Nederlandse troepen moeten weg
zakenman zonder gezicht
PZC
SOCMU WENST
Gandhi-dynastie
is springlevend
PZC
Homohuwelijk wordt Willem Endstra was bekende
belangrijk thema
bij verkiezingen VS
Missie in Irak gedoemd te mislukken door gebrek aan steun bevolking
te gast
dinsdag 18 mei 2004
Een omgekomen Nederlandse
militair en Amerikaans wange
drag in Irak roepen de vraag op
hoe lang Nederlandse troepen
nog in Irak moeten blijven. Het
kabinet worstelt, de Tweede Ka
mer is verdeeld. Zonder voldoen
de steun van de Iraakse bevol
king zelfvalt er echter geen eer
te behalen aan langere aanwezig
heid in het land.
door A. J. Van Vuren
Sergeant Steensma is de eer
ste Nederlandse militair die
in Irak is omgebracht. Met risi
co's moest worden gerekend en
Steensma wist waar hij aan be
gon. maar dat maakt het ver
driet van zijn familie niet klei
ner. Wellicht vallen er nog meer
slachtoffers want onze militai
ren komen steeds vaker onder
vuur te liggen.
Regering en parlement moeten
tegen die achtergrond beslissen
of onze militairen langer in Irak
blijven. Als voorstander van de
oorlog tegen Irak en het sturen
van Nederlandse troepen die bij
dragen aan veiligheid en weder-
opbouw, ken ik de argumenten
om langer te blijven maar al te
goed.
Onze militairen verrichten in de
provincie Al Muthanna goed
werk en zij helpen het nieuwe
bestuur op de been. We mogen
niet wijken voor terreur: de ter
roristen die Steensma hebben
vermoord mogen niet worden be
loond met een Nederlandse af
tocht. En we mogen de Iraakse
bevolking, die onder Saddam
Hoessein zoveel heeft geleden,
niet in de steek laten. Het lijken
stuk voor stuk goede argumen
ten om te blijven, maar is dat
ook zo?
Het is ongetwijfeld waar dat de
Nederlanders in Al .Muthanna
goed werk doen. De berichten
van journalisten en Kamerleden
hierover spreken voor zich.
Maar ook al gaat het in deze
dunbevolkte provincie goed, wil
dat niet zeggen dat het in heel
Irak goed gaat.
De Amerikanen hebben van
meet af aan fout op fout gesta
peld. Zij dachten niet na over de
consequenties van de bezetting
van een land met 25 miljoen in
woners. Zij waren lang niet zo
welkom als zij zelf dachten, zij
kwamen met te.weinig troepen
waardoor grootscheepse plunde
ringen mogelijk werden en anar
chie ontstond, zij ontbonden het
Iraakse leger en de politie, zij
hielden onvoldoende rekening
met de cultuur van de Irakezen
wat leidde tot toenemende af
keer en tenslotte zijn daar de re
cente schanddaden in Iraakse ge
vangenissen. Door dit alles heb
ben de Amerikanen hun krediet
verspeeld. Op veel plaatsen
wordt gevochten en het verzet
groeit.
Zeker, de Amerikanen hebben
ook veel goeds gedaan. Elektrici
teit en waterleiding zijn her
steld, scholen en ziekenhuizen
zijn open, olie wordt opge
pompt, een nieuwe stabiele
munt is ingevoerd en de econo
mie groeit ondanks al het ge
weld. Maar al die positieve ont
wikkelingen wegen niet op te
gen de groeiende wederzijdse af
keer van Amerikanen en Irake
zen: er is geen licht aan het eind
van de tunnel.
Het is dan ook de vraag hoe
lang de Amerikanen nog de poli
tieke wil op kunnen brengen om
door te gaan in Irak en het is
dan nog veel meer de vraag of
Nederland binnen die context in
de provincie Al Muthanna moet
blijven.
Door de knieën
Het tweede argument om te blij
ven is niet toegeven aan terreur.
Maar hier komt een praktisch
punt om de hoek kijken. Wan
neer wij nog langer in Irak blij
ven is het naar menselijke bere
kening waarschijnlijk dat er
nog meer militairen omkomen.
De regeringscoalitie is nu al ver
deeld over verlenging van de
missie want D66 praat de PvdA
na met het eisen van een grotere
rol voor de Verenigde Naties.
Wanneer er meer slachtoffers
vallen, is het vrijwel zeker dat
Nederland zich alsnog terug
trekt. Die militairen sneuvelen
dan voor niets en het Iraakse
verzet viert een overwinning.
Het is beter om het niet zo ver te
laten komen.
De eis van PvdA en D66 dat de
VN een grotere rol moeten krij
gen is overigens alleen maar een
flauw excuus om te vertrekken,
want een grotere rol voor de VN
zal aan de toestand in Irak to
taal niets veranderen. De Irake
zen haten de VN vanwege de
sancties tijdens het bewind van
Saddam Hoessein, zo mogelijk
nog meer dan de Amerikanen.
Het zou heel wat beter zijn wan
neer de PvdA en D66 geen uit
vluchten zouden verzinnen
maar gewoon zouden vaststel
len dat de doelstelling die Neder
land zich met de uitzending van
onze militairen heeft gesteld in
de context van de ontwikkelin
gen in heel Irak, niet kan wor
den gehaald. Dat is reden ge
noeg om er mee te stoppen en
uitvluchten over de rol van de
VN zijn onnodig.
Het laatste argument dan: we
mogen de Irakezen niet in de
steek laten. De aanslagen en het
verzet in Irak zouden maar door
een kleine minderheid worden
gepleegd en de overgrote meer
derheid snakt naar vrede en we
deropbouw.
Meerderheid
Welnu, wanneer dat zo is, waar
om doet die overgrote goedwil
lende meerderheid dan niet
meer aan de bestrijding van de
kwaadwilligen?
Waar blijven de inlichtingen die
de troepen van de coalitie in de
gelegenheid stellen om het ver
zet en de terroristen uit te scha
kelen?
Het valt te vrezen dat de over
grote meerderheid helemaal
niet welwillend tegenover de
coalitie staat. Wanneer de Irake
zen ons niet helpen wie laat dan
wie in de steek? Kortom, we
moeten onze militaire aanwezig
heid in Irak niet verlengen.
GPD
A.J. van Vuren is generaal-ma-
joor buiten dienst
- MAM. NWRT6MM NMR £AUAU!TK£RlU(jr
door Beth Duff-Brown
Velen hadden de dynastie
al bijgeschreven in de In
diase geschiedenisboeken. Te
vroeg, zo bleek vorige week:
de Nehru/Gandhi-clan krijgt
opnieuw de macht. Sonia
Gandhi, de matriarch van de
familie, wordt vermoedelijk
komende week beëdigd als de
nieuwe premier. Als zoveel
ste Gandhi-telg, de eerste die
niet in India zelf geboren is.
„Ik voel me heel nederig", zei
de van oorsprong Italiaanse
Gandhi zaterdag, nadat de le
den van haar Congres-partij
haar hadden aangewezen als
fractieleider, een belangrijke
stap op weg naar het premier
schap. „Ik sta hier vandaag
op een plaats die ooit werd be
zet door mijn grote leermees
ters", zei Gandhi, waarna ze
hun namen noemde.
Jawaharlal Nehru, de eerste
premier van India, Nehru's
dochter Indira Gandhi (lang
durig premier) en Sonia's
schoonmoeder en oud-pre
mier Rajiv Gandhi, haar ver
moorde echtgenoot. Boven
dien veroverden Rahul en
Priyanka Gandhi beiden een
parlementszetels. Zij zijn kin
deren uit het huwelijk van So
nia en Rajiv.
Mogelijk heeft de politieke op
komst van de twee dertigers
ook hun moeder gebaat. Zij
streed als leidster van de link
se oppositionele Congres-par
tij tegen de conservatieve Bha
ratiya Janata-partij van de be
jaarde premier Atal Bihari Va
jpayee.
Nieuw elan
Door de opkomst van twee
jongste Gandhi-telgen - de
vijfde politiek actieve genera
tie van de familie - komt de
horizon voor de partij opeens
25 jaar verder te liggen, zegt
Rajiv Desai, vriend van de fa
milie en voorlichter van So
nia Gandhi. De jonge Gand
hi's geven de Congres-partij
nieuw elan.
De inmiddels demissionaire
premier Vajpayee hoopte zijn
belangrijkste rivaal in diskre
diet te brengen door haar bui-
tenlandse achtergrond te be
nadrukken. Als niet-Indiase
zou ze ongeschikt zijn voor
het premierschap.
Miljoenen arme kiezers die
niet profiteerden van de eco
nomische opleving onder Vaj
payee kozen voor Gandhi. Zo
als veel armen in de Verenig
de Staten nog altijd portret
ten van John F. Kennedy aan
hun afbladderende muren
hebben hangen, zo is ook het
aureool rond de Gandhi's in
de loop der decennia niet ver
bleekt.
„Tijdens mijn reizen met
Rajiv naar de meest afgelegen
en armste delen van India er
voer ik hoe diep de gevoelens
zijn die mensen voor hem
koesterden", schreef Soma
Gandhi in een in 1992 gepu
bliceerd boek, een eerbetoon
aan haar man. Maar Rajiv gaf
dan ook net zoveel om gewo
ne burgers als om koningen,
ongeacht hun geloof of kaste,
aldus Sonia.
Opoffering
Veel Indiërs geloven dat nie
mand zich zo voor hen inzet
als de Gandhi-dynastie. De
Gandhi's hebben hun leven in
het teken gesteld van zoiets
abstracts als de natie, zegt
Desai. „Wat ze vertegenwoor
digen is opoffering. Dat is
hun charisma."
In het dorp Khatiwas, in de
noordelijke deelstaat Haiya-
na, weten de boeren het wel.
Zij hebben Congres gestemd.
Hun leven was immers beter
toen er nog een Gandhi aan
de macht was. Toen had je
tenminste het gevoel dat de re
gering voor iedereen z'n best
deed, en niet alleen voor de
rijken.
„Het is om wat ze doen waar
om we van ze houden, niet om
hoe ze heten", zegt Rao Amar
Singh, een van de boeren. AP
pagina 6
beurs keldert
door Ans Bouwmans
In Massachusetts is het legale
homohuwelijk een feit. Daar
mee had de staat een primeur in
de Verenigde Staten, waar een
heftige politieke en maatschap
pelijke strijd gevoerd wordt
over het recht van homo's om te
trouwen. In de liberale universi
teitsstad Cambridge is in de
nacht van zondag op maandag
even na twaalven de eerste aan
vraag voor een trouwvergun-
ning ingediend. In heel Massa
chusetts, gelegen aan de oost
kust van de VS. maakten ge
meenten en dominees zich op
voor de verwachte toeloop van
trouwlustige homostellen.
In Cambridge verzamelden zich
zo'n 260 stellen op de trappen
van het gemeentehuis, vergezeld
van duizenden toeschouwers en
gadegeslagen door een groepje
anti-homodemonstranten. Het
eerste koppel meldde zich al 24
uur van tevoren, om als aller
eerste homopaar de officiële hu
welijksformulieren in ontvangst
te kunnen nemen van de ambte
naar van de burgerlijke stand.
Als je het voor concertkaartjes
doet. dan toch zeker hiervoor, al
dus de 56-jarige Marcia Hams.
.,Ik tril helemaal", zei ze toen ze
de aanvraag invulde.
Cambridge was de enige gemeen
te waar de deuren van het stad
huis al om middernacht opengin
gen, elders gebeurde dat pas
rond half negen (half drie Neder
landse tijd).
De zeven homoparen die er met
hun rechtszaak voor zorgden
dat het hooggerechtshof van
Massachusetts vorig jaar ja zei
tegen het homohuwelijk - want
nee betekende discriminatie -
trouwden gisteren nog.
De verplichte wachttijd van
drie dagen na het aanvragen
van het boterbriefje kan door
een rechter op verzoek opzij ge
zet worden.
Onduidelijkheid
Massachusetts is de eerste Ame
rikaanse staat waarin homohu
welijken erkend worden. In an
dere steden waarin de afgelopen
maanden duizenden homoparen
zijn gehuwd bestaat juridische
onduidelijkheid over de rechts
geldigheid van de verbintenis.
In San Francisco betrof het een
eenmansactie van de burgemees
ter, die het verbod op homohu
welijken in de staat Califomië
strijdig achtte met de grondwet.
In Portland, Oregon, zijn reeds
gesloten huwelijken vooralsnog
erkend door de rechter, maar
ligt er nog een beroep bij het
hooggerechtshof van de staat in
het verschiet.
Het bleef in Massachusetts lang
onduidelijk of de trouwpartijen
doorgang zouden kunnen vin
den.
Tegenstanders van het homohu
welijk hebben tot op het laatste
moment geprobeerd er een stok
je voor te steken.
Een groep parlementariërs
vroeg het Amerikaanse hoogge
rechtshof om een noodverbod,
maar dat werd vrijdag afgewe
zen.
Er is in de staat een grondwette
lijk verbod op het homohuwe
lijk in de maak, maar dat wetge
vingsproces duurt zeker nog tot
2006.
Verouderd
Romney verordoneerde wel dat
homostellen van buiten Massa
chusetts niet in de staat kunnen
huwen, omdat het homohuwe
lijk in andere staten nog niet
wordt geaccepteerd. Hij baseer
de zich daarbij op een verouder
de regeling uit 1913. In verschil
lende gemeenten - waaronder
homomekka Provincetown op
Cape Cod - hebben ambtenaren
van de burgerlijke stand aange
kondigd zich daar niets van aan
te trekken.
Grondwettelijk verbod
Verwacht wordt dat het homo
huwelijk een belangrijk verkie
zingsthema in de VS zal wor
den. President George Bush is
voor een grondwettelijk verbod
op het homohuwelijk in de hele
Verenigde Staten. Zijn tegen
stander John Kerry is evenmin
een voorstander van het homo
huwelijk - hij vindt een beperk
ter wettelijk partnerschap vol
doende - maai* hij vindt dat indi
viduele staten het naar eigen
goeddunken moeten kunnen re
gelen.
De VS zijn nu het vierde land,
na Nederland, België en enkele
provincies in Canada, waarin
het homo's en lesbiennes wette
lijk is toegestaan in het huwe
lijk te treden. GPD
door Lieneke van der Steen
en Peter Punt
De naam van de Amsterdam
se vastgoedhandelaar Wil
lem Endstra was wijd en zijd be
kend, maar een gezicht had hij
tot zondag nauwelijks. Toch
stond de zakenman al jaren in
de spotlights. Niet om zijn enor
me vastgoedimperium, maar
om zijn mogelijke contacten
met de onderwereld. Endstra
werd in de publiciteit bekend
als 'bankier van de onderwe
reld'.
Endstra bleef het liefst ano
niem. Dat was voor zijn gezond
heid het beste, want de zaken
man zou intussen zoveel vijan
den hebben in het criminele cir
cuit dat hij liquidatie moest vre
zen.
In 2002 plaatste het tijdschrift
Quote een foto van Endstra in
gezelschap van Heineken-ont-
voerder Willem Holleeder. Hij
was zeer ongelukkig met die op
name omdat hij herkenning
vreesde, waardoor zijn veilig
heid in gevaar kon komen. De
vastgoedhandelaar probeerde
vergeefs via de rechter het be
wuste Quote-nummer uit de rou
latie te houden.
Opvallend genoeg ontkende
Endstra zondag op televisie in
het programma Business Class
elke betrokkenheid bij de mis
daad. Alle aantijgingen van de
afgelopen veertien jaar hierover
waren volgens hem 'volstrekte
lariekoek'.
Oude foto
Over de foto zei hij: ..Hij zat op
een bankje voor mijn kantoor.
Hij is ook een publieke figuur in
Amsterdam die je daar overal te
genkomt", legde Endstra zon
dag uit. Er zat volgens hem hele
maal niets achter die ontmoe
ting. „Het gaat bovendien om
een oude foto. Ik was bedreigd.
Daarom wilde ik de publicatie
tegenhouden."
Endstra was een van de grootste
vastgoedbezitters van het land.
Zo was hij bijvoorbeeld eige
naar van een heel stratenblok in
het dure Amsterdam-Zuid. Zijn
vermogen is onlangs geschat op
ruim 200 miljoen euro. In de
top-500 van de rijkste mensen
in Nederland van Quote stond
hij vorig jaar op de 93e plaats.
Een jaar eerder stond hij nog op
De gisteren doodgeschoten vastgoedmakelaar Willem Endstra.
de 36e plaats met 350 miljoen eu
ro op de teller.
Behalve met huizen en straten
was Endstra nogal vaak bezig
om te procederen tegen de me
dia.
De ene keer tegen De Telegraaf
om een aangekondigd portret,
inclusief foto's, tegen te houden
en dit jaar nog tegen de Volks
krant. Deze krant publiceerde
begin januari een artikel waarin
stond dat Endstra was betrok
ken bij liquidaties in de Amster
damse onderwereld. De rechter
gaf hem zijn zin: de Volkskrant
moest rectificeren.
Schakel
Endstra zou een belangrijke
schakel hebben gevormd tussen
de boven- en onderwereld en
zou criminelen hebben geholpen
hun zwarte geld wit te wassen.
Omdat hiervoor onvoldoende be
wijs was, mocht het OM van de
rechtbank in Amsterdam Ends
tra hiervoor niet vervolgen. De
aanklagende instantie mocht
van de rechter wel verder gaan
met het onderzoek naar de vast
goedmagnaat in de zogenoemde
Bouwfondszaak. Justitie ver
dacht hem hierin van valsheid
in geschrifte bij de overdracht
van onroerend goed.
De zakenman deed voor het
eerst van zich spreken in 1992
toen justitie hem verdacht van
het wisselen van geld voor een
xtc-bende.
De leider van deze bende kreeg
tien jaar cel, maar Endstra hoef
de niet voor de rechter te ko
men. Hij zou justitie in 1995
ruim een miljoen euro hebben
betaald om zo een strafvervol
ging te voorkomen. Zelf ontken
de hij dat met klem.
Na een lange periode van rust
rond zijn persoon zwol de ge
ruchtenstroom over zijn crimine
le connecties enkele jaren gele
den weer aan. Endstra zou de
bank zijn van de onderwereld,
verklaarde topcrimineel J. Mie
foto ANP
remet in 2002 in De Telegraaf.
Justitie heeft Endstra al jaren in
beeld wegens vermeende crimi
nele activiteiten, maar steeds
bleek hij op de hoogte te zijn
van alle onderzoeken tegen
hem. Hij wist zelfs dat zijn tele
foons werden afgeluisterd.
Partners
Opvallend is ook dat voormalige
zakenpartners van Endstra of
zijn geliquideerd of tegen de
lamp zijn gelopen. Dat ver
klaart wellicht zijn eigen angst
om te worden neergeschoten.
Vorige week woensdag werd be
kend dat het Openbaar Ministe
rie de vastgoedhandelaar wil
vervolgen wegens valsheid in ge
schrifte en heling: het zoveelste
hoofdstuk in het woelige, gehei
me leven van Endstra. De recht
bank in de hoofdstad conclu
deerde donderdag echter dat het
'hoogst onwaarschijnlijk' was
dat een strafrechter Endstra
hiervoor zou veroordelen. ANP
18 mei 1954
MINIATUUR WALCHEREN -
Op het Molenwater in Middel
burg nadert de nieuwe attrac
tie Miniatuur Walcheren zijn
voltooiing. Amateur-bouw
meesters hebben negentigdui
zend uren gewerkt' aan twee
honderd objecten. De plaat
sing van de bouwsels is giste
ren begonnen.
ZEEGATEN - Ir. Dibbits van
het Technisch Bureau der Do
meinen heeft in Tholen een be
toog gehouden over de afslui
ting van de zeegaten. Hij meld
de dat de afsluiting van het
Veerse Gat in 1960 een feit
kan zijn en dat de sluiting van
de Oosterschelde na twintig
jaar gerealiseerd moet kunnen
zijn.
1
EMIGRANT - De achttienjan-
ge Koosje Bol is in Canada als
honderdduizendste na-oorlog-
se Nederlandse immigrant bin
nengehaald. Bol reisde met i
haar familie met de Groote
Beer naar Canada waar het ge-1
zin een nieuw leven begint.
PZEM - De oude PZEM-cen-
trale in Westdorpe wordt stil
gelegd. Omdat de stroom een-
traal zal worden geleverd
wordt het een reserve-centra
le.
Hoofdredactie:
A. L Oosthoek
D. Bosscher (adjunct)
A. L. Kroon (adjunct)
Centrale redactie:
Stationpark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel: (0113)315500
Fax: (0113)315669
E-mail: redactie@pzc.nl
Middelburg:
Buitenruststraat18
Postbus 8070
4330 EB Middelburg
Tel: (0118)493000
Fax: (0118)493009
E-mail: redwalch@pzc.nl
Goes: Stationspark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel. (0113)315670
Fax. (0113)315669
E-mail: redgoes@pzc.nl
Terneuzen:
Willem Alexanderlaan 45
Postbus 145
4530 AC Terneuzen
Tel. (0115)645769
Fax. (0115)645742
E-mail: redtern@pzc.nl
Hulst: Baudeloo 16
Postbus 62
4560 AB Hulst
Tel: (0114)372776
Fax:(0114)372771
E-mail: redhulst@pzc.nl
Zierikzee: Grachtweg 23a
Postbus 80
4300 AB Zierikzee
Tel: (0111)454647
Fax: (0111 >454657
E-mail: redzzee@pzc.nl
Opening kantoren:
Maandag t/m vrijdag
van 8.00 tot 17.00 uur
Zierikzee en Hulst:
8.30 tot 17.00 uur
Internet: www.pzc.nl
Internetredactie:
Postbus 31
4460 AA Goes
E-mail: web@pzc.nl
Bezorgklachten:
0800-0231231
op maandag t/m vrijdag
gedurende de openingstijden;
zaterdags tot 12.00 uur.
Abonnementen:
0800-0231231
(bij acceptgirobetaling geldt een
toeslag)
per maand: 19,45
per kwartaal: 56,60
per jaar: €217.00
Voor toezending per post geldt een
toeslag.
E-mail: lezersservice@pzc.nl
Beëindiging van abonnementen
uitsluitend schriftelijk, 1 maand vW
het einde van de betaalperiode
PZC, t.a.v. lezersservice.
Postbus 31, 4460 AA Goes
Losse nummers per stuk:
maandag t/m vrijdag: 1,20
zaterdag: 1,70
Alle bedragen zijn inclusief 6% BTW
Bankrelaties:
ABN AMRO 47 70.65.597
Postbank 35.93.00
Advertenties:
Alle advertentie-orders worden
uitgevoerd overeenkomstig de
Algemene Voorwaarden van
Wegener NV en volgens de Regelen
voor het Advertentiewezen.
Overlijdensadvertenties:
maandag t/m vrijdag:
tijdens kantooruren
zondag: van 16.00 tot 18.00 uur
Tel. (0113)315555
Fax. (0113)315549
Personeelsadvertenties:
Tel: (0113)315540
Fax:(0113)315549
Rubrieksadvertenties (kleintjes):
Tel. (0113)315550
Fax. (0113)315549
Voor gewone advertenties:
Noord- en Midden-Zeeland
Tel. (0113)315520
Fax. (0113)315529
Zeeuws-Vlaanderen
Tel: (0114)372770
Fax: (0114)372771
Internet: www.pzc.nl/adverteren
Auteursrechten voorbehouden
Uitgeverii Provinciale Zeeuwse Courant BV is een onderdeel van het Wegener-concern. Dedoo"
aan ons verstrekte gegevens hebben wi) opgenomen in een bestand dat wordt gebruikt vo«#®
(abonnemonten)administratie en om u te (laten) Informeren over voor u relevante dienstenen^
ducten van de titels en de werkmaatschappijen van Wegener of door ons zorgvuldig gesel*®'
de derden. Als u op deze Informatie geen prijs stelt dan kunt u dit schriftelijk melden bij: PZC.
:e, Postbus 314460 AA Goes,
Behoort tot WGGGNGR
