helpen bij de wederopbouw
van het land en verkiezingen
voor te bereiden.
Voorlopige regering
- Waarom is de macht overgedra
gen aan een voorlopige regering,
met beperkte macht?
De op 1 juni aangetreden rege
ring is benoemd en niet gekozen
en geldt daarom als een voorlo
pig bestuur dat op de winkel
moet passen, totdat na verkiezin
gen volgend jaar een echte geko
zen regering aantreedt.
Het voorbereiden van die verkie
zingen, die op 2 januari 2005
plaatsvinden, is een van de be
langrijkste taken van de huidige
interimregering. Niet alleen de
Amerikanen vonden het niet no
dig de interimregering te veel be
voegdheden te geven, ook de
sjiieten, die de meerderheid vor
men in het land, zagen een al te
machtige regering zonder verkie
zingen niet zitten.
- Wanneer vertrekt de interimre
gering en wat gebeurt er dan in
Irak?
Het op 2 januari 2005 te kiezen
parlement kiest op zijn beurt
een nieuwe interimregering. De
ze krijgt, in tegenstelling tot de
huidige, de mogelijkheid wetten
te maken.
Een van de belangrijkste taken
wordt het vaststellen van een
nieuwe grondwet, waarover in
de herfst van 2005 een referen
dum onder de bevolking gehou
den wordt.
In december volgend jaar moe
ten dan verkiezingen plaatsvin
den voor een 'echte' regering,
die vanaf januari 2006 Irak gaat
besturen. GPD
door Gijs Schreuders
Volgens het Openbaar Minis
terie moet het maar eens af
gelopen zijn met de bedreigin
gen aan het adres van politici.
Kogelbrieven, anonieme tele
foontjes, gooien van taarten en
- in het geval van minister Ver
donk - met ketchup, het zijn al
lemaal pogingen om via intimi
datie de politieke besluitvor
ming te beïnvloeden.
:Dus heeft justitie het zwaarste
•geschut uit het arsenaal van het
■strafrecht in stelling gebracht.
Dat kanon heet 'misdrijven te
gen de veiligheid van de staat',
en daar staat levenslang op.
Een 22-jarige man die in een te
lefoontje aan RTV-Noord-Hol-
larrd heeft gezegd dat er 'van al
les' kan gebeuren als minister
Verdonk niet binnen twee we
ken haar beleid zou wijzigen,
krijgt artikel 95a van het Wet
boek van Strafrecht aan zijn
broek. „Hij die door geweld of
bedreiging met geweld een ver
gadering van de raad van minis
ters uiteenjaagt een lid uit
die vergadering veiwijdert of op
zettelijk een lid verhindert die
-vergadering bij te wonen of
daarin vrij en onbelemmerd zijn
plicht te vervullen, wordt ge
straft met levenslange gevange
nisstraf of tijdelijke van ten
hoogste twintig jaren." Dit gaat
in wezen over een poging tot
staatsgreep. Richt justitie haar
zwaarste kanon dus niet op een
niug? Het is nogal vergezocht
een dreigend klinkend telefoon
tje te behandelen alsof daarmee
hét .voortbestaan van de rechts
orde in gevaar is gekomen. Toch
- is-het niet onbegrijpelijk dat het
Openbaar Ministerie tot een der
mate zware verdenking komt.
Het. wil duidelijk een signaal ge
ven. En dat heeft alles te maken
met de moord op Pim Fortuyn.
Bij-het proces tegen Volkert van
der Graaf stelde het OM dat de
moordenaar het hart van het de
mocratisch proces had door
boord. Fortuyn was echter geen
lid van de ministerraad, dus het
betrof een 'gewone' moord. Voor
de strafmaat maakte dat in deze
zaak geen verschil. Maar poli
tiek- gemotiveerde strafbare fei-
terrzijn wel in een ander licht
komen te staan.
De opsomming van misdrijven
in het Wetboek van Strafrecht
begint met de misdrijven tegen
de veiligheid van de staat. Zoals
daar zijn: een aanslag op het
staatshoofd, een aanslag om het
land onder vreemde heerschap
pij te brengen, een aanslag om
de grondwettige regeringsvorm
te vernietigen, het met geweld
uiteenjagen van de regering.
Op al dit soort misdrijven staat
levenslang. De bescherming van
de staat als hoeder van de demo
cratische rechtsorde heeft altijd
de hoogste prioriteit van de wet
gever gehad. Dat brengt met
zich mee dat degenen die met
staatsgezag zijn bekleed, zoals
ministers, speciale strafrechtelij
ke bescherming genieten.
Schrik aanjagen
Blijkbaar wil het OM daar eens
nadrukkelijk de aandacht op
vestigen om er flink de schrik in
te jagen bij mensen die Verdonk
of andere politici te na komen.
Maar dit is ook weer het be
zwaar tegen de tenlastelegging
van artikel 95a in de zaak van
de Noord-Hollandse beller. Er
bestaat geen schijn van kans dat
de man wegens meer dan 'be
dreiging met enig misdrijf'
(maximumstraf twee jaar) ver
oordeeld kan worden. Justitie
kan namelijk onmogelijk bewij
zen dat minister Verdonk we
gens het telefoontje aan
RTV-Noord-Holland feitelijk is
belemmerd in het uitoefenen
van haar functie.
Een vergelijkbaar geval deed
zich voor in 2000. Een groep die
zich Vrije Molukse Jongeren
noemde, dreigde met aanslagen
tegen de toenmalige ministers
Kok en Van Aartsen. Ook toen
werd artikel 95a in stelling ge
bracht. Zodra de verdachten vei
lig achter slot en grendel zaten,
liet het OM de aanklacht met
een vallen. De veiligheid van de
staat was namelijk niet in het ge
ding geweest.
De vraag is dus: lost justitie
geen schot in het duister? Straf
vervolging is iets anders dan
een symbolische waarschuwing.
Er moet een serieuze verden
king bestaan. Lichtvaardig aan
roepen van de staatsveiligheid
in strafzaken, kan ook averechts
werken. GPD
Mr. Gijs Schreuders is juridisch
medewerker van de PZC
door Chris van Alem
Het is een gekmakende,
hoofdpijnverwekkende, on
doordringbare brij. Consumen
ten die zelf via internet of tele
foon op zoek gaan naar naar de
beste energietarieven vanaf
1 juli, zijn binnen een half uur
volmaakt dolgedraaid.
Het is absoluut ondoenlijk om
op eigen houtje je weg te vinden
in de tarievenspaghetti van de
stroom- en gasleveranciers in
Nederland. Internetsites hape
ren, emails worden niet beant
woord en medewerkers van de
klantenservice komen er soms
niet uit. Het beeld dat 'we klaar
zijn voor de liberalisering' ligt
al snel aan gruzelementen. Wie
de tarieven op een rijtje pro
beert te krijgen moet slalommen
langs actiepakketen, budgetta
rieven, voordeel tarieven, soms
voor gas of stroom apart, soms
gebundeld.
Contracten van een, twee, drie
jaar en soms nog langer. Het is
vele malen ingewikkelder dan
het vergelijken van ziektekosten
verzekeringen of tarieven voor
de mobiele telefoon.
Hogerhand
Internetsites als greenpri-
ces.com of energiebond.nl bie
den evenmin uitkomst, omdat ze
nog niet over actuele tarieven
beschikken. „Ik moet de tarie
ven nog krijgen van hogerhand.
Houdt u onze website maar in
de gaten", adviseert de mede
werkster van ONS Energie uit
Schiedam. „De nieuwe gastarie-
ven zijn pas volgende week be
kend", zegt de klantenservice
van Intergas uit Oosterhout. En
voegt er in één adem aan toe:
„De tarieven die u van Nuon en
Essent krijgt zijn ook niet defini
tief." De klantenservice van Co-
gas geeft per telefoon hogere ta
rieven dan die op het tarieven-
lijstje van het bedrijf zelf
Een email sturen is ook niet al
tijd succesvol. Nuon antwoordt
niet. Durion idem. Telefonisch
dringen ze ongevraagd je huiska
mer binnen, maar een vraag via
de elektronische snelweg beant
woorden. dat is te veel ge
vraagd. Probeer een emailtje te
sturen vanaf de site van Nuts-
Maas in Maastricht. Lukt niet.
Greenchoice staat volgens eigen
zeggen in de top tien van best be-
Sinds hij in een reclamespotje van Eneco Energie figureert is directievoorzitter Ronald Blom van ener
giebedrijf Eneco een beetje een bekende Nederlander geworden. foto GPD
reikbare bedrijven. Tot twee
keer toe neemt de klantenservi
ce niet op. De medewerkster
van Intergas probeert je direct
een meerjarig contract aan te
smeren met vaste prijzen. „Als u
een vaste prijs zoekt, moet u
niet bij ons zijn. Maar misschien
mag ik u toch noteren voor een
contract van twee jaar. Dan
krijgt u een cadeaubon van de
Bijenkorf", zegt de klantenservi
ce van NRE in Eindhoven.
Terugvangen
NutsMaas in Maastricht geeft al
leen maar cadeautjes aan klan
ten die blijven. Ze kunnen een
Volkswagen Beetle winnen. Es-
sent gaat op oorlogspad met de
Philips Senseo of een Grundig
dvd-speler, in ruil voor een één-
of tweejarig contract voor gas
en stroom. De klanten kapen ze
vooral weg bij bedrijven als
Obragas en Intergas die van oor
sprong alleen maar gas lever
den, maar omwille van lijfsbe
houd nu ook stroom verkopen.
„Maar u moet wel bedenken dat
Essent de waarde van dat arti
kel op een of andere manier te
rug wil vangen van u", waar
schuwt de medewerkster van
RWE Obragas in Helmond. „Wij
proberen een scherpe prijs te
bieden en geven geen geld uit
aan cadeautjes en dure reclame-
ENERGIEMARKT
campagnes", zegt Westland
Energie vroom.
Waar Nuon bij de vrije markt
voor groene stroom drie jaar ge
leden nog langs alle brievenbus
sen ging, houdt het zich nu
koest. Er lijkt stilzwijgend een
niet-aanvalsverdrag te zijn ge
sloten. De energiebedrijven be
ven nog bij de gedachte aan
2002 toen de middelgrote zake
lijke klanten hun eigen energie
leverancier mochten kiezen. De
fouten stapelden zich op en het
regende klachten en onderlinge
verdachtmakingen.
Bovendien loont een switch nau
welijks. Je moet vreselijk zoe
ken om leveranciers te vinden
die je voor stroom en gas een
prijsvoordeel bezorgen van
meer dan vijf of zes eurotientjes
per jaar.
De grote verschuiving wordt
pas in januari verwacht als groe
ne stroom door het wegvallen
van het belastingvoordeel duur
der wordt dan grijze stroom. Al
le groene pnjsstunters, van wie
bijna niemand ook gas levert,
vallen dan om.
Of er moet zich nog een echte
prijsbreker aandienen. Maar ge
zien de uiterst lage winstmarges
op stroom - in feite wordt er
nauwelijks iets aan verdiend - is
dat onwaarschijnlijk.
Dit is deel acht van een serie
over de liberalisering van de
energiemarkt per 1 juli
door Cees van Overbeek
Afgelopen weken was on
derwijs weer middelpunt
van media-belangstelling.
Het hoogtepunt van deze hy
pe was het interview met
staatssecretaris Nijs over
haar verhouding met minis
ter van der Hoeven en als con
sequentie daarvan haar aftre
den. Maar ook de constate
ring dat er op het ministerie
van Onderwijs te veel exter
ne adviseurs werkzaam zijn
die dit jaar 7,5 miljoen euro
kosten, joeg de spanning
hoog op.
De waslijst aan incidenten
werd daarmee flink uitge
breid. Opvallend is hoe door
leden van de Tweede Kamer
wordt gereageerd. Het zijn
blijkbaar de belangrijkste za-
ken waar het in de sector on
derwijs over gaat. Ze spreken
ferme taal en de minister
wordt keer op keer ter verant
woording geroepen. En de Ka
mer gaat daarna over tot de
orde van de dag. Het heeft
veel weg van platte inciden
tenpolitiek die de pagina's
vult van kranten en heel wat
actualiteitenuitzendingen.
Wij maken ons zorgen over de
negatieve uitstraling daar
van. Alsof er geen andere za
ken zijn waarop gereageerd
moet worden. Natuurlijk, een
ministerie moet een goed ge
leide organisatie zijn waar de
mensen weten waar het over
gaat. De bewindslieden die
nen daarvoor hun verantwoor
delijkheid te nemen. Inciden
ten moeten natuurlijk wor
den voorkomen.
Maar de Kamer moet er op
toezien dat beleid gemaakt en
goed uitgevoerd wordt. Het
belang van het onderwijs
vraagt daarbij zeker een kriti
sche houding van de parle-
mentsleden ten aanzien van,
dat beleid.
Veel ernstiger zaken kregen
veel minder aandacht. Wat
hangt de basisscholen boven
het hoofd als straks de bezui
nigingen doorgaan en zogehe- -
ten In- en Doorstroombanen
(ID) verdwijnen? Dat wil zeg-'
gen dat allerlei administratie,
ve en huishoudelijke klussen
weer door docenten moeten
worden uitgevoerd. Daardoor'
zal er minder tijd zijn voor in
dividuele problemen.
De volksvertegenwoordiging
heeft zich in de afgelopen i
maanden uitdrukkelijk ge-
mengd in de discussie over de 1
veiligheid van leerling en
werknemer in de school. Aan
leiding was de moord op do-
cent Hans van Wieren van het
Terra College. 'Scholen moe
ten zorgen voor een goed vei-
ligheidbeleid', werd regelma
tig gehoord. Van de 7000 ID'
ers die binnenkort op straat
staan was nu juist een deel bij
voorbeeld als conciërge in de
praktijk betrokken bij de be-
vordering van de veiligheid in
de school.
Het kabinetsbeleid ten aan
zien van de educatie en inbur
gering is een ander voorbeeld
van een maatregel die bijna,
ongemerkt wordt ingevoerd..
Het leidt tot afbraak van de
opgebouwde infrastructuur
met daarnaast vervelende, ne-
gatieve consequenties voor!
het overblijvende beroepson-'
derwijs.
Er zijn meer inhoudelijke za
ken waarover echte discussie
van de Kamer met bewindshe
den node wordt gemist. De
overheid eist dat de scholen
en de mensen die daarin wer
ken zich verantwoorden voor
de kwaliteit van hun doen en
laten. Wij eisen van minister
én parlement een zelfde wijze
van werken.
Cees van Overbeek is voorzitter
van de Onderwijsbond CNV, die
56.000 leden telt.
KUNST - Vanuit Parijs is een
zending kunstwerken van Con-
stantin Guys gearriveerd in
Vlissingen. De tekeningen zijn
onderdeel van een grote exposi
tie die volgende maand wordt
gehouden van de in Vlissingen
geboren Franse kunstenaar.
De wagen werd uitgeladen
voor het Stedelijk Museum.
SACROFAAG - De rose albas
ten sacrofaag die vorige
maand is ontdekt in Sakkara.
ten zuiden van het Egyptische
Cairo is leeg. De oudheidkundi
ge dienst had verwacht een
mummie te vinden van een fa
rao die 4700 jaar eerder leefde.
Er wordt gesproken over dé
grootste archeologische teleur'
stelling van deze eeuw.
SCHADEVERGOEDING -
Het hof van beroep in Luik
heeft een door de rechtbank
Neufchateau uitgesproken
straf bevestigd. De rechtbank
had een chirurg een voorwaar
delijke celstraf opgelegd om
dat die na een operatie verge
ten was stukken verbandgaas
te verwijderen uit de buik van
een patiënt. De arts moet het
slachtoffer, die de fout over
leefde, een schadevergoeding
betalen van 320.000 Belgische
francs, zo'n 16.000 gulden
Internet: www.pzc.nl
Internetredactie:
Postbus 31
4460 AA Goes
E-mail: web@pzc.nl
Hoofdredactie:
A. L. Oosthoek
Bezorgklachten:
D. Bosscher (adjunct)
0800-0231231
A. L Kroon (adjunct)
op maandag t/m vrijdag
gedurende de openingstijden;
Centrale redactie:
zaterdags tot 12.00 uur.
Stationpark 28
Postbus 31
Abonnementen:
4460 AA Goes
0800-0231231
Tel: (0113)315500
(bij acceptgirobetaling geldt een
Fax: (0113)315669
toeslag)
E-mail: redactie@pzc.nl
per maand; 19,45
per kwartaal: 56,60
Middelburg:
per jaar: €217.00
Buitenruststraat18
Voor toezending per post geldt een
Postbus 8070
toeslag.
4330 EB Middelburg
E-mail: lezersservice@pzc.nl
Tel: (0118)493000
Beëindiging van abonnementen
Fax:(0118)493009
uitsluitend schriftelijk, 1 maand voor1
E-mail: redwalch@pzc.nl
het einde van de betaalperiode.
PZC, t.a.v. lezersservice,
Goes: Stationspark 28
Postbus 314460 AA Goes
Postbus 31
Losse nummers per stuk:
4460 AA Goes
maandag t/m vrijdag: 1,20
Tel. (0113)315670
zaterdag: 1,70
Fax. (0113)315669
Alle bedragen zijn inclusief 6% BTW
E-mail: redgoes@pzc.nl
Bankrelaties:
ABN AMRO 47.70.65.597
Terneuzen:
Postbank 35.93.00
Willem Alexanderlaan 45
Advertenties:
Postbus 145
Alle advertentie-orders worden
4530 AC Terneuzen
uitgevoerd overeenkomstig de
Tel. (0115)645769
Algemene Voorwaarden van
Fax (0115)645742
Wegener NV en volgens de Regelen
E-mail: redtern@pzc.nl
voor het Advertentiewezen
Overlijdensadvertenties:
Hulst: Baudeloo 16
maandag t/m vrijdag:
Postbus 62
tijdens kantooruren
4560 AB Hulst
zondag: van 16.00 tot 18.00 uur
Tel: (0114)372776
Tel. (0113)315555
Fax:(0114)372771
Fax. (0113)315549
E-mail: redhulst@pzc.nl
Personeelsadvertenties:
Tel: (0113)315540
Zierikzee: Grachtweg 23a
Fax:(0113)315549
Postbus 80
Rubrieksadvertenties (kleintjes):
4300 AB Zierikzee
Tel. (0113)315550
Tel: (0111)454647
Fax. (0113)315549
Fax: (0111)454657
Voor gewone advertenties:
E-mail: redzzee@pzc.nl
Noord- en Midden-Zeeland
Tel. (0113)315520
Opening kantoren:
Fax. (0113)315529
Maandag t/m vrijdag
Zeeuws-Vlaanderen
van 8.00 tot 17.00 uur
Tel: (0114)372770
Zierikzee en Hulst:
Fax: (0114)372771
8.30 tot 17.00 uur
Internet: www.pzc.nl/adverteren
Auteursrechten voorbehouden
Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV is een onderdeel van het Wegener-concern. De dooiu
aan ons verstrekte gegevens hebben wi| opgenomen in een bestand dat wordt gebruikt voor ora
(abonnementen (administratie en om u te (laten) intormeren over voor u relevante diensten en pro
ducten van de titels en de werkmaatschappijen van Wegener of door ons zorgvuldig geseleetMt1
de derden. Als u op deze informatie geen prijs stelt dan kunt u dit schriftelijk melden bij PZC,»
x, Postbus 31. 4460 AA Goes.
Behoort tot 'zl* WGGGNGR
