r
Economie profiteert volop van EK
'Hij kon ze
vooral goed
zélf nemen' m
Grootverdieners
Edwin van der Sar zat in de finale van de penaltybokaal
tuco2-oC"i
NEDERLAND - TSJECHIE
De opening van het WK voetbal van 2002 in Zuid-Korea. Grote sportevenementen zijn gunstig voor de economie van het land.
Daarvan werd 25 euro uitge
geven aan overnachtingen en
47 euro aan eten en drinken.
Aan vervoer werd ook nog 12
euro besteed."
De drie grootste sportbonden ter wereld heb
ben geen enkele moeite om steden en landen te
vinden die hun grote evenementen willen her
bergen. Integendeel. Olympische Zomer- en
Wfhters^efen; EK's? WK's'eri grote vöetBalfina-
les zijn zeer gewild. Ze leveren geld op. Is het
niet direct, dan wel indirect.
Jaap van Essen
et beste voorbeeld in Eu
ropa is ongetwijfeld Bar
celona. Tot de Spelen van
1992 stond de stad vooral be
kend als druk, vies en gevaar
lijk. De Olympische Spelen
veranderden dat beeld volle-
dig.
Zuid-Korea organiseerde
twee jaar geleden samen met
Japan het WK voetbal. De Ko-
reanen werden tot 2002 ge
zien als norse, saaie Aziaten.
Het voetbaltoernooi verander
de veel, zo niet alles. Met het
wervelende 100 kilometer
per uur-voetbal en het onge
kende enthousiasme van de
immer vrolijke fans verover
de Zuid-Korea de harten. Als
vakantieoord is Korea nog
steeds geen hit, maar de Hy
undai's, Daewoo's en Kia's
zijn niet aan te slepen.
Geen wonder dat overal ter
wereld overheden heel ver
willen gaan om een groot
sportevenement binnen te ha
len. Ook in Portugal was men
tot alles bereid. Met enorme
steun van de regering wer
den liefst tien splinternieuwe
stadions gebouwd, waarvan
het merendeel alleen tijdens
het EK echt gebruikt zal wor
den. Ook heeft de Portugese
overheid de UEFA vrijgesteld
van belastingplicht geduren-
Voor de tweede keer in sucessie, zo becijferde
het Franse voetbaltijdschrift France Football, is
David Beckham de bestbetaalde voetballer ter we
reld. De captain van Engeland incasseert in 2004 22,3
miljoen euro. Dat bedrag is onderverdeeld in salaris bij
Real Madrid (6,4 miljoen), reclamedeals met onder meer Pep-
si, Adidas en Vodavone (11,4 miljoen), een voorschot op zijn
biografie My Side (3 miljoen), en een promotietour door Azie
(1,5 miljoen). Beckham wordt gevolgd door ploeggenoten Ronal-
do (16,5) en Zinedine Zidane (14). Verder sluiten Christian Vieri (In-
ter, 10,1), Alessandro del Piero (Juventus, 10,1), Ronaldinho (Bar^a,
10), Raül (Real, 9,3), Michael Owen (Liverpool, 9,1), Oliver Kahn
(Bayern, 8,84) en Luis Figo (Real, 8,5) aan.
de het toernooi. Volgens de
Europese regels kan dat hele
maal niet, maar een kniesoor
die daar op let. Portugal gokt
op het 'Barcelona-effect'.
Nederland^
(enÏÏet
2000. Ze waren de eerste lan
den die zoiets voor elkaar kre
gen. De twee Lage Landen wa
ren op een ander gebied ook
uitzonderlijk: ze waren hele
maal niet uit op economisch
gewin.
Het initiatief om zich kandi
daat te stellen kwam vooral
vanuit de beide goed bevrien-
.de voetbalbonden. De Belgi
sche en vooral Nederlandse
regering bleven tot het einde
terughoudend en zelfs wei
nig enthousiast.
any Been organiseerde
namens de KNVB Euro
2000, is betrokken bij de Por
tugese toemooileiding en be
reidt het WK voor jeugd-
teams voor, dat in 2005 in Ne
derland plaatsvindt. ,,Er zijn
na het EK in ons land bereke
ningen gemaakt. Daaruit
kwam naar voren dat de eco
nomie een impuls van 275
miljoen euro heeft gekregen.
Dat is dus geld dat extra is uit
gegeven. De Nederlandse
overheid verdiende ongeveer
120 miljoen euro, dankzij ex
tra inkomsten uit btw, loon
belasting enzovoort."
Behalve de overheid is het
vooral de horeca die profi
teert. Geen wonder, aange
zien Euro 2000 volgens de be
rekeningen 180.000 buiten
landers lokte, die gemiddeld
ruim drie dagen en nachten
in Nederland verbleven. Har
ry Been lepelt de cijfers op.
„De modale besteding per be
zoeker per dag was 117 euro.
voetbaltempels er al, maar
in de acht speelsteden in Por
tugal werden tien nieuwe sta
dions gebouwd. Een investe
ring van ongeveer een mil
jard euro. De bouwkosten
werden vrijwel volledig ge
dragen door de Portugese
overheden, die niet vergaten
aan te kloppen in Brussel. De
Europese Unie subsidieerde
mee aan de stadions.
De UEFA is een grootverdie
ner tijdens het EK. De Europe-
'EK bracht overheid
120 miljoen euro
in het laatje'
se voetbalunie krijgt honder
den miljoenen voor de
tv-rechten en de diverse com
merciële mogelijkheden. De
UEFA is echter een non-profit-
organisatie en sluist het geld
vooral weer door naar de aan
gesloten nationale bonden.
e nationale bonden van
deelnemende landen
hebben ook grote financiële
belangen bij het EK. Zij krij
gen een fikse startpremie en
geldbedragen naarmate ze
verder komen in het toer
nooi. Been: „Voor de sectie
betaald voetbal van de KNVB
is deelname heel belangrijk.
Het levert miljoenen op. Een
deel gaat natuurlijk weer
naar de spelers, die verdie
nen ook goed op het EK."
En zo is er natuurlijk nog een
hele reeks 'profiteurs' van
het EK-.gel4.te bedehken. De
tv-maatschappijëif^p?1f^
rechten, maar verkopen daar
na weer commercials en de
makers van die commercials
verdienen ook. De sponsors
betalen voor hun rechten mil
joenen aan de UEFA of de lo
kale organisatie (en verkopen
daardoor meer producten) en
stoppen in de regel nog eens
zo'n bedrag in reclamecam
pagnes die weer worden ge
maakt door reclamebureaus,
drukkerijen en dergelijke.
En dan is er nog dat andere,
ongrijpbare effect op de eco
nomie. Een toernooi als het
EK doet 'iets' met de bevol
king van het organiserende
land. Noem het nationale
trots of zelfbewustzijn, maar
het bestaat wel degelijk.
arry Been: „Mensen zijn
in ieder geval vrolijker
en hebben daardoor meer ver
trouwen. Dat is goed voor de
bestedingen en dat is weer
goed voor de economie. Ik
ben ook niet deskundig op
dat gebied, maar economen
weten zeker dat het zo
werkt."
Toeval of niet. Op 29 juni
2000 speelde Nederland de
halve finale van Euro 2000 te
gen Italië. Die dag bereikte
de AEX-index een recordhoog
te van 670 punten. Die avond
verloor Oranje, door vijf ge
miste strafschoppen. Neder
land ontwaakte op 30 juni
met een gigantische kater.
Op die dag begon de AEX aan
een vrije val die maanden en
maanden aanhield.
Moeder Wil: „Op de
foto zie je Edwin
naast Hans van Breuke-
len. Het leuke is dat hij
daar niet stond, omdat
hij zo leuk kon keepen,
maar omdat hij in de fi
nale zat van de penalty
bokaal bij zijn club Fore-
holte. Hij kon ze name
lijk heel goed zélf ne
men. En nu wordt er ge
zegd dat hij niet goed is
in het tegenhouden van
strafschoppen. Kritiek op
Edwin kunnen we best
hebben hoor. Maar er
wordt wel heel gauw ge
zegd: het is een blunder
van de keeper.
Edwin heeft al vanaf z'n
jongste jaren gekeept.
Toen-ie een ventje van
vier was, stond m'n man
al op 'm te schieten.
Toen riepen we: pas op,
je schiet 'm doormidden.
Edwin werd in de jeugd
al als een talent gezien.
Hij wilde heel graag prof
voetballer worden. 'Dan
hoef ik niet te werken',
zei hij.
Erg in de war waren we
niet van zijn talent. Mijn
vier broers hebben alle
vier in het eerste van Kat
wijk gespeeld en één van
hen, Cees Guyt, heeft ja
renlang betaald voetbal
gespeeld. Dus zo bijzon
der vonden we het nou
ook weer niet dat Edwin
aanleg had voor het voet
bal.
Natuurlijk zijn we hart
stikke trots op wat hij
heeft bereikt. Maar weet
u waar we nou het meest
trots op zijn? Dat hij met
beide benen op de grond
is blijven staan."
Edwin van der Sar naast Hans van Breukelen, doelman van het Oranje van 1988. Foto privécollectie
ZATERDAG 19 JUNI 20.45 uur
speelsteden
Nederland
Aveiro: 70.000 inwoners, vroegere zeehaven,
verzandt in 1575, nu het
Giethoorn van Portugal.
Al meer dan 1000 jaar Estódio Municipal de Aveiro
wordt zout gewonnen k I I I j
in Aveiro.
'Guimaraes
1 Hp Aveiro
rj^gb1-"*,700!
(C 4, Coimbra
De splinternieuwe
thuishaven van de V v\ -
Portugese club Beira kJÉl_ ÈWd
Mar, goed voor een
capaciteit van 30.000
toeschouwers, is een 'bloemrijk'
geheel, met stoelt/es m alle kleuren van de regenboog die zomaar
uit Legoland lijken weggelopen Het is de artistieke hand
tekening van architect Tomas Taveira, die voor Euro 2004 drie
stadions ontwierp.
PORTUGAL
.Lissabon
Prognose:
Kan de finale halen
of na één ronde naar
huis zijn.
Nederland tegen Tsjechië:
16 wedstrijden
s/ 4 keer gewonnen
4 keer gelijk
8 keer verloren
DOELSALDO
