Eurofiel versus euroscepticus
PZC
Geweld in Irak belemmert
berechtiging Saddam Hoessein
PZC
Zeeland moet nog
meer profiteren
van Europees geld
Red Ken maakt kans
op herverkiezing
Marijnissen en Van den Broek over de burger en Europa
imv KW mmj
8 juni 1954
't
dinsdag 8 juni 2004
Wat is de burger eigenlijk met
Europa opgeschoten? De menin
gen daarover zijn verdeeld.
SP-leider Jan Marijnissen, eu
ro-scepticus, en oud-Eurocom
missaris Hans van den Broek,
immer enthousiast, kruisen de
degens aan de vooravond van de
Europese verkiezingen op 10
juni.
door Paul Koopman
Stuur een waakhond naar
Brussel, is de leuze waar
mee de Socialistische Partij
campagne voert. Het keffertje
op de verkiezingsposters moet
duidelijk maken dat er blijk
baar gevaar op de loer ligt. Ra
men en deuren vergrendelen is
geen oplossing, meent Jan Marij
nissen: de inbreker is al binnen.
„Het gevaar komt van binnen
uit", zegt de fractieleider van de
SP in de Tweede Kamer. „Het
zijn de Eurofielen die de Europe
se integratie op het spel zetten.
Zij dragen in zo'n hoog tempo
nationale bevoegdheden over
aan supranationale organen,
dat de burger het niet meer kan
volgen. Zeker als we straks ook
het buitenlands en justitiebeleid
gezamenlijk gaan regelen. Ik
pleit daarom voor een stap te
rug; regel meer op het niveau
van onafhankelijke staten. De
democratische controle kan veel
beter nationaal plaatsvinden."
Jan Marijnissen heeft uitgespro
ken opvattingen. Zo is een van
zijn stellingen dat de interne
markt idiote gevolgen heeft.
„De interne markt is vooral het
kindje van het bedrijfsleven, dat
er al in de jaren tachtig op heeft
aangedrongen om alle belemme
ringen voor een vrij verkeer van
mensen, goederen en diensten
weg te nemen. Maar waar men
zich in vergist heeft, is de enor
me bureaucratie die het heeft op
geroepen. Om elke concurrentie
verstoring weg te nemen zijn er
duizenden produktbeschrijvin-
gen en produktierichtlijnen op
gesteld. Alsof men in Brussel
weet hoe je in Italië pizza's moet
bakken, of in Nederland ramen
lappen. Dat is idioot." Hij vindt
ook dat de euro een rem is op
groei. „De munt is massaal ge
bruikt voor het verhogen van de
prijzen. Een tweede nadeel is
dat het zogeheten stabiliteits
pact veel te rigide is en werkt
als een rem op groei. Europese
landen die geen lid zijn van de
monetaire unie doen het veel be
ter. Nog een nadeel: als euro-lan
den een verschillende economi
sche ontwikkeling doormaken
zitten ze allemaal vast aan het
zelfde monetaire beleid. Neder
land zou nu een superlage rente
nodig hebben om de economie
te stimuleren, maar dat bepalen
we niet meer zelf."
Marijnissen vindt de liberalise
ring geen verbetering. „Ik ben
het oneens met de stelling dat
de burger profiteert van de libe
ralisering die door -Europa
wordt afgedwongen. Gevoelige
terreinen zoals de gezondheids
zorg, de energievoorziening en
het openbaar vervoer moeten in
handen van de overheid blijven,
omdat bij liberalisering zowel
de kwaliteit als de toegankelijk
heid en de bedrijfszekerheid in
de knel komen, vaak nog tegen
hogere kosten, want er worden
kapitalen verspild aan reclame
en marketing. Als per 1 juli de
energielevering vrij wordt, ont
staat er in Nederland een enor
me chaos. Alleen bij de tele-
com-liberalisering heeft de bur
ger geprofiteerd: telefoontarie
ven zijn inderdaad goedkoper
geworden."
Goede weg
Europa is juist op de goede weg,
vindt Hans van den Broek, voor
malig minister van Buitenland
se Zaken en oud-Eurocommissa
ris. In de nieuwe ontwerp-grond-
wet worden volgens hem al veel
bevoegdheden aan de nationale
staten teruggegeven.
Tegelijkertijd is een stap voor
waarts nodig, benadrukt hij.
„Marijnissen zou die grondwet
er eens op moeten naslaan. Lid
staten krijgen bijvoorbeeld het
recht de Europese Commissie
een gele kaart te geven als ze
vinden dat die club iets wil rege
len dat zij liever in eigen beheer
houden. Met één miljoen handte-
Acht. Zeeuwen dingen donder
dag mee naar een zetel in het Eu
ropees parlement. Frans Verin-
ga uit Goes staat zestiende op
de CDA-lijst.
door Harmen van der Werf
Hij gaat ervoor, Frans Verin-
ga uit Goes, lid van het Col
lege van Bestuur van het
Scheepvaart en Transport Colle
ge in Rotterdam. En hij heeft
het gevoel dat de Europese ver
kiezingen leven.
Niet alleen omdat hijzelf kandi
daat is. ..Op straat zijn de reac
ties goed. Veel verschil met de
Kamerverkiezingen merk ik
- niet.'"Mocht de opkomst toch te
genvallen, onder de 29,9 pro
cent van 1999 uitkomen, dan
zou Veringa dat een enorme
domper vinden. Nog erger bijna
EUROPESE
"HERKIEZINGEN
dan een verkiezingsnederlaag
voor zijn eigen CDA. „Een poli
tieke partij staat of valt tenslot
te bij het goed functioneren van
het systeem van verkiezingen.
Europarlementariërs moeten
zich daarom ook na 10 juni va
ker in het land laten zien", oor
deelt Veringa. „Niet in het niets
verdwijnen in Brussel, maar
open discussies aangaan over
wat Europa doet."
Veringa is een fan van de Euro
pese eenwording. Van kind af
aan. „Mijn grootvader had een
groothandel in steenkolen in
keningen kunnen burgers de
Commissie rechtstreeks aan het
werk zetten. Het uitgangspunt
in de grondwet is dat nationale
aanpak voorrang heeft en over
bodige regels moeten worden af
geschaft. Want hier en daar is
men wel doorgeschoten, dat er
ken ik óók. Tegelijkertijd moet
met name op het terrein van po
litie- en justitiesamenwerking
en het buitenlands beleid veel
meer Europees samengewerkt
worden". Volgens Van den
Broek brengt de interne markt
juist welvaart. „Wij hebben een
aanzienlijk deel van onze econo
mische groei in de afgelopen vij
fentwintig jaar aan de interne
markt te danken. Dat wijzen tal
loze studies uit. Het is toch zon
neklaar dat een vrije open
markt met 450 miljoen consu
menten enorme voordelen ople
vert? Geen land betwist dat. Ik
erken wel, dat er heel veel - te
veel - regelgeving uit is voortge
komen. Van de tachtigduizend
pagina's Europese wetgeving
heeft ongeveer de helft betrek
king op de landbouwpolitiek,
daar kan wel het mes in."
De euro ziet hij als een succes.
„Die heeft definitief een band
gesmeed tussen landen die el
kaar eeuwenlang naar het leven
hebben gestaan: Duitsland en
Frankrijk. Het was ook in econo
misch opzicht een goede beslis
sing, al krijgt de munt inmid
dels van alles de schuld. Het is
een euro van Jut geworden. Bij
de introductie was de kritiek
dat de munt te zwak was, nu is
de koers weer te hoog. Hij heeft
wel een prijsopdrijvend effect
gehad. Maar inmiddels wordt
dat weer grotendeels teniet ge
daan door de supermarktoorlog.
Over het stabiliteitspact is veel
discussie, misschien moet het
flexibeler worden toegepast.
Tot die tijd zou ik zeggen: houd
je aan de regels."
Ook Van den Broek wijst erop
dat de liberalisering bellen goed
koper maakte. „De burger had
daar direct voordeel bij. Sinds
de PTT het niet meer alleen voor
het zeggen heeft, werd telefone
ren veel goedkoper. Over de
energiemarkt, de gezondheids
zorg en het openbaar vervoer,
ben ik minder zeker. Over de
voors- en tegens mag best gron
dig gediscussieerd worden.
Daar hoor ik hele tegenstrijdige
geluiden over. Ik wacht de resul
taten met spanning af." GPD
pagina 5
uitslag verkiezingen
eerder gemeld
Groningen. Hij was betrokken
bij de voorganger van de Euro
pese Unie, de Europese Gemeen
schap voor Kolen en Staal. 'Als
landen niet meer zelfstandig
over grondstoffen voor wapens
kunnen beschikken, kunnen ze
geen oorlog meer voeren', zei
hij. Dat ideaal geldt nog
steeds."
Vertaald naar de praktijk van
vandaag en naar Zeeland ziet
Veringa in de Europese Unie
een belangrijke aanjaagfunctie.
„Zeeland maakt al redelijk veel
gebruik van regionale fondsen,
maar het kan beter. Neem de
Westerschelde Container Ter
minal die in Vlissingen-Oost is
gepland. Dat moet meer worden
dan een overslagplaats. Met
Europees innovatiegeld moet
het mogelijk zijn een kennis
centrum op te bouwen voor
shortsea, voor het containerver
voer op korte afstanden over
water, om overlast op het land
te voorkomen. En geld kan wor
den ingezet voor slimme
ict-technologie, zoals éen chip
op containers, waardoor die
sneller kunnen worden ver
werkt."
Veringa beseft dat zijn kans op
een zetel in het Europarlement
'heel klein' is, met een zestiende
plaats op de CDA-lijst. Volgen
de keer wil hij hoger proberen
te komen. Kans op succes is niet
gering, grapte Plaags CD A-frac
tievoorzitter Maxime Verhagen
onlangs. „Wie stond ooit ook
zestiende?", herinnerde hij zich.
„Jan Peter Balkenende." Verin
ga reageert nuchter. „De ambi
tie hem na te volgen, heb ik
niet."
Frans Veringa
foto Willem Mieras
door Anthony Deutsch
Salem Chalabi, een Iraakse rechter die
het tribunaal moet opzetten voor de be
rechting van Saddam Hoessein, vreest voor
zijn leven. Hij houdt kantoor op een ge
heime plek en slaapt zelden twee keer in
hetzelfde bed. Zijn situatie is tekenend
voor de sfeer van intimidatie en angst waar
in het nu zes maanden oude Speciale Iraak
se Tribunaal met pijn en moeite vorm
krijgt.
Rechtsdeskundigen stellen dat zolang het
geweld in Irak aanhoudt, het proces tegen
Saddam Hoessein moet wachten. Tenzij het
in het buitenland kan worden gevoerd.
„Het is een bijzonder zware opgave, zeker
met het oog op de veiligheidssituatie", er
kent Chalabi (41), een neef van het voorma
lige lid van de Iraakse bestuursraad, Ah
med Chalabi, dat onlangs overhoop kwam
te liggen met de Verenigde Staten. Rechters
weigeren voor het tribunaal te werken. Het
afgelopen jaar zijn vijf kandidaten ver
moord. Zeker de helft van de begroting van
het tribunaal - tientallen miljoenen dollars
- moet worden gebruikt voor beveiliging,
vertelt Chalabi. Gevechten en geweld eisen
nog dagelijks levens in Irak. Daardoor is
veldwerk voor onderzoekers zo goed als on
mogelijk.
Volgens Richard Goldstone, de eerste aan
klager van het Joegoslavië Tribunaal in
Den Haag, zal het minimaal een of ander
half jaar duren voordat het Iraakse gerecht
kan werken. „Ik zie gewoon niet hoe je be
rechting van Saddam kunt overwegen als
de veiligheid niet kan worden gegaran
deerd", zegt hij. „De verdediging, de rech
ters en de getuigen moeten veilig zijn."
Hoewel de Irakezen erop staan om Saddam
Hoessein zelf te berechten, pleit Goldstone
ervoor een tribunaal op te richten met rech
ters en aanklagers uit zowel Irak als het bui
tenland, een formule die met succes is toege
past voor het door de VN ondersteunde tri
bunaal voor Sierra Leone. Bovendient lijkt
het Goldstone beter het tribunaal onder te
brengen in een ander land in de Arabische
wereld, bijvoorbeeld de Verenigde Arabi
sche Emiraten.
„Na 38 jaar onder Saddam Hoessein is het
onwaarschijnlijk dat Irak beschikt over een
systeem van aanklagers en rechters die het
proces zelfstandig kunnen voeren", aldus
Goldstone. Maar Chalabi, die in Den Haag
is geweest om te zien hoe andere tribunalen
werken, is ervan overtuigd dat Iraakse aan
klagers' en rechters getraind kunnen wor
den om deze taak uit te voeren. Saddam
wordt sinds zijn arrestatie in december
door de Amerikanen vastgehouden op een
geheime locatie. Voorlopig kan hij niet aan
de Irakezen worden overgedragen, zegt
Chalabi. Dat kan pas 'als wij klaar zijn -
dat zijn we niet, en als we de infrastructuur
hebben - die hebben we niet'.
Een Amerikaanse militair maakt aantekeningen bij brandende auto's na een gevecht op de
snelweg naar het vliegveld van Bagdad. foto Ceerwan Aziz/RTR
Michael Scharf, hoogleraar internationaal
recht die betrokken is bij het opleiden van
zo'n vijfhonderd Iraakse rechters, denkt
dat een realistische streefdatum voor de be
rechting van Saddam Hoessein over onge
veer twee jaar is. Om te beginnen aan grote
rechtszaken moet eerst de veiligheidssitua
tie in Irak verbeteren, meent ook hij.
Vermoorden
„Tot die tijd zal de toestand in Irak zijn zo
als die in Colombia tien jaar geleden, waar
drugsbendes rechters, getuigen en advo
caten intimideerden en vermoorden, waar
door het onmogelijk was om gerechtigheid
te bereiken." Het is nog onduidelijk wat na
de machtsoverdracht van 30 juni gebeurt
met Iraakse gevangenen die nu door de
coalitie worden vastgehouden. Chalabi is er
in ieder geval niet over te spreken dat de
Amerikanen acht verdachten die hij voor
het tribunaal had willen halen in vrijheid
hebben gesteld. „Die zijn we kwijt en ze
zullen nooit berecht worden." Onder hen
zijn een neef van Saddam Hoessein die
van moord is beschuldigd, Yasser al Saba-
wi, en de voormalige onderdirecteur van de
inlichtingendienst, Khalil Ibrahim al Tikri-
ti.
Het tribunaal van Chalabi moet voldoen
aan de verwachtingen van het Iraakse volk,
dat is gewend aan snelle berechtingen en de
doodstraf, zoals die onder Saddam werden
uitgevoerd. Tegelijkertijd moet het de inter
nationale gemeenschap overtuigen van de
eerlijkheid van het proces tegen de voorma
lige president. De balans vinden tussen snel
heid en eerlijkheid wordt misschien nog
wel de moeilijkste opgave,' denkt hoogle
raar Scharf. „Het probleem is dat uitstel
leidt tot afstel", zegt Scharf. „En iedere
dag dat Saddam Hoessein in Irak in hechte
nis zit vormt hij een katalysator voor ver
zet." AP
door Esther Gotink
Even zag het ernaar uit dat
de Londense burgemees
ter Ken Livingstone een dra
matische verkiezing tege
moet ging. Vorige week kon
digde metropersoneel onver
wacht aan aanstaande don
derdag te staken. Dit is de
dag waarop Londen een stem
mag uitbrengen op het Euro
pese parlement, de stadsraad
en het burgemeesterschap.
Dit weekeinde werd de sta
king echter afgeblazen, tot
grote opluchting van de zit
tende kandidaat 'Rode Ken'.
Hij wordt beschuldigd van ge
heime afspraken met de vak
bond, maar Livingstone ne
geert die kritiek en zegt blij
te zijn dat de treinen rijden.
De staking zou de opkomst
nadelig hebben beïnvloed. Li
vingstone wist dat vooral aan
hang van zijn partij, Labour,
het zou laten afweten.
Nu is de kans groot dat hij
donderdag opnieuw wint.
Volgens een opiniepeiling
van The Times geniet Ken de
steun van 42 procent van de
Londenaren. Dat is drie pro
cent meer dan bij zijn zege in
2000 als onafhankelijk kandi
daat. Labour had Frank Dob-
son toen kandidaat gesteld,
en omdat Ken besloot toch
mee te dingen naar het burge
meesterschap werd hij ge
royeerd. Hij won de verkie
zing en Dobson werd vierde,
wat Labour in grote verlegen
heid bracht.
Livingstone kwam vorig jaar
terug in Labour, toen hij de
bereidheid had getoond zich
naar de partijregels te schik
ken. Hij strijdt wederom te
gen zijn conservatieve rivaal
Steven Norris. Verwacht
wordt dat liberaal-demo
craat Simon Hughes eindigt
op een derde plaats, ook al
krijgt hij volgens de progno
ses meer dan de helft van de
'tweede voorkeur'-stemmen.
Londenaren moeten een eer
ste en een tweede voorkeur
aangeven voor het burgemees-
terschap. Dit systeem maj
de uitslag moeilijk voorsps
baar. Slaagt niemand g
om minstens vijftig j
van de eerste voorkeuren bl
nen te slepen, dan vallen a
kandidaten behalve de tvi
koplopers af. Van de kieze [i.oi
die hun favoriet zien wegji
len, telt dan de tweede voq JGI
keur. Kortom: lukt n-rt
Hughes om de conservatie ider
Norris in te halen, en kn; «slot
Livingstone het niet voor; md
kaar de helft van de een eefti
voorkeuren te winnen, riaai
kan de liberaal-democn
met zijn vele 'tweede v<x: (eau
keur'-stemmen alsnog ze^ unnt
vieren. En zijn kansen stijg j d(
omdat Norris onder to® jivi
mende druk staat door i jjge
voorzitterschap van Jan oep
Dit bedrijf was medevej® shn
woordelijk voor het trein# adr-
geluk bij Potters Bar in 20; eldt
waarbij zeven doden viele DOOI
Tijdens een televisiedel) tote
werd Norris onthaald opb,t Ie m
geroep, toen hij zijn baan: :!l
Jarvis poogde te verdedigt an
Livingstone is populair gen
Londen. De bijnaam 1 jft
Ken' kreeg hij in de jan ft al
tachtig door zijn verzet teg; mjd
de toemnalige conservatie; chou
premier Thatcher. Zijn grol aiie,
ste verdienste is het oplosa er z
van het fileprobleem ine mini
binnenstad, door in de si ter
7,50 euro tol te heffen ser
meer bussen in te zetten. N;
ris wil minder bussen e
tol weer afschaffen,
het bedrijfsleven
lijdt. Hughes wil de tolpi
zen aanpassen en de beta
manieren vereenvou
Spelen
Livingstone wil aanblijf
tot 2012, het jaar waarin L®
den de Olympische
hoopt te verzorgen, terwij
hij in 2000 riep één termijn
ambieren. „Ik zal doorgas
tot Londen ziek van
wordt", zei hij vorige we
waarmee hij een eind maai
aan speculaties dat hij vra
Labourlid werd om het parli
ment in te kunnen. GPD
ssen en
sn, oméM
erond I
de tolpi
de beta I
udigen. M
MOSSELZAAD - De sluiting
van de Waddenzee voor de vis
serij op mosselzaad, oorspron
kelijk gepland op 18 juni, is
met een week vervroegd. Voor
de meeste mosselzaadvissers is
de sluitingsdatum van 12 juni
niet onwelgevallig, omdat de
vangst uitermate slecht was.
Het Friese Wad is praktisch
schoon gevist. Nieuwe banken
werden zo goed als niet ont
dekt.
DRUKTE - De drukte in Zee
land is de afgelopen Pinkster
dagen enorm geweest. Lange
rijen bussen en auto's van aller
lei nationaliteiten, files van
fietsen, bromfietsen en rafr
ren bewogen zich over dei
gen en veroorzaakten bij dei»
ren dikwijls langdurig opoe
houd. Bij het veer Vliss»
gen-Breskens liepen de wad
tijden op tot bijna vier uur.
INVASIE - In Normandiè!-: SAO
dachten tienduizenden mens spaa
dat daar tien jaar geleden op «ha
juni de Amerikaanse troep:
landden voor de bevrijding!
Europa. Minister Staf van «f
log en marine bracht name
Nederland hulde aan de nisalle
dachtenis van de soldaten: jtoo
voor de vrijheid van de wen fegei
gevallen zijn.
Huin
Hoofdredactie:
A. L. Oosthoek
D. Bosscher (adjunct)
A. L. Kroon (adjunct)
Centrale redactie:
Stationpark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel: (0113)315500
Fax:(0113)315669
E-mail: redactie@pzc.nl
Middelburg:
Buitenruststraat18
Postbus 8070
4330 EB Middelburg
Tel: (0118)493000
Fax:(0118)493009
E-mail: redwalch@pzc.nl
Goes: Stationspark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel. (0113)315670
Fax. (0113)315669
E-mail: redgoes@pzc.nl
Terneuzen:
Willem Alexanderlaan 45
Postbus 145
4530 AC Terneuzen
Tel. (0115)645769
Fax. (0115)645742
E-mail: redtern@pzc.nl
Hulst: Baudeloo 16
Postbus 62
4560 AB Hulst
Tel: (0114)372776
Fax:(0114)372771
E-mail: redhulst@pzc.nl
Zierikzee: Grachtweg 23a
Postbus 80
4300 AB Zierikzee
Tel: (0111)454647
Fax:(0111)454657
E-mail: redzzee@pzc.nl
Opening kantoren:
Maandag Urn vrijdag
van 8.00 tot 17.00 uur
Zierikzee en Hulst:
8.30 tot 17.00 uur
Internet: www.pzc.nl
Internetredactie:
Postbus 31
4460 AA Goes
E-mail: web@pzc.nl
Bezorgklachten:
0800-0231231
op maandag t/m vrijdag
gedurende de openingstijden;
zaterdags tot 12.00 uur,
Abonnementen:
0800-0231231
(bij acceptgirobetaling geldt een
toeslag)
per maand: 19,45
per kwartaal: 56,60
per jaar: €217.00
Voor toezending per post geldt es»
toeslag.
E-mail: lezersservice@pzc.nl
Beëindiging van abonnementen
uitsluitend schriftelijk, 1 maandvofl
het einde van de betaalperiode.
PZC, t.a.v. lezersservice,
Postbus 31,4460 AA Goes
Losse nummers per stuk:
maandag t/m vrijdag: 1,20
zaterdag: 1,70
Alle bedragen zijn inclusief 6%BTO
Bankrelaties:
ABN AMRO 47.70.65.597
Postbank 35.93.00
Advertenties:
Alle advertentie-orders worden
uitgevoerd overeenkomstig de
Algemene Voorwaarden van
Wegener NV en volgens de Rege1*"
voor het Advertentiewezen.
Overlijdensadvertenties:
maandag t/m vrijdag:
tijdens kantooruren
zondag: van 16.00 tot 18.00 uur
Tel. (0113)315555
Fax. (0113)315549
Personeelsadvertenties:
Tel: (0113)315540
Fax: (0113)315549
Rubrieksadvertenties (kleintje*)
Tel. (0113)315550
Fax. (0113)315549
Voor gewone advertenties:
Noord- en Midden-Zeeland
Tel. (0113)315520
Fax. (0113)315529
Zeeuws-Vlaanderen
Tel: (0114)372770
Fax:(0114)372771
Internet: www.pzc.nl/adverteren
n. De W
Auteursrechten voorbehouden
Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV is een onderdeel van het Wege
aan ons verstrekte gegevens hebben wij opgenomen in een bestand dat wi
(abonnementen)admimstratieen om u te (laten) informeren over voor u relevante diensten
ducten van de titels en de werkmaatschappijen van Wegener of door ons zorgvuldig geseltd*
de derden. Als u op deze informatie geen prijs stelt dan kunt u dit schriftelijk melden bij: PZC
zersservice, Postbus 314460 AA Goes
llsil
dat
lud
tem
Behoort tot *A* WGGGNGR
