Elke avond de zon in de zee zien zakken
Glazenwasser verlegt al snel zijn grenzen
W18 Hollanders bewonen Turkse Costa
W18 Laptop wordt steeds ingenieuzer
W19 Podium voor Nederlands ontwerp
ft
WOON
ècliebijlagen: 0113-315680
jnze.nl
atëdaetie@pzc.nl
^uS 31,4460 AA Goes
(tentie-exploitatie:
rj.gn Midden-Zeeland: 0113-315520;
^.Vlaanderen: 0114-372770;
„aal: 020-4562500.
{[dag 19 juni 2004
De witte houten huisjes
op het strand tussen
Vlissingen en Dishoek doen
een tikkeltje Caribisch aan.
Toch is dit de Zeeuwse Ri
viera ten voeten uit. Hier
zien de bewoners elke
avond de zon in de zee zak
ken om vervolgens in slaap
te vallen met het zachte rui
sen van de zee op de achter
grond.
Arendo Schipper (43) heeft
al zijn zomers aan het
strand doorgebracht. Voor hem
geen vakanties naar Spanje, de
Malediven of Thailand. Wat
hem betreft is het Zeeuwse
strand Westduin het mooiste
plekje van de wereld.
Hier heeft Arendo een eigen op
trekje van zo'n 30 vierkante me
ter waar hij met vrouw en kinde
ren de zomer doorbrengt. Van
april tot oktober zijn Arendo en
Jacqueline, met hun dochters
Marenthe (10) en Daimy (7) re
gelmatig aan het strand te vin
den. Wanneer de zomervakantie
aanbreekt, verhuizen de spullen
vanuit de Vlissingse woonwijk
richting Westduin en kan het
strandleven beginnen.
Dat is iets unieks in Nederland.
Er zijn maar een paar stranden
aan de Hollandse kust waar het
overnachten in strandhuisjes is
toegestaan. Aan de Walcherse
kust zijn zo'n 300 slaapstrand-
huisjes te vinden, voornamelijk
op de stranden Westduin en Dis
hoek, tussen Zoutelande en Vlis
singen. Sinds vorig jaar zijn er
ook aan het Vlissingse Nolle-
strand huisjes verrezen.
Strandjeugd
De Schippers zijn trouwe zomer-
bewoners van het strand West
duin. Arendo kan terugkijken
op een strandjeugd. Twaalf jaar
geleden kocht Arendo het huisje
van zijn ouders. De meeste men
sen in het rijtje van Westduin
zijn op die manier aan hun op
trekje gekomen. Huisjes blijven
generaties lang in de familie, zo
dat het voor buitenstaanders
haast onmogelijk is om een ei
gen stekje te bemachtigen.
Heel af en toe wordt er een huis
je met staanplaats te koop aan
geboden, maar de prijzen zijn
hoog, waardoor zo'n aanschaf
niet voor iedereen is weggelegd.
Arendo schat dat een nieuw aan
te schaffen huisje, inclusief ver
gunning nu al snel zo'n 100.000
euro kost. Mocht het huisje zijn
beste tijd gehad hebben, dan
kost een vervangend exemplaar
al snel 50.000 euro. Steeds meer
strandhuisbewoners hebben
hun houten huizen inmiddels
vervangen voor polyester units
op uitklapbare onderstellen.
Arendo schuift die uitgave al ja
ren voor zich uit. Zijn optrekje
is al oud, maar nog niet oud ge
noeg om het plezier te bederven.
De Schippers hechten voorlopig
nog te veel aan hun authentieke
houten huisje.
Een nadeel van de houten paal
woning is het karwei dat hen ie
der voorjaar wacht. De meer
dan honderd verschillende de
len vormen een bouwpakket,
dat pas na drie dagen hard wer
ken in elkaar staat. Eerst wor
den de tientallen palen stuk
voor stuk in het zand gegraven.
Vervolgens wordt een vlonder
over de palen gelegd waarop het
huisje wordt gebouwd.
„Als je die palen er in hebt, dan
ben je al een heel eind", vertelt
Arendo. Hij heeft het huis inmid
dels al zo'n 25 keer opgebouwd
foto's Ruben ©reel
baar, ze spelen de hele dag" ver
telt Arendo.
Verder is het ook erg gezellig in
'de buurt'. De meeste mensen
kennen elkaar al jaren, soms al
van kinds af aan, zoals Hans en
Arendo. Ze zijn inmiddels flink
aan elkaar gewaagd.
Vervelend
Op de vraag of het niet verve
lend is om altijd zo dicht op el
kaar te zitten, reageren de twee
families dan ook ontkennend.
„Je moet het wel goed met el
kaar kunnen vinden", vertelt
Hans. „Maar je kijkt hier niet de
hele dag naar je buren. Pal voor
je neus ligt een enorm strand en
een eindeloze zee. Dat is waar
iedereen voor komt."
Naast het genieten van zon, zee
en strand gaat voor sommige
mensen het werk na drie weken
zomervakantie weer onvermin
derd door, zo ook voor Jaqueli-
ne. Toch blijft ze ook dan in
haar huis aan het strand.
„Zodra je 's avonds de duinen
over bent, valt het werk van je
af. Het zien van de zee en twee
zongebruinde kinderen geeft je
meteen weer een vakantiege
voel", vertelt ze.
Als na een drukke stranddag de
rust is weergekeerd op het
strand, worden bij Westduin de
barbecues aangestoken. De zon
die in de zee zakt, het krijsen
van de meeuwen, het ruisen van
de branding. Dat alles geeft de
zomerbewoners van Westduin
zo'n ultiem gevoel, dat ze er
nooit genoeg van zullen krijgen.
Anita Janse
Het houten strandhuisje van de familie Schipper (links) en het nieuwe kunststof huisje van de Kambiers.
en kent dus alle onderdelen uit
zijn hoofd. Wanneer het huis
staat, begint voor Jaqueline het
schoonmaken en inrichten. Ook
moet Arendo de waterleiding,
gasleiding en elektriciteit dan
nog aanleggen.
De meeste strandhuisjes zijn
wat koken en warmwatervoor
ziening betreft, uitgerust met ap
paratuur die is aangesloten op
propaangas. Deze gasflessen
worden in verband met de veilig
heid buiten de huisjes onderge
bracht in een grote kist.
Van april tot en met september
kunnen de strandbewoners ge
woon gebruik maken van het
waterleidingnet en een groot
deel van de huisjes is ook aange
sloten op het elektriciteitsnet.
Per huisje geldt een maximum
van 6 ampère (1320 W).
Kamperen
Jaqueline noemt het leven op
het strand 'kamperen met luxe'.
„Ik kan gewoon koken, maar ik
maak meestal iets dat snel klaar
is. Zo besparen we gas", vertelt
ze. Op hun bordes aan de achter
kant van het huisje hebben de
Schippers een eigen douche en
wc. Bij langdurige droogte en
verhoogd waterverbruik kan de
waterdruk zo nu en dan wat
wegvallen, maar dan is er nog
altijd de mogelijkheid om een
frisse, koude douche te nemen
bij een van de paalhoofden.
Al met al komt er nog heel wat
kijken bij het wonen op het
strand. De Strandbelangen Vere
niging Valkenisse (SW) maakt
zich al jaren sterk voor de belan
gen van de strandbewoners. -
De familie Schipper blijft in haar nostalgisch houten huisje
Sinds dit jaar wordt Westduin
door de gemeente Vlissingen
geëxploiteerd, daarom is de vere
niging opgesplitst in een specia
le werkgroep Westduin. Arendo
is bestuurslid in beide verenigin
gen.
Plij vertelt dat al geruime tijd
discussie wordt gevoerd met de
gemeenten over de aanleg en
kosten voor riolering op de
stranden. Daar is de laatste ja
ren al heel wat over af gepraat.
Wat de meeste strandbewoners
betreft was de aanleg van riole
ring niet nodig geweest. Zij van
gen hun afvoerwater nu op in
een tank die diep onder het
zand ligt. De resten worden van
zelf afgebroken.
De gemeenten Vlissingen en
Veere staan op de aanleg van
een rioolsysteem omdat ze mik
ken op de blauwe vlag. Alleen
stranden waarvan is aange
toond dat ze schoon en veilig
zijn, mogen het blauwe dundoek
in top hijsen. De strandbewo
ners zijn bang dat de aanleg van
rioleringen een flinke duit extra
gaat kosten.
Zon
Voor niets gaat de zon op, dat is
belangrijk voor de strandmen-
sen. Toch blijven er genoeg kos
ten over. Arendo schat dat een
optrekje op het strand jaarlijks
al snel zo'n 2000 euro kost aan
vaste lasten. Dan heeft hij het
over zijn eigen huisje, dat hij
niet tegen de gangbare prijs
heeft moeten aanschaffen en
nog steeds niet heeft vervangen
voor een polyester exemplaar.
Zijn buurman Kambier op num
Hans Kambier in de woonkamer van zijn strandhuisje.
mer 78 heeft een paar jaar gele
den een gloednieuw huisje van
kunststof aangeschaft. Zodoen
de vormen nummer 78 en 79 een
sterk contrast. Het huisje van de
familie Kambier uit Heinkens-
zand heeft een inpandige toilet
en douche, een magnetron, een
elektrisch bedienbaar zonne
scherm, een radiatorkachel, een
stereoset en een televisie met
zes zenders.
Eigenaren Hans (56) en Elly (53)
Kambier zijn trots op hun nieu
we stekje. „Wij hebben ook al
tijd zo'n houten huisje gehad,
maar dit is veel makkelijker in
onderhoud", vertellen ze.
Dit huisje wordt na een halfjaar
in het winterverblijf door een
vrachtwagen opgehaald en naar
het strand gereden. Geen geklus
en gesjouw, binnen een handom
draai staat het huisje op zijn
plaats.
„Het is wel duurder, te meer om
dat je ook de winterstalling
moet betalen", vertelt Hans.
Dat maakt de familie Kambier
goed door hun huisje in het.
voor- en naseizoen te verhuren.
Hun huisje is een gewild object
voor de toeristen. Ook kinderen
en kleinkinderen waaien graag
aan, om vervolgens wekenlang
niet meer naar huis te gaan.
Wat de strandbewoners hele da
gen doen? De Kambiers mogen
hun stranddag graag beginnen
met een flinke wandeling langs
de vloedlijn. Arendo en Jaqueli
ne slapen het liefst tot tien uur
uit, maar Marenthe en Daimy
zijn niet te stuiten en rennen zo
vanuit hun bed de zee in. „De
kinderen zijn echt onvermoei
Naam: Hans Hofman
Plaats: Brouwershaven
Beroep: Glazenwasser
Belangrijkste gereedschap: emmer en trek
ker
Het wordt de glazenwassers niet makkelijk ge
maakt. Nog even en voor elke meter dat zij
boven de grond werken, moet een hoogwerker ko
men. Liep Hans Hofman 25 jaar geleden nog met
een houten ladder (die is in de winter minder
koud dan een aluminium ladder) die ruim twaalf
meter haalde, goed voor ruim drie verdiepingen,
nu mag hij op de ladder slechts twee verdiepingen
hoog komen. En er zijn plannen om die hoogte te
rug te brengen naar zeven meter. Bovendien mag
je niet te lang op de sporten staan en moeten de
werknemers kunnen bepalen wat de afstand is tus
sen de sporten. Hofman: „Ik heb altijd met 35 cen
timeter tussenruimte gewerkt maar anderen vin
den dertig prettiger."
Balanceren, uitrekken, een voet op de venster
bank en uiteindelijk de ladder helemaal los laten
en over de vensterbank naar het volgende raam
schuifelen of vanaf die hoogte de ladder verplaat
sen naar het volgende raam; als glazenwasser ver
leg je - de angst eenmaal voorbij - al snel je gren
zen. Ooit is Hofman van de ladder gevallen en
heeft hij zijn middenvoetsbeentje gebroken, erg
onhandig voor een glazenwasser die de hele dag
op de sporten staat. „Het begon te regenen en ik
wilde het werk even snel af maken zodat ik later
niet terug hoefde te komen. Maar de sporten wor
den spekglad in de regen, dus daar lag ik. Dat
heeft me weken werk gekost."
Het is dus niet zo slecht dat er regels zijn, al weet
Hofman niet hoe rendabel het voor iedereen is om
met de nieuwe wetgeving nog ramen te laten lap
pen. Hij zelf staat sinds kort nauwelijks meer op
de sporten, dat laat hij aan zijn zoon over. „Ik mis
het wel, zo bezig zijn in de buitenlucht", zegt hij
in het woonzorgcentrum waar hij als beheerder
kantoor houdt.
Het bewassen van de ramen voor particulieren
was met de jaren toch al minder geworden. „Met
bedrijven kun je afspraken maken, particulieren
willen de ene keer wel en de andere keer nog
maar even niet."
Wel had hij zo zijn koffieadresjes bij de huisvrou
wen en ja, hij heeft ook wel eens wat gezien, dat
niet voor zijn ogen bestemd was. Maar daar laat
hij zich verder niet over uit.
Waar vroeger de glazenwasser op zijn ladder zijn
inwasser (een trekker met een vachtje) in de em
mer sop doopte, de ramen insopte en vervolgens
met de trekker droog trok, beschikt hij tegenwoor
dig over een telescooparm met een borstel en gedo
seerde watertoevoer tot tien meter hoogte. Door
gedemineraliseerd water te gebruiken, worden
strepen vermeden. „Het kraanwater is veel te
hard, je krijgt snel kalkstrepen. Maar ook dit de
miwater droogt niet altijd mooi op, zeker niet als
er een wat donkere coating op de ruiten zit. Die
zorgt ervoor dat het water te snel opdroogt. En
het water uit de borstel kan ook door de ventilatie-
roosters in het raam naar binnen druipen." In het
werkgebied van Hofman zijn niet zoveel hoog ge
plaatste ramen te vinden.
„Maar het werk is hier wel tijdrovend met alle
kleine ruitjes en ornamenten."
In^e Heuff
h de serie woonberoepen
wekelijks een beroep
°phet gebied van wonen
centraal. De meest
heenlopende personen
komen aan bod: van
bedoor en architect tot
ambtenaar
Welstandscommissie of
hovenier. Vandaag: de
glazenwasser
foto Marijke Folkertsma
