vaker
op
eigen
benen
r
Onderwijs
Het opmerkelijke van het gewone
Aardenburg week lang in teken van kunst en cultuur
Veelzijdige expositie over Noordzeekust
Nieuw spuitsysteem voor boeren
Beeld Puckey pas in 2005
Overlast vuile grasbermen
CDA verontrust over mosselsector
Aanhouding na klap in gezicht
Schoolbestuur
krbara Jean registreert met haar fototoestel wat ze vindt om de hoek en exposeert die kiekjes nu in de\Villem3. foto Ruben Oreel
Werk van Barbara Jean en Roger Claessens in deWillem3
fcorErnst Jan Rozendaal
N-ISSINGEN - De Middelburg-
kunstenares Barbara Jean re-
[pstreert met haar fototoestel
[wtze vindt om de hoek. De Bel-
psche kunstenaar Roger Claes-
i^ns filmt mensen uit verre cul
ten die bij ons om de hoek
inkomen wonen. Beiden expo-
Wen hun werk in kunstcen-
tom deWillem3 in Vlissingen.
Oef zei Winnetoef en hij ver
been tevoorschijn!' luidt de
raadselachtige motto van Jeans
'"Positie. Behalve in het Neder
lands heeft de uit Amerika af
komstige kunstenares de spreuk
°°k in het Engels op de muur
de expositieruimte geschre
id 'Ugh said Winnetugh and
«te disappeared at once!'
Op de muur had ze genoeg ruim-
te> want daar zijn haar foto's
wet opgehangen. Ze hangen alle
"lerentwintig vrij in de ruimte,
bot publiek kan er tussendoor lo
pen.
Oe verwijzing naar Winnetoe
zou te maken kunnen hebben
net de airbrush van een indiaan
op een caravan, door Jean gefo
tografeerd. De indiaan kijkt
boos tegen de rijrichting in, zo
dat Jean de foto 'Look back in
anger' heeft genoemd, een titel
die ook nog op andere manieren
kan worden geïnterpreteerd. Zo
wel het beeld van Winnetoe als
dat van de caravan keert in de
tentoonstelling terug. Winnetoe
als een soort logo, de caravan op
een foto getiteld 'The tyred com-
tessa'. Daarop is een oude cara
van te zien, van het type comtes-
sa, die te koop wordt aangebo
den. De titel is geen schrijffout.
Jean speelt graag met betekenis
sen.
De dubbelzinnigheid van haar ti
tels zit ook in de foto's. Jean
heeft oog voor het absurde, het
ongewone en het poëtische in on
ze alledaagse werkelijkheid.
Dat is wat ze vastlegt. 'Narcis
sus' heet een hond aan de water
kant. 'Oasis' is de titel van een
foto van een op straatstenen ge
plaatste bloempot met nepplant
die zelfs door slakken voor echt
is aangezien. Jean attendeert
haar publiek op de opmerkelij
ke kanten van het gewone en
leert het daardoor anders kij
ken.
Claessens richt zijn lens juist op
mensen die in onze samenleving
door velen als afwijkend wor
den beschouwd: vluchtelingen.
In deWillem3 toont hij vier
films. De korte video's 'Lach
mensen' en 'Grapmensen' horen
bij elkaar. De ene film toont la
chende mensen zonder dat dui
delijk is_ waarom ze lachen, in
het andere vertellen diezelfde
mensen een mop of grappige
anekdote. Mensen kunnen een
verschillend gevoel voor humor
hebben maar de lach is univer
seel, lijkt de boodschap. Ook de
films 'People' en 'Strangers in
paradise' gaan over wat mensen
uit verschillende culturen ge
meen hebben. De zwart-witfilm
'People' toont een poëtisch spel
tussen een blanke vrouw en een
zwarte man.
Met eenvoudige middelen laat
Claessens zien dat kleur er niet
toe doet. 'Strangers in paradise'
toont vluchtelingen in Claessens
woonplaats Mol. Hij roept de
vraag op waarin ze van ons ver
schillen. Hij geeft ook het ant
woord: 'Van klimaat, niet van in
borst veranderen zij die de zee
overgaan.' Zonder in moralisme
te vervallen, laat Claessens zich
kennen als een maatschappelijk
betrokken kunstenaar.
Expositie Barbara Jean en Roper
Claessens, t/m 11 juli in deWil-
lem.3 in Vlissingen, open do tlm zo
van 12-17 uur.
Uitgangspunt van de expositie
is het Duitse waddeneilandje
Föhr, dat opvallend veel over
eenkomsten heeft met Walche
ren. Directeur van het Muzeeum
Wilbert Weber: „Ten eerste is
het licht en de lucht ongeveer
hetzelfde op de beide eilanden.
Dat heeft waarschijnlijk met
een bepaalde luchtstroom te ma
ken.
Op de tweede plaats is er een so
ciale overeenkomst: de mentali
teit op Walcheren is nog steeds
overeenkomstig met die van
Föhr. De eilanden lijken op el
kaar. Op één schilderij zie je bij
voorbeeld een typisch interieur,
zoals je dat ziet op Föhr, waar
bij je kunt denken, dat het zo
een interieur uit Walcheren had
kunnen zijn. En het typisch
Zeeuwse licht komt dus alleen
ook op Föhr voor. Ik vind het ei
genlijk wel humor!
Belangrijk thema is het zoge
naamde 'eilanddenken'. Weber:
„Typisch voor de eilandbewo
ners is, dat ze het eiland aan de
ene kant als geborgen ervaren,
maar aan de andere kant dat zij
dat eiland ook graag verlaten.
'Kliffen van Helgoland' door Charles Hoguet (1856, olieverf op doek), te zien in het Muzeeum in Vlissin
gen. foto Lex de Meester
door René van Stee
AARDENBURG - De culturele
week Aardenburgse Zomerkun-
sten staat vanaf morgentot en
met 4 juli bol van de activitei
ten. Het evenement kent een ge
varieerd programma met mu
ziek, beeldende kunst, poëzie, li
teratuur en geschiedenis.
De opening staat vrijdag in het
teken van een kennismaking
met het leven van de Hugenoten
die rond 1750 in de streek leef
den. Het gaat om het historische
schouwspel 'Het kistje van Hen-
nequin', geschreven en geregis
seerd door Jan van Rijthoven,
dat vanaf 19.00 uur wordt opge
voerd bij de Sint Baafskerk.
Zaterdag begint om 11.00 uur
de beeldenroute langs tuinen,
woningen, monumenten en open
bare gebouwen. Behalve klassie
ke sculpturen wordt er ook ei
gentijds werk tentoongesteld.
Tegelijkertijd is de start van de
schilderijenroute langs kerken,
galerieën en andere locaties. Zo
hangen in de doopsgezinde kerk
werken van Mieke Peters en in
het poortwachtershuis schilde
rijen van André Honnay. Verder
is er een keur aan werk te be
wonderen van schilders uit
Oost-Europa.
Ook beginnen zaterdag de poë-
zieroutes met rondleidingen
(met voordracht) langs onder
meer de gedichtenroute De Rei
ziger en de Petronella Moens om
megang, vernoemd naar de acht-
tiende-eeuwse schrijfster en
dichteres die tot 1792 in Aarden
burg woonde. De beelden-, schil
derijen- en poëzieroutes zijn da
gelijks te bezoeken tot en met
zondag 4 juli.
Zondagmiddag is er vanaf 14.00
uur een concert van jong talent
in Hotel Aardenburg. Liefheb
bers van orgelmuziek kunnen
bijna dagelijks terecht in een
van de kerkgebouwen in de Kik-
kerstad. Om 20.00 uur begint in
de Sint Baafskerk een concert
van diverse koren.
Maandag 28 juni staat Galerie
Griffioen van 9.00 tot 16.00 uur
in het teken van het jeugd-poë-
zieproject 'Sprekende Stenen'
(ook op woendag 30 juni van
9.00 tot 12.00 uur). Dit onder
deel vormt het opstapje tot de
'Dag van de Poëzie' op woens
dag. 's Avonds van acht tot tien
is het in de kerk van de H. Ma
ria Hemelvaart open dichthuis
met voordrachten van dichters
en musici uit Nederland en Bel
gië. Donderdag begint om 19.30
uur in de Sint Baafskerk het
jeugdproject 'Heldendans en hel
dendichten', waarbij een
(dans)voorstelling wordt ver
zorgd.
Het Zeeuws Orkest geeft op za
terdag 3 juli vanaf 20.00 uur een
zomerconcert in de Sint Baafs
kerk, Voorafgaand aan de slot
bijeenkomst voor alle deelne
mers is er op zondag 4 juli vanaf
10.00 uur een oecumische dienst
in de Sint Baafskerk.
donderdag 24 juni 2004 15
GOES - Het waterschap Zeeuwse Eilanden heeft besloten
dat agrariërs het driftarme spuitpakket Slapduk voor
taan mogen gebruiken. LTO Nederland had hiertoe een
verzoek ingediend.
Door gebruik van het van oorsprong Zweedse systeem
kunnen boeren meer van hun land gebruiken. Het bestrij
dingsmiddel wordt vlak boven het gewas bespoten en
daardoor vindt minder verstuiving plaats. Zodoende kan
de teeltvrije zone langs sloten worden teruggebracht van
1,50 naar 1 meter. Het Slapduksysteem wordt vandaag ge
demonstreerd tijdens de open dag van proefboerderij De
Rusthoeve in Colijnsplaat.
TERNEUZEN - Het bronzen beeld van Thom Puckey, dat
in 1996 door de raad van Temeuzen werd uitgekozen als
kunstwerk dat bij het nieuwe stadskantoor moest worden
geplaatst, zal niet eerder dan volgend jaar in Temeuzen
arriveren.
Burgemeester en wethouders van Terneuzen stellen in de
bestuursrapportage aan de raad dat plaatsing van het
enorme beeld in het laatste kwartaal van dit jaar als niet
haalbaar moet worden beschouwd. Het vijf meter hoge en
bijna vier meter brede beeld zou voor het stadhuis aan de
Scheldeboulevard moeten worden geplaatst, maar de in
stallatie is al diverse malen om verschillende redenen uit
gesteld.
BURGH-HAAMSTEDE - Bewoners van de Burghseweg
in Burgh-Haamstede hebben overlast van de bermen. Het
onkruid in de taluds langs de wegkant tiert welig, met als
gevolg dat de zaden in de voortuinen terrecht komen. Vijf
gedupeerde omwonenden dringen er in een brief aan bur
gemeester en wethouders van Schouwen-Duiveland op
aan de bermen zo vlug mogelijk te laten maaien. Het colle
ge beraadt zich nog over eeh juiste afhandeling van de
kwestie.
ZIERIKZEE - CDA-Schouwen-Duiveland heeft er bij de
vaste kamercommissie van Landbouw, Natuur en Voedsel
kwaliteit (LNV) op aangedrongen het rapport van de com
missie Meijer 'Ruimte voor de Wadden' niet ongewijzigd
over te nemen.
Het CDA vindt dat de schelpdiersector te weinig tijd
krijgt voor de gewenste verduurzaming van de sector.
Ook is de fractie van mening dat de schelpdiersector te
weinig ruimte dreigt te krijgen door sluiting van gronden
ten behoeve van grotere voedselrecerves voor de vogels.
Verder wensen de christen-democraten de discussie over
gaswinning in de Waddenzee los te koppelen van de dis
cussie over de schelpdiersector.
GOES - In een horecagelegenheid in het centrum van
Goes is dinsdagavond laat een 22-jarige Middelburger
aangehouden. Hij zou een 21-jarige man uit Halsteren in
zijn gezicht hebben geslagen. De man mocht na verhoor
op het politiebureau weer naar huis.
door Marianne van de Polder
GOES - Waarom is Zeeland
toch zo populair bij Duitsers?
Misschien omdat het Zeeuwse
landschap herkenning bij hen
oproept. Bepaalde kunstwerken
hebben een steentje bijgedragen
aan het beeld, dat Duitsers van
Nederland hebben. In de exposi
tie 'Noordzeekusten 1830-1930,
gezien door de ogen van schil
ders uit Denemarken, Duits
land, Nederland, Noorwegen en
Zweden', te zien in het Mu
zeeum in Vlissingen, zijn dat
soort bepalende werken te zien.
Ze zijn reislustig en staan open
voor invloeden van buitenaf."
Het is eigenlijk toeval dat de di
recteur erachter is gekomen dat
Walcheren een soort kloon
heeft. Degene die was ingescha
keld om te zoeken naar kunst
werken voor het nog op te rich
ten museum in Föhr, kende het
Muzeeum. Het was via dit con
tact dat het idee werd geboren
een deel van de collectie, die be
stemd is voor het nieuwe Duitse
museum, tijdelijk in het Vlissing-
se museum onder te brengen als
tentoonstelling.
Weber: „Via de expositie wan
del je als het ware van Noorwe
gen via Denemarken en Duits
land naar Nederland. De kusten
vormen de rode draad. Je kunt
verder heel goed zien hoe lan
den elkaar in de schilderkunst
beïnvloeden. Bovendien kun je,
door de gekozen periode, de ont
wikkeling van Romantiek naar
Impressionisme goed zien. Het
leuke is, dat je in de expositie
schilderijen ziet, die in veel
Duitse huizen als poster hebben
gehangen, en die dus op die ma
nier een bepaald beeld van Ne
derland hebben geschapen. Van
daar dat Duitsers als ze op Wal
cheren zijn, iets herkennen."
Het Muzeeum aan de Nieuwendijk
11 in Vlissingen, is van maandag
tot en met vrijdag geopend van
10.00 tot 17.00 uur, en in het week
end van 13.00 tot 17.00 uur. De ex
positie 'Noordzeekusten' is te zien
tot 10 januari 2005.
Van oudsher vormen gemeenten ook
Et bestuur van de openbare basisscho-
iinaar tegelijkertijd zijn ze verant-
oordelijk voor het lokaal onderwijs
beleid. Die dubbele pet gaat, vooral
«kin de ogen van de bijzondere scho-
n,steeds meer knellen.
Kapelle was in Zeeland de eerste die
iestap waagde. De drie 'Facetscho-
fen'vallen sinds 1997 onder een be
stuurscommissie. Twee jaar later deed
feimerswaal hetzelfde met de oprich
ting van de Federatie Openbaar Onder-
njsReimerswaal (FOOR), eveneens
ten bestuurscommissie. In feite gaat
aet om een gedeeltelijke verzelfstandi
ging, want zo'n commissie is verant
woording schuldig aan de gemeente.
De drie Walcherse gemeenten gingen
eindjaren negentig een stap verder en
brachten gezamenlijk alle openbare
basisscholen (inmiddels 22) onder in
sen 'openbaar rechtspersoon': de Ar
chipelscholen, een volledig zelfstandi
georganisatie. Terneuzen en Hulst de
llen dat dit jaar ook onder de noemer
Open Basis. Als na de zomer de be
stuurscommissie in Goes en Noord-Be
veland functioneert, vallen alleen nog
de openbare scholen in Sluis, Tholen,
Speelkwartier bij openbare basisschool De Zuidwesthoek in Goes.
Borsele en Schouwen-Duiveland recht
streeks onder de gemeente.
Ook daar zijn bewegingen gaande. De
scholen werken er vaak al nauw sa
men, geleid door een centrale directie.
Logisch vervolg is een vorm van ver
zelfstandiging. „Wij hopen dat in 2006
te verwezenlijken", zegt wethouder
W. Renden van Schouwen-Duiveland.
Op Tholen zijn de scholen verenigd in
een federatie. „In september komt
daarvan een evaluatie", zegt wethou
der W. van Kempen. „Daarna bekij
ken in hoeverre we doorgaan met mo
gelijke verzelfstandiging." Vanuit de
gemeenteraad wordt daar regelmatig
op aangedrongen.
Niet enthousiast
Dat merkt ook zijn Borselse collega
Tollenaar. „We brengen volgend jaar
de voor- en nadelen in kaart." Zijn en
thousiasme is op voorhand niet groot.
„In de praktijk merk ik niet zoveel
van een probleem met dubbele petten.
Maar als de politiek verzelfstandiging
wil, dan kan ze die krijgen."
Borsele werkt al nauw samen met de
federatie in Reimerswaal, vooral bij
personeelszaken. Die samenwerking
wordt binnenkort verlengd en ver
diept. Op termijn zou dat wellicht tot
een bestuurlijke eenheid kunnen lei
den, zegt M. Damen van FOOR. „Maar
dat is nog echt toekomstmuziek."
In de gemeenten die het schoolbestuur
uit handen hebben gegegeven, heerst
vooral tevredenheid. Dat geldt ook
voor de bestuurscommissies, die wel
eens als een halfslachtige stap naar
zelfstandigheid worden gezien. Zowel
in Kapelle als Reimerswaal stellen de
gemeenten zich echter terughoudend
op en kunnen de scholen en commis
sies haast zelfstandig functioneren.
„Je hebt er twee partners voor nodig",
zegt N. Flipse, 'meerscholendirecteur'
in Kapelle. „Bij ons heeft het de afgelo
pen jaren goed gewerkt. Wij hebben
het gevoel onafhankelijk te opereren."
Als schoolbesturen in één keer hele
maal op eigen benen komen te staan,
zijn er goede afspraken nodig. Dat
geldt vooral voor de financiële positie
en het onderhoud dat er aan zit te ko
men. Termen als 'bruidsschat' en de
angst voor 'lijken in de kast' keren tel
kens terug in de discussie,
In Zeeuws-Vlaanderen is de overgang
relatief soepel verlopen, stelt G. Lan-
geraert van Open Basis. „Geen enkele
wanklank. Dat wil niet zeggen dat we
af en toe gestoeid hebben met de ge
meenten, maar dat ging over details."
Grote stap
„Het is een grote stap die je heel goed
moet voorbereiden", vindt C. Kuyven-
hoven van de Archipelscholen. „Het
grote voordeel is dat we nu onze eigen
keuzes kunnen maken, de lijnen veel
korter zijn geworden en onze eigen sa-
archieffoto Willem Mieras
menwerkingsverbanden kunnen kie
zen. Ook financieel is het allemaal
veel transparanter geworden."
Vanaf 2006 wordt het onderwijs op
een andere manier bekostigd. Het mi
nisterie geeft de scholen dan één zak
geld voor al hun personele en mate
riële kosten. Die moeten dan zelf bepa
len hoe ze dat besteden.
Dat is niet zonder risico's. Het vormen
van grote schoolorganisaties wordt
daarom aanbevolen, waarbij een mini
mum van 2000 leerlingen wordt ge
noemd. Om die reden kijken veel be
sturen om zich heen. Goes en
Noord-Beveland (samen bijna 1600
leerlingen) praten met Kapelle; Open
Basis (1500 leerlingen) kijkt vooral
naar de gemeente Sluis. De Archipel
scholen omvatten 3300 kinderen.
Bestuursmanager Damen van.FOOR
zet vraagtekens bij die schaalvergro
ting. „Het moet ook werkbaar blijven.
Groter is niet altijd beter."
gr Rolf Bosboom
\eBorselse onderwijswethouder F.
Tollenaar is er nog niet van over-
d.De politieke druk om de openba-
asisscholen op eigen benen te la-
staan. groeit echter. „Maar het bes-
Sthoolbestuur zit volgens mij hier
iet gemeentehuis. Wij zijn er hele
;en mee bezig."
ontwikkeling lijkt echter onom-
ïbaar: het openbaar basisonder-
s wordt steeds zelfstandiger en
itingrotere verbanden opereren,
rjge week nog besloot de Goese ge-
jenteraad om samen met Noord-Be-
and de basisscholen 'op afstand te
ten'.