Portugal bidt voor Pauleta
Koning chaos regeert het schaakbord
PZC
Dubbeldam laat
Spelen schieten
21
Vertrouwen
tij Duitsland
gegroeid
Spanje start titanenstrijd met klein voordeel
(uroloog
Schuster trainer Levante
PSV wil Ramzi niet meer verhuren
Ajax legt twee talenten vast
Uruguay aan Correa jaar geschorst
Boca in finale Libertadores Cup
Bonfrere bondscoach Zuid-Korea
Van de Leur
niet op NK
zaterdag 19 juni 2004
PORTO - Als een dood vogeltje
!(tle de Duitse selectie zo'n tien
ton geleden voet op Portuge-
bodem, maar na negentig mi-
,jlen voetbal voelt 'Die Mann-
j&aft' zich weer kiplekker. Het
jsdespel tegen Oranje heeft de
Risers het vertrouwen gege-
rtüdat ze tegen alle verwachtin-
in een rol van betekenis kun-
«pelen op dit Europees kam-
jioenschap.
pe opsteker van dinsdag was
zffies het vitamineshot waar
Duitse voetbalelftal al tij-
ja zo dringend om verlegen
Bt De afgang tegen Roemenië
p.j) en het debacle tegen Hon-
nrjjê (0-2) kort voor het EK de
tain Duitsland de laatste rest-
p hoop verschrompelen tot te
(«waarlozen proporties. Maar
jet goede optreden tegen Oranje
ieeft in één klap alles veran-
srd.Teamchef Rudi Voller kon
een steuntje in de rug goed ge
bruiken. De oud-international
pet in Duitsland een grote po
pulariteit. Maar sinds het ont
zag van Ottmar Hitzfeld bij
Saiem München dook diens
2am steeds weer op als nieuwe
•erke man in het geval Duits-
luidop Euro 2004 afgeserveerd
worden. De goede prestatie
ga Nederland verzekert
RIer eigenlijk nu al van een
rfflstverband tot en met het
éi van 2006 in eigen land.
fe tweede opdracht voor de
tatsers is van een heel andere
3M dan het karwei tegen Oran-
Vanavond spelen ze in Porto
•^en Letland. Misschien geldt
duel met de verrassende Let-
nog wel meer als proeve van
itkwaamheid voor de Duitse
■«eg dan de altijd beladen
tnjd tegen aartsrivaal Neder-
zi In het Estadio do Bessa -
te tweede stadion van Porto -
an Duitsland niet meer wach
tel op zijn tegenstander, zal het
:;ii initiatieven moeten ont-
looien. De Letten hebben in
lm eerste wedstrijd tegen Tsje-
iië aangetoond dat ze welis-
rareen middelmatig elftal heb-
i, maar dat hun massale de-
insie niet zo heel makkelijk uit
Saar te spelen is en dat er se-
eus rekening moet worden ge-
wden met hun counters.GPD
door Henri van der Steen
LISSABON - Met allerhande
scenario's was rekening gehou
den, maar niet met een wed
strijd Spanje-Portugal die tot ge
volg zou hebben dat een van de
twee landen meteen al zou zijn
uitgeschakeld op een EK waar
naar zo veel miljoenen Portuge
zen en Spanjaarden jarenlang
hebben uitgekeken. Toch gaat
het morgen gebeuren.
Portugal en Spanje hadden ei
genlijk een soort oefenwedstrijd
je gepland; na twee ronden in de
groep zouden de Russen en Grie
ken toch wel zijn uitgespeeld en
konden de buren, mogelijk via
een fris gelijkspelletje, de kwart
finale alvast gaan voorbereiden.
Daar komt dus niks van terecht,
enerzijds omdat Portugal zo on
handig was de eerste wedstrijd
te verliezen (1-2 tegen Grieken
land), anderzijds natuurlijk om
dat Otto Rehhagel zijn Griekse
ploeg kennelijk een winnend
concept heeft aangesmeerd.
Portugal zit er maar mee, Span
je ook. De ploeg van bonds
coach Inaki Saez Ruiz heeft aan
een gelijkspel genoeg, maar mag
niet verliezen. Dat is een heikele
zaak tegen een land dat moet
winnen en thuis speelt en moge
lijk niet alleen het publiek op
zijn hand heeft.
Het goede nieuws voor de Span
jaarden is dat heel Portugal zich
met het zweet in de handen af
vraagt wie in hemelsnaam het
winnende doelpunt moet ma
ken. Pauleta is de eerst aangewe
zene, maar de spits stelt tot dus
verre gruwelijk teleur. Hij miste
tot op heden geen enkele kans.
maar hij kreeg er ook niet een.
Dat lag niet alleen aan hem,
maar wel deels. Pauleta, 31 jaar
en de nummer drie op de eeuwi
ge topscorerslijst van Portugal,
achter Eusebio en Figo, is niet
echt een prijsschutter. Maar een
alternatief is er niet voor de Por
tugese bondscoach Scolari. De
eerste reserve, Nuno Gomes, is
ook geen speler die gemakkelijk
scoort. De afgelopen twee jaar
kwam hij bij Benfica tot welge
teld 16 goals in 46 wedstrijden.
Met middenvelder /spelmaker
Deco ging het bij Portugal al
wat beter dan met Rui Costa als
draaischijf, maar de ploeg lijkt
wel erg gebukt te gaan onder
druk en verwachtingen. Figo
kan er ook weinig aan verande
ren. De vedette lijkt fysiek niet
eens meer in staat tot krachtsin
spanningen van anderhalf uur.
De rechterspits is 31, heeft meer
dan honderd interlands ge
speeld, was onderwerp en mid
delpunt van een waanzinnige
transfer en beleefde met Real
Madrid afgelopen seizoen ook
de keerzijde. Voor Figo gaan de
jaren, kortom, ook tellen; der
tien jaar in de top gaat niemand
in de koude kleren zitten.
Spanje heeft het iets gemakkelij
ker. Natuurlijk is er het puntje
voorsprong. Daar komt bij dat
er bij de Spanjaarden niet zo
veel lopen die een rotjaar achter
de rug hebben. Integendeel. Al
leen aan aanvoerder Raul kun je
zien dat hij bij Real Madrid aan
de verkeerde kant van de score
is geweest.
Spanje speelde tegen Grieken
land en Rusland ook bij vlagen
heel behoorlijk, reden genoeg
om als favoriet aan de wedstrijd
te beginnen. Spanje wil natuur
lijk sowieso iets maken van het
toernooi, niet alleen omdat het
op EK's en WK's zo vaak mis
gaat, ook omdat dit EK eigen
lijk in Spanje gespeeld had moe
ten worden. Spanje was diep te
leurgesteld toen de Uefa voor
Portugal koos. Morgenavond
kan de Uefa diep teleurgesteld
zijn als Portugal er al meteen
uit ligt. Dat zal de sfeer rond
het EK niet ten goede komen.
Portugal zal dus bidden voor
Pauleta. GPD
Luis Figo lijkt fysiek niet meer in staat tot krachtsinspanningen van anderhalf uur.
foto Armando Franca/AP
VALENCIA - Bemd Schuster heeft gisteren een eenjarig
contract ondertekend als trainer van'het Spaanse Levan
te bij Valencia. De club promoveerde naar de eerste divi
sie. Johan Cruijff speelde ooit in het grijze verleden een
seizoen bij Levante. Schuster werd begin mei ontslagen
door Shachtor Donetsjk uit de Oekraine. Daarvoor was
de 21-voudig Duits international werkzaam bij Deportivo
Jerez in de Spaanse tweede divisie. Als speler was hij ac
tief bij FC Köln, Bayer Leverkusen, FC Barcelona, Real
Madrid en Atletico Madrid. ANP
EINDHOVEN - PSV wil Ramzi niet meer verhuren. Dat
heeft de Eindhovense club gisteren op zijn website laten
weten. De aanvaller is eventueel wel te koop. Ramzi heeft
nog een contract van een jaar bij PSV. Vorig jaar kwam
hij op huurbasis uit voor FC Twente. Na de vakantie
voegt hij zich weer bij de selectie van PSV voor de voorbe
reiding op het nieuwe seizoen. ANP
AMSTERDAM - Ajax heeft gisteren de zestienjarige in
Ghana geboren Belg Stanley Aboraa voor drie jaar gecon
tracteerd. Urby Emanuelson (18) tekende een contract
voor twee jaar. Beide spelers zijn afkomstig uit de eigen
jeugdopleiding. De aanvallende middenvelder Aboraa
speelde voordat hij naar Ajax kwam een seizoen bij Ger
minal Beerschot in Antwerpen. Emanuelson is een verde
diger. ANP
ZÜRICH - Fernando Correa van Real Mallorca is gisteren
door de Fifa voor een jaar geschorst. De aanvaller uit Uru
guay werd betrapt op het gebruik van cocaïne. Hij rea
geerde na de interland van Uruguay op 31 maart tegen Ve
nezuela (0-3) positief. Correa (30) speelde zijn vierde inter
land. Hij is de tweede Uruguayaan die op cocaïne betrapt
werd. Eerder werd Seabastian Eguren van Nacional posi
tief bevonden. Hij werd zes maanden geschorst. ANP
BUENOS AIRES - Boca Juniors heeft de finale van de Li
bertadores Cup, de Zuid-Amerikaanse Champions Lea
gue, bereikt. In het Argentijnse onderonsje met River
Plate was Boca de koelbloedigste in het nemen van straf
schoppen (5-4). In de finale staat Boca Juniors op 23 en
30 juni tegen Once Caldas uit Colombia. ANP
SEOUL - Jo Bonfrere is gisteren in Seoul benoemd tot'
bondscoach van Zuid-Korea. De 58-jarige Limburger be
reikte een voorlopig akkoord over een tweejarig contract.
Over vijf dagen zal hij in Seoul zijn handtekening onder'
de verbintenis zetten.
Hij moet de Zuid-Koreaanse ploeg naar de eindronde van
het WK 2006 in Duitsland leiden. Bonfrere is na Guus
Hiddink de tweede Nederlandse bondscoach van
Zuid-Korea. ANP
Stelje voor dat Portugal vlak voor het
EK voetbal zou hebben 'geëist dat
aartsrivaal Spanje niet zou mogen
meedoen. Zoiets is onmogelijk. Maar
met in de internationale schaakwe
reld. Als vandaag in de Libische hoofd
stad Tripoli het WK schaken begint,
i zitten de topspelers van Israël thuis.
Puur omdat de Libiërs niet willen dat
1 ie 'zionistische vijand' een voet op Li
bische bodem zet.
door Mare Kok
TRIPOLI - Mohammed Kadafi, zoon
van de Libische leider Moammar Kad
afi en hoofd van het organisatiecomité
van het WK schaken, maakte begin vo-
maand bekend dat spelers met
wn Israëlisch paspoort - en daarmee
ven politieke vijand van Libië - niet
welkom zijn op het WK in Tripoli.
Daardoor kunnen Israëliërs als Boris
Gelfand. die tot de kanshebbers op de
titel zou behoren, en voormalig Euro
pees kampioen Emil Sutovsky niet
meedoen.
De schaakbond van Israël was woest
over de Libische verklaring en eiste
van de wereldschaakfederatie Fide
dat de titelstrijd zou worden ver
plaatst naar een land dat de joodse
deelnemers niet discrimineert. De Ne
derlandse bondsvoorzitter Ernst En
schedé schreef een brandbrief aan Fi-
de-voorzitter Kirsan Iljoemzjinov.
»De Nederlandse schaakfederatie pro
testeert hevig tegen het huisvesten
vaneen WK in een land dat spelers dis
crimineert, het zij vanwege ras, reli
gie, nationaliteit of enige andere re
den. Fide zou geen kampioenschap mo
gen organiseren of erkennen zonder-
eerst zeker te zijn dat het land waar
iet toernooi plaats heeft zich schikt in
wat mag worden omschreven als een
®mimum aan nonnen en waarden."
Enschedé wil dat Iljoemzjinov onmid
dellijk stappen onderneemt tegen de
Lbiérs en dat wordt overwogen het
evenement te verplaatsen naar een an
der land. Bovendien heeft Enschedé
de Nederlandse deelnemers Ivan Soko-
j°v (op het WK als negende geplaatst),
f-oek van Wely (29e) en Sergei Tivia-
(72e) gevraagd hun deelname te
heroverwegen.
Met die laatste opmerking heeft de Ne
derlandse schaakbond geen vrienden
gemaakt bij de Fide. In een antwoord
het schrijven van Enschedé heeft
de Fide bij monde van vice-voorzitter
Deorgios Makropoulos getergd laten
weten dat de Nederlandse schaak-
dit in de toekomst slechte gevolgen
kunnen hebben voor de Nederlandse
schakers en de Nederlandse schaak
bond.
Een dergelijk agressief antwoord van
de Fide kreeg ook de Association of
Chess Professionals (ACP), de interna
tionale vakbond van schaakprofessio
nals die een openbare protestbrief
schreef naar Iljoemzjinov. De Franse
grootmeester Joël Lautier vroeg als
voorzitter van de ACP opheldering
over de onverkwikkelijke zaak. Zo eis
te Lautier dat de Fide met een schrifte
lijk bewijs van de Libische autoritei
ten zou komen waarin staat dat de Is
raëlische schakers, net als iedere ande
re deelnemer aan het WK, bij aan
komst in Tripoli een visum zouden
krijgen.
Iljoemzjinov antwoordde pas twee we
ken later, gepikeerd dat Lautier 'hele
maal niet in de positie is om dergelijke
eisen te stellen aan het adres van de Fi
de'. Iljoemzjinov stelde bovendien
doodleuk dat iedere gekwalificeerde
WK-schaker, dus ook de Israëliërs, bij
aankomst in Tripoli wel degelijk een
visum zou kunnen krijgen. Een mooi
antwoord, ware het niet dat de in
schrijvingstermijn voor het WK toen
al lang en breed was verstreken. En
Gelfand en de zijnen, die zich op basis
van hun positie op de wereldranglijst
hadden gekwalificeerd, al niet meer
konden meedoen.
Omstreden
Deze vreemde gang van zaken past in
het beeld van de omstreden Iljoemzj
inov. Zo stellen insiders dat de rijke
zakenman zijn fortuin verworven
heeft via duistere praktijken in de
voormalige Sovjet-deelstaat
Kalmukkië. „Met Iljoemzjinov weet je
nooit wat er zal gebeuren", zegt vier
voudig en regerend Nederlands kam
pioen Loek van Wely. „Hij heeft nogal
aparte vriendjes. Vroeger had-ie con
tact met jongens als Saddam Hoes
sein, nu met Kadafi."
De reden waarom Iljoemzjinov, die
sinds 1995 de wereldschaakbond
leidt, nog niet als voorzitter is wegge
stemd, is simpel: geld. De voorzitter
heeft de afgelopen negen jaar veel (ei
gen) geld in de internationale schaak
wereld gepompt en ervoor gezorgd dat
de schaakprofs er financieel op voor
uit zijn gegaan. Dat waarderen de
schakers.
De Fide heeft vaker omstreden roer
gangers gehad. Zo werd de bond tij
dens de regeerperiode van Iljoemzjino-
vs voorganger Florencio Campomanes
(voorzitter tussen 1982 en 1995) ook
wel de Malafide genoemd. Maar niet
alleen de schaakbestuurders hebben
een verleden van politieke spelletjes.
i bond
geen druk mag uitoefenen op de
^ederlandse WK-deelnemers. Volgens
■bki'opoulos druist een dergelijke
I Houding in tegen elke ethiek en zou
Als vandaag in de Libische hoofstad Tripoli het WK schaken begint, zitten de topspelers van Israël thuis.
illustratie Wim Stevenhagen/GPD
Topschakers als Gary Kasparov en
Anatoli Karpov wisten in hun periode
als wereldkampioen vaak op sluwe
wijze privileges te verwerven als de on
derhandelingen voor een nieuwe
WK-match werden geopend. Toen
Kasparov begin jaren negentig voor
een tweekamp met uitdager Nigel
Short een keer zijn zin niet kreeg,
richtte hij doodleuk een eigen wereld
schaakbond op. Sindsdien is er een
scheuring in het mondiale schaak en
zijn er diverse spelers die zich de beste
ter wereld noemen.
Om aan alle chaos een einde te maken,
werd in mei 2002 het zogenoemde 'Ak
koord van Praag' gesloten. Met als
doel om weer tot één onbetwiste we
reldkampioen te komen. Hoewel er
sindsdien weer twee jaar van louter ge
bakkelei zijn voorbijgegaan, is het
idee nu als volgt: de winnaar van Tri
poli speelt begin 2005 tegen de num
mer één van de ratinglijst, Kasparov,
om de Fide-wereldtitel. De winnaar
van die tweekamp ontmoet daarop de
winnaar van de match tussen Vladi
mir Kramnik en Peter Leko in de zoge
naamde 'herenigingstweekamp' met
als inzet de algemene wereldtitel in
het klassieke schaken. „Vandaar dat
je het WK in Libië geen wereldkampi
oenschap mag noemen, maar eerder
een toernooi met als inzet wie de uitda
ger van Kasparov mag worden",
meent Loek van Wely.
In Tripoli verschijnen 128 schakers
aan de start, waarbij de knock-outfor-
mule wordt gehanteerd. Van de mondi
ale toptien zijn liefst zeven schakers
afwezig. De Indiër Viswanathan
Anand, de Hongaren Peter Leko en Ju
dith Polgar en de Russen Peter Svidler
en Vladimir Kramnnik geven forfait,
evenals regerend Fide-kampioen Rus-
lan Ponomariov en voormalig wereld
kampioen Anatoli Karpov. Van de top
pers zijn alleen Veselin Topalov, Mi
chael Adams en Alexander Moroze-
vitsj van de partij.
Jammer
Voor de schaakfans is het vooral jam
mer dat Anand niet wil deelnemen. De
man die begin dit jaar met overmacht
het Corus-toemooi in Wijk aan Zee
won, wordt momenteel gezien als 's
werelds beste speler. Reden van zijn
afzegging is de positie die Kasparov
heeft 'geregeld' met de Fide. Van We
ly: „Anand voelt zich door de Fide
niet op waarde geschat, omdat Kaspa
rov het voorrecht heeft bedongen dat
hij verzekerd is van een tweekamp te
gen de winnaar van Tripoli. Terwijl
Anand het afgelopen jaar veel betere
prestaties heeft geleverd dan Kaspa
rov. Nu denkt Anand: bekijk het maar
met je WK." GPD
door Ger Lammerink
ROTTERDAM - Springruiter
Jeroen Dubbeldam verdedigt
met De Sjiem in Athene zijn
olympische titel niet. Na de
voor hem desastreus verlopen
Super League van het CHIO van
Rotterdam trok de winnaar van
de Sydney Games 2000 zich gis
teren terug. „Op deze manier
heeft het geen zin."
Voor de wedstrijd had Dubbel
dam nog het gevoel dat het goed
zou komen. „Mijn doel hier was
de bondscoach te laten zien dat
ik nog aanspraak maakte op een
plek in de selectie. Als ik daarin
niet had geloofd, was ik niet ge
start. Het laatste wat ik wilde
was hier afgaan. Nu ben ik wel
Dubbeldam kwam in de eerste
manche tot het voor hem (en De
Sjiem) ongekende aantal van
achttien strafpunten. In de twee
de rondgang, waarin hij eigen
lijk al niet meer had willen star
ten, bouwde hij een zelfde to
taal op. Voor de laatste hinder
nis trok hij zich vervolgens te
rug. „Het ging gewoon niet."
De ruiter uit Twente vond dat
het ook geen zin meer had nog
te vragen om een extra kans.
„Gezien de vorm waarin we nu
verkeren weet ik zeker dat we
over een paar weken in Aken
niet voorin kunnen meedoen.
Dan heeft het ook geen zin te
gen beter weten in zoiets te pro
beren. Ik ga nu in alle "rust uit
zoeken waaraan het ligt. Het
grote werk is voor dit seizoen
voorbij. Wel hoop ik zeker nog
terug te komen op het hoogste
niveau met dit paard."
De combinatie De Sjiem/ Dub
beldam won niet de meeste prij
zen, maar haalde wel de belang
rijkste bekers in huis. In 2000 de
olympische titel in Sydney,
waar het Nederlandse feestje
historische vormen aannam, om
dat landgenoot Albert Voorn
ook nog eens tweede werd. Een
jaar later was Dubbeldam met
De Sjiem nog eens de sterkste in
's werelds meest aansprekende
concours, dat van Aken. Daar
had voor Dubbeldam slechts
één keer een Nederlander ge
wonnen: Jos Lansink.
Daarna ging het wat minder
met Dubbeldam en De Sjiem.
Vorige zomer miste hij nage
noeg het hele buitenseizoen we
gens een rugblessure van het
paard. Enkele maanden geleden
liep De Sjiem bij de wereldbe
kerfinale in Milaan weer een
kwetsuur op, hetgeen het ritme
in de voorbereiding naar Athene
leek te breken.
„Toch zie ik dat niet als voor
naamste oorzaak", zei de ruiter.
„Recentelijk bij de Super Lea
gue in Rome ging het wel weer
goed. Dat gaf moed."
„Maar het boek is nu dicht", zei
hij, daarbij aangevend dat de
echte klap de komende dagen
nog wel zal komen. „Eigenlijk
ben ik nu al een beetje mijn
olympische titel kwijt. Of het
mijn wereld verandert? Ach, de
wereld verandert tegenwoordig
elke dag, voor iedereen. Ik was
ongelooflijk graag naar Athene
gegaan, vergis je daar niet in.
Maar niet op deze manier. Ik
ben ook niet boos. De Sjiem
heeft ongelooflijke dingen voor
mij gedaan. Dat vergeet ik niet
zomaar." ANP
Jeroen Dubbeldam
NIJMEGEN - Verona van de
Leur heeft zich afgemeld voor
de Nederlandse kampioenschap
pen turnen, vandaag en morgen
in Nijmegen.
De turnster verkeert niet in de
goede vorm om deel te kunnen
nemen. Voor de halve finale had
de achttienjarige zich ook al af
gemeld. Met dispensatie zou ze
op de finale van de NK toch mo
gen starten. De nationaal kam
pioene van 2001 en 2002 bles
seerde zich maart vorig jaar en
bereikte daarna nooit meer haar
oude niveau. GPD
