?zc
liodiesel vriendelijk alternatief
Bedrijven
gezamenlijk
naar school
Havens voldoen op tijd aan code
Als een strijkijzer over een linnen jurk
[ijksoverheid moet beleid brandstofaccijnzen aanpassen
'rouwen
egelen
akantie
Niets voor een strandwacht
dat binnenzitten
Meer Zeeuwse vrouwen eigen baas
Verplaatsen markt kost omzet
Risico's import uit Oost-Europa
Inflatie in eurozone stijgt
idie: 0113-315649
«f.pzc.nl
"ilredactie@pzc.nl
us314460 AA Goes
entié-exploïtatie:
,en Midden-Zeeland: 0113-315520;
Lviaanderen: 0114-372770;
|na3|: 020-4562 5 00.
bnderdag 17 juni 2004
Voetbal is big
business voor
sportmerken
jjfïEUZEN - Om de produc-
(van Zeeuwse biodiesel econo-
isch rendabel te maken, is cir-
IflOO hectare landbouwgrond
dg voor de verbouw van kool-
sd°Het procédé zelf is relatief
mondig. Aan het Rijksbeleid
tven echter enige haken en
ia. De provincie zou moeten
ehelpen dat beleid te versoe-
biodieselolie moet en kan
slaande diesel volledig ver
gen, zegt directeur Hein
ason van het Friese bedrijf
feioilsystems. Dat is een van
^initiatiefnemers voor de*
3-van de eerste Nederlandse
dieselmolen in Delfzijl.
onderneming bestaat sinds
n verzamelt kennis uit
en buitenland over de
rhniek. Zelf heeft het een me-
ode ontwikkeld om bestaande
sselniotoren (zowel van auto's
en) om te bouwen. Zo
uit het onlangs de motor van
Ischip Branta van Rijkswater-
sat Zeeland omgebouwd voor
ik van biodiesel.
•imaken van de brandstof is
o relatief eenvoudig procédé,
glAberson. Door (kool)zaad-
mls te persen ontstaat olie
ials residu een soort koek en
„Vijf kilo koolzaad levert
Wkilo producten op. Een der
ervan is olie. De koek is bij
nier eiwitrijk en kan als vee-
rhet- uit Amerika geïmpor-
3de soja vervangen. De stro
«naar paardenhouders.
l is volgens het bedrijf
milieuvriendelijk alterna-
voor gewone diesel. „Een
'riant heeft voor het
iproces evenveel kooldioxi-
br
ÜITERDAM - Mannen doen
aan de voorbereiding
in de vakantie. Zeker de dag
vertrek laten ze het afwe-
Vrouwen zijn die dag de
it blijkt uit onderzoek in op-
acht van Center Pares onder
dgische en Nederlandse gezin
nen op de vijf vrouwen er-
ïtach aan al het geregel voor-
it het gezin tenslotte op weg
nnaar het vakantieadres,
ilaatste dag vooraf gaat bijna
i helft van de mannen gewoon
erken. Van de vrouwen doet
nog niet eenderde. De rest
hen is vooral bezig aan de
oorbereiding, zoals bijvoor
st de boodschappen en het
pakken.
oor vakantiestress zorgen niet
öeen een tegenvallende accom-
loaatie en slechte service maar
ok de files onderweg. Files ver
ben is dan ook een veelge-
oemde tip voor een aangename
•kantie. Eenmaal op vakantie
idwijnt de stress ook weer
d: Bij Nederlanders na vier
"f ontspanning, bij Belgen nog
Is eerder.
fflmaal op de camping of in
bungalowpark zoekt de Ne-
srlander niet vaak contact met
lëere vakantiegangers. Twee
de maakt hoogstens een
raatje maar houdt het daarbij.
°P de drie zegt geen echte
ehoefte te hebben om anderen
'■eren kennen. ANP
de nodig als door verbranding
(aan uitstoot via de uitlaat van
de auto) vrijkomt", aldus Aber-
son. „Het voegt geen nieuwe
kooldioxide toe aan de atmo
sfeer en draagt bij aan het terug
dringen van het broeikaseffect.
De brandstof is nagenoeg zwa-
velvrij. En door de chemische
structuur van de brandstof is
het aantal roetdeeltjes minstens
de helft minder dan bij verbran
ding van gewone diesel vrij
komt. Het verbruik? Dat blijft
hetzelfde."
Door middel van warmtekracht
koppeling kan tijdens het pro
cédé stroom worden opgewekt.
Om die reden zijn ook veel ener
giebedrijven geïnteresseerd in
de techniek.
De productie van een alternatie
ve brandstof is actueel door de
hoge brandstofprijzen, de met
hoge snelheid verminderende
voorraad fossiele brandstoffen
en regeringmaatregelen. Staats
secretaris Van Geel (VROM)
maakte onlangs bekend dat de
accijnzen op diesel omhoog
gaan. Verder bleek uit onder
zoek dat dieselmotoren in
vrachtwagens schadelijker zijn
voor het milieu dan werd ge
dacht.
Accijnsheffing
„Zonder hulp van de regering
redden we het niet", benadrukt
Aberson. Biobrandstoffen zijn
namelijk nog niet concurrerend
met fossiele brandstoffen. „Mi
nister Zalm moet afzien van ac
cijnsheffing op biobrandstoffen.
Zonder die heffing kost biodie
sel aan de pomp net zoveel als
gewone diesel."
In Frankrijk, Duitsland en Italië
is biodiesel geheel of gedeelte
lijk vrijgesteld van accijns. Ne
derland twijfelt.
In Duitsland staan inmiddels
250 oliemolens, komen er jaar
lijks 30 bij en rijden 50.000 au
to's op biodiesel. „In de meeste
dorpen in Duitsland is biodiesel
bij de pomp verkrijgbaar. En in
steden bezorgen tankwagens de
diesel bij mensen thuis; biodie
sel is niet gevaarlijk om in grote
re hoeveelheden op te slaan." In
Zeeland zou dat op dezelfde ma
nier kunnen worden georgani
seerd, stelt Aberson. „Behalve
een schoner milieu, levert de
productie van biodiesel werkge
legenheid op in eigen land."
'Aberson zegt dat het een voort
durend gevecht is tegen de poli
tiek. „In Nederland draait het al
leen maar om geld. Provincies
moeten proberen daartegen een
vuist te maken. Want die willen
hun regionale economie stimule
ren."
GOES - Steeds meer vrouwen in Zeeland worden eigen
baas. Afgelopen jaar zijn 370 Zeeuwse vrouwen een eigen
bedrijf begonnen. In 2002 was dat nog 341, zo blijkt uit
cijfers van de Kamer van Koophandel Zeeland. Een stij
ging van tien procent.
Naar verhouding worden meer vrouwen in Zeeland dan
landelijk eigen baas. In 2003 startten landelijk -16.000
vrouwen een eigen bedrijf, zo'n 1000 meer dan een jaar er
voor. Ruim een kwart van de Zeeuwse vrouwen begon een
onderneming in de persoonlijke dienstverlening.Ook de
tailhandel en horecazaken zijn populair, aldus de Kamer
van Koophandel.
GOES - Steeds vaker wordt in Zeeland gezinspeeld om
weekmarkten te verplaatsen. Een ontwikkeling die slecht
is voor de ambulante handel. Want het verplaatsen van
weekmarkten kost individuele ondernemers 20 tot 50 pro
cent van de omzet.
Dat zegt voorzitter W. de Smit van de afdeling Zeeland,
van de Centrale Vereniging Ambulante Handel (CVAH).
De communicatie met de Zeeuwse gemeenten verloopt
erg goed, zegt De Smit. „Het zijn vaak anderen, bijvoor
beeld sommige winkeliersverenigingen, die nogal makke
lijk roepen: verplaats die kraampjes maar." Het is vol
gens hem zaak om bij evenementen op de plek van een
weekmarkt zo vroeg mogelijk de CV AH te betrekken bij
de organisatie.
ROTTERDAM - Nederlandse bedrijven die producten im
porteren of verkopen uit de nieuwe lidstaten van de Euro
pese Unie lopen het risico dat die niet veilig zijn of niet
aan de normen voldoen.
Ruim èenderde van de bedrijven uit de Oost-Europese lid
staten voldoet piet aan de EU-eisen rond consumentenbe
scherming en productaansprakelijkheid.
Dat constateert onderzoeker en verzekeringsmakelaar
Marsh.
Marsh waarschuwt dat Nederlandse bedrijven aansprake
lijk kunnen worden gesteld, als ze producten verkopen
die niet aan de EU-regels voldoen. ANP
BRUSSEL - De inflatie in de eurozone is in mei gestegen
tot 2,5 procent, vergeleken met 2 procent in april.
De stijgende geldontwaarding wordt vooral veroorzaakt
door de hogere kosten voor olie en andere brandètoffen,
zei Eurostat, het bureau voor de statistiek van de Europe
se Unie. AP
Willemijn Huiszoon en Joyce Piek: „Hier heb je het beste overzicht."
door Valeska Nastaly
VLISSINGEN - Het strand en de zee.
Dat zijn de werkplekken van de strand-
wachten. Daar spreken zij mensen aan
op hun gedrag, houden zij kleine kinde
ren uit de zee bij vloedgolven en vegen
zij de loopplanken.
Een strandwacht, dat is een stoere vent,
wordt vaak gedacht. Maar stoere mei
den zijn er ook. Willemijn Huiszoon
(17) doet het werk voor het derde jaar
en Joyce Piek (18) sinds twee jaar. Ze
zijn vaak te vinden op de uitkijkpost op
'het Vlissingse strand. „Hier heb je het
beste overzicht over de zee."
Om alles nog beter te kunnen zien, staat
in het kantoortje van de uitkijkpost een
grote verrekijker. „Als er een kind zoek
is, kunnen wij dat gemakkelijk opspo
ren met de verrekijker."
Op een bureau ligt een grote gele map,
de postcommandantmap. Daarin hou
den Willemijn en Joyce alles bij wat ze
die dag doen.
„Het leuke van dit werk is, dat je nooit
weet wat je te wachten staat. Elke dag
is anders."
Wel zijn er de reguliere werkzaamhe
den, zoals de we's schoonhouden, de ap
paratuur controleren en het infopaneel
met onder meer de waterstanden op de
Nolledijk invullen.
Tegenover een notitiebord, naast het bu
reau, staat een grote stalen kast. Daarin
liggen afvalzakjes die mensen kunnen
gebruiken op het strand en watervaste
polsbandjes voor kinderen, waarop het
telefoonnummer van de ouders geschre
ven kan worden. Sinds kort is er een
dakterras op de uitkijkpost. „We zaten
gewoonlijk de hele dag binnen, terwijl
het buiten prachtig weer was."
Niets voor een strandwacht, binnenzit
ten, Toch moet de post altijd bemand
zijn.
„Daarom werken we altijd minimaal
met zijn tweeën." Eentje kan dan pa
trouilleren langs het water, terwijl de
ander op de post de boel in de gaten
houdt."
door Jeffrey Kutterink
VLISSINGEN - De havens in
Vlissingen en Terneuzen zijn op
tijd beveiligd tegen terreuraan
slagen. Ook al voldoen nog niet
alle terminals aan de internatio
nale veiligheidseisen.
Dat zegt directeur H. van dei-
Hart van Zeeland Seaports. Per
1 juli moeten wereldwijd alle
zeeschepen en havenbedrijven
aan de zogenoemde Internatio
nal Ship and Port Facility Secu
rity (ISPS) Code voldoen. Het is
een set beveiligingsmaatregelen
die de Internationale Maritieme
Organisatie (IMO) eind 2002
overeen kwam. Dat gebeurde
vooral onder druk van de Ameri
kaanse regering, die de handel
tegen terrorisme wil bescher
men. Na de aanslagen van 11
september 2001 in de VS willen
de Amerikanen geen enkel risi
co meer nemen met goederen
stromen. De VS bemoeien zich
stevig met havens en schepen
van handelspartners. Landen
die niet meewerken, verliezen
klandizie. „45 terminals in de
Zeeuwse havens moeten worden
beveiligd", zegt Van der Hart.
„Het gaat om terminals waar in
ternationale schepen aanmeren
van een bepaalde grootte in een
bepaalde frequentie. Bedrijven
moeten een veiligheidsplan en
-ambtenaar hebben. Zeeland
Seaports controleert dat stuk
voor stuk." Dat betekent dat de
havens minder toegankelijk wor-
den voor publiek. „Wie er niets
te zoeken heeft, hoeft er niet te
komen. Dat zou zelfs voor het
hele Sloegebied moeten gelden,
maar het is moeilijk om zo'n
groot gebied gecontroleerd af te
grendelen."
en krankzinnige gewaarwording
pen stralende dag in Amster-
aw Men flaneert er op het water van
estad. Met duizend bootjes, zelden
<n botsing. Er zullen verschillende re-
™en zijn om door Amsterdam te va-
en. Kijken waar de hoeren wonen en
.Jvan 't Hek. Of om naar je te laten
'to. Wat is uw hobby? Opvallen,
óppers, bemanning en de bootjes
uien wel eens aandacht trekken. Wij
le' Geen blote bovenlijven en onze
oomste kleren aan. Juist niet op wil-
nvallen, dat komt ook voor. Het
een boot waar ook werkelijk
Ele>naal niets aan te zien is. Behalve
tnb t^ *)rec^es ls wat ziïn moet»
!l(lan die krankzinnige gewaarwor-
lnS- Juist deze boot, zonder kapsones,
°r<it alom gezien. We worden aange
roepen vanaf andere boten en vanaf de
terrassen langs het water, hoe kan dat
nou, wat is dat voor iets merkwaardigs,
een doodgewone boot.
Er komt bij dat onze boot niet stinkt en
geen geluid maakt. Ook dat doet de
stad versteld staan. Stinken is de stad
gewend, stilte is bijzonder.
Het was een proefvaart. Onlangs is de
eerste Oranjeboot, zo heet hij, een geu
zennaam, verkocht aan iemand in Bre
da. Maar al een jaar geleden kreeg de
boot de Nederlandse Designprijs voor
consumentenproducten. Volgens de ju
ry vanwege de karakteristieke ronde
vormen. Designheinen drukken zich on
beholpen uit als ze in vervoering raken.
Zo'n begrip als 'karakteristiek' zegt he
lemaal niks. Ze hadden de boot die
prijs kunnen geven omdat er eindelijk
eens niks aan te zien is. Geraffineerd
on-design, een verademing tussen alle
aandachttrekkerij
Architect Peter Verlinden en vormge
ver Lex Donia hadden hetzelfde verlan
gen. Een motorboot bouwen. Een goeie.
Ze smolten hun verlangens samen en
ontwierpen een totaal andere motor
boot. Anders dan de sloep.
Er is geen binnenwater meer in Neder
land tussen het Twentekanaal en Veer-
se Meer waar bij mooi weer niet om het
kwartier een glanzende polyester sloep
voorbij komt met een Nederlandse vlag
achterop en rondom een strogele stoot-
rand, gemaakt van de vlechten van een
reusachtige blonde Dirndl.
Het zijn namaaksloepen. Een sloep
kreeg zijn vorm door een slimme ma
nier van bouwen met hout. Planken als
dakpannen over elkaar. Overnaads
heet het. In polyester hoeft aan deze
vorm niet te worden vastgehouden.
Donia en Verlinden wilden af van het
sloepmodel. En van polyester. Het is
zwaar materiaal. Ze bouwden een lich
te onzinkbare boot van aluminium met
hybride-aandrijving. Twee motoren.
Een dieseltje en een elektromotor. Bei
de motoren kunnen de schroefas aan
drijven en de dieselmotor kan ook
stroom opwekken om de accu's bij te
vullen voor het stille elektrische varen.
En dat is aan de boot het meest specta
culair, hij gaat geruisloos maar snel als
een strijkijzer over een linnen jurk. De
ontwerpers hebben het onderwaterdeel
van de romp zo vorm gegeven dat hij
door het water glijdt zonder golven te
maken. Een boot met een forse boeg
golf verspilt energie. Toen diesel nog
een kwartje kostte telde dat niet, nu
loopt het in de papieren. Wie elektrisch
vaart hoeft niet om de kosten zuinig
aan te doen maar om zo veel mogelijk
te halen uit een acculading.
Dat er zo weinig elektrisch gevaren
wordt en de dagjesmens te water een
dieseltje onder zijn kont wil, komt door
de angst om niet meer thuis te kunnen
komen. Diezelfde angst doet pioniers
in de botenbouw hinken op twee ge
dachten. De hybride-aandrijving.
Maar juist schepen zijn bij uitstek ge
schikt voor elektrische aandrijving, de
accu's, zware tractiebatterijen, zijn
meteen ook de noodzakelijke ballast.
Meer accu's, grotere actieradius. Toen
Verlinden door Amsterdam voer kwam
hij opnieuw tot die slotsom. Die diesel
motor is er helemaal niet bij nodig.
Deze boot belooft wat.
Wouter Klootwijk
door Jeffrey Kutterink
GOES - De grote Zeeuwse be
drijven zijn uitermate geïnteres
seerd in duurzaam ondernemen.
Niet alleen is de maatschappelij
ke druk groot. Er valt ook wat
aan te verdienen. Een goed ima
go betaalt zich vroeg of laat te
rug. Toch worstelen ze met de
aanpak. Sinds begin dit jaar zit
ten ze gezamenlijk in een klas
en de eerste resultaten lijken
veelbelovend.
Twaalf bedrijven zitten sinds fe
bruari in de Masterclass duur
zaam ondernemen. Een bijzon
dere 'schoolklas', want het is de
eerste in haar soort in Neder
land.
Het zijn dan ook niet de domste
jongens, want erbij betrokken
zijn ondernemingen als Dow Be
nelux, Yara, Thermphos, Total,
Broomchemie, Atofina en EPZ.
Er is geen klassikale les, waarna
iedereen het zelf maar moet uit
zoeken. In de Masterclass be
spreken allerlei mensen vanuit
alle lagen van de ondernemin
gen - van directeur tot manager
milieu - hun vragen, problemen
en ervaringen op het gebied van
maatschappelijk verantwoord
ondernemen. Vragen waarbij de
winstgevendheid niet uit het
oog wordt verloren.
Praten alleen heeft geen zin.
Vandaar dat milieu-advies-bu
reau Beco uit Rotterdam een me
thode heeft ontwikkeld om de
bedrijven tegen het licht te hou
den. Die zogenoemde duurzaam
heidsscans zijn, op een enkele
na, allemaal afgerond. „Daarin
hebben we de deelnemende be
drijven afzonderlijk doorge
licht", legt Marieke Gombault
van Beco uit.
„Daarvoor hebben we steeds
mensen van hoog tot laag in de
bedrijven geïnterviewd. Dat va
rieert van inkopers en directeu
ren tot proces- en communicatie
managers."
Uit het 'schoolrapport' blijkt
hoe een bedrijf er wat betreft
duurzaam ondernemen voor
staat.
Individuele problemen worden
niet klassikaal behandeld. „Dat
vraagt een specifieke aanpak.
Daar kijken we dus alleen met
de betreffende onderneming
naar."
Maar veel van de zaken die bo
ven komen drijven, gelden voor
iedereen. „Om te voorkomen dat
elke ondernemer afzonderlijk
het wiel moet uitvinden, worden
al die vraagstukken gezamen
lijk besproken."
Daarvoor is de klas vorige week
opgesplitst in werkgroepen. Zo
zijn er groepen die kijken naar
onderwerpen zoals bijvoorbeeld
energie en ethiek en integriteit.
„In die werkgroepen proberen
bedrijven gezamenlijk een ant
woord te vinden op bepaalde
vragen."
Toeleveranciers
Een vraag waar bedrijven bij
voorbeeld een antwoord op pro
beren te vinden is hoe ze eisen
kunnen stellen aan. toeleveran
ciers. Want een concern dat ver
antwoord onderneemt, doet
geen zaken met toeleveranciers
die lak hebben aan maatschap
pij en milieu.
En hoe krijgt de buitenwereld
een goed beeld van de wijze
waarop een onderneming spaar
zaam met mens .en milieu om
gaat, is een andere vraag. De
werkgroepen zoeken naar ant
woorden en bespreken die in
september klassikaal.
Gezamenlijk bepalen de bedrij
ven wat ze het eerst willen of
moeten aanpakken. De prioritei
tenlijst krijgt dan 'duurzaam
heidsagenda' als deftige naam.
Niet dat daarna de schoolbel rin
kelt en iedereen blij terug gaat
naar kantoor.
„Het is een continu proces",
zegt Gombault. „Dat betekent
dat we niet alleen dit, maar ook
volgend jaar, nog minstens een
keer of vijf bij elkaar komen om
de voortgang door te spreken."
De Zeeuwse manier van werken
geldt als voorbeeld voor andere
gebieden in het land.
Zo gaan dertien bedrijven in de
voedselverwerkende, metaal- en
kunststofindustrie in Overijssel
en Gelderland op dezelfde ma
nier zichzelf een spiegel voor
houden.
