D-Day is podium wereldpolitiek Menselijk leed in Irak PZC PZC Boogaart hoopt ook in Brussel te kunnen lobbyen 1 Saoedi's en rest var wereld blijven tot elkaar veroordeeld Aanwezige leiders hebben hun eigen agenda op herdenking in Normandië 4 juni 1954 vrijdag 4 juni 2004 door Henk Glimmerveen Formeel wordt komend week eind op de Normandische stranden D-Day herdacht, maar in feite houdt een select groepje wereldleiders zijn zo veelste topconferentie over de turbulente wereld van vandaag. De Amerikaanse president Bush laat zijn Democratische ri vaal bij de presidentsverkiezin gen, John Kerry, zien dat hij be slist nog met de 'Europese bond genoten' door één deur kan en dat hij zich niet, zoals Kerry be weert, van hen heeft vervreemd. De Franse president Chirac toont, eveneens voor de televi siecamera's, zijn eigen thuis front dat hij zich op gelijk ni veau bevindt met Bush. En de Duitse kanselier Schroder heeft op voorhand laten weten dat zijn aanwezigheid - het is de eer ste keer dat een Duitse rege ringsleider voor de herdenking in Normandië is uitgenodigd - het definitieve einde betekent van de Tweede Wereldoorlog. De oud-strijders, waar het toch allemaal om zou moeten gaan, vormen het nostalgisch decor voor de eigentijdse activiteiten van de heren politici. Winston Churchill zou er het zij ne van denken: „Een politicus denkt aan de volgende verkie zing, een staatsman aan de toe komst", luidde zijn reactie, toen hij vond dat hij zich te veel met pietluttigheden moest bezighou den. De Britse premier en de Ameri kaanse president Roosevelt wa ren bezig met de herindeling van de naoorlogse wereld en na men daar ruim de tijd voor. Roosevelt moest zijn land mo reel en materieel voorbereiden op deelname aan de oorlog, en dat ging niet zonder slag of stoot. De overgrote meerder- - heid van de Amerikanen had na melijk geen enkele trek in een oorlog in Europa. Pas toen de Japanners Pearl Harbour aan vielen, sloeg de stemming om. Maar het duurde tot 1943 voor dat het noordelijk deel van de Atlantische Oceaan vrij was van Duitse onderzeeërs en de enorme transporten van de VS naar Groot-Brittannië konden beginnen. Historici zijn het er unaniem over eens dat wanneer Roosevelt net zo impulsief had gehandeld als Bush jr. zestig jaar later deed met Irak, de we reld er vandaag de dag heel an ders zou hebben uitgezien. Maar ook ondanks de uitgebrei de voorbereiding zou D-Day een grote gok worden. Zelfs opperbevelhebber Eisenhower was niet geheel zeker van zijn zaak. Zijn assistent Harry But cher trof in het overhemd van zijn baas een verkreukeld brief je aan. Het was een verklaring aan de pers die moest worden voorgelezen als de invasie zou zijn mislukt. Mislukt Als de operatie was mislukt zou den de geallieerden niet eerder dan in het voorjaar van 1945 een soortgelijke operatie heb ben kunnen uitvoeren. Dan zou den de Russen tot westelijk van de Rijn zijn doorgedrongen. Of het Duitse leger zou door een overwinning in Normandië zo veel zelfvertrouwen hebben ge kregen, dat ze het Rode Leger in het oosten zou hebben kun nen ophouden. Honderdduizen den joden meer zouden zijn uit geroeid en honderden VI- ei; V2-raketten zouden op Londen zijn neergekomen. Hoewel de nazi-geleerden waarschijnlijk nog geen atoombom hadden ont wikkeld, waren ze wel in het be zit van een raket die radioactief materiaal over grote oppervlak ten zou uitzaaien. Er stond die 6de juni dus veel op het spel. De snelle capitulatie in Europa, vooral van Frankrijk, had Groot-Brittannie in een geïso leerde positie gebracht en Churchill besefte als een van de eersten dat de Britse rol op het wereldtoneel na de oorlog zou zijn uitgespeeld. Roosevelt op zijn beurt was zich van het be gin af aan bewust van Ameri- ka's naoorlogse leiderschap. Roosevelt was aanvankelijk van plan Frankrijk onder curatele te stellen. De plannen waren in Acht Zeeuwen dingen mee naar een zetel in het Europees parle ment, volgende week donder dag. Wijn Boogaart uit Nieuwer- kerk staat zesde op de Lijst Pim Fortuyn (LPF). door Harmen van der Werf Voor welke partij hij aan de Europese verkiezingen mee doet, is direct te zien. Wim Boogaart uit Nieuwerkerk draagt de blauw-gele stropdas van de Lijst Pim Fortuyn met trots. Vijfentwintig liefhebbers meld den zich voor de Europese lijst van de LPF. Een serieus toela- tingsgesprek volgde. Slechts ze ven kandidaten bleven over, on der wie Boogaart, hoofd auto matisering bij Fri-Jado Super Service in Breda, een firma die EUROPESE "^ERKIEZINGEN groot is in systemen voor be- drijfskoeling. Superveel politieke ervaring heeft Boogaart niet. Hij zat kor te tijd in de steunfractie van de LPF in de Provinciale Staten van Zeeland. In een commissie lanceerde hij een plan om het ge bouw van het ziekenhuis in Zie- rikzee beter te benutten. „Een private instelling uit het buiten land kan het ziekenhuis overne men", was zijn voorstel. „Dat zou uniek zijn voor Nederland en goed voor alle patiënten." Teruggefloten Toenmalig LPF-fractievoorzit ter Hedwig Smits, inmiddels voor zichzelf begonnen onder de naam Zeeuws Belang, floot hem echter terug en Boogaart stapte op. „Want zo zijn we niet getrouwd." Boogaart (49) laat zich niet zomaar de mond snoe ren. Hij werkte zich op van huis schilder tot wat hij nu is, hoofd automatisering, door keihard te studeren. „Alles begint met een visie." Zo stond Boogaart als ac- tief lid van stichting Pro Auto, een organisatie vóór automobi- i listen, aan de wieg van het Del- taplan Snelwegen „Ons voor stel was de snelwegen beter te benutten door de belijning te veranderen. Dat de vluchtstro ken gebruikt gaan worden als spitsstroken is daarop geënt." Als lobbyist heeft Boogaart het idee al redelijk wat bereikt te hebben. Hij wil die rol ook gaan spelen in Brussel. „Je kunt zo meer bereiken dan als parle mentslid met beperkte spreek tijd", meent hij. Aan ambities geen gebrek, waarbij hij cen traal stelt dat de Europese Unie terug moet naar haar oorsprong van economisch samenwerkings verband. „Defensie en buiten lands beleid horen niet in Brus sel thuis. De lidstaten moeten zelfstandig kunnen beslissen, als het gaat om bijvoorbeeld deelname aan de Irak-oorlog." De LPF is geen fan van de huidi ge Europese Unie. Haar verkie zingsmotto is niet voor niets: 'Is u iets gevraagd De EU moet wel een strenger immigratiebe leid gaan voeren en meer lef to nen op technologisch gebied. Zo moet kernenergie 'als schoonste energiebron uit het verdom hoekje'. Boogaart denkt dat de LPF zeker kans maakt deze ge luiden te laten horen in Brussel. „Veel mensen zullen een protest stem uitbrengen vanwege het so ciaal-economische beleid van het kabinet-Balkenende." Dat ook de LPF daarvan zal profite ren, is voor Boogaart geen vraag. een vergevorderd stadium voor Amgot (Allied Military Govern ment of Occupied Territories), die net als in Italië voor Frank rijk zou moeten gelden. Aan de universiteit van Virginia kregen Amerikaanse officieren een spoedcursus hoe ze Frankrijk moesten gaan besturen. Er was zelfs al voldoende geld gedrukt dat in het protectoraat als be taalmiddel zou gaan gelden. Roosevelt wilde korte metten maken met het Vichy-regime. en aan die slungelige generaal die zich had uitgeroepen tot lei der van de Vrije Franse Repu bliek, had hij helemaal geen be hoefte. Maar Churchill, die De Gaulles bloed ook kon drinken, was wél voorstander van het in schakelen van de generaal. Hij voorzag dat de Amerikanen na de oorlog zouden terugvallen in hun traditionele isolationisme. Churchill vreesde dat Europa aan zijn lot zou worden overge laten en bepleitte in Washing ton een Franse deelname aan de geallieerde bezettingsmacht in Duitsland. De Koude Oorlog hielp Churchill daarbij. Tru man, die Roosevelt begin 1945 was opgevolgd, vroeg en kreeg van de Amerikaanse Senaat extra middelen om een Ameri kaans verblijf in Europa voor langere tijd te garanderen. En Frankrijk, dat op grote schaal had gecollaboreerd, werd van de ene dag op de andere toegela ten tot de selecte groep van de anti-Hitlercoalitie. Tientallen jaren heeft de Koude Oorlog de bondgenoten van toen bijeenge houden. Altijd waren er wel te genstellingen, maar het waren 'creatieve problemen'. Tegen woordig zijn ze structureel van aard. Europa is na het einde van de Koude Oorlog niet lan ger van groot strategisch belang voor de VS. En de eenheid van het bondgenootschap is dat evenmin. De VS hanteren tegen woordig de cafetaria-methode. Voor elk probleem worden bij passende bondgenoten gezocht, zoals in Afghanistan en Irak duidelijk werd. GPD Wim Boogaart door Hans Jaap Melissen Mohammed Ali Serhan kijkt vanuit zijn rolstoel naar een Amerikaanse konvooi dat passeert op een paar honderd meter van zijn boerderij. De gro te grijns waarmee hij even te vo ren de Belgische arts Geert van Moorter had verwelkomd is ver dwenen. „Ik wou dat ik het kon, dan zou ik mijzelf vlakbij hen opblazen. Het zijn monsters." Maar dan kijkt hij weer hoopvol naar de dokter. „Ik dacht dat je na al die ontvoeringen, nooit meer zou terugkeren in Irak", lacht hij. Maar Van Moorter ('noem mij een sociaal geëngageerde arts, geen activist') lijkt aller minst bezorgd om zijn eigen vei ligheid als hij achterin een mini- busje gezeten, mondharmonica spelend, door Bagdad scheurt. De arts, van de organisatie 'Ge neeskunde voor de derde we reld', is een van de weinige wes terse doktoren die tijdens de bombardementen van voi-ig jaar achterbleven in Bagdad. De slachtoffers die hij nu bezoekt vielen tijdens de laatste dagen van het regime van Saddam. Als Mohammed (28) begint te vertellen wat er op 7 april 2003 is gebeurd, stuurt zijn vader eerst snel de kleine neefjes en nichtjes de kale woonkamer uit. Tijdens Mohammeds verhaal druppelen ze weer binnen. „Mijn vrouw stond op het punt om te bevallen van ons eerste kind. In een ambulance gingen we die dag naar het ziekenhuis. Toen wij er vlakbij waren klonk er een luide knal en ineens lag ik buiten de ambulance op straat. Maar mijn vrouw en mijn benen lagen er nog in." Vlammenzee Een Amerikaanse tank blijkt de ziekenauto te hebben bescho ten. Zijn vrouw en hun ongebo ren kind komen om in de vlam menzee. Als omstanders Moham med willen helpen worden ze op nieuw onder vuur genomen. Na een verblijf van drie maanden in het ziekenhuis zit Moham med thuis. Zijn benen zijn tot boven de knie geamputeerd. „Ik doe niks, ja ik rook 60 sigaret ten per dag. Ik heb geen hoop meer op een normaal leven." Maar mogelijk komt er vandaag een beetje verandering in. Van Moorter neemt Mohammed mee in het busje naar de kliniek voor Irakees Mohammed Al Serhan verloor beide benen na een beschie ting door een Amerikaanse tank. „Ik doe niks, ja ik rook 60 sigaret ten per dag. Ik heb geen hoop meer op een normaal leven." foto Hans Jaap Melissen/GPD revalidatie en reumatologie. In het bijzijn van de directeur haalt hij Mohammeds hoop uit een klein tasje: twee kunst-knie- gewrichten, die weer op een ro de metalen buis passen, waar aan plastic voeten vast worden gemaakt. „De ziekenhuizen in Irak hebben dit soort spullen niet voldoende op voorraad", zegt Van Moorter. De directeur, dr. Emad Khudair Hadi, geeft met zichtbare tegenzin toe dat er inderdaad nog veel mis is in de ziekenhuizen. Over gevolgen van een nieuwe Iraaksc regering zegt hij: „Wij hopen dat het hier beter wordt, maar we verwach ten niks." In een ander zieken huis, het Al Noor hospitaal, lijkt de situatie nog erger. Van Moor ter komt daar binnen met Heba Kassem, een veertienjarig meis je dat zwaar gewond raakte aan haar benen toen op 6 april vorig jaar een bom op haar woonwijk viel. Een Amerikaanse cluster- bom volgens Van Moorter. Heba komt om afscheid te nemen van haar doktoren, want ze gaat mee naar België voor een verde re behandeling. Met haar mooi ste kleren aan en een moderne zonnebril in het haar gestoken, door James McGoniqal Alaska zou Amerika onaf hankelijk maken van bui tenlandse energieleveran ciers. Herontwikkeling van de immense velden in het ge bied rond de Kaspische Zee (in Centraal-Azië) was de sleutel tot nieuwe oliestro men vanuit dat deel van we reld, onder meer naar China en Japan. Het rijke Westen is nu veel minder afhankelijk van bui tenlandse energie (per een heid product) dan tijdens eer dere oliecrises in 1974 (Arabi sche boycot na de Jom Kip poer-oorlog) en 1979 (revolu tie in Iran). En anders dan dertig jaar geleden houden de rijke landen grote strategi sche olievoorraden aan (zoals Nederland, in tanks op de Maasvlakte en in geparkeer de tankers over de hele we reld). Toch deed de gijzeling in olie centrum Khobar, aan de kust van de Perzische Golf, tegen over Bahrein, van afgelopen weekeinde (23 doden) de in ternationale oliewereld op de grondvesten schudden. En daar is alle reden toe. De aan slag was niet zozeer gericht tegen de goed beveiligde olie complexen in het land (raffi naderijen en havens), waar van er enkele tot de grootste van de wereld behoren. Doel wit was de groep van ruim vijf miljoen buitenlandse wer kers in de olie-industrie zon der welke de Saoedische olie-industrie piepend en knarsend tot stilstand zou ko men. In de omgeving van Khobar wonen ongeveer 15.000 Ame rikanen en 10.000 Britten in zogenaamde 'compounds', omheinde (woon)wijken. De ze zijn veel minder goed be veiligd dan de olie-installa ties zelf. Terreur met een paar kalasjnikovs en een rug zak explosieven is hier het effectief. Natuurlijk zijn er veel ander; grote oliegebieden in de we- reld en ook nog een aantal on. ontgonnen. Maar Saoedi-Aró- bië zit op 25 procent van di bewezen oliereserves van d wereld. Bovendien is de Ara bische olie van bovengemii delde kwaliteit en makkelij) te winnen. Dat is een van redenen dat de Saoedi's zicÜ zelf altijd als stabiliserend factor in oliecrises zien: al de prijs te laag gaat, verlaga zij hun immense productie ei als de prijs uit de hand verhogen zij die. Deze 'swinf production', zoals dat heetï het jargon, maakt hen tot d centrale bankier van de olie wereld. Saoedi-Arabië is niet allee de grootste exporteur van df wereld, het is ook het enigi land dat zijn olieproduct» nog kan verhogen. Tijdens dt internationale olieconferen tie van twee weken geleda in Amsterdam maakte he land bekend niet alleen te gaan oppompen, maar oor de productiecapaciteit ij snel mogelijk te vergrote» Dat klonk toen als nieuws, maar dat is maar tec dele het geval. Het zou nog grotere afhankelijkheic van de wereld van Saoedi sche olie betekenen. En ai terroristische activiteiten lei den tot vertrek van de buiten landse werknemers, swing! de productie alleen maar om laag. Het is de vraag of er alternatief is. Tenzij de vraa uit China en het Westen enorm afneemt. Voorlopig blijven de Saoedi's en de res van de wereld tot elkaar ver oordeeld. Eén troost: het is wel eens er ger geweest. De olieprijs nu op ruim 40 dollar per vat Na 1979 steeg de prijs gedu rende enige tijd tot bijna 81 dollar. Dat heeft de werek ook overleefd. GPD loopt ze op krukken langs de brandwondenafdeling. Naar westerse maatstaven geme ten zijn de hygiënische omstan digheden onaanvaardbaar. Gwad Kathm, bijvoorbeeld ligt onder een roestig rek dat een soort tunnel vormt waarover een oude deken ligt. Een geïm proviseerd infuus hangt boven het bed. Zijn lichaam is voor 90 procent verbrand. De man zou het ook in westerse ziekenhui zen waarschijnlijk niet redden, maar hier zal hij veel sneller doodgaan, aldus Van Moorter. Uit het verhaal van de arts van Heba, dokter Mahmoud Shahb Wahab, blijkt dat het nieuwe mi nisterie van Gezondheid grote problemen heeft ziekenhuizen te voorzien van apparatuur en medicamenten. „Het enige ver schil met het regime van Sad dam is dat wij nu wat makkelij ker steun kunnen zoeken bij reli gieuze instellingen en andere hulporganisaties." Er is ook nog steeds een grote zwarte markt voor ziekenhuis spullen. Sommige Iraakse dokto ren suggereren dat het ministe rie daar een rol in speelt. Van de nieuwe regering verwacht Wa hab niet veel verbetering en hij is dan ook blij voor Heba dat Belgische artsen zich over haar zullen ontfermen. Samen met haar moeder is ze zeker drie maanden van huis. Heba is in België ook het gezicht van een hulpactie die Van Moorter leidt. „Dat is niet de enige reden dat ik haar wel meeneem en Mahmoud niet. Heba heeft be paalde artsen nodig die er in Irak gewoon niet zijn. Moham med kan, nu ze de juiste spullen van mij hebben gekregen, prima hier worden behandeld." Overigens zullen beiden nooit echt normaal kunnen lopen. He ba loopt in het beste geval ooit zonder krukken en Mahmoud kan straks met zijn nieuw pro theses staan en zich als een ro bot voortbewegen. Maar hij zal nooit meer als vroeger op het land kunnen werken. Van Moor ter heeft, om jaloezie te voorko men, Mahmoud niet verteld dat hij terugreist met het Iraakse meisje. Maar Mahmoud lijkt vol maakt gelukkig als hij, met zijn nieuwe voeten op schoot, af scheid neemt van het gezel schap. De neefjes en nichtjes hol len nog achter het busje van de Vlaamse arts aan. „Shukran (be dankt)", roepen ze. „Shukran, shukran!" GPD LUCHTINCIDENT - Een be manningslid van een DC3 van de Belgische vliegtuigmaat schappij Sabena is gedood toen een Russische straaljager het vliegtuig onder vuur nam. Het vrachttoestel van Sabena was met een lading varkens en diplomatieke post van Enge land onderweg naar Joegosla vië toen het boven Oostenrijk werd beschoten. De Belgische DC3 kon een noodlanding ma ken in Graz. CONFERENTIE - In Den Haag is de Ronde Tafel Confe rentie tussen Nederland, Suri name en de Nederlandse Antil len afgerond. De beraadslaga gen hebben een nieuw static opgeleverd. Hierin is de zelfstandighe van Suriname en de Antjlle binnen het Koninkrijk der Nel derlanden geregeld. DUITSE KINDEREN - In Mail delburg wordt een fancyfair gsj houden ten behoeve van Dim se vluchtelingenkinderen. Dj opbrengst is bedoeld om a kinderen een vakantie aan dj Walcherse kust te bezorg* De kinderen uit de vluchteliw genkampen worden zes weke lang ondergebracht in gastgf Hoofdredactie: A. L. Oosthoek D. Bosscher (adjunct) A. L. Kroon (adjunct) Centrale redactie: Stationpark 28 Postbus 31 4460 AA Goes Tel: (0113)315500 Fax: (0113)315669 E-mail: redactie@pzc.nl Middelburg: Buitenruststraat18 Postbus 8070 4330 EB Middelburg Tel: (0118)493000 Fax: (0118)493009 E-mail: redwalch@pzc.nl Goes: Stationspark 28 Postbus 31 4460 AA Goes Tel. (0113)315670 Fax. (0113)315669 E-mail: redgoes@pzc.nl Terneuzen: Willem Alexanderlaan 45 Postbus 145 4530 AC Terneuzen Tel. (0115)645769 Fax (0115)645742 E-mail: redtern@pzc.nl Hulst: Baudeloo 16 Postbus 62 4560 AB Hulst Tel: (0t14)372776 Fax:(0114)372771 E-mail: redhulst@pzc.nl Zierikzee: Grachtweg 23a Postbus 80 4300 AB Zierikzee Tel: (0111)454647 Fax: (0111)454657 E-mail: redzzee@pzc.nl Opening kantoren: Maandag t/m vrijdag van 8.00 tot 17.00 uur Zierikzee en Hulst: 8.30 tot 17.00 uur Internet: www.pzc.nl Internetredactie: Postbus 31 4460 AA Goes E-mail: web@pzc.nl Bezorgklachten: 0800-0231231 op maandag t/m vrijdag gedurende de openingstijden; zaterdags tot 12.00 uur. Abonnementen: 0800-0231231 (bij acceptgirobetaling geldt een toeslag) per maand: 19,45 per kwartaal: 56,60 per jaar. €217.00 Voor toezending per post geldt een toeslag. E-mail: lezersservice@pzc.nl Beëindiging van abonnementen uitsluitend schriftelijk, 1 maand vooi het einde van de betaalperiode. PZC, t.a.v. lezersservice, Postbus 314460 AA Goes Losse nummers per stuk: maandag t/m vrijdag: 1,20 zaterdag: 1,70 Alle bedragen zijn inclusief 6% BTVr Bankrelaties: ABN AMRO 47 70.65.597 Postbank 35.93.00 Advertenties: Alle advertentie-orders worden uitgevoerd overeenkomstig de Algemene Voorwaarden van Wegener NV en volgens de Regelen voor het Advertentiewezen. Overlijdensadvertenties: maandag t/m vrijdag: tijdens kantooruren zondag: van 16.00 tot 18.00 uur Tel. (0113)315555 Fax. (0113)315549 Personeelsadvertenties: Tel: (0113)315540 Fax:(0113)315549 Rubrieksadvertenties (kleintjes): Tel. (0113)315550 Fax. (0113)315549 Voor gewone advertenties: Noord- en Midden-Zeeland Tel. (0113)315520 Fax. (0113)315529 Zeeuws-Vlaanderen Tel: (0114)372770 Fax: (0114)372771 Internet: www.pzc.nl/adverteren Auteursrechten voorbehouden Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV is een onderdeel van het'Wegener-concern. aan ons verstrekte gegevens hebben wij opgenomen in een bestand dat wordt gebruikt (abonnementenladmmistratie en om u te (laten) informeren over voor u relevante diensl ducten van de titels en de werkmaatschappijen van Wegener of door ons zorgvuldig gi de derden. Als u op deze informatie geen prijs stelt dan kunt u dit schriftelijk melden b zersservice. Postbus 314460 AA Goes. Behoort tot -A- WGGGNGR

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2004 | | pagina 4