Kamp: Navo-lasten wijzigen
PZC
Conflict om vuilverbranding
veroorzaakt chaos in Italië
Democraat T adic
wint in Servië
EGITIM SEN Jgg -4
Het komt uit mond
van Cheney en het
begint met een 'F'
Tsjechische premier
Spidla treedt af
VS en EU tegen
hervatting
,an nucleaire
productie Iran
Joods protest
legen groeiend
geweld België
Minister wil grotere bijdrage van landen Zuid-Europa
IZMIR 2 NO LU SUBE 1 cps'
Groep Irakezen dreigt
Pakistaan te onthoofden
Post raakt klaagbrieven kwijt
Algerije wil af van doodstraf
Georgië naar andere tijdzone
Groenen VS steunen Nader niet
Nieuwe regering Cambodja
Aanslagen Taliban op
kiezers in Afghanistan
maandag 28 juni 2004
«HAN'NON - De Europese Unie
de Verenigde Staten hebben
nierdag de plannen van Iran
veroordeeld om de productie
na onderdelen voor centrifuges
de verrijking van uranium
„hervatten.
•vVS en de EU roepen de rege-
'jio in Teheran op die beslis
ts te hei-zien, aldus een geza-
aenlijke verklaring die tijdens
VS-EU-top in Ierland werd
.tgegeven.
oproep is een reactie op het
iöluit van Iran van donderdag
•ver de productie van die onder
den Daarmee verbreekt Tehe-
in een overeenkomst uit februa-
üiet Frankrijk, Groot-Brittan-
vêen Duitsland.
folgens Washington overtreedt
[eheran zijn verplichtingen aan
iet Internationaal Atoomener
gie Agentschap (IAEA) van de
i'erenigde Naties.
De IAEA veroordeelde vorige
seek Iran wegens de gebrekkige
Bedewerking aan de nucleaire
rontfoles.Ook IAEA-voorman
Hohamed el-Baradei zei te ho-
Kn dat Teheran zijn beslissing
jaziet ANP/RTR
BRUSSEL - Honderden verte
genwoordigers van joodse orga-
nisaties en verscheidene Bel
gische politici hebben gisteren
in Brussel gedemonstreerd te
gen liet toenemende anti-semiti-
éegeweld in België.
Directe aanleiding was de steek
partij van afgelopen donderdag
voor een joodse hogeschool in
Antwerpen, waarbij een jongen
maar gewond raakte.
s de joodse organisaties
neemt het anti-semitische ge
veld en racisme in België de
.ratste tijd hand over hand toe.
Vooral Marokkaanse jongeren
en de joodse gemeen
schap veel overlast.
Antwerpse politie is nog
steeds op zoek naar de daders
van de steekpartijANP
door Hetty van Rooij
ISTANBOEL - Minister Kamp
(Defensie) wil dat de Zuid-Euro-
pese landen meer gaan betalen
aan de Navo. Aan de vooravond
van de top van regeringsleiders
kwam de minister in Istanboel
met de boodschap dat de finan
ciering van het bondgenoot
schap op de schop moet.
„De landen in Zuid-Europa zijn
niet langer arm. Het wordt daar
om hoog tijd voor een nieuwe
verdeelsleutel waardoor ze een
eerlijke bijdrage leveren", zei
Kamp. Hij opent met zijn voor
zet de discussie over de financie
ring van het bondgenootschap,
die in Istanboel voor het eerst
sinds jaren op de agenda staat.
Secretaris-generaal De Hoop
Scheffer liet enkele weken ge
leden al weten dat het vol
gens hem hoog tijd wordt voor
een nieuwe regeling. Nu draaien
landen die meedoen aan vredes
missies voor hun eigen kosten
op.
Daar moet een einde aan ko
men, vindt Kamp. „Lekker mak
kelijk: als je niet meedoet, heb
je ook geen kosten." Bovendien
beschikken de 26 Navo-landen
op papier over voldoende materi
eel en manschappen, maar in de
praktijk blijkt er steeds op
nieuw te weinig beschikbaar
voor Navo-operaties. „Wij zijn
veel te vaag tegen elkaar", aldus
Kamp. „Het wordt hoog tijd dat
we beter inzichtelijk maken wat
alle landen hebben, wat ze wil
len en wat ze doen. Dan kan De
Hoop Scheffer een optelsom ma
ken en wordt het gemakkelijker
voor hem om landen aan te spre
ken die te weinig doen."
De Hoop Scheffer pleit voor een
"pooF van middelen die voor de
Navo bij iedere missie onont
beerlijk zijn. zoals transport
vliegtuigen en helikopters.
Kamp vindt dat een goed idee,
maar maakt wel kanttekenin
gen.
„Nederland beschikt over trans
porthelikopters die inzetbaar
zijn. Het zou raar zijn als we
Egitim ve Bilim Emekcileri Sendikasi
daarnaast ook nog gaan mee be
talen aan helikopters in een Na-
vo-pool."
Middenmoot
Volgens de minister wordt de
discussie over de financiering
van de Navo een langdurige
kwestie. Voor Nederland maakt
het financieel niet zo heel veel
uit, aldus de minister. „Wij zit
ten in de middenmoot en we kij
ken niet naar ons eigen belang,
maar naar dat van de organisa
tie." GPD
Duizenden betogers laten in Istanboel weten hoe zij over de Navo en Amerikaanse president Bush denken. De demonstratie werd gisteren gehouden aan de vooravond van de
Navo-top. foto Louisa Gouliamaki/EPA
ioor Ans Bouwmans
WASHINGTON - Op de radio
in in het tv-nieuws hadden ze
Bet over 'het f-woord'. De New
lork Times gebruikte termen
ils 'smerige taal' en 'gezouten
laalgebruik'. De Los Angeles Ti-
nes liet lezers het woord zelf ra
den: 'go yourself'.
De Amerikaanse vice-president
Dick Cheney gebruikte vorige
«eek het woord 'fuck' tegen een
Democratische senator. Dat is
^welvoeglijk en een zo hoog ge
plaatste regeringsfunctionaris
«waardig, menen Amerikaanse
sedia. Maar er letterlijk verslag
ran doen, ging de meeste van
ten te ver.
De krant Washington Post deed
tet toch, en publiceerde zater
dag een artikel om zich te verde
lgen. Cheney had het woord
net zomaar ergens gebruikt,
naar op de vloer van de Senaat,
de krant. Kortom, in het
ioilige der heiligen van de Ame
rikaanse politiek. Omdat de
bant de lezer geen raadseltjes
süde voorschotelen met streep
je of puntjes, had ze het woord
stierlijk gepubliceerd, aldus
hoofdredacteur Leonard Dow-
Öij hoge uitzondering na-
irlijk. Het is in de VS sinds
1978 verboden is om 'obscenitei
ten' uit te zenden via radio en
tv, die worden gecontroleerd
door mediawaakhond FCC. Alle
televisienetwerken en radiosta
tions kunnen rekenen op hoge
boetes als ze de zedenregels
overtreden. Kranten, tijdschrif
ten, satellietradio en kabelsta
tions mogen het woord 'fuck'
wel de wereld in slingeren maar
ook zij zijn er voorzichtig mee.
Ze willen kinderen niet confron
teren met het woord, of vinden
dat vuile taal niet in de krant
thuishoort.
Geen spijt
Alle weerstand in eigen kring te
gen het gebruik van smerige
taal ten spijt, heeft Cheney geen
wroeging over zijn 'fg' uitval
naar senator Leahy (die een on
derzoek doet naar de Irak-op-
drachten aan Halliburton, waar
van Chenev ex-bestuursvoorzit-
ter is). „Ik heb me nogal sterk
uitgedrukt, maar ik voelde me
daarna beter", zei Cheney tegen
zender Fox. Zijn doorgaans nog
al moralistische baas in het Wit
te Huis ligt er evenmin wakker
van. Dit soort dingen gebeuren,
zei een woordvoerder van
George Bush. „Dit is niet een
zaak waarover de president zich
druk maakt." GPD
van onze redactie buitenland
PRAAG - Premier Vladimir
Spidla van Tsjechië heeft zater
dag besloten af te treden. Ook
legt hij zijn functie van voorzit
ter van de Sociaal Democrati
sche Partij (CSSD) neer. Hij is
de eerste regeringsleider van
een EU-lidstaat die aftreedt na
de teleurstellende resultaten
van de Europese verkiezingen
twee weken geleden.
Spidla overleefde eerder zater
dag op het nippertje een motie
van wantrouwen binnen zijn
partij. Na de voor de CSSD dra
matisch verlopen verkiezingen
voor het Europees Parlement
was de druk op hem groot om af
te treden als partijvoorzitter.
Bij de verkiezingen haalde de
CSSD slechts twee van de 24 ze
tels.
Spidla (53) zei tijdens een pers
conferentie dat hij woensdag
zijn functie zal neerleggen. Zijn
aftreden betekent automatisch
dat de links-liberale regering
valt.
President Vaclav Klaus moet nu
een nieuwe premier benoemen.
Dat wordt zeer waarschijnlijk
üjjn onze redactie buitenland
DUBAI - Een groep gewapende
Irakezen heeft een Pakistaanse
chauffeur ontvoerd en dreigt de
man te onthoofden als niet bin
nen drie dagen Iraakse gevange
nen worden vrijgelaten.
Dat meldde gisteren de Arabi
sche televisiezender al-Arabiya.
De Pakistaan is ontvoerd na een
aanslag op een Amerikaanse ba-
Slsm de stad Balad, zei een van
ne vier gemaskerde mannen die
'ezien waren op een video-opna
me. die de televisiezender in
handen heeft gekregen. De vier
bonden achter een man die
word geïdentificeerd als een Pa
kistaan in dienst van een Ameri
kaans bedrijf.
Den aanslag in Jalawla, 120 kilo
meter ten noorden van de Iraak
se stad Baquba, heeft gisteren
zeker zes leden van de Iraakse
Nationale Garde het leven ge
kost. De aanslag gebeurde bij
een controlepost van de Nationa
le Garde.
Zaterdag vielen bij een dubbele
aanslag met autobommen in de
stad Hilla 23 doden en raakten
58 mensen gewond. Dat heeft
het Amerikaanse leger gisteren
gemeld. Hilla is overwegend sjii-
tisch. De explosies had volgens
een woordvoerder van het Pool
se leger plaats in het centrum na
bij de voormalige Saddam-mos-
kee. Poolse militairen patrouille
ren in de stad.
Ooggetuigen zeiden dat er geen
politiemensen of militairen in
de buurt waren toen de bommen
ontploften. ANP/RTR/AFP
door Hans Geleijnse
ROME - Vijfhonderd woedende
dorpsbewoners slagen er met
een blokkade van een spoorsta
tion ten zuiden van Napels in
om het treinverkeer in Italië te
ontwrichten. Zij protesteren te
gen de heropening van een vuil
verbranding in de buurt van
hun dorp Montecorvino Rovella.
Gisteren, na drie dagen blokka
de, was de oogst meer dan
16.000 gedupeerde treinreizi
gers, uitval van zestig treinen en
daardoor kilometers lange files
op de snelwegen van Rome via
Napels naar Calabrië.
Vrijdagavond moesten treinreizi
gers op weg naar het zuiden on
dergebracht worden in hotels in
Rome en Napels. Volgens consu
mentenorganisaties reageerden
de spoorwegen te laks op het
probleem op de enige spoorlijn
naar Calabrië en Sicilië. Pas na
vele uren werden bussen ingezet
om reizigers, onder wie veel toe
risten, langs het geblokkeerde
station te brengen.
De televisie toonde zaterdag
beelden van huilende families
met kleine kinderen die meer
dan een etmaal in de trein had
den doorgebracht. Het Rode
Kruis en de dienst Bescherming
Bevolking deelden in treinen en
op de stations van Rome en Na
pels voedsel en water uit om te
voorkomen dat passagiers door
de hitte uitgedroogd raakten.
De storing beperkte zich niet al
leen tot het zuiden, maar verlam
de deels ook het treinverkeer
tussen noordelijke steden en Ro
me. Om soelaas te bieden wer
den snelle veerboten tussen Na
pels en Reggio Calabria en Sici
lië ingezet.
Een kind voetbalt tijdens de derde dag van de blokkade op de rails
bij het station Montecorvino Rovella. foto Tano Pecoraro/AP
LONDEN - De Britse groepering die de postbezorging
van de Royal Mail in de gaten houdt, heeft een officiële
klacht ingediend. De groep is woedend omdat alle brie
ven die ze aan parlementariërs heeft gestuurd over de ge
brekkige postbezorging, nooit zijn aangekomen.
De groepering Postwatch zond volgens de Britse krant
The Sunday Telegraph 49 brieven aan leden van het La
gerhuis. Na twee weken bleek dat de brieven hun bestem
ming niet hadden bereikt. De Royal Mail kan de verdwij
ning van de brieven niet verklaren. ANP
ALGIERS - De Algerijnse minister van Justitie Tayeb Be-
laiz wil de doodstraf vrijwel volledig afstraffen. Alleen
veroordeelden wegens terrorisme of hoogverraad zouden
nog in aanmerking moeten komen voor de ultieme straf.
Belaiz zei zaterdag tijdens een bijeenkomst van magistra
ten dat hervorming van het juridisch systeem in het land
een belangrijk doel is van de regering.
Dezelfde dag legde de rechtbank in Oran een 26-jarige
man de doodstraf op wegens moord op zijn neef. De dood
straf is in het land sinds 1993 niet meer ten uitvoer ge
legd. ANP/ AFP
TBILISI - Georgië is gisteren overgestapt naar een andere
tijdzone. Daardoor is het er niet meer GMT (Greenwich
Mean Time) plus vijf uur, maar GMT plus vier uur. Dat is
dezelfde tijd als in Moskou.
In de nacht van zaterdag op zondag ging de klok weer een
uur terug. De westers georiënteerde Georgische president
Michail Saakasjvili besloot tot de verschuiving wegens
'de geografische ligging van het land, het proces van inte
gratie in Europa en aanbevelingen van het weerbureau
van Georgië'. ANP/AFP.
MILWAUKEE - De Amerikaanse onafhankelijke presi
dentskandidaat Ralph Nader heeft, in tegenstelling tot
bij de vorige verkiezingen, geen steun gekregen van de
Green Party. De Groenen kozen zaterdag David Cobb als
hun kandidaat. Met de steun van de Green Party had Na
der op de kieslijsten gestaan in 22 staten. Nu is hij in
slechts zeven staten verkiesbaar.
De linkse Nader heeft in 2000 mogelijk de Al Gore het pre
sidentschap gekost, doordat hij stemmen wegsnoepte van
de Democraat. Nader haalde 2,7 procent. ANP/AFP/DPA
PHNOM PENH - De grootste twee politieke partijen van
Cambodja zijn het eens geworden over de vorming van
een coalitieregering.
Daarmee is een eind gekomen aan een impasse van elf
maanden sinds de verkiezingen. Dat heeft een woordvoer
der van de Cambodjaanse Volkspartij (CPP) zaterdag ge
meld. Premier Hun Sen van de CPP en prins Norodom Ra
nariddh van Funcinpec werden het eens over de verdeling
van de ministersposten.
In de nieuwe regering krijgt de CPP 60 procent van de
portefeuilles en Funcinpec de rest. ANP/AFP
de 34-jarige Stanislav Gross.
Die is nu nog vice-premier en
minister van Binnenlandse Za
ken. Gross is al tijdelijk voorzit
ter van de CSSD.
De sociaal-democratische partij
is ernstig verdeeld over het har
de bezuinigingsbeleid van Spid
la en zijn regeringsploeg om
Tsjechië klaar te stomen voor de
Europese Unie. Vooral de oppo
sitionele conservatieve Burger
Democraten (ODS) van presi
dent Klaus hebben geprofiteerd
van de dalende populariteit van
de regering. ANP/RTR
Woedende politici eisten giste
ren dat de politie het station zou
ontruimen. „Hoe is het mogelijk
dat 500 rebellen Italië in tweeën
kunnen delen", stelde het linkse
dagblad La Repubblica. Veron
dersteld werd dat de regering
niet tot actie wilde overgaan uit
angst voor stemmenverlies bij
de lokale verkiezingen, komend
weekeinde. Maar volgens minis
ter van Binnenlandse Zaken Pi-
sanu was ingrijpen uitgesteld in
verband met een gesprek tussen
demonstranten en de speciale re
geringscommissaris voor afval
in Napels. Catenacci.
Een compromis leek echter uit
gesloten. De vuilstort en -ver-
branding bij het dorp werd in
1999 wegens milieuoverlast ge
sloten. Volgens Catenacci was
heropening mogelijk door tech
nische verbeteringen. „Als we
deze vuilstort sluiten blijft het
afval op straat liggen. Is dat wat
de bewoners willen?"
Maar actieleidster Rosetta Spro-
viero bleef bij de eis tot onmid
dellijke sluiting. Zij bood haar
verontschuldigingen aan voor
de veroorzaakte chaos, maar
voegde daar aan toe dat het 've
le malen erger is dat onze kinde
ren kankerpatiënten worden en
de natuur wordt vernield'.
Maffia
De afvalverwerking in de regio
is al jaren een enorm probleem.
De Napolitaanse maffia contro
leert de vuilophaal en -verwer
king en verdient miljoenen aan
illegale stort, ook van industri
eel afval uit het noorden. Dooi
de invloed van de maffia komt
van afvalscheiding niets te
recht, wat het milieuprobleem
verergert. In hun pogingen om
het probleem onder de knie te
krijgen met verbrandings- en
verwerkingsinstallaties worden
de autoriteiten echter in de wie
len gereden door milieuorganisa
ties en de burgers. Volgens mi
lieuminister Montecorvino zijn
er ook criminele elementen bij
het verzet betrokken. GPD
door Cees van Zweeden
CAVTAT - Boris Tadic, leider
van de Democratische Partij,
wordt de nieuwe president van
Servië. Tot opluchting van het
westen versloeg de 46-jarige Ta
dic de ultranationalist Tomislav
Nikolic. Tadic kreeg volgens de
eerste voorspellingen 53,5 pro
cent van de stemmen, ruim acht
procent meer dan Nikolic.
Met Tadic heeft Servië voor het
eerst in anderhalf jaar weer een
president. Eind 2002 trad de
toenmalige president Milutino-
vic af om zich in Den Haag voor
het oorlogstribunaal te verant
woorden. Sindsdien zat Servië
zonder staatshoofd. Drie pogin
gen een opvolger te kiezen mis
lukten door een te lage op
komst.
Met de verkiezing van Tadic
lijkt de gematigd nationalisti
sche regering van premier Kost
unica voorlopig gered. Een van
de coalitiepartners, G17, had
aangekondigd het kabinet te la
ten vallen als Nikolic wint.
Tadic is de aanvoerder van een
partij die voorheen werd geleid
door Zoran Djindjic. Als pre
mier zette Djindjic in 2001
ex-president Milosevic op het
vliegtuig naar Den Haag. Dat
kwam hem te staan op het gram
schap van de huidige premier
Kostunica. De ruzie tussen Dj
indjic en Kostunica maakte Ser
vië jarenlang vrijwel onbestuur
baar.
Heksenjacht
Nadat Djindjic in maart vorig
jaar was vermoord, liep het con
flict tussen diens Democrati
sche Partij en Kostunica nog ver
der op. Kostunica betichtte de
opvolgers van Djindjic ervan de
moord te hebben aangegrepen
voor een heksenjacht op hun po
litieke tegenstanders. Meer dan
11.000 verdachten werden in de
weken na de moord gearres
teerd.
Vorig jaar won Kostunica de
parlementsverkiezingen, en for
meerde een fragiele regering
zonder steun van de Democrati
sche Partij. De zege van Tadic
opent echter de weg naar een
verzoening. Tadic, die begin dit
jaar partijleider werd, wordt
door Kostunica gezien als het
aanvaardbare gezicht van de De
mocraten. GPD
volgens een VN-woord voerder
gewond, van wie vier ernstig.
De bom was verborgen in de bus
waarin de Afghaanse vrouwen
zaten en explodeerde toen ze in
de stad Jalalabad onderweg wa
ren een plaats waar kiezers zich
kunnen registreren voor de alge
mene en presidentsverkiezingen
in september.
van onze redactie buitenland
KABOEL - Taliban-strijders
hebben in Afghanistan zestien
burgers ontvoerd en vermoord,
omdat ze een kiezerspas bij zich
droegen voor de verkiezingen in
september.
Dat heeft een woordvoerder van
het district Khas Uruzgan giste
ren gemeld. De rebellen hielden
een bus met zeventien inzitten
den aan en namen ze mee naar
de nabijgelegen provincie Za-
bul. Daar moesten ze laten zien
of ze een kiezerspas hadden. De
enige die een dergelijke identifi
catie niet bezat, overleefde het
incident.
Twee vrouwelijke VN-medewer-
kers die in Afghanistan hielpen
bij de organisatie van de verkie
zingen, zijn zaterdag om het le
ven gekomen door een bomaan
slag. Ook een kind van een van
de vrouwen werd gedood. Zeven
tien andere vrouwen raakten
Navo
De Navo beslist naar verwach
ting de komende week tijdens
een top in de Turkse stad Istan
boel om de 6400 vredesmilitai-
ren in Afghanistan de leiding te
geven over vier of vijf teams van
burgers en militairen in het
noorden van het land. Zo'n 1200
manschappen worden ingezet
bij de verkiezingen.
De Verenigde Naties en de rege
ring in Kabul hebben echter be
rekend dat zeker 5000 militai
ren moeten worden ingezet om
de veiligheid te garanderen.
ANP/RTR/AFP
