Navo leidt Iraaks leger op
Brazilië dwingt beëindiging
katoensubsidies door VS af
Kamer steunt
grondwet EU
Dodental Ingoesjetië loopt op
Ophef over foto's reservisten Israël
Bolkestein in de
bres voor Lubbers
Chauffeur van
/erongelukte
bus in bewaring
Vlaams Blok wil
allochtonen niet
meer wegsturen
Saoedi-Arabië
biedt militanten
amnestie aan
Saddam schreef brief aan dochter
Premier Allawi vraagt om hulp, niet om troepen
Tonnen voor
slachtoffers van
Mare Dutroux
België twijfelt aan nut stemplicht
Franse regering verbiedt homohaat
Drie jaar voor aanslag Marriott
Saarland verbiedt hoofddoek
Trouwlustigen opgelicht met bruid
donderdag 24 juni 2004
POITIERS - Eén van de twee
diauffeurs van de dinsdaga-
(und bij Poitiers verongelukte
jjarokkaanse bus is gisteren in
«zekerde bewaring gesteld,
[nee chauffeurs hebben het on-
)duk. dat elf mensen het leven
kostte, overleefd. Degene die
Khter het stuur zat, is er nog te
aan toe om te worden on
dervraagd.
Minister de Robien van Trans
it en de Marokkaanse ambas-
«lieur in Frankrijk hebben gis-
?ren de ruim dertig gewonden
laocht in het ziekenhuis van
Poitiers. Drie van hen zijn er
j aan toe. De bus was met
hoofdzakelijk Marokkanen on-
jerweg van Brussel naar Marok-
lo.
(her de oorzaak van het onge-
lukop rijksweg 10 even ten zui
len van Poitiers bestaan tegen-
re versies. Volgens kabi-
ïf Daniel Sarrazin van de
prefectuur (provinciehuis) van
leVienne zou de aanhanger van
ie bus zijn gekanteld toen een
rachtwagen de combinatie in-
Daardoor zou de bus
qn omgetrokken en kwam op
óp dak in de berm terecht.
Passagiers maken evenwel ge-
van een veel te hoge snel-
jjid van de bus - in noodweer
sstromende regen. ANP
BUSSEL - Het Vlaams Blok
ièrapt de extreemste passages
serallochtonen in zijn beginsel-
ifrklaring. De partij wil zo de
tas vergroten om mee te rege-
«n, meldde de partijtop giste-
in verscheidene Vlaamse
kranten.
Bet Vlaams Blok is recent ver-
mrdeeld wegens racisme. Vori-
jeweek is de partij opnieuw uit
sloten van de regeringsvor-
angin Vlaanderen.
3e nieuwe beginselverklaring
joet dit najaar ingaan. In de
jkst verdwijnt dan de passage
kt de meeste allochtonen terug
aoeten naar het land van her-
tomst. ANP
BAD - Koning Fahd van Sau-
fi-Arabië heeft terreurverdach
ten een maand gegeven om zich
te geven.
Moslimextremisten kunnen dan
tekenen op amnestie, zei kroon
prins Abdullah gisteren in een
rumens de vorst voorgelezen toe-
snaak op de Saudische staatste
levisie.
Wis genadig, en daarom ope
ten we voor de laatste maal de
fair naar de vergeving", aldus
i de facto heerser van het
tag-islamitische koninkrijk.
•Zij zullen worden behandeld
s Gods wet." Hij voegde
ssan toe dat wie zich niet over-
feft 'onverschrokken kracht en
awnkbare vastberadenheid'
ra de overheid tegemoet zal
«n. De toespraak leek gericht
lager geplaatse aanhangers
y het terreurnetwerk van de
Saidiër Osama bin Laden.
listen die al moorden heb-
r® gepleegd, moeten zich wel
Antwoorden voor de justitie,
iamitische terroristen begon
ia mei vorig jaar met een zelf
moordaanslag op een Westers
'ooncomplex een offensief te-
S® buitenlanders, overheidsge
geven en de olie-industrie in
Saudi-Arabië.
ien doodden extremisten
tenminste 85 burgers en politie
mannen. Vrijdag onthoofden zij
Amerikaanse gijzelaar.
töP/RTR/DPA
van onze redactie buitenland
WASHINGTON - De door de
Amerikanen gevangen genomen
Iraakse ex-president Saddam
Hoessein heeft in een brief aan
zijn dochter gezegd dat hij gees
telijk veerkrachtig is. Dat heeft
het Amerikaanse tijdschrift
Newsweek op zijn website ge
meld.
Het weekblad heeft gesproken
met Muhammed al Rushadan,
een van de twintig advocaten
die de familie van Saddam in de
arm heeft genomen. Rushadan
heeft Newsweek de brief ge
toond. Die is gericht 'aan mijn
dochter'.
Het bericht is bezorgd bij zijn
oudste dochter in Jordanië na
dat het internationale Rode
Kruis Saddam op 21 februari
had bezocht.
De brief lijkt het enige bericht
dat de ex-dictator heeft ver
stuurd sinds zijn aanhouding in
december. „Doe iedereen de
groeten", schrijft hij onder meer
aan zijn dochter.
De brief is sterk gecensureerd.
Van de veertien regels zijn er
negen zwart gemaakt, waardoor
er volgens de advocaat niet veel
van te begrijpen is. ANP
door Kees Bos
BRUSSEL - Het is vrijwel zeker
dat de Navo het Iraakse leger
gaat trainen en opleiden. Achter
de schermen hebben de Na-
vo-landen daar overeenstem
ming over bereikt.
Dat meldden gisteren Na-
vo-bronnen in Brussel. Een for
meel besluit is te verwachten op
de Navo-top die zondag in Istan-
boel begint. De Iraakse premier
Allawi heeft Navo-baas De
Hoop Scheffer per brief ge
vraagd om ook materiaal te stu
ren. Dit verzoek wordt waar
schijnlijk de komende weken in
behandeling genomen. De Vere
nigde Staten hadden aangedron
gen op een grotere rol van de Na
vo in Irak, als ondersteuning of
vervanging van het Amerikaan
se leger. De nieuwe Iraakse pre
mier heeft de Navo niet ge
vraagd om bepaalde gebieden te
gaan bewaken. Allawi weet dat
hij toch geen gehoor vindt voor
zo'n verzoek, aldus Navo-bron-
nen. Met name Duitsland en
Frankrijk hebben daar bezwaar
tegen.
De Navo kan de troepenmacht
in Afghanistan flink uitbreiden
dankzij de komst van Spaanse
militairen. Spanje zal de troe
penzending een van de komende
dagen bekendmaken.
Het besluit ligt gevoelig in Span
je. Moslimterroristen pleegden
11 maart een bloedige aanslag
in Madrid, waarna Spaanse mili
tairen halsoverkop uit Irak ver
trokken. De Navo is nu alleen
actief in de hoofdstad Kaboel.
Het bondgenootschap had
beloofd ook daarbuiten het land
te bewaken, maar vond daar
voor amper manschappen en
materiaal.
Nederland en België meldden
eerder dat zij 'vrijwel zeker'
extra manschappen naar Afgha-
nistan sturen. ANP
NAZRAN - Een Russische soldaat kijkt uit over de weg die naar de voormalige In-
goesjetische hoofdstad Nazran leidt. Zijn eenheid is overgeplaatst om de verdedi
ging van Nazran te versterken, nadat een grote groep Tsjetsjeense rebellen eerder
deze week een nachtelijke aanval uitvoerden op de stad in de Russische deelrepu
bliek. Het dodental als gevolg daarvan is opgelopen tot 92. Dat meldde het persbu
reau Itar-Tass gisteren op gezag van bronnen bij de regionale regering. Onder de
doden zijn 67 functionarissen van diverse Russische veiligheidsdiensten. De overi
ge slachtoffers zijn burgers. Ook minister van Binnenlandse Zaken Aboekar Kosto-
jev kwam om. De gevechten begonnen maandagavond toen zo'n tweehonderd strij
ders, vermoedelijk uit de aangrenzende Kaukasische deelrepublieken Tsjetsjenië
en Noord-Ossetië, in diverse steden regeringsgebouwen aanvielen. Het Russische
leger heeft versterkingen naar de Kaukasus gestuurd. foto Sergej Tsjirikov/EPA
AARLEN - Sabine Dardenne,
die ruim twee maanden in de
sekskelder van Mare Dutroux
heeft gezeten, krijgt 500.000 eu
ro schadevergoeding. Haar lotge
noot Laetitia Delhez, die korter
vast heeft gezeten, krijgt
300.000 euro.
Dat heeft de rechtbank in het
Belgische Aarlen gisteren beslo
ten, aldus de Vlaamse omroep
VRT.
De drie veroordeelden moeten
het geld betalen. Als die even
wel blut blijken, komt de vergoe
ding van een speciaal overheids-
fonds.
De vergoeding voor de nabe
staanden van andere slachtof
fers van Dutroux is nog niet be
kend.
Dutroux gaat in cassatie tegen
zijn levenslange gevangenis
straf. De raadsman van Dut
roux, Xavier Magnée, maakte
dat gisteren bekend. ANP
door Frans Lindenkamp
SAO PAULO - Een reus die niet
duldt op de knieën te zijn ge
bracht. Of is het gewoon je be
langen verdedigen die onder
vuur liggen? Voor de Verenigde
Staten lijkt dat laatste het ge
val.
Dezer dagen gaat Washington
in beroep tegen het bevel van de
Wereldhandelsorganisatie
(WTO) om met onmiddellijke in
gang de miljardensubsidies te
staken, die de VS jaarlijks ver
strekken aan him circa 25.000
katoenboeren. Het argument:
hun broodwinning staat op het
spel als de geldkraan dichtgaat.
De veroordeling van de VS door
de WTO is in Brazilië en andere
katoen producerende landen vol
op gevierd, en niet zonder re
den. Want het is voor het eerst
dat het uit 147 landen bestaan
de 'handelstribunaal' een land
bouwsubsidieregeling neer
haalt. De uitspraak kan ver
strekkende gevolgen hebben
voor het landbouwbeleid in veel
rijke industrielanden.
Brazilië maakte de kwestie twee
jaar geleden aanhangig bij de
WTO met het argument dat de
overmatige overheidssteun van
Washington Braziliaanse ka
toentelers de nek omdraait. Dui
zenden zijn door de jaren nood
gedwongen op andere gewassen
overgestapt omdat katoen niet
meer lonend is.
De Braziliaanse regering stelt
dat de Amerikaanse subsidies
de internationale katoenmarkt
verstoren. Buiten het verlies aan
arbeidsplaatsen loopt Brazilië
jaarlijks een miljard dollar aan
katoeninkomsten mis. Uit bere
keningen van Brasilia blijkt dat
Amerikaanse katoenboeren tus
sen 1991 en 2001 zestien miljard
euro aan overheidssteun hebben
opgestreken. Dankzij de gulle
handreiking van hun regering
kunnen zij ver onder de kost
prijs produceren. Met hun re
cordproducties zetten Ameri
kaanse katoentelers de interna
tionale katoenprijs elk jaar on
der zware druk.
Ergernis
Het hardnekkige verzet van het
rijke Westen tegen matiging van
de landbouwsubsidies vormt
een constante bron van ergernis
voor veel ontwikkelingslanden.
Zij zijn voor hun inkomsten en
afbetaling van de buitenlandse
schuld afhankelijk van de toe
gang voor hun landbouwproduc
ten tot de wereldmarkt. Veel
van deze landen - met name in
Latijns-Amerika - beperkten
vanaf 1990 onder Amerikaanse
druk hun importtarieven voor
hoogwaardige producten uit
Westen. Maar nu eenzelfde offer
op landbouwgebied van de VS
wordt gevraagd geeft Washing
ton niet thuis.
Maar de Amerikaanse minister
van Handel Zoellick laat zich
niet van de wijs brengen. „Ons
landbouwbeleid is afgestemd op
de regels van de WTO", liet hij
weten. Het beroep dat de rege
ring naar zijn zeggen zal aante
kenen is slechts een kwestie van
tijd.
Met de verkiezingen in aantocht
lijkt het de regering-Bush geen
slecht idee om de werkgelegen
heid in de katoensector te be
schermen. GPD
ïjQonze redactie buitenland
JERUZALEM - Het Israëlische
^erheeft gisteren vijf reservis-
"i verhoord die met anderen
tentoonstelling hebben inge-
«ht van foto's, waarop is te
hoe soldaten in Hebron op
Westoever wreedheden be-
tegenover Palestijnen.
en politie voerden dins-
^8 een inval uit in de tentoon-
imte. Daarbij werden
krantenknipsels en een
hdeoband waarop soldaten ge-
"""D over wreedheden in be-
jenomen
,,eerdan tachtig soldaten beslo-
tentoonstelling, getiteld
.stilzwijgen doorbroken', op
petten om te laten zien wat
«t dienen in de 'krankzinnige
|?«elijkheid' van Hebron met
Op de video vertellen
soldaten hoe ze langzaam veran
derden door de lange uren die ze
maakten, de spanning en de
angst. „Mij werd verteld dat een
achtjarig kind en een negentigja
rige vrouw in de eerste plaats en
vooral potentiële terroristen
zijn, dan Palestijnen, dan Ara
bieren en helemaal als laatste
mensen", zegt een soldaat op de
video. Een ander vertelt hoe hij
een Palestijns bruidspaar treiter
de en weer een ander hoe hij uit
verveling schrikgranaten naar
Palestijnse kinderen gooide.
Op de foto's, die de soldaten
maakten terwijl ze aan het werk
waren, zijn bijvoorbeeld Pales
tijnse kinderen te zien die sol
daatje spelen en elkaar fouille
ren en Palestijnse verdachten
die geblinddoekt en geboeid
langs de kant van een weg lig
gen, maar ook groepjes vrolijk
poserende soldaten.
De tentoonstelling, die wordt ge
houden in een galerie in Tel
Aviv, is al sinds begin juni open
en had aanvankelijk de goedkeu
ring van het leger. Het was niet
direct duidelijk waarom nu is in
gegrepen, maar een legerwoord-
voerder zei dat de samenstellers
van de tentoonstelling zich ken
nelijk in hun diensttijd schuldig
hebben gemaakt aan strafbare
feiten. Het onderzoek dat is inge
steld is volgens hem gebaseerd
op 'getuigenissen van betrokke
nen en ooggetuigen'.
Een van de organisatoren van
de tentoonstelling, Micha
Kurtz, noemde het ingrijpen
'bangmakerij'. AP
Een Israëlische soldaat bezoekt
de tentoonstelling 'Het stilzwij
gen doorbroken'.
foto Ariel Schalit/AP
BRUSSEL - De stemplicht in België staat op de helling.
Drie Kamerleden van de liberale VLD hebben voorge
steld de plicht af te schaffen, althans voor de landelijke
verkiezingen.
Wie wegblijft van de verkiezingen, krijgt toch al zo goed
als zeker geen straf. Het oorspronkelijke doel om de 'laag
geschoolde massa' in beweging te krijgen, is bovendien
niet langer geldig, betogen de leden in een voorstel.
Boze tongen beweren dat de VLD de stemplicht ook wil
afschaffen om het groeiende Vlaams Blok dwars te zitten.
Die zou veel stemmen krijgen van mensen die anders weg
blijven. ANP
PARIJS - De Franse regering heeft gisteren een wet goed
gekeurd die homohaat verbiedt. Volgens deze wet staat
op het aanzetten tot haat of geweld tegen iemand wegens
diens seksuele geaardheid een jaar celstraf en een boete
van 45.000 euro.
Eerder deze maand schorste de centrumrechtse regering
nog de burgemeester van Begles, nadat deze het eerste
Franse homopaar had getrouwd. President Chirac en mi
nister Perben van Justitie waren fel gekant tegen dit hu
welijk. Volgens Justitie had de burgemeester, die ook par
lementslid is voor de Franse Groenen, het tweetal niet mo
gen trouwen, omdat het niet in Begles woonde. ANP/AFP
JAKARTA - Een Indonesische rechtbank heeft gisteren
een moslimmilitant veroordeeld tot drie jaar gevangenis
straf voor zijn betrokkenheid bij de bomaanslag vorig
jaar augustus op het Marriott-hotel in Jakarta.
Daarbij kwamen twaalf mensen om, onder wie een Neder
landse bankier. Tegen hem was tien jaar geëist. Zowel de
verdachte als het OM gaat in beroep. Malikul Zurkoni
heeft volgens de rechtbank de explosieven geleverd aan
de vermeende bommenmaker Azahari. ANP/RTR
SAARBRÜCKEN - Saarland is sinds gisteren de derde
Duitse deelstaat waar leraressen op openbare scholen
geen hoofddoek mogen dragen.
Het parlement in de deelstaat stemde gisteren unaniem in
met het verbod. De hoofddoek is volgens de politici een re
ligieus en politiek symbool. Christelijke en joodse symbo
len blijven wel toegestaan op openbare scholen. AP
BOEKAREST - Drie Roemenen worden ervan verdacht
zestien Amerikanen te hebben opgelicht voor in totaal
zo'n 10.000 euro door een nep-huwelijksadvertentie op
een datingsite te plaatsen.
De advertentie, voorzien van een foto van het Roemeense
tienersterretje Andreea Balan, trok veel belangstelling.
Volgens de politie vroegen de drie de Amerikanen om
geld, zogenaamd voor reiskosten. De zaak kwam aan het
licht toen een 65-jarige man een klacht indiende bij de
Amerikaanse ambassade in Boekarest. De man had zo'n
1500 euro opgestuurd voor reiskosten, maar zijn aanstaan
de bruid kwam niet opdagen. AP
van onze redactie buitenland
DEN HAAG - Een ruime meer
derheid van de Tweede Kamer
kan zich vinden in het akkoord
dat de EU-leiders eind vorige
week hebben bereikt over een
Europese grondwet. CDA, VVD,
D66 en PvdA zullen de Neder
landse burgers adviseren voor te
stemmen in het referendum dat
over deze grondwet wordt ge
houden. GroenLinks moet daar
nog over nadenken. De overige
fracties komen waarschijnlijk
met een negatief stemadvies.
Dat bleek gisteren tijdens een
debat in de Tweede Kamer over
de grondwet. Daarin staat on
der meer dat de EU een vaste
voorzitter krijgt voor periodes
van 2,5 jaar, waardoor er een
einde komt aan het halfjaarlijks
wisselende voorzitterschap van
de unie. Ook komt er een Euro
pese minister van Buitenlandse
Zaken. Nederland heeft tijdens
de onderhandelingen in Brussel
niet alles binnengehaald wat
het gewild had, maar een Ka
mermeerderheid vindt het resul
taat toch voldoende. Dat geldt
ook voor de WD, die zich voor
af het hardst had opgesteld, al
heeft de liberale staatssecretaris
Nicolaï van Europese Zaken
daarvoor volgens ingewijden
langdurig moeten inpraten op
VVD-fractievoorzitter Van Aart-
sen.Premier Balkenende nam in
het debat krachtig afstand van
de kritiek dat Nederland op de
EU-top 'met de staart tussen de
benen is afgedropen'. Hij noem
de het akkoord 'zeer aanvaard
baar'. Vooral de verklaring in
de grondwet dat lidstaten in eco
nomisch goede tijden extra hun
best moeten doen om hun over
heidsfinanciën op orde te krij
gen stemt de premier tevreden.
Balkenende en minister Bot van
Buitenlandse Zaken zien het re
ferendum over de grondwet dan
ook met vertrouwen tegemoet.
Portugal en Spanje hebben ook
aangekondigd een referendum
te willen houden over de nieuwe
grondwet. AFP/Belga
van onze redactie buitenland
HILVERSUM - Eurocommissa
ris Frits Bolkestein neemt het
op voor Ruud Lubbers, tegen
wie bij de Verenigde Naties een
onderzoek loopt wegens ver
meende seksuele intimidatie.
Bolkestein vindt het 'eigenlijk
een affaire van niks', zegt hij in
een vraaggesprek met Studio
KRO Magazine dat zaterdag ver
schijnt.
„Maar voor Ruud Lubbers is het
beschadigend, of het nu waar is
of niet. De mensen zullen Lub
bers altijd blijven associëren
met billen en dat wens ik nie
mand toe", aldus de
oud-WD-leider.
Bolkestein: „Ik vind de me
vrouw die dit aan de grote klok
heeft gehangen buitengewoon
ongeëmancipeerd, want een
beetje geëmancipeerde vrouw
zou zich omdraaien, Lubbers
een douw geven en zeggen:
„Man, houd je handen thuis". Je
wacht niet vier maanden en
loopt dan met een beschuldigen
de vinger naar een of andere in
stantie." Het is overigens al en
kele weken stil rond het het inte-
griteitsbureau OIOS van de Ver
enigde Naties, dat onderzoek
doet naar aanleiding van een
klacht van een medewerker van
Lubbers.
Het is niet duidelijk wanneer
VN-baas Kofi Annan een knoop
doorhakt over de toekomst van
Lubbers als Hoge Commissaris
voor de Vluchtelingen van de
VN.
In het KRO-interview uit Bol
kestein kritiek op zijn opvolger
als WD-leider, Hans Dijkstal.
Diens uitlatingen over het asiel
beleid van minister Verdonk
van Vreemdelingenzaken noemt
hij 'vér beneden de maat'. Dat
de VVD haat zou zaaien onder
moslims vindt Bolkestein 'on
zin'. Eurocommissaris Bol
kestein noemt VVD-Tweede-Ka-
merlid Ayaan Hirsi Ali 'een bui
tengewoon moedige vrouw' en
de zaak waar zij voor strijd be
langrijk. ANP
