Verzet stormt parlement binnen
PZC
I
Filip Dewinter kraait alweer victorie
Oud-premier Dehaene wint van Verhofstadt
Duitse kiezer bezorgt
partij van Schroder
catastrofaal verlies
Robert Kilroy-Silk
is succesvol populist
Brussel vraagt zich af of Eurosceptici willen samenwerken
Prinses helpt
op stembureau
Partij Chirac
krijgt opdoffer
Berlusconi's
partij verliest
Socialisten
boeken zege
in Spanje
maandag 14 juni 2004
door Ton van Lierop
BRUSSEL - De Belgische
oud-premier Dehaene heeft
voor zijn Vlaamse christen-de
mocraten de prestigieuze
'schoonheidswedstrijd' bij de
Europese verkiezingen gewon
nen van de zittend liberale
regeringsleider Guy Verhof-
stadt.
Dehaene wist met 585.000 voor
keurstemmen voor zijn partij
(CD&V) ook een zetel winst bin
nen te halen en door te stomen
naar vier zetels. Verhofstadt
moest het voor zijn VLD doen
met een status quo op drie ze
tels.
Verhofstadt moest het met
327.000 voorkeurstemmen fors
afleggen tegen Dehaene.
De christen-democraten konden
aan Frans- en Duitstalige kant
hun zetels behouden, waardoor
er in totaal zes Belgische chris
ten-democraten naar Straats
burg gaan.
De Franstalige socialisten be
haalden ook een zetel winst,
waardoor er met de status quo
aan Vlaamse kant zeven Belgen
in de socialistische fractie zul
len zetelen. De liberalen blijven
ook aan Waalse kant op drie ze
tels, waardoor er zes Belgen
naar de liberale fractie gaan.
De groenen betalen het gelag.
Zowel aan Vlaamse als Fransta
lige kant behalen zij maar één
zetel. Aan Franstalige kant had
den de groenen de afgelopen vijf
jaar drie zetels en aan Vlaamse
kant twee.
Bovendien behoorden tot de
groene eurofractie ook nog twee
Vlaamse regionalisten van de op
geheven partij VU-ID, die zich
aansloten bij de Vlaamse socia
listen. ANP
door Hetty van Rooij
BRUSSEL - „Ik wil dat mijn ei
gen volk me regeert." De Britse
Europa-hater Robert Kil-
roy-Silk is voor de uitslagen
van de Europese verkiezingen
niet naar Brussel afgereisd,
BRUSSEI. - Dc Belgische
prinses Claire heeft bij de
Europese en regionale ver
kiezingen van gisteren een
handje meegeholpen op
een stembureau in de ge
meente Tervuren, waar zij
woont met haar echtgenoot
prins Laurent.
Het was voor het eerst dat
een lid van het Belgische
koninklijk huis bijsprong
op een stembureau. Bel
gische burgers moeten dit
doen als zij daartoe wor
den opgeroepen.
„Ik ben blij dat de prinses
haar burgerplicht komt
doen", zei burgemeester
Bruno Eulaerts van Tervu
ren. Hij voegde eraan toe te
hopen dat de aanwezigheid
van de prinses op het stem
bureau een grotere op
komst tot gevolg zou heb
ben. AP
maar zijn stem schalt via een te
levisiescherm door de vergader
zaal van het Europees parle
ment. Het is een voorproefje van
wat het parlement te wachten
staat.
De zonnebankbruine Kil-
roy-Silk vindt dat Groot-Brit-
tannië zo gauw mogelijk uit de
Europese Unie moet, en zijn On
afhankelijkheidspartij stormt
krachtig vanuit het niets het par
lement in. Op de avond van de
Europese verkiezingen wordt
een duidelijke trend zichtbaar:
de kiezer heeft zich öf laten lei
den door de nationale politiek
van zijn land, öf door zijn af
keer van Brussel.
De Ultra-nationalistische Pool
se Zelfverdedigingspartij van
Andrej Lepper, de Onafhanke
lijkheidspartij van Kilroy-Silk,
de Deense en Zweedse euroscep
tici, het Vlaams Blok in Vlaande
ren: stuk voor stuk boeken ze
winst in Europa. Of ze gaan sa
menwerken en hoe ze gaan sa
menwerken, was gisteren in de
wandelgangen van het EP de
grote vraag.
Als ze er in slagen de gelederen
te sluiten, vormen ze samen een
krachtig anti-Europees geluid.
Maar dat betekent ook discipli
ne en hard werken, en mr. Kil
roy-Silk heeft al aangekondigd
dat hij zal proberen zo weinig
mogelijk in Straatsburg en Brus
sel te zijn.
Paul van Buitenen hoort in het
lijstje eurosceptici niet thuis, be
nadrukt Kathalijne Buitenweg,
een van de twee Groenlinks-le
den in het nieuwe parlement.
„Euroscepsis is in Nederland
niet beloond. Paul van Buitenen
is niet tegen Europa, maar wil
een transparanter Europa. Dat
heeft hem twee zetels opgele
verd. De WD voerde een cam
pagne die zeer kritisch voor Eu
ropa was en ze hebben flink ver
loren."
Werk
De eerste winst hebben de euro
sceptici intussen al binnen. Tus
sen de kraampjes van de politie
ke partijen ging het gisteravond
in het Europarlement niet meer
het vertrouwde probleem dat de
kiezer het allemaal niet goed be
grijpt, maar over de vraag hoe
het parlement zélf zijn werk be
ter kan doen. „Misschien wordt
het tijd dat we de hand eens in
eigen boezem steken", oppert
Camiel Eurlings, nieuwgekozen
kopman van het CDA. „De op
komst van de eurosceptici geeft
goed aan wat de grote uitdaging
is voor de komende vijf jaar.
Het gaat om grote vraagstukken
en er zijn grote verschillen van
mening. Als we dat niet zicht-
.baar maken, krijgen ze bij de
volgende verkiezingen echt vrij
spel." GPD
PARIJS - De Franse premier
Raffarin is door de uitslag in
Frankrijk zwaar onder druk ko
men te staan. Zijn UMP (17 pro
cent) bleef ver achter bij de so
cialisten (30 procent).
Het was de tweede verkie
zingsnederlaag op rij voor de
UMP na het echec in maart bij
de regionale verkiezingen. Poli
tieke waarnemers in Parijs kij
ken met spanning uit naar de
reactie van president Chirac,
die Raffarin in maart nog de
hand boven het hoofd heeft ge
houden.
De UDF van Franois Bayrou,
die een coalitie vormt met de
UMP maar tot dusver een min
derheidspositie innam, boekte
een grote winst en werd met 12
pet. zelfs de derde politieke for
matie van Frankrijk. De UDF is
zich steeds meer van de officiële
regeringspolitiek gaan distantië
ren maar wordt nog steeds bij
'rechts' ingedeeld.
Voor het verloop van de Franse
binnenlandse politiek hangt
veel af wie de komende herfst
de nieuwe voorzitter van de
UMP wordt. De huidige voorzit
ter, Juppé, heeft aangekondigd
te zullen aftreden na zijn veroor
deling wegens illegale partijfi
nanciering. Voor zijn opvolging
gelden slechts twee serieuze kan
didaten: premier Raffarin en de
bij de kiezers populaire minister
Sarkozy. De laatste wil het voor
zitterschap van de UMP even
wel vooral gebruiken als spring
plank naar het presidentschap.
Hij geldt dus als een gevaarlijke
concurrent voor Chirac. Maar
anderzijds, de positie van Raf
farin is er na de uitslag van gis
teren nog ongunstiger op gewor
den. Chirac staat dus voor een
vrijwel onmogelijke keuze aan
wie hij zijn steun moet geven.
Steun aan Sarkozy betekent po
litieke zelfmoord; steun aan Raf
farin idem dito. GPD
ROME - De Italiaanse regerings
partij Forza Italia heeft bij de
Europese verkiezingen gisteren
flink verloren.
Volgens stembuspeilingen bleef
de partij van premier Silvio Ber
lusconi steken op 20,5 tot 23,5
procent van de stemmen, terwijl
de rechtse partij vijf jaar gele
den nog 25,2 procent haalde.
Berlusconi had gehoopt die uit
slag te evenaren.
Winst was er voor de Olijfboom
coalitie van Romano Prodi, de
voorzitter van de Europese Com
missie. De centrumlinkse coali
tie kreeg volgens de peiling van
de Italiaanse omroep RAI 30,5
tot 33,5 procent van de kiezers
achter zich. ANP/AFP
Hongaarse vrouwen in klederdracht brengen hun stem uit in Veresegyhaza, dertig kilometer ten oosten van Boedapest.
foto Laszlo Balogh/RTR
door Pascale Thewissen
ANTWERPEN - Om zijn lippen
ligt een triomfantelijke glim
lach. Zijn partij, het Vlaams
Blok, stevent af op een eclatante
verkiezingsoverwinning. Door
de rechter veroordeeld voor ra
cisme, maar door de kiezer vrij
gesproken. Het is precies waar
Filip Dewinter op hoopte.
Op de Grote Markt in Antwer
pen, de thuishaven van het
Blok, kraait Dewinter al vroeg
op de dag victorie. De Vlaamse
Liberalen en Democraten van
de Belgische premier zijn 'plat
op de bek' gegaan, en dat is voor
al te wijten aan de invoering
van het migrantenstemrecht, be
weert Dewinter.
Het Vlaams Blok is - 'opnieuw
en fors', aldus Dewinter - de gro
te overwinnaar. Hij richt zich
tot de christen-democratische
CD&V van voorzitter Yves Lete-
rme, die de grootste partij van
Vlaanderen wordt, om samen
met extreem-rechts in zee te
gaan. „Een ommekeer kan er al
leen komen als het Vlaams Blok
bij het beleid wordt betrokken.
Anders verandert er niets en
krijgt de CD&V de volgende
keer de rekening gepresen
teerd", zegt Dewinter, die niets
liever wil dan de politieke
schutskring rondom het Blok
doorbreken.
Geen enkele partij lijkt daar ech
ter toe bereid, zeker niet na de
uitspraak van het Gentse Hof
van Beroep. Dat oordeelt op 21
april van dit jaar dat het
Vlaams Blok een racistische par
tij is. „U gebruikt de criminali
teitscijfers met enkel om de be
volking te informeren maar om
op systematische en eenzijdige
wijze aan te zetten tot vreemde
lingenhaat." Het Blok is tegen
de uitspraak in beroep gegaan
Dit najaar buigt het Brusselse
Hof van Cassatie zich over de
zaak. Het is echter onwaar
schijnlijk dat dat het arrest ver
breekt. In dat geval, heeft De
winter al laten weten, richt hij
een nieuwe partij op. Geen
Vlaams Blok-light, zoals in de
media wordt gesuggereerd.
Extreem-rechts in Vlaanderen
is niet van plan om een gematig
der koers te gaan varen. Alleen
de verpakking verandert, de in
houd niet.
Op de website trekken Dewinter
en de zijnen op de ochtend van
de deelstaat- en Europese ver
kiezingen fel van leer tegen het
arrest. „Vandaag kan de kiezer
zijn of haar mening duidelijk
kenbaar maken.
Er kan afgerekend worden met
het wanbeleid van de traditione
le partijen en er kan democra
tisch gereageerd worden tegen
de georganiseerde moordaan
slag op onze oppositiepartij."
Underdog
De Vlaamse kiezer geeft mas
saal gehoor aan de oproep. Poli
ticologen hadden het voorspeld:
de Vlaming heeft sympathie
voor de underdog. De bood
schap van het Blok - 'vermoord
door het Belgische establish
ment' - is overgekomen. De uit
slag is een flinke opsteker voor
Dewinter. Die laat er geen twij
fel over bestaan: de Vlaamse ver
kiezingen zijn voor hem een op
warmertje voor de Antwerpse
gemeenteraadsverkiezingen in
oktober 2006. Dan moet een
langgekoesterde wens van De
winter in vervulling gaan: wil
hij burgemeester van Antwer
pen worden.
In de Antwerpse probleemwijk
Borgerhout, eind 2002 nog to
neel voor zware rellen tussen mi
grantenjongeren en de politie,
probeert de lokale radiozender
Multipop samen met allochtone
jongerenorganisaties tegen
wicht te bieden aan wat ze de
'haatcampagne' van het Vlaams
Blok noemen.
Over de oranje/zwarte posters
van het Blok met de slogan 'Min
der immigratie, meer Vlaande
ren' zijn oranje/blauwe posters
geplakt met slogans als 'Meer
dialoog, minder haat' en 'Meer
verstand, meer knuffelen'.
Het heeft niet mogen baten.
door Wierd Puk
BERLIJN - De Duitse kiezers
hebben gisteren de Europese
verkiezingen aangegrepen om
hun ongenoegen te uiten over
de koers van de regerende so
ciaal-democratische SPD. De
partij van kanselier Gerhard
Schroder kreeg een zware ne
derlaag te verduren en behaal
de met zo'n 22 procent van de
stemmen het slechtste naoor
logse resultaat in landelijke
verkiezingen. Vijf jaar gele
den kwam de SPD nog uit op
30,7 procent.
SPD-woordvoerders spraken
van een 'bitter resultaat' en
een 'catastrofe'. Het slechte
resultaat werd deels geweten
aan de lage opkomst. Die lag
's middags rond de twintig
procent. De grote winnaar
werd de belangrijkste opposi
tiepartij, CDU/CSU, die rond
de 45 procent uitkomt en
daarmee de absolute meerder
heid van de Duitse stemmen
in het Europees parlement.
Ook Schröders coalitiege
noot, De Groenen, die een
zeer Europees georiënteerde
campagne voerde, deed het
goed en kwam boven de elf
procent uit.
Bijna zestig procent van de
Duitse kiezers gaf toe dat bin
nenlandse thema's een beslis
sende rol speelden bij hun
keuze. In de SPD gingen on
middellijk stemmen op om de
hervormingspolitiek van
Schröders rood-groene coali
tie aan te passen. Volgens par
tijvoorzitter Franz
Müntefering moet snel wor
den bediscussieerd 'wat de
goede politiek is'.
De SPD staat al maanden op
een historisch dieptepunt in
de peilingen. De Duitse kie
zers zijn ontevreden met de
koers van Schröders partij.
Enerzijds wil de kanselier de
Duitse verzorgingsstaat her
vormen en rigoureus afslan
ken. Aan de andere kant
schrikt rood-groen terug
al te ingrijpende maair®. j,
len. Bovendien bestaat gr#
kritiek op de warrige ma^ i(2
waarop het beleid aan de
volking wordt verkocht !er
Duitsers bekennen het ovg. re|
zicht te hebben verloren o»
de plannen die Schroder»
zijn ministersploeg uitbr». (ju
den. x
Ook bestaat er binnen het fa. m
bi net onenigheid tussen he
vormers en klassieke fn
ciaal-democraten. Zo ligt i m
perminister' van Econo& e
sche Zaken, Wolfgang (J.
ment (SPD), onder vuur os.
dat hij de tradition^ w
SPD-kiezers met zijn radijs- jj>
le voorstellen uit de par. ir
zou jagen. Het aantal SPD-fa je!
den is in het afgelopen jaari: rai
hoog tempo afgenomen.
Bij de christen-democraie rai
heerste gisteravond eufon: Ee
Samen met de liberale FDI1. c!
de natuurlijke coalitiegenoo; la
van de CDU/CSU, zoudenc va:
christen-democraten op |g
moment landelijk over ee no
duidelijke meerderheid b? ba:
schikken. De FDP is voorb.De
eerste sinds tien jaar weervr rï
tegenwoordigd in het Euro- tra
pees parlement.
In de deelstaat Thüringe o
waar gelijktijdig regions) lr
verkiezingen werden geho> c
den, daalde de SPD zelfs nar
veertien procent. In deze (te- id
duitse regio kan de CDU u
leen blijven regeren. De clu»
ten-democraten komen
rond de 44 procent- een re
lies van zes procent. De twee
de partij werd hier de PDS
de voormalige DDR-con» BI
nisten, met 26 procent.
CDU-voorzitter Angela Mer
kel ziet in het verkiezing®- cl
sultaat een signaal dat i
Duitsers een andere regenc-
wensen. „De huidige coalilif
heeft onder de bevolking gee cel
steun meer", aldus Merk lit
De Bondsdagverkiezing*:
staan in 2006 op het program
ma. GPD
Filip Dewinter stemt in Antwerpen.
foto Geert Vanden Wijngaert/AP
door Esther Gotink
LONDEN - Robert Kilroy-Silk
is de man achter het plotselinge
succes van de Britse Onafhanke
lijkheidspartij in de Europese
verkiezingen. Zijn opmars de
den premier Tony Blair en con
servatief leider Michael Howard
al wekenlang huiveren. En te
recht: als voormalig presentator
van een dagelijkse talkshow op
de BBC wordt hij door een flink
deel van de bevolking op han
den gedragen.
Problemen in het huwelijk, ru
zie met schoonouders, onge
wenst zwanger, seksuele frustra
ties - de Britten deelden zeven
tien jaar lang hun sores met de
rest van de natie op het praat
programma Kilroy. De show
was vernoemd naar presentator
Kilroy-Silk, de Britse tegenhan
ger van Jerry Springer, die twee
miljoen kijkers per dag wist te
boeien met zijn levenslessen.
Begin dit jaar gooide de BBC
hem van het scherm. Hij had op
persoonlijke titel een ernstig
grievende krantencolumn gepu
bliceerd over Arabieren die hij
'plegers van zelfmoordaansla
gen, amputeerders en vrouwen
onderdrukkers' noemde. Kil
roy-Silk concludeerde dat hij
zich niet kon bedenken 'of dit
volk ooit iets zinnigs heeft bete
kend voor ons'. De politie begon
een onderzoek naar de klacht
die was ingediend bij het bu
reau voor discriminatie, maai
de BBC wilde de uitslag niet af
wachten: de 61-jarige presenta
tor kon maar beter vertrekken.
Eigen volk
En enkele maanden later ver
scheen Kilroy-Silk opeens weer
in de schijnwerpers, hartelijk
welkom geheten door huisvrou
wen, grootmoeders en werkelo
zen die hem zo hadden gemist.
Bovendien droeg hij nu opeens
een boodschap uit waar veel Eu-
ropsceptische Britten zich in
blijken te vinden: stem op de
UK Independence Party (Ukip),
die haalt Groot-Brittannië uit
de EU. „Ik wil dat mijn eigen
volk me regeert," aldus Kil
roy-Silk die vreest dat Europa
uitgroeit tot een federale super
staat.
De in Birmingham geboren Kil
roy-Silk studeerde aan de Lon
don School of Economics en
werkte als een hoogleraar voor
dat hij in 1974 lagerhuislid
Robert Kilroy-Silk
werd voor Labour. Hij .vi
woordigde deze partij tot 19
toen hij zijn politieke canit
verruilde voor de baan die
BBC hem aanbood. De pijnij
verbanning van de BBC sling
de hem onverwacht weertfl
in de politiek, waarvan Uit
vruchten plukt.
Paniek
Of hij de post van Europe
mentariër werkelijk o(
nog de vraag. Ukip-ledens
hem het liefst als leider w
partij in eigen land. Zelf c«
donderd door het succes'
Ukip sinds zijn aantreden.^
weegt Robert Kilroy-Silk ter
danken voor de EU-zetel
zich kandidaat te stellenvj
de landelijke verkiezing ui"
volgend jaar. Als dat zo is,
barst de paniek bij Labour
de Conservatieven in alle het'-1(
heid los. GPD
BRUSSEL - De socialist
partij PSOE is gisteren de#
ste geworden bij de Europ"
verkiezingen in Spanje.
De partij van premier Zap#
behaalde 43,7 procent var.
stemmen, goed voor 25 vas
54 Spaanse zetels in het ru
pees Parlement. Dat heeü
Spaanse minister van Bin#
landse Zaken Antonio Akö
gisteren bekendgemaakt.
De socialisten nemen daarom
de koppositie over van de
trumrechtse Volkspartij F
Die kreeg 40,8 procent van
stemmen.
De PP verliest daardoor^
haar 27 huidige zetels. Des^
listen hadden er tot dusver''
ANP