Kwestie van wikken en wegen
Spanje
15
Oostende herdenkt beleg met zeeslag
zaterdag 22 mei 2004
ieetlinten en weegschalen
[omen er nog net niet aan
pas. Toch kijkt het
ijliepersoneel steeds vaker
sdenkelijk als een
waarlijvig persoon
ncheckt voor een vlucht,
pikke passagiers in krappe
loeien, het blijft een
twestie van wikken en
tegen.
tor ALICE PLEKKENPOL
Even een hypothetische reken
som: een man met een gemid
deld postuur, 75 kilo zwaar,
meldt zich bij de incheckba-
Hij zet zijn koffer op de band en de
«egschaal geeft 24 kilo aan. 'Dat is 4
Bote veel, u moet bijbetalen', zegt de
jewardess. Na hem meldt zich een
ware man van minstens 100 kilo.
zijn bagage is met 18 kilo onder
fcnorm, dus hij betaalt niets extra's,
frgo: 99 kilo in het vliegtuig kost meer
|anll8 kilo gewicht. Is dat eerlijk?
Steeds meer vliegtuigpassagiers vin-
jen van niet. Van zware bagage heeft
siemand last, die verdwijnt toch in het
Dim. Maar een gewichtige passagier
aast je in de vaak krappe stoelen kan
erdege irritaties opwekken. Zeker als
ede komende zomer met een prijs-
echter of chartermaatschappij vliegt,
Rargeen centimeter zit- en beenruim-
lonbenut blijft. Dan is het zeer onaan-
giaam wanneer je continue een arm
a been van je buurman tegen je
diaam voelt drukken. Het eventueel
mttigen van een maaltijd laten we ge-
uakshalve maar buiten beschouwing,
lat is welhaast onmogelijk als de per
ron naast je zijn ellebogen breed uit
Ikaar plaatst om het stukje kip met
enplastic mesman te vallen,
ange tijd was het probleem van dikke
legtuigpassagie'rs onbespreekbaar,
langst als discriminerend te worden
schouwd, of gewoon omdat het een
precair onderwerp betrof. Maar tij-
in veranderen, zeker nu de bevolking
ïeds dikker wordt. Waar bijvoor-
teldde rokers al geruime tijd geleden
•deban zijn gedaan en dronken passa-
iers reeds voor het instappen worden
tweigerd, liggen nu ook de zware
schtreizigers onder vuur.
wee stoelen kopen
let begon niet geheel toevallig in de
erenigde Staten. Daar is bijna een op
drie volwassenen zwaarlijvig, dus
kans om in het vliegtuig naast een
Illustratie INGEBORG PANJER
dikke passagier terecht te komen is er
eveneens behoorlijk groot.
Southwest Airlines trof als eerste lucht
vaartmaatschappij maatregelen en
maakte die ook algemeen bekend.
Sinds een jaar worden zwaarlijvige pas
sagiers dringend, lees dwingend, ver
zocht twee tickets voor twee stoelen te
kopen. Twee dikke passagiers mogen
niet samen drie stoelen kopen, omdat
de airline vaak zonder gereserveerde
stoelen werkt en dus moeilijk kan in
schatten of er wel drie zitplaatsen op
een rij beschikbaar zijn.
Woordvoerster Beth Harbi van South
west Airlines windt er geen doekjes
om: 'Wij verkopen stoelen. Heeft een
passagier meer dan een stoel nodig,
dan moet hij er ook maar meer dan een
kopen.'
Het besluit van Southwest Airlines
heeft nogal wat ophef veroorzaakt,
met name in de VS. Belangenorganisa
ties voor dikke mensen noemen de re
geling discriminerend en onnodig ('als
de bevolking dikker wordt, zorg dan
voor bredere stoelen'), en zelfs concur
rerende maatschappijen vonden het te
ver gaan. Per slot van rekening worden
ook rolstoelgebruikers of alleen reizen-
Verenigde Staten koploper
De Verenigde Staten kennen van alle westerse landen het hoogste percen
tage zwaarlijvige volwassenen, namelijk 30,9. Daarna volgen onder meer
Groot-Brittannië (22 Canada (14,9 België (11,7 Duitsland
(11,5 en Nederland (9,3 De minst dikke mensen wonen in Zwitser
land (6,8 Noorwegen (6 en Japan (3,2 Weliswaar is minder
dan een op de tien Nederlanders zwaarlijvig, maar toch zijn vier van de
tien volwassenen in ons land al iets te dik en die groep neemt toe.
Passagiers dikker,
vliegtuigstoelen
krapper
de kinderen, die eveneens extra zorg
behoeven, aan boord geaccepteerd.
Maar een jaar later blijkt dat het beleid
van Southwest Airlines wel degelijk na
volging heeft gekregen. Andere Ameri
kaanse maatschappijen hanteren nu
soortgelijke richtlijnen, alleen geven
zij er minder ruchtbaarheid aan. Zo
vraagt United Airlines zwaarlijvige pas
sagiers eveneens twee stoelen te ko
pen, maar zonder dit te verplichten.
Delta geeft dikke passagiers ter overwe
ging een vlucht te nemen die niet is vol
geboekt, zodat de stoel ernaast vrijge
houden kan worden. Ook Continental
en American Airlines kennen een ver
gelijkbare werkwijze.
In Nederland doet het probleem zich
vooralsnog minder vaak voor dan in de
VS, al wordt ook KLM met zware reizi
gers geconfronteerd. 'Wij vervoeren
jaarlijks negentien miljoen mensen,
het merendeel buitenlanders. Dus is
het logisch dat wij er ook mee te ma
ken krijgen,' zegt woordvoerder Yous-
sef Eddini. 'Wij gaan niet zo ver om rei
zigers te verplichten twee tickets te ko
pen, maar leggen die suggestie soms
wel voor. Als er aan de balie een passa
gier verschijnt die duidelijk niet in een
stoel past, dan stellen we voor twee eco
nomy stoelen te kopen of business
class te vliegen.'
Zo'n voorstel hoeft niet als een nare
verrassing te komen, want doorgaans
weet een reiziger heel goed of hij wel
of niet in een stoel past, meent Eddini.
'Voorts spelen veiligheidsredenen ook
een rol. Iemand moet wel goed in een
stoel passen en de veiligheidsriem kun
nen dragen. Mocht een reiziger toch
met slechts één ticket aan boord ver
schijnen en niet in een stoel passen,
dan wordt in het vliegtuig naar een op
lossing gekeken. Dat kan het aanbod
zijn alsnog een stoel bij te kopen, of er
wordt een andere plaats gezocht.'
Twee Amerikaanse belangenverenigin
gen voor dikke mensen, Grand Style en
NAAFA (National Association of Advan
ce Fat Acceptance), lceren zich tegen de
maatregelen van Southwest Airlines en
andere luchtvaartmaatschappijen. Zij
geven tips aan zwaarlijvige luchtreizi
gers om een vlucht zo aangenaam mo
gelijk door te komen: check tijdig in en
vraag om een geschikte stoel, vraag
een seatbeltverlenger, stap snel in het
vliegtuig en zet de armleuning om
hoog, trek nette kleding aan en pro
beer een upgrade naar de business
class te krijgen.
Schadevergoeding vragen
Een dikke passagier mag dan nog zo
zijn best doen de medepassagiers niet
te hinderen, feit blijft dat het vaak ver
re van prettig is naast iemand te zitten
die niet normaal in de stoel past, waar
door de medepassagier letterlijk in de
verdrukking komt. Gebeurt dit, maak
het dan meteen kenbaar aan het cabi
nepersoneel, en dring aan op een ande
re stoel. Blijkt dat om welke reden dan
ook niet mogelijk, laat dan in elk geval
de armleuning tussen beide stoelen
zakken. Niemand heeft het recht deze
ongevraagd omhoog te tillen. Dien na
de vlucht een klacht in bij de maat
schappij en vraag om gedeeltelijke
restitutie. Het indienen van een schade
claim dient een tweeledig doel: genoeg
doening voor het 'geplette' slachtoffer.
Crash door
overgewicht
Begin vorig jaar verongeluk
te een vliegtuig in North Ca
rolina, waarbij 21 doden vie
len. De FAA (Federal Avia
tion Administration) ver
moedt dat de crash is veroor
zaakt door overgewicht.
Daarom heeft de FAA Ameri
kaanse luchtvaartmaatschap
pijen geadviseerd het gemid
delde gewicht van passa
giers hoger in te schatten.
De oude richtlijn was 82,5
kilo en dateerde van 1995,
maar met name Amerikanen
zijn de laatste jaren fors
zwaarder geworden. Nu
wordt 87 kilo gehanteerd.
maar het dwingt ook de luchtvaart
maatschappij het probleem van dikke
passagiers te voorkomen of op te los
sen. Bovendien is het vragen van finan
ciële compensatie zeker geen symboli
sche daad. Er zijn reeds enkele zaken
bekend waar dit resultaat heeft gehad,
omdat passagiers letterlijk verkreu
keld uit hun stoel kwamen na een lan
ge vlucht. Twee en half jaar geleden
vloog een Britse dame met Virgin Atlan
tic. Na lange tijd naast een dikke vrouw
gezeten te hebben die haar gedeeltelijk
beknelde, kreeg zij ademhalingsproble
men en last van haar benen. Het slacht
offer vroeg schadevergoeding en Vir
gin keerde 20.000 dollar uit.
Toeristiek eest steden
Toeristiek, de objectieve leverancier van toe
ristische gegevens ten behoeve van reiswe
reld, heeft haar service uitgebreid met Toeris
tiek Steden. Vakantiegangers die bij een reis
bureau een stedentrip boeken, kunnen vanaf
deze maand ook informatie opvragen over
een groot aantal populaire stadsbestemmin-
gen en accommodaties in veertien Europese
landen, Turkije en de Verenigde Staten. Toe
ristiek geeft al langere tijd eerder gedetail
leerde informatie over strand- en wintersport
bestemmingen.
Reis boeken
h*.
'Hit* (outtda Hti'
Route du Soleil
Puzzelboek
jes. Altijd
leuk om zeu
rende kids op
de achter
bank zoet te
houden tij
dens de uren
lange reis
naar de va-
kantiebestem-
ming. Diverse j
uitgeverijen
komen jaarlijks met zo'n speelse uitgave,
Mo'Media uit Breda voegt er eentje aan toe.
Maar wel een bijzondere. 'Route du Soleil
Speurboek' heet het 72 pagina's tellend
doe-boek. Voor kinderen vanaf 8 jaar, zegt de
uitgever.
Het zonnige boekje kent eigenlijk twee de
len: er is een speciaal hoofdstuk met vragen
(en antwoorden!) over de Route du Soleil zelf,
maar voor kinderen wier ouders deze auto
snelweg mijden, is er het tweede deel waarin
puzzels, vragen, rebussen, raadsels, ja zelfs
Franse les.
Navraag leert dat Mo'Media dit boekje geheel
op eigen houtje heeft ontwikkeld. Een leuk
initiatief. Grappige vondst is dat de vragen
over de autoroute parallel lopen met de route
zelf. Als kind moetje dus wel bij de les blij
ven. En dat is heel misschien het enige min
puntje: kunnen de kids die concentratie vast
houden? Toch maar proberen, want voor de
prijs hoefje het niet te laten.
Route du Soleil Speurboek, uitgeverij Mo'Media,
€7,95, ISBN 9057671506
Zie ook www.momedia.nl
Cuba en Spanje
Uitgeverij
Het Spec
trum herzag
enige tijd ge-
nieuwe jas
en mooi en
vooral over
zichtelijk
vormgege
ven. Inmid
dels zijn di
verse gidsjes
verschenen.
Jammer ge
noeg wordt
niet in het co
lofon vermeld of het een geheel nieuwe of
een herziene versie betreft.
Recent kwamen Cuba en Spanje uit. Gedegen
en handzame gidsjes met een goed even
wicht tussen algemene achtergronden en toe
ristische informatie, al had in de Cuba-gids
wel iets nadrukkelijker tegen sekstoerisme
gewaarschuwd mogen worden. Kaartjes, plat
tegronden en kaders met praktische zaken
maken ze zeer compleet.
Het boekje over Spanje overigens behandelt
alleen de kust langs de Middellandse Zee, het
zuiden en de Balearen, wat ook netjes op de
omslag staat. Voor het andere Spanje heeft
Nelles een aparte gids.
Cuba en Spanje, uitgaverij Het Spectrum, €13,50,
ISBN Cuba 902749519X, ISBN Spanje:
9027495211Zie ook www.spectrum.nl.
GERARD CHEL
;rde naam Het Beleg van Oost-
wordt de Europese veldslag
icht die.van 1601 tot 1604 werd
'oerd tussen het katholieke
van Filips II en het protestan-
van de Nederlanders en En-
i. Van 28 tot en met 31 mei ver-
Oostende in een wervelend
Ntiem centrum. Op 30 mei wordt
p zeeslag tussen Spanjaarden en
wuzen nagebootst, compleet met
put, rook en knalwerk. Er zijn tallo-
pthematentoonstellingen in de
M, waaronder 'De val van het
pieuweTroje-Het Beleg van Oosten-
fe 1601-1604' in de Venetiaanse
paanderijen, die 28 mei opent en
Wpteind september duurt,
worts zijn er oude zeilschepen uit
Pinnen- en buitenland te zien, mu-
en theatervoorstellin-
Overigens worden nog de hele
Nier diverse activiteiten gehouden
het teken staan van de 400e
van het beleg. Meer infor-
Cultuurdienst Oostende, tel.
0032-59 56 20 15,
www.beleqjaar. be en
www.oostendevooranker.be.
Delfts blauw in zwart-wit
Het loopt storm in Het Prinsenhof
in Delft, waar de tentoonstelling
'Delfts blauw in alle kleuren; het ver
haal van een nationaal symbool' is
ingericht. Daarom wordt deze expo
sitie verlengd tot 3 oktober, zodat be
langstellenden er nog de hele zomer
terecht kunnen. Borden, klompen,
boerinnetjes van Delfts blauw spre
ken kennelijk niet alleen Japanse toe
risten aan. Overigens gaat het niet al
leen om blauw, er zijn ook kunstwer
ken in zwart, wit en geel te zien. Be
zoekers mogen zelf aan de slag door
een witte wandtegel te beschilderen
en af te bakken. Meer informatie:
tel. 015-260 23 58.
Dit Delftszwar-
te servies dat
koningin Julia
na in 1978 ont
ving, is ook te
zien in Het Prin
senhof.
Ondergronds in Luik
Sinds enige tijd heeft de Belgische
stad Luik er een cultureel-toeris-
tische attractie bij: het Archéoforum.
In de archeologische site onder het
Place Saint-Lamberf gaat de bezoe
ker 9000 jaar terug in de tijd. Hier
klopt het echte historische hart van
de stad. Men loopt er rond tussen
overblijfselen die zijn blootgelegd tij
dens verschillende opgravingen van
1907 tot nu.
Met moderne techniek en licht- en
geluidseffecten komt het verleden
tot leven. Het bezoek duurt onge
veer een uur en gebeurt uitsluitend
met gidsen, die rondleidingen in het
Frans, Nederlands en Engels verzor
gen.
Geopend dinsdag tot en met zondag
van 10.00-18.00 uur. Meer informa
tie: Archéoforum, Place Saint Lam
bert, 4000 Luik,België, tel. 0032-42
50 93 70,
www.archeoforumdelieqe.be.
Harnas voor Jan
Jan Schaffelaar wordt in een adem
genoemd met Barneveld, de plaats
waar deze middeleewse legeraan
voerder van de toren sprong. Sinds
deze maand bezit het Veluws Mu
seum Nairac een replica van een laat
gotisch harnas, zoals dat door Van
Schaffelaar gedragen zou kunnen
zijn. Ook zijn er andere harnassen te
zien, waaronder een nagemaakt rui-
terhamas van prins Maurits. De sta
len gevechtskleding is tot eind augus-
tüs te bezichtigen. Meer informatie:
tel. 0342-41 56 66, www.nairac.nl.
Avenue of stars
Hongkong is een nieuwe toeris
tische attractie rijker: de Avenue of
Stars. Op een 440 meter lange wan
delpromenade worden 73 filmprodu
centen en acteurs door middel van
speciale tegels geëerd, waaronder
Jacky Chan en Bruce Lee. De Ave
nue of Stars bevindt zich op het
schiereiland Kowloon langs deTsim
Sha Tsui wandelpromenade en biedt
uitzicht op de haven en skyline van
Hong Kong Island. Toegang tot de
Avenue of Stars is gratis. Er zijn
meer gratis attracties in Hongkong,
en om die te benadrukken is de nieu
we brochure 'Hongkong voor een
habbekrats' verschenen. Hierin
staan tips voor goedkoop vervoer, ac-
commmodates, winkels en attrac
ties. De brochure is, uiteraard gratis,
verkrijgbaar bij het verkeersbureau
van Hongkong in Frankfurt, tel.
0049-69 959 12 90, e-mail
frawwo@hktb.com. Meer informatie:
www.discoverhonqkonq.com.
Website van de week
Het is zondagmiddag en u heeft zin
in een uitje. Het park om de hoek
kent inmiddels geen geheimen meer
en begint te vervelen. Gelukkig is
verrassend natuurschoon met een
enkele klik van de muis snel gevon
den op internet. Toets uw postcode
in of klik op de kaart voor grote en
kleine natuurgebieden in de buurt.
Bijna allemaal zijn ze toegankelijk
voor publiek en bieden ze iets heel
eigens. Uitgestrekt polderlandschap
met kikkerpoelen bijvoorbeeld, een
verzamelplek voor vogels of bos
grond waar allerhande paddestoelen
groeien: www.natuurkaart.nl.