Werk rustig en neem drinken mee
PZC
1
r
PZC
Zeeland gezien door vreemde ogen
GELICHT
Vlaamse punkband
Janez Detd richt
blik noordwaarts
yA
/©rac
l k
nu
Eindexamen
kunst
lezers schrijven
Delta
Bernhard
Normen
Dancefestival
Hebt u de bus gemist?
V
woensdag 19 mei 2004
door Emile Calon
Kennis is macht, was het devies
van de Britse filosoof en staats
man Francis Bacon (1561-1626). De
komende weken wordt getoetst hoe
machtig de kennis en het inzicht is
van ruim vijfduizend Zeeuwse scholie
ren. Ze moeten vanaf vandaag op voor
het vmbo-, havo of vwo-examen.
Net als voorgaande jaren heeft de
PZC ook dit jaar weer een eindexa
menklas samengesteld. Er zitten acht
tien kandidaten in, afkomstig uit scho
len uit alle Zeeuwse regio's. Aan de
hand van hun ervaringen doet deze
krant dagelijks verslag van hun pogin
gen het fel begeerde diploma te halen.
Want een ding is wel duidelijk: dat di
ploma willen ze allemaal dolgraag heb
ben. Geen van de achttien doet achte
loos over dat officiële document. Wel
geeft een aantal volmondig toe dat de
inspanningen om het diploma te beha
len niet echt maximaal zijn geweest.
Adriaan Kousemaker uit Serooskerke
In het gymlokaal van de Middelburgse scholengemeenschap Nehalennia worden de tafels en stoelen voor de eindexamen
kandidaten klaar gezet. foto Ruben Oreel
bijvoorbeeld vertelde dat hij steeds
poogde net iets meer te halen dan een
5,5 om zo op een gemiddelde van een
zes uit te komen. De havo-leerling van
scholengemeenschap Nehalennia in
Middelburg is tot nu toe geslaagd in
die opzet. Zijn laagste cijfer is een 5,6
voor geschiedenis, een vak dat hem
niet echt ligt omdat hij daar veel te
veel voor moet leren. Ook Christien
van de Sande uit Westkapelle stak
niet meer tijd dan nodig in haar stu
die.
Het resultaat van deze havo-leerlinge
is vergelijkbaar met dat van schoolge-
noot Adriaan Kousemaker: ook een
zes gemiddeld.
Installeren
De vmbo'ers hebben trouwens het
praktijkgedeelte van hun examen al
achter de rug. De afgelopen weken
konden ze laten zien hoe goed ze zijn
in zaken als koken, serveren, installe
ren en monteren. Serhat Özden uit Ter-
neuzen heeft bijvoorbeeld een sanitair
werkstuk afgeleverd. Volgens de leer
ling van scholengemeenschap De Rede
lukte en klopte alles.
In 2003 zijn er voor het eerst centrale
examens afgenomen in de vier leerwe
gen van het vmbo. Deze eerste centra
le examencampagne is succesvol verlo
pen, zeker in aanmerking genomen
dat het hier de introductie van een
nieuw systeem betrof. Scholen en leer
lingen waren over het algemeen tevre
den over de kwaliteit van deze eerste
lichting centrale examens.
Het hoge slagingspercentage van meer
dan 90, vergelijkbaar met de vooraf
gaande jaren, heeft hier ook in belang
rijke mate aan bijgedragen. In het In-
spectiex-apport 'Vmbo-examens 2003'
noemen scholen als voordeel van het
centraal schriftelijk eindexamen de
gr-otere nadruk op vaardigheden en
het gegeven dat leerlingen serieuzer
worden genomen. In ditzelfde rapport
concludeert de inspectie dat de ver
wachting dat de examens te moeilijk
zouden zijn niet is uitgekomen. Vol
gens de inspectie zijn de vmbo-scho-
len serieus aan het werk gegaan om de
leerlingen goed op de examens voor te
bereiden, wat tot goede resultaten
heeft geleid.
Rond de 194.000 leerlingen blokken
de komende weken voor een goed cij
fer. Dat zijn er 4000 meer dan vorig
jaar. In het voorbereidend middelbaar
beroepsonderwijs (vmbo) zijn de mees
te kandidaten (116.000), in het havo
zijn dat er 46.000 en in het vwo bijna
32.000.
Minister
In het vmbo geldt dit jaar voor het
eerst een landelijke norm. Voi*ig jaar
was dat nog niet zo, omdat dit school
type toen voor het eerste centrale prak
tijk- en theorie-examens had voor de
beroepsgerichte vakken.
Van de overgangsregeling om eigen
normen te hanteren maakten zo wei
nig vmbo-scholen gebruik dat onder
wijsminister Van der Hoeven deze mo
gelijkheid voor 2004 schrapte.
Het vmbo kent vier zogeheten leeiwe-
gen. Alleen binnen de basisberoepsge
richte leerweg kunnen scholen nog ei
gen examennormen aanleggen omdat
hier nog geen eensluidend regime
geldt. De meeste scholen (80 procent)
doen mee aan een centraal examen
waarbij praktijk en theorie geïnte-
greei'd zijn, maar op de rest van de
vmbo-scholen doen examenkandida
ten in de basisberoepsgerichte leer
weg aparte examens voor theorie en
praktijk. In 2005 is dit afgelopen en
geldt binnen het hele vmbo een lande
lijke norm.
Juist door deze overgangsregelingen
binnen het vmbo verwacht het Lande
lijk Aktiekomitee Scholieren (Laks)
op dit punt de meeste klachten. Voor
de zeventiende keer opent het Laks de
ze week de Eindexamen Klachtenlijn.
Vorig jaar boekte de klachtenlijn voor
het eerst sinds tijden geen record en
stopte de teller bij ruim 60.000 klach
ten. Het Laks weet dit aan een hape-
rende website, waar scholieren ook
hun opmei-kingen kunnen plaatsen.
Supermarkt
Na het examen gaan alle PZC-scholie-
ren werken. Dat is iets wat ze toch al
veel doen. Iedereen heeft wel een baan
tje. Jennifer Haers (Middelburg, havo)
werkt in een restaurant in Dombui'g,
Jeroen van Gastel (Zierikzee, vwo)
werkt in een supermarkt en Lieske
Uitterhoeve (Burgh-Haamstede, vwo)
in De Pannekoekenmolen.
De PZC-leeiiingen zijn over het alge
meen niet zenuwachtig voor het exa
men, zo vertellen ze. Gezien de cijfers
die ze tot nu toe haalden hoeft dat ook
niet. En als ze toevallig toch wat ze
nuwachtig worden staan er op de vel
schillende websites die gewijd zijn
aan het eindexamen allerlei tips.
„Blijf rustig, zorg dat je goed heb gege
ten, neem wat te drinken mee. Lees
voor je begint even ï'ustig het voor
blad door voor je je op je examen
stort. Lees bij teksten eerst even de
vraag door voordat je de hele tekst
gaat lezen, dan weet je waar je op
moet letten. Werk nrstig, je hebt tijd
genoeg. Weet je een vraag niet, sla
hem dan even over. Controleer je werk
even voordat je het inlevert. Moet luk
ken, toch", luidt een uitgebreid advies
op exarften.nu.
Een ander raadt aan om vooral ruim
van te voren te eten. „Want als je vlak
voor je examen een stevige maaltijd
naar binnen werkt, gaat een groot
deel van je bloed naar je maag om te
verteren, terwijl je dat beter voor je
hersenen kan gebruiken. Dus zo'n an
derhalf uur van tevoren eten. Voor tij
dens je examen; Red buil! Dan wor
den je oogleden niet zo zwaar."
Tot slot adviseert een ervaren examen
kandidaat ooi'dopjes aan: „Als je on
der je examen erg last hebt van men
sen die zitten te tikken met hun peri,
pepermuntjes aan het eten zijn of met
hun papieren aan het fx-utselen zijn en
je je daardoor niet kan concentreren,
neem dan oordopjes mee! Dan kan je
je prima concentreren."
door Louis du Moulin
OVEZANDE - Het is geen toe
val Janez Detd morgen op
treedt op Klomppop in Ove-
zande. De Belgische onstuimi
ge punkpopformatie heeft Ne
derland uitgeroepen tot het
beloofde land. Opmerkelijk,
gezien het enorme succes in ei
gen contreien en andere we
relddelen.
Janez Detd heeft een gx-an-
dioos 2003 achter de rug. Veel
meer mogen bereiken dan
ooit nog verwacht na flink
wat interne perikelen, zo x-esu-
meert zanger-gitai'ist Nikolas
Van der Veken alias Bones.
„We hebben alle festivals kun
nen spelen die we wilden, met
als hoogtepunt Rock Werch-
ter. Daarnaast zijn we onder
scheiden met twee TMF
Awards, een voor het beste al
bum nationaal en eentje voor
de beste rockband. Niet gek
lijkt me, voor een simpel
punkrockbandje."
Heel veel loon dus, waaraan,
dat moet zeker gezegd, kei
hard ploeteren is voorafge
gaan. Janez Detd (verbaste-
rxng van Jane's Determined)
ging sinds de start in 1997 di
verse malen zo gevaarlijk on
deruit dat voor een definitie
ve knock-out werd gevreesd.
Voorzien van een verse bas
sist en drummer, alsmede de
steun van een nieuwe (vier
de!) platenmaatschappij
blijkt de spirit sterker dan
ooit tevoren. „Al die bezet
tingswijzigingen en proble
men zijn pijnlijk en werken
soms zeer verlammend, maar
ze zorgen er ook wel voor dat
het kaf van het koren wordt
gescheiden", weet kopman
Van der Veken intussen.
„Kies je voor je vriendinnetje
en de zekerheid van een vaste
baan, of ga je voor een onge
wisse toekomst in de popmu
ziek? Ik denk dat de band zo
als die nu in elkaar steekt he
lemaal klaar is om echt ver
der te komen."
Hinderlijk is misschien alleen
dat alle door schade en schan
de verzamelde wijsheid haaks
staat op de jeugdige levens
lust die Janez Detd altijd
heeft uitgedragen. „Klopt in-
dex'daad", erkent Van der
Veken. „Maar we zijn er toch
zelf van overtuigd dat we nog
heel veel puberale naïviteit
en energie in ons meedragen.
Onze gemiddelde leeftijd is
nog geen 25 jaar en we heb
ben het gevoel pas in fase
twee van ons bestaan te zit
ten. We hopen nog eens fase
elf te bereiken, maar die is zo
ver weg, daar hebben we dus
ook totaal geen idee van."
Bovenmodaal succes is na-
tuuxiijk prachtig, maar vol
gens Van der Veken toch niet
meer dan een bonus. „We zijn
er echt niet op uit om heuse
popidolen te worden, al heeft
het er in Vlaanderen wel alle
schijn van. Het gaat ons om
het proeven aan het avontuur
zoals de grote bands dat mee
maken, om diezelfde span
ning als waar je vroeger am
per raad mee wist als je met
de scouts op kamp ging."
The Apers
Janez Detd heeft al met een
schuin oog gekeken naar de
Rotterdamse vrienden van
The Apers, die vorig jaar we
kenlang op eigen kracht door
Amerika toerden. Maar het
eei'ste streven is benoorden
Bx-asschaat net zoveel naam
opbouwen als bezuiden. „De
grote plas oversteken om
daar je tmcje te doen is na
tuurlijk ook een van onze doe
len. We gaan echter stapje
voor stapje. Eerst graag rich
ten we het vizier op Neder
land. Afgezet tegen de situa
tie in België is het bij jullie zo
riant. Alles wat je nodig hebt
om lekker te kunnen spelen is
er, wat een gigantisch ver
schil met die parochiezaaltjes
waartoe je bij ons toe door
gaans veroox'deeld bent! Al
leen dus daarom al komen we
dolgraag. Daarnaast kunnen
we het uitstekend vinden met
de meeste Nederlandse geest-
verwanten."
Janez Detd speelt morgen om
16 uur op Klomppop in Ovezan-
de. Zie voor het complete pro
gramma de Uit-pagina's in deze
krant.
irj «fonc- 4Pe pjencri
v <rvn(S.
tSJMDCft.
- CAJÊctj a(
•<Om
Martin Bayens verwerkt oude documenten en landkaarten in zijn schilderijen.
"N't
%iXi ^aei-apt$&e
•gWl "oSi! WSty bitfgi
l$tj- -yOcê
door Marianne van de Polder
GOES - Dat de Zeeuwen trots
zijn op de schoonheid van hun
provincie en die graag artistiek
vertalen, is bekend. Maar ook
mensen die niet in Zeeland wo
nen, worden regelmatig geïnspi
reerd door de groengele vlakten
en het betoverende licht. De Bel
gische kunstenaar Martin
Bayens is duidelijk geraakt door
het Zeeuwse landschap.
Zijn werk is, samen met dat van
Sofie Hupkens, Reinder Homan
en Eddie Nijssen gedurende de
maand mei te zien in Galexie 'T'
in Middelburg.
Niet elk schilderij van Bayens
heeft een nadrukkelijk Zeeuws
stempel. Met name zijn grote,
(Advertentie)
Nieuwe MUZIEK verhuist van Middelburg naar Veerej
Grote Kerk Oudestraat 26 4351 AV Veerej
Teleloon: 0118 623650 en 0118 5018291
DE KLUS IS GEKLAARD
Woensdag 19 mei 200417.00 uur
THE SOUTH AFRICAN CONNECTION
Vrije toegang voor de bouwvakkers, gemeente en\
provinciebestuur, de bewoners van de stad Veare
en donateurs Nieuwe Muziek
kleurrijke doeken wekken de in
druk dat de weergegeven land
schappen overal wel kunnen lig-
gen.
Bij andere werken is het juist
weer zo dat men niet om Zee
land heen kan, omdat de kunste
naar een ouderwetse landkaart
van de provincie in het schilde
rij heeft verwerkt. Als een
schim duiken de contouren van
de eilanden op, die opgaan in
een woeste zee.
Wat dat betreft heeft Bayens
iets unieks bedacht; de vex-wer-
king van oude documenten en
landkaarten in zijn schilderijen
geeft een antiek karakter aan
zijn creaties.
Het is alsof de verschillende ele
menten voor elkaar zijn ge
maakt. De kleuren die Bayens
in zijn schilderijen brengt, zijn
warm en intens: alsof er een
vuurtje achter het schilderij
brandt.
Etsen
In de kelder van de galerie han
gen etsen van de Friese kunste
naar Reinder Homan. Etsen is
een techniek waarbij een teke
ning in metaal ontstaat, door uit
bijting van een zuur.
Lia Hector van de galerie: „Er
bestaat veel belangstelling voor
zijn etsen. Ik denk dat dat komt
omdat zijn werk heel toeganke
lijk is. Hoe langer je ernaar
kijkt, hoe mooier je het gaat vin
den. En je krijgt gaandeweg
steeds meer gevoel voor de de
taillering."
Ook Homan heeft een paar ty
pisch Zeeuwse plekken weerge
geven; voor de rasechte Zeeuw
(Advertentie)
Deze rubriek is uitsluitend bestemd voor reacties op de in de PZC
schenen redactionele berichten, artikelen of commentaren. Dereac^
tijd beloopt uiterlijk 7 dagen. Plaatsing van bijdragen betekentni«dt
de redactie de meningen en stellingen van de inzenders onderschmfi
Open brieven, oproepen, gedichten en anonieme inzendingen worL
niet geplaatst. Bijdragen mogen niet langer zijn dan 250 woorden a
redactie behoudt zich het recht voor inzendingen te bekorten, Over
weigerde brieven wordt niet gecorrespondeerd.
Naar aanleiding van het artikel
over de heer Luteijn van Delta
NV en enige reacties van lezers
het volgende. Ook ik heb gerea
geerd op de rekening die Delta
mij presenteerde, waarop ik
geen reactie mocht ontvangen.
Dus rechtstreeks naar de heer
Luteijn geschreven, ook die ver
waardigde zich niet om te ant-
woorden. In goed Nederlands
heet zoiets, laat ik het netjes zeg
gen, 'onbeleefd'. Mij ging en
gaat het niet alleen om het ver
hoogde voorschot, maar bij mij
en andere bewoners van ons
complex, gaat het om gas dat in
rekening wordt gebracht en rne-
terhuur en dergelijke, terwijl
wij geen gas gebruiken (koken
elektx*isch) en er geen meter in
het pand aanwezig is. Onze
stoook(vei*wai-mings)kosten be
talen wij aan de verhuurder mid
dels onze huurpenningen. Als
men iemand laat betalen voor
iets wat er niet is dan wel wat
men niet krijgt, heet dat volgens
mij oplichting. Hier kan ik geen
ander woord voor bedenken.
P. C. Kerkhove
Van Dishoeckstraat 76
Vlissingen
ZKH Prins Bernhard zal wel
niet zo vreselijk lang meer te le
ven hebben en dan zijn we ge
woon van iedere problematiek
rond zijn figuur af. Het is be
kend dat deze man voor de een
de held der helden is, terwijl an-
deren deze absolute schuinsmar
cheerder en x-egelrechte nepfi-
guur niet eens meer op de televi
sie willen zien. Als onze ZKH
toch eens in overweging zou wil
len nemen dat hij bijna zo arm
als een kerkrat Nederland is bin
nengekomen en zijn hele status
plus bezittingen aan het Konink
rijk der Nederlanden en het
Huis van Oranje te danken
heeft. Mijns inziens simpelweg
een omhooggevallen figuur!
Emiel H. Neumann
Haringvlietstraat 26
Middelburg
Het besef van normen en waar
den is een groot goed. Dat de
overheid dit als 'strijdkreet'
voert is prima. Wij mogen van
haar vexwachten dat ze zich de
zelfde regels oplegt, maar daar
ontbreekt het nogal eens aan.
Zo is er een gebrek aan ratio
neel denken, goed fatsoen en
doelmatigheid. De buitennissige
kosten voor het overbodig op
knappen van een kantoor van
de UWV is een voorbeeld hoe
het niet moet. Arrogantie o
hoogmoed? Wat denkt U van 2
affaire Nobelgate, waarbij dt
kosten uit de hand liepen, 0b.
doelmatigheid of domheid? 0
14 mei stond in de PZC op
na 3 dat Nederland 1,4 nuljgj
aan subsidies laat lopen.
tigheid of nonchalance? Op j
mei, ook in de PZC op pagina]
stond dat in Groningen 3 j
joen euro verbrast is aan 1
creëren van 4 banen! Duurt k
een jaar voordat gemerkt word
dat er boter aan de gal
gesmeerd? Weer ondoelmatig
heid of domheid? Dezelfdeovg
heid die zuinigheid predikt
smijt met geld. De accijnzfj
ziekteverzekexingskosten en i»
geskosten vliegen omhoog. Q
ouderen en zieken onder
wordt de pin op d^neusg'
en lijden soms armoe, Socaj
voorzieningen brokkelen
Aan de term normen en waai.
den ontbreekt het een en ante
namelijk: rationeel handelej
doelmatigheid en verantwoorde
lijkheidsgevoel tegenover i
burger. Als die begrippen cons
quent gehanteerd worden. k«
het vertrouwen misschien m
tenig.
Wim ran Gils
Boogerdlaan 23,Kortga
SGP VI
Verbaasd ben ik over de w
reacties per mail/telefonisd
van mijn ingezonden stuk. 1
respecteer ieders visie ovens
maatschappxj. Mij gaat het a
om, om in voetbaltermen tem:
ken. dat als je aan de het
deelneemt je ook de spelregj
moet accepteren.
De SGP noemt zich immer;-.',
litieke partij) balanceert daam
regelmatig op het randje a
moet dan ook in die gevallen
rechter erbij halen. Dat gi
toch te denken? Voor mij bl
het dan wel amusante folkl
maar de uitstraling die degeró
gingen van deze partij in ht
gelijks bestuur van de provin!
heeftkan Zeeland elders ris
den en in 2004 aan buitenstas
ders het gevoel geven alszoM!
wij leven zoals in 1950.
JL den Hollanii
Deltaweg 17, Haamttl
HEINKENSZAND - Dancefes
val Glorification bestaat
jaar. Zaterdag wordt er dek
dag gedanst in De Stengel
Heinkenszand. Vanaf 14.00 u
draaien er dj's xn twee zate
waaronder Luna, Dark Raia
Cor Fijneman en Paul Elstak
it-n
(Advertentie)
<b
to
O-
<<N
e>
\V*Td cv
O
3
a
iS)
foto Ruben Oreel
Cultuur kan niet zonder Anjeractie
(Advertentie)
zijn ze prima te herkennen. Ho
man: „Aanleiding voor een ets is
bij mij altijd de natuur."
Hij streeft ernaar zijn werk een
'atmosferische opbouw' te ge
ven, iets wat hij voor elkaar
krijgt door grijstinten harmo
nieus in elkaar over te laten
vloeien.
Ernst
De bronzen beelden van Sofie
Hupkens stralen een bepaalde
ernst uit. De mens staat bij deze
kunstenai-es in de spotlight, of
beter gezegd: het mensfiguur.
Ze houdt er namelijk van af te
wijken van de wetten van het
lichaam en deinst er dan ook
niet voor terug een mens bijvoor-
beeld vleugels te geven. Speel
ser van aard is de keramiek van
Eddie Nijssen. Hij werkt met
aardetinten en zet daarbij de lui
ken van zijn fantasie wagenwijd
open.
Wie een beeld zoekt bij 'het man
netje op de maan' kan niet an-
ders dan in verwondering zijn
werk aanschouwen.
Galerie 'T' aan de Turfkaai 25-27
in Middelburg is open op donder
dag, vrijdag en zaterdag, van 11.00
tot 16.00 uur, elke eerste zondag
van de maand van 13.00 tot 17.00
uur, en op telefonische afpraalc, te
lefoon: 0118-611415.
KRANT VOOR ZEELAND
proef abonnement
Vijf weken voor 14,50
in afschrijving van mijn
(post)bankrekeningmimmer
1 8"711688"555530
H Noleer mij vooreei
abonnement van 5 weke»
voor €14.50
Ik geaf daarbij éénmaks M
ming voor automatiscM'*'
van onderstaand reisr/^v
(proef geld! eenmal^bo»''
maanden)
Noteer mij voor een al»"
ment. De eerste tweews
ontvang ik de krant gratis
Daarna wil ik betalen:
D per maand mei auto»"'
sche incasso l€19/5)
D per kwartaal mei aul
tische incasso 56.K.
per jaar met automats. -
incasso (€217.W!
Stuur deze bon naar.
PZC, afdeling lezersservice
Antwoordnummer 713
4460 WB Goes
Ipostzegel niet nodig)
of bel gratis:
0800 - 0 231 231