PZC
Mooie kunststof is niet lelijk
Die kattenpislucht, op afstand valt het mee
W 3
Makelaar
Vlees
Bestraten
Klussen
zaterdag 15 mei 2004
De Vereniging Eigen Huis pleit
er al jaren voor dat woningzoe
kers die een makelaar inschake
len zelf kunnen bepalen van wel
ke diensten ze gebruik willen
maken. Tot nu toe spelen make
laars daar nauwelijks op in.
Daarom lanceert de vereniging
de Eigen Huis Aankoopmake
laar.
Het aanbod van de Eigen Huis
Aankoopmakelaar bestaat uit
drie onderdelen: Bezichtigen,
Onderhandelen en Afhandelen.
Niet de makelaar, maar de klant
bepaalt welke diensten worden
afgenomen. Voor ieder onder
deel geldt een vast tarief. Bij
aankoop van een woning van
250.000 euro kan de aankoopma
kelaar volgens de vereniging bij
voorbeeld een besparing opleve
ren van zo'n 1.700 euro. De vere
niging hoopt dat andere make
laars het voorbeeld zullen vol
gen.
Informatie:
www.eigenhuis.nl/
aankoopmakelaar
of 033-4507750.
Geen beton, geen natuursteen maar lichtgewicht fiberglas: 'klassieke' potterie voor in de tuin.
Het heet carbonvezel en
wordt gebruikt in de lucht
vaartindustrie en bij de produc
tie van racewagens. Belangrijk
ste eigenschappen: superlicht en
sterker dan staal. Mooi materi
aal voor een stoel, vond ontwer
per Bertjan Pot. Zijn random
chair is licht, oogt als een verza
meling dunne draadjes, en is
niet kapot te krijgen.
Materiaal dat tot voor kort slechts voor verkeers-
paaltjes, caravans en vliegtuigen werd gebruikt,
nikt op in huis en tuin. Kunststof is razend popu
lair bij ontwerpers. En plastic ziet er allang niet
meer als plastic uit.
Het ziet eruit als hout maar is van hetzelfde mate
riaal gemaakt als verkeerspaaltjes: het 'black
beauty' tuinmeubilair van Ineke Hans.
Ineke Hans zag een paar jaar ge
leden bij de Praxis rare bruine
kunststof planken in de schap
pen liggen. Gek spul. Gemaakt
van gerecycled landbouwplas
tic, ontdekte ze. „Wind, water,
zout en zuur-bestendig. Materi
aal dat alles kan hebben. Ideaal
voor tuinmeubilair."
Kunststof is populair. Maar het
heeft lang een slecht imago ge
had, zegt Tom Claessens van de
Utrechtse interieurwinkel
Strand-NL. „Plastic was lelijk
en werd geassocieerd met tup-
perware bakjes. Het was in de
ogen van veel mensen boven
dien erg milieubelastend. Na
tuurlijk, het breekt niet makke
lijk af, maar zo'n bankje van Ine
ke Hans gaat ook echt niet ka
pot, en hout moet je toch goed
onderhouden. Kunststof heeft
tegenwoordig een duurzaam
imago. Het gebruikte plastic is
in veel gevallen nu ook gerecy
cled of recyclebaar."
Spartaans
„De huidige generatie ontwer
pers is met plastic opgegroeid",
zegt Bertjan Pot. „Voor ons is
het geen 'nep'-materiaal, dat
iets anders imiteert. Wij kennen
geen wereld zonder kunststof.
Het heeft echt een plek veroverd
op de materialenmarkt." Eigen
tijdse ontwerpers buiten de ein
deloze mogelijkheden van kunst
stof uit. Pot laat dat zelf zien
met zijn random-chair: een stoel
van draadjes, maar ijzersterk.
Meubelfabrikant Leolux bracht
twee jaar geleden de serie Silly
Sides op de markt: het koud-
schuim dat normaal gesproken
ónder de leren of stoffen bekle
ding van een stoel of bank ver
stopt zit. werd niet langer be
dekt. Er zit weliswaar een lak-
laag over het schuim heen, zegt
woordvoerder Antal Németh,
„maar die beperkt de ontwerper
niet meer in de vormen. Dat
schuim is super flexibel, alles
kan. Rond blijft echt rond en er
hoeft geen lapje meer overheen
waardoor de vórm vaak af
zwakt." Kunststof-meubilair is
sinds Charles Eames eind jaren
veertig de eerste stoel van glasfi
ber maakte, nooit meer écht
weg geweest, zegt Bertjan Pot.
„Maar het krijgt steeds een an
dere huid. Die kan hoogglans en
glimmend zijn, maar ook op een
natuurlijke vezel lijken."
Eames was de eerste die kunst
stof op zich als mooi materiaal
beschouwde, zegt Pot. „Bakeliet
moest natuurlijk toch nog op
hout lijken, Eames was echt op
zoek naar de huid van kunststof
zélf. Hij heeft het materiaal hip
gemaakt voor het interieur.
De kunststof planken waarmee
Ineke Hans sinds een paar jaar
werkt, hebben door het gietpro-
ces een beetje de structuur van
hout. Het bestaat deels uit gere
cycled landbouwplastic dat bij
boeren wordt ingezameld. Na
een half jaartje verdween het
wegens gebrek aan succes bij de
Praxis uit de schappen en ging
Hans op zoek naar de produ
cent, die gewoon in Nederland
bleek te zitten. „Ze waren net
aan het kijken wat ze ermee kon
den." Het bleek vooral gebruikt
te worden voor de beschoeiing
langs kanalen en als onderdeel
voor booreilanden. „Op plekken
waar je er niet bij kan en het
heel lang mee moet. Het is echt
materiaal uit de wereld van de
weg- en de waterbouw."
Inmiddels is het overal in Neder
land te vinden als parkeerpaal,
en Hans gebruikt de zwarte va
riant voor haar serie meubilair.
Afkeer van kunststof heeft ze
niet: „Ik vind het interessant om
met nieuwe materialen te wer
ken, of een nieuwe toepassing
voor een materiaal te vinden. Al
les is al aan de orde geweest in
meubelland, ik wil iets nieuws.
En ik houd erg van het
Spartaanse karakter." De
'Black Beauties' zijn een com
mercieel succes: „Er gaan inmid
dels pallets vol naar New York
en Japan, architectenbureaus
gebruiken het in projecten en
voor restaurants."
Glasfiber
Veel jonge ontwerpers werken
tegenwoordig met kunststof,
ook omdat het makkelijk in elke
gewenste vorm te gieten of te
snijden is. Veel kunststoffen
zijn composieten: ze bestaan uit
twee of meer materialen, die
iets aan elkaar toevoegen. Een
oud principe, dat door de Egyp-
tenaren al in de praktijk werd
gebracht door stro met klei te
mengen om zo sterkere bakste
nen te kunnen maken. Kunst
stof composieten bestaan bij
voorbeeld uit epoxyhars en een
vezel.
De tuinbranche heeft glasfiber
Kunststof is voor de huidige generatie ontwerpers geen 'nep-materi-
aal' maar biedt juist veel mogelijkheden: de random-chair van Bert
jan Pot.
ontdekt als handig materiaal
voor accessoires. Bekend als af-
werkingslaag aan de binnen
kant van caravans en boten: kei
harde kunststof met een soort
van vezeltjes erin. Bij tuincen
tra en groen-afdelingen van gro
te warenhuizen als de Hema, V
D en de Bijenkorf staan sta
pels balkonbakken, bloempot
ten en vazen van glasfiber.
Waarom zou je je een breuk sjou
wen aan een betonnen bloem
bak, zegt een woordvoerder van
tuincentrum Overvecht in
Utrecht: „We hebben hier een
exemplaar van donkergrijze
glasfiber en dat oogt echt als
een stenen pot." Fiberglas is
wat duurder dan het totnogtoe
veel gebruikte plastic „maar er
is een markt voor", zegt Peggy
van Leeuwen van groothandel
Edelman in Reeuwijk. „Bij een
plastic pot zie je in de verte al
dat -ie van plastic is, en dit oogt
echt als natuurlijk materiaal.
Het is mooi afgewerkt, zonbe-
stendig, je hebt geen hijskraan
nodig om het in je tuin te plaat
sen en die potten kunnen 's win
ters gewoon buiten blijven
staan."
Anka van Voorthuijsen
Wat is de overeenkomst tus
sen Buxus, Scharlei, de
Mannetjesorchis, Vlier en Caber
net Sauvignon? Ze ruiken alle
maal naar kattenpis.
Cabernet Sauvignon is een drui-
venras. Deze druif is het hoofd
bestanddeel van veel Bor
deauxwijnen. Rode Cabernet
Sauvignon is te herkennen aan
een geur die je met wat goede
wil nog wel als 'zwarte bessen'
of 'vlierbessen' kunt omschrij
ven, maar de witte ruikt onmis
kenbaar naar kattenpis. Geen
wonder dat Chardonnay zo po
pulair is.
Ook vlier ruikt onaangenaam,
maar dat neemt niet weg dat de
ze struik vaker in tuinen zou
moeten worden aangeplant. Het
bloemscherm van vlier is een
wonder van verfijning en een
bloeiende vlier is stukken
mooier dan de zo populaire Vi
burnum- tinus die je tegenwoor
dig ook voor een habbekrats bij
de Aldi kunt kopen. En vlier
mag dan naar kattenpis ruiken,
Viburnum tinus ruikt naar
zweetsokken. Dan maar liever
vlier.
Wie het blad van de vlierstruik
te gewoon vindt, zou kunnen uit
kijken naar de Peterselievlier,
met fijn verdeeld blad. Ook de
cultivar Guincho Purple, met
chocoladekleurig blad is een
struik die in tuinen goed bruik
baar is. Het handige van een
vlierstruik is dat je hem naar be
lieven kunt terugsnoeien. Daar
naast kun je de bloemen door be
slag halen en frituren, of je kunt
er een heerlijke zomerse limona
de van maken. De bessen tenslot-
te, zijn te verwerken tot wijn of
jam.
Mooi, nuttig en lekker - wat wil
je nog meer? En die kattenpis
lucht, ach je went eraan en op
afstand valt er best mee te le
ven. Kijk maar naar de Buxus -
tegenwoordig ook een favoriet
bij bouw- en supermarkten. Als
er één heestertje onaangenaam
ruikt, dan is het de Buxus wel,
maar dat weerhoudt tuiniers er
niet van om hun tuin ermee vol
te zetten. Sommigen plaatsen
zelfs Buxus in potten ter weers
zijden van de voordeur. Ik weet
nooit of dit nu bedoeld is als wel
kom, of om bezoek juist te ont
moedigen.
Ik vind het best hoor, die Buxus-
rage, maar als je je tuin vol
Buxus zet, dan moet je niet gaan
zaniken over slakken. Geen
schuilplaats die de slak liever
kiest dan het Buxushaagje.
Plant zo'n haagje om je moes
tuin en je kunt ervan verzekerd
zijn dat je jonge slaplantjes wor
den opgegeten.
Geneeskruid
En dan de Scharlei, die niet al
leen Scharlei heet, maar ook Al-
goede, Muskaatsalie en Vati
caanse salie. Veel volksnamen
wijzen er meestal op dat een
plant al lang als geneeskruid in
cultuur is geweest, en ook bij de
Scharlei is dit het geval. Salvia
sclareazoals de wetenschappe
lijke naam luidt, is door de eeu
wen heen gebruikt tegen alle
kwalen. Nu wordt het nog
steeds toegepast in de parfumin-
Scharlei - Salvia sclarea
dustrie, want vergis u niet: de
lucht van katten of katers wordt
- in een kleine dosis - door velen
als aantrekkelijk ervaren. Daar
naast is Scharlei een statige,
meer dan een meter hoge sier
plant met wittige lipbloemen en
lila schutbladen. Scharlei is
tweejarig, dat houdt in dat de
plant in zijn eerste jaar een gro
te rozet vormt waaruit pas een
jaar later de sterke, vertakte
bloemstengel ontspruit. Na de
bloei gaat de Scharlei dood, en
moet je hem opnieuw zaaien.
Voor luie of ongeduldige tui
niers is het mogelijk om in tuin
centra voorgekweekte eenjarige
planten te kopen die dan nog in
hetzelfde seizoen zullen bloeien.
Wie niet van kattenpis houdt,
zou alle stinkers in een speciaal,
afgelegen kattenpishoekje bij
elkaar kunnen planten: een door
Buxus omzoomd perkje, met in
het midden een vlier, omgeven
door scharleiplanten. De manne
tjesorchis, die uiteraard niet
naar katten maar naar katers
ruikt, is geen tuinplant. Deze or
chidee is beschermd en leeft al
leen samen met bepaalde bodem
schimmels. Mocht u het laatste
Nederlandse exemplaar in een
bos tegenkomen: ruik eraan,
maar laat het staan.
Romke van de Kaa
Romke van de Kaa is zaterdag
12 juni van 11 tot 12 uur te gast
in de Drukkerij in Middelburg.
De lezing stond aanvankelijk
voor vandaag (15 mei) gepland,
maar moest wegens familieom
standigheden naar 12 juni wor
den verschoven.
Het eten van zwart verbrand
barbecuevlees is niet echt ge
zond. En toch is het met veel
barbecues niet te verkomen dat
het vlees door het druipende vet
vlam vat. Woonwarenhuis Leen
Bakker denkt met barbecue Ja
maica de oplossing in huis te
hebben.
Deze barbecue 27,99) is uitge
rust met een verstelbaar rooster.
Schieten de vlammen omhoog,
dan wordt het rooster met een
hendel omhoog gedraaid. De
kans dat het vlees vlam vat, zou
daardoor aanzienlijk kleiner
zijn.
Zelf een ten-as bestraten is niet
gemakkelijk. De grond moet be
werkt en geëgaliseerd. Vervol
gens moeten de tegels ook nog
eens goed aansluiten. Met
Quickstone (verkrijgbaar bij
Praxis) is het volgens leveran
cier Quickstone Walkmaker een
fluitje van een cent. De enige be
nodigdheden zijn een plastic
mal, betonmortel, eenmengkuip
en troffel.
Egaliseren van de ondergrond is
alleen nodig wanneer er sprake
is van zwaardere belastingen,
zoals bij parkeerplaatsen of op
rijlanen. De mal meet 61 bij 61
centimeter. Daarin wordt de
kant-en-klare mortel gegoten.
Na het gladstrijken van de bo
venlaag kan de mal direct wor
den verwijderd.
De speciale betonmortelmix is
leverbaar in drie basiskleuren -
grijs, terra en geel - maar door
pigmentstoffen toe te voegen,
kan de kleur eenvoudig worden
aangepast.
De mal kost 34,99, de mortel
9,50 per 25 kg.
Informatie: www.quickstone.nl
In de serie Hart voor uw Huis,
uitgegeven door Roodbont, zijn
twee nieuwe boekjes versche
nen. Duurzaam Klussen bevat
informatie voor de milieuvrien
delijke doe-het-zelver. Naast mi
lieuvriendelijke materialen
wordt ook aandacht besteed aan
bijvoorbeeld isolatie en waterbe
sparende maatregelen. Gezond
Wonen besteedt aandacht aan
het binnenklimaat van de wo
ning.
Onderwerpen zijn onder meer
ventileren, het tegengaan van
schimmel en huisstofmijt en het
gebruik van gezonde bouwmate
rialen.
Beide boekjes zijn te koop in de
boekhandel en kosten 10,50.
Kinder-drinkbeker 'Domoor' van rotatie-gegoten
kunststof, een ontwerp van Richard Hutten.
Materiaal dat tot voor
kort slechts voor ver
keerspaaltjes, caravans en
vliegtuigen werd gebruikt,
rukt op in huis en tuin.
Kunststof is razend popu
lair bij ontwerpers. En plas
tic ziet er allang niet meer
als plastic uit.