De boosheid is toegenomen
•ze
Salvador Dali in Raadskelder
Nazomerfestival op veel locaties
17
[aad van State
jndt dak van
indbouwloods
ok te rood
Preventielessen zonder politie
Extra geld riolering buitengebied
Geld voor oorlogsdocumentaire
Statiegeldflessen spekken goed doel
kunst
zaterdag 26 juni 2004
nrHarmen van der Werf
JOLEN - Rood is misschien
een mooie kleur, maar niet
ureen dak van een landbouw-
ads aan de Postweg, op het
Thoolse platteland, vond
gemeente Tholen. Tot in hoog-
'instantie, bij de Raad van
jte ih Den Haag, is Tholen
arover deze week in het gelijk
ileld.
rechtbank in Middelburg
>j zich ook al over de kwestie
oogen en was het gemeentebe-
ur gevolgd.
ar", vertelt M. van Oor-
it. eigenaar van de loods,
vonden dat ons om-echt was
agedaan. De gemeente had al-
aangegeven dat wij de
'steenrood' moesten ge-
ïken voor de dakbedekking,
nder een kleurnummer op te
De akkerbouwer be-
»t in hoger beroep te gaan bij
van State.
It hij daar opnieuw in het on-
flijk is gesteld, noemt hij 'jam-
ir' Hij had anders van de ge-
?nte een schadevergoeding
urnen eisen. Want het dak
ïfthij al laten overschilderen,
maart.
in Oorschot hing een dwang
hoven het hoofd van 7500
aoper week, oplopend tot een
iximum van 75.000 euro.
fet was geen grapje meer."
overschilderen kostte
iDOOeuro.
aai
fende van het geld", vindt
aOorschot nog steeds, „zeker
ïlat wij en onze architect
it na het overschilderen min-
r positieve reacties kregen,
ithet dak er zo saai, zo dof uit-
.tmaar ja, de gemeente denkt
Branders over. En wat doe je
Je moet op een gegeven mo
at gewoon verder met je be-
ijf"
ulgens de Raad van State was
eerst gebruikte kleur 'accent
niet in overeenstemming
de bouwvergunning. De
had 'terracotta' of 'steen-
cd' moeten zijn en daarvan
;kt 'accent red' duidelijk af,
is het Haagse rechtscollege.
TERNEUZEN - Het Terneuzense PvdA-gemeenteraads-
lid M. de Regt in Terneuzen vindt het 'onbegrijpelijk en
betreurenswaardig' dat de politie niet langer meewerkt
aan schooladoptieplannen. Juist de lessen van agenten
kunnen er voor zorgen dat jongeren later niet op het slech
te pad belanden.
„Op het belang van preventie wordt altijd de nadruk ge
legd. Dan kun je nou toch niet zomaar stoppen met zo'n
project", stelde De Regt tijdens de rondvraag van de
raadsvergadering.
Wethouder C. Liefting voelde met de Axelse schooldirec
teur mee. Maar ook de politie zit krap in de financiële
middelen en moet prioriteiten stellen.
Landelijk zijn er overigens inmiddels 'pragmatische' alter
natieven gevonden om schooladoptieplannen uit te blij
ven voeren. „Een beroep op Halt en de ZCAD kan uit
komst brengen. Dat soort instellingen heeft, campagnes
die speciaal op de jeugd zijn gericht en ook prima wer
ken."
TERNEUZEN - De gemeente Terneuzen trekt bijna
400.000 euro extra uit voor het aansluiten van dertien wo
ningen in het buitengebied op het gemeentelijk riolerings
systeem.
In het kader van de nieuwe Wet Milieubeheer is de ge
meente verplicht om woningen in het buitengebied waar
voor geen provinciale ontheffing is verleend aan te slui
ten om het bestaande rioleringssysteem,
De werken moeten voor 31 oktober worden uitgevoerd.
Voor de operatie had de gemeente al ruim een half mil
joen euro gereserveerd.
Dit bedrag is niet toereikend. De raad wordt gevraagd
een extra krediet van bijna vier ton beschikbaar te stel
len.
SLUIS - De gemeente Sluis draagt duizend euro als waar
deringssubsidie bij in de kosten voor de televisiedocumen
taire Bataljon Zeeland.
Dit bataljon was in de maanden direct na de Tweede We
reldoorlog actief met zogenaamde achterhoedetaken. Ook
in het na-oorlogse Indië was dit onderdeel werkzaam. De
documentaire schetst de gang van zaken van het bataljon
binnen een historisch kader.
De documentaire zal worden vertoond via Omroep Zee
land en filmfestivals. De totale productiekosten bedragen
159.000 euro.
HEINKENSZAND - Tijdens de Schoolsport Olympiade
in Heinkenszand is door de kinderen van alle Borselse ba
sisscholen 217 euro bij elkaar gebracht voor het goede
doel.
De leerlingen was gevraagd om van thuis lege statiegeld-
flessen mee te brengen, wat uiteindelijk bijna negenhon
derd flessen opleverde.
Het geld wordt door ICCO, een landelijke stichting voor
ontwikkelingssamenwerking verdrievoudigd en gaat naai
de Stichting Tio Loiro. Deze stichting organiseert onder
meer straatspeelprojecten in achterstandswijken in Brazi
lië.
^Ernstjan Rozendaal
©DELBURG - Het program
ma van het Zeeland Nazomer
festival (ZNF) is rond. Maan-
maakt de organisatie via
W festivalbrochure en de eigen
bekend wat er - naast de
rote producties in verschillen-
e regio's - van 30 augustus tot
"met 12 september geprogram
meerd is rond het Abdijplein in
Ndelburg. „Dal hebben we
jaar uitgebouwd tot een vol-
«aardig muziekfestival", zegt
Wistiek leider Alex Mallems.
fct ZNF is erin geslaagd grote
te strikken op het gebied
popmuziek en jazz. Naast
«concert van Blof en Femi Ku-
^°P 31 augustus (waarover de
"C al eerder berichtte) sprin-
pïop het gebied van de popmu-
vooral de namen Gorki (2
Novastar (3 sept) en
®overphonic (4 sept) in het
De Nederlandstalige band
wrid is m België net zo succes-
tol als Blof in Nederland, het
-euwe album Another lonely
van de formatie Novastar
Knd Nederlander Joost Zwee
ds staat hoog in de Belgische
Pjsten en Iiooverphonic be-
'flort tot de succesvolste Bel
gische groepen van de laatste ja
ren Voor het concert Sit down
and listen dat Hooverphonic op
het Abdijplein verzorgt, is de
groep uitgebreid met een strij
kersensemble.
Uit Nederland komt Stuur-
baard Bakkebaard (8 sept), een
veelgeprezen groep die rammel
blues maakt a la Tom Waits. De
in Gent woonachtige Portori-
caanse zanger Gabriel Rios,
wiens debuutalbum Ghost Boy
in België enthousiast is ont
haald, zorgt voor pop met een
flinke dosis salsa (1 sept). Voor
het eerst zit in de programme
ring van het ZNF-festivalhart
ook klezmer, gespeeld door de
Antwerpse formatie Klezmic-
noiz (9 sept>. De accordeon staat
centraal bij Papillon met onder
anderen Jean Corti, de accordeo
nist van Jacques Brei (12 sept).
Legendarisch
De toppers uit de Belgische jazz
spelen zaterdag 11 september.
Dan maakt zowel mondharmoni
cavirtuoos Toots Thielemans als
gitarist Philippe Catherine als
het Brussels Jazz Orchestra zijn
opwachting op het Abdijplein.
Nederlands beste jazztrompet-
tist Eric Vloeimans brengt met
het Rosa Ensemble, acteur Hans
Dagelet en gitarist Jeroen Kim
man een programma met blues
en poëzie rond de legendarische
Captain Beefheart (7 sept). Het
Belgische duo Les Messieurs
speelt electrojazz (3 sept) en de
Duitse Lisselote Kunkel geeft
een jazzconcert op het orgel van
de Nieuwe Kerk (4 sept).
Net als vorig jaar begeleidt de
ZNF-Festivalband als voorpro
gramma op verschillende avon
den jong Zeeuws talent. Het pro
gramma Made on earth (6 sept,
Nieuwe Kerk) draait om moder
ne dans, Luna en Alta Mar
brengt een show met flamenco
(10 sept). Het Zeeuws Orkest
geeft 10 september op het Abdij-
plein een concert met populaire
klassieke muziek onder de noe
mer Musica Espanol.
Zoals altijd is het Abdijplcin tij
dens het nazomerfestival een po
dium voor beeldende kunst. De
Middelburgse kunstenaar Piel
Dieleman heeft een installatie
ontworpen waarin de Vlaamse
actrice Chris Thys de theatermo
noloog Beeldbeschrijving van
Heiner Müller opvoert (6 t/m 11
sept). Kunstenaar Bei Ning uit
Kloetinge heeft een videomonta
ge gemaakt die deel uitmaakt
van de muzikale voorstelling El
Camino de Santiago (6 sept).
Verder staan kindervoorstellin
gen, een meezingprogramma en
lezingen gepland. De fanfare
Banda Azufaifo, die optreedt in
muziektenten in Vlissingen, Nis-
se, Wemeldinge, Tholen, Krab-
bendijke en Zuiddorpe, verzorgt
30 augustus de muzikale ope
ning van het festival. De offi
ciële opening wordt verricht
door staatssecretaris Medy van
der Laan (D66 cultuur).
Poel bos
Zoals eerder gemeld wordt aan
de Westkappelse zeedijk de ope
ra Sweetheart come opgevoerd,
zijn praathuisjes in Arnemui-
den, Bruinisse en Paal het decor
van de dialoog De Eendvaria-
ties, wordt in IJzendijke het spe
ciaal voor het ZNF geschreven
stuk De Oranje Kasuaris opge
voerd en bewerkt Het Muziek
Lod de succesvoorstelling Diep
in het bos tot locatievoorstelling
in het Poelbos in Goes.
Mallems: „Nog nooit hebben we
een editie gemaakt die zich op
zoveel plekken in Zeeland af
speelt en nog nooit is het totale
programma zo divers geweest."
Vanaf maandag verspreidt het
ZNF de brochure Minizine en is
informatie te vinden op de site
www.nazomerfestival.nl.
door Ernst Jan Rozendaal
SLUIS - Het is dit jaar een eeuw geleden
dat de Spaanse kunstenaar Salvador Dali
(overleden in 1989) werd geboren. Dat
wordt ook in Sluis herdacht, met een exposi
tie die vandaag begint in de Raadskelder. In
Sluis?
Een balletje kan raar rollen. Het ligt niet
voor de hand dat werk van de wereldbe
roemde Dali wordt geëxposeerd in Sluis.
Dat het nu toch gebeurt, komt door de con
tacten die twee jaar geleden zijn aange
knoopt met de Antwerpse kunsthandel en
galerie Bemart. Die verzorgde eerder in
Sluis exposities van Comeille en Herman
Brood.
„Wij werken niet zo vaak mee aan tentoon
stellingen buiten Antwerpen", zegt eige
naar Bernard Van Dyck. „Er is een aantal
redenen om het in Sluis wel te doen. Ten eer
ste is dit een geschikte ruimte, waar veel
werk kan worden getoond. Daarbij komt
dat de samenwerking bij de expositie van
Comeille ons zeer goed is bevallen. Het
komt vaak voor dat we na een tentoonstel
ling een heel gedoe krijgen met een galerie
om de financiën. Dat is hier niet het geval.
De Raadskelder wil ook niet vijftig of zestig
procent van de opbrengst, maar twintig,
waardoor het voor ons aantrekkelijk is om
op locatie te gaan zitten. En niet toevallig is
dat in Zeeuws-Vlaanderen. Dat is toch een
beetje het achterland van Antwerpen. Wij
verwachten dat pubhek dat hier 's zomers
een expositie van Comeille of Dali bezoekt
later in het jaar wellicht bij onze galerie in
Antwerpen langskomt."
Geen topwerken
Op de verkoopexpositie in Sluis zijn uiter
aard niet Dali's topwerken te zien. Die be
vinden zich in musea en particuliere collec
ties. En komt een van zijn bekende surrea
listische werken te koop, dan zal dat in Lon
den of New York zijn, tegen prijzen die een
normale sterveling niet kan opbrengen.
In Sluis zijn grafische werken en beelden te
zien, alle geihaakt in oplagen van tweehon
derdvijftig tot driehonderdvijftig exempla
ren. Op één na zijn alle werken wel tijdens
Dali's leven gedrukt of gegoten. Die ene is
om te laten zien dat er verschillen bestaan
tussen een echte Dali en een echte Dali.
„Met de originele etsplaten, de houtsnedes
of de mallen van Dali zijn er na zijn dood
nog flink wat afdrukken gemaakt", ver
klaart Bernard. „Dat is gebeurd door de
rechthebbenden en het wordt keurig op de
afdrukken vermeld. Daar is dus niets ille
gaals aan. Maar uiteraard*zijn zulke werken
niet voorzien van een handtekening. We la
ten er hier een zien. Je zou het bijna een pos
ter kunnen noemen. Er is een duidelijk ver
schil met het overige werk dat we tonen. We
hebben wat houtsnedes met een gestempel
de signatuur, maar verder overwegend wer
ken met een handgeschreven signatuur. Het
is het wat onbekendere grafische werk,
maar kwalitatief zeer goed. Dat laatste is
Een beeld van een gesmolten klok en enkele van de grafische werken van Dali die in Sluis
zijn te bewonderen. foto Wim Kooyman
voor ons een voorwaarde. Omdat het wat
minder bekend werk is, is het ook nog be
taalbaar."
De prijzen van het grafische werk variëren
in Sluis van zeshonderd euro voor een hout
snede met gestempelde handtekening tot ze
venduizend euro voor een op lamsvel ge
drukte ets.
Veel werken komen uit series waarin Dali
taferelen verbeeldde uit De goddelijke ko
medie van Dante, Gargantua en Pantagruel
van Rabelais, de bijbel en de mythe van de
Graal. Natuurlijk onbreken de typerende
surrealistische voorstellingen niet, maar
vooral in de etsen is duidelijk dat Dali ook
onder invloed stond van klassieke voorgan
gers als Rembrandt en Rubens. Er is een'vi
trine met Limogesporselein en door de ruim
te verspreid staan merkwaardige beelden
van vrouwen met laden in hun buik, een
slak met vleugels en natuurlijk een gesmol
ten klok.
Van weinig kunstenaars zijn zoveel valse
werken in omloop als van Dali. Bernard
steekt veel tijd in de controle van werken
die hem worden aangeboden en die hij te
koop aanbiedt „Het oeuvre van Dali is
nauwkeurig beschreven. Ik zoek alle wer
ken op in de literatuur en kijk dan of zaken
als de papiersoort, de afmetingen en de sig
natuur kloppen. Uiteraard let ik ook goed
op, wie mij een werk van Dali aanbiedt
Veel van deze werken komen rechtstreeks
van uitgevers waarmee Dali werkte."
Expositie: Salvador Dali, t/m 15 augustus in
De Raadskelder in Sluis, opening vanmiddag
om 16.00 uur. Open za t/m woe van 14.00-1 <>0
uur.
tal mensen." Na een aantal incidenten,
zoals een gijzeling in de rechtbank van
Almelo en een schietpartij in de recht
bank van Arnhem, werd vorig jaar dui
delijk dat rechtbanken beter beveiligd
moesten worden. Niet alleen in het be
lang van rechters en officieren van justi
tie, aldus Van Dijke. „Maar voor ieder
een, voor de medewerkers, voor de be
zoekers." Na die incidenten leek het of
het Rijk met geld over de brug zou ko
men voor de extra beveiliging. Maar dat
is niet gebeurd.
Van Dijke moest met zijn staf bepalen
waaraan ze prioriteit gaven: meer veilig
heid of meer zaken afwerken. Ze kozen
voor meer veiligheid. Dus voor extra ca
mera's, een detectiepoort en extra veilig
heidspersoneel.
Eind dit jaar wordt gekeken of al die
extra veiligheidsmaatregelen voldoen.
Uit de woorden van de rechtbankpresi
dent mag opgemaakt worden dat de de
tectiepoort noch de extra camera's ver
dwijnen. Er is zelfs behoefte aan een
scanstraat om de handbagage van ieder
een die binnenkomt te controleren. Nu
gebeurt dat nog handmatig, waarbij de
kans aanzienlijk is dat bijvoorbeeld een
weinig opvallende maar in potentie wel
gevaarlijke brievenopener over het
hoofd wordt gezien.
Poederbrieven
Sinds enige tijd wordt ook de post ge
controleerd vanwege de dreiging van
poederbrieven. Zo wordt alle risicovolle
post in een speciale kamer door ge
traind personeel geopend. Ook is er een
nieuwe toegangspas ingevoerd die door
alle medewerkers zichtbaar gedragen
moet worden. En medewerkers mogen
niet zomaar stukken op hun bureau la
ten liggen. Als ze de werkplek verlaten
moet het bureau schoon zijn. De pe's
van alle medewerkers zijn speciaal ge
programmeerd om te voorkomen dat an
deren gevoelige informatie kunnen le
zen. Als de toetsen enkele minuten niet
aangeraakt worden, valt de pc uit. Hers
tarten is alleen mogelijk na het invoe
ren van een serie inlogcodes. „En dat
kost allemaal tijd", aldus Van Dijke.
Tijd die bij de Middelburgse rechtbank
toch al kostbaar is wegens de grote
werkdruk. Zo is er het afgelopen jaar
bij de rechtbank op het gebied van toe
gankelijkheid heel wat veranderd, gééft
hij zelf aan. Bedachtzaam: „We hebben
geprobeerd in alle redelijkheid die
maatregelen te nemen die de veiligheid
en het gevoel van veiligheid vergroten."
door Emile Calon
Rechtbankpresident L. van Dijke
pakt een pen, drukt op het knopje
zodat ze schrijfklaar is, maakt van zijn
hand een vuist en wijst met de punt rich
ting zijn keel. „Kijk, nu is ze een wa
pen. Hiermee kan je iemand gijzelen."
Enkele ogenblikken later ontspant hij
zijn hand, legt de pen terug, laat zijn
schouders iets zakken in een ontwapen
de houding en vertelt dat absolute bevei
liging een illusie is. „Alle veiligheids
maatregelen zijn relatief."
Sinds een klein jaar staat er bij de en
tree van de Middelburgse rechtbank
een detectiepoort. Van Dijke geeft di
rect toe dat zo'n zeer opvallende poort
aan de ingang van een openbaar ge
bouw een drempel vormt. Uit oogpunt
van veiligheid is toch voor die maatre
gel gekozen. Dankzij die poort worden
er per dag gemiddeld zo'n vijf gevaarlij-
Beveiliging
ke voorwerpen bij bezoekers aangetrof
fen. ..Van messen tot breipennen en ge
reedschappen."
Van Dijke zegt met een enigszins cyni
sche ondertoon dat hij niet zo goed
snapt waarom mensen een hamer, een
Engelse sleutel of een koevoet meene
men naar de rechtbank. Het zijn echter
gereedschappen die zijn gevonden bij
bezoekers. Met de regelmaat van de
klok worden dankzij de detectiepoort
ook messen gevonden; variërend van
vrij onschuldige pennenmesjes tot ver
boden vlindermessen. Ook illegale bus
jes met pepperspray zijn aangetroffen.
Dat zijn allemaal voorwerpen die men
sen willens en wetens de rechtbank pro
beren binnen te krijgen. Het personeel
ziet ook geregeld bezoekers even rechts
omkeert maken als ze de detectiepoort
zien. Sarcastisch: „Die moeten blijk
baar nog even iets terug in de auto leg
gen."
De detectiepoort is de meest zichtbare
uiting van de betere beveiliging van de
Middelburgse rechtbank. Minder zicht
baar zijn de vele extra camera's in het
gebouw en de barrières in de rechtsza
len zelf. Die moeten voorkomen dat ver
dachten of bezoekers in een fractie van
tijd bij de rechter of officier van justitie
kunnen komen om hen te bedreigen met
bijvoorbeeld een pen.
Ook zitten er in de regel meer leden van
de parketpolitie bij rechtszaken dan en
kele jaren terug. Recent nog waren wel
geteld zes van deze bewakers aanwezig
toen Van Dijke als politierechter een
zaak tegen een Middelburgs echtpaar
behandelde. Hij zegt dat die zes hem
toch een zeker gevoel van veiligheid ga
ven. Wij leven niet meer in de maat
schappij waarin iedereen de achterdeur
laat openstaan, vervolgt Van Dijke. „Er
is een toegenomen boosheid bij een aan-
Rechtbankpresident Van Dijke passeert de detectiepoort, een van de beveiligings
maatregelen die de rechtbank heeft genomen. foto Ruben Oreel
looverphonic, één van de succesvolste Belgische bands van de laatste jaren, treedt op 4 september op in Middelburg. foto Kris Dewitte
