zwaailicht
De rol van de weldoener van Godlinze is uitgespeeld
PZC
De heilzame stenen
van Bruno Santanera
2
zaterdag 15 mei 2004
bil, het magnetische sieraad datd#
de bedenker zelf wordt omschreva
als de ontbrekende schakel in degf
neeskunde. Santanera verkoopt da
wonderhanger al tientallen jaren,
maar pas toen hij er mee ging adttf
ren via TelSell, werd de Biostabils
ongekende hit. Gedurende de tv-ca
pagne die een half jaar duurde, gin
gen er wekelijks zesduizend hangen
tjes de deur uit voor minimaal 119e
ro per stuk.
Vergane glorie
De Biostabil heeft dus miljoenene
ro's in het laatje gebracht, maar
sinds het consumentenprogramma
Radar het magnetische sieraad W-
nietigend beschreef als een 'goed
koop sieraad met een simpel mag®
je' is het stil geworden aan de Hoon
weg. Bruno Santanera is een beet;
vergane glorie, vinden zijn critici.fi
vrijdag- en zaterdagavond zit hij
doorgaans te knobbelen in café'tKj
penhok van zoon Roberto. In het
dorp laat hij zich amper meer ziet
Minstens vier keer per jaar bivakfe
ren hij en Ina een maandje op Giï
Canaria, waar ze in de bergend»
boven Las Palmas een huis hebbet
„Een paleisje met tennisbaan en
zwembad", zegt vriend en raadslid
Koert Stulp uit Delfzijl.
Stulp was onlangs op Gran Canaiè
om een trainingskamp te regelen#
hoofdsponsor Santanera heeft aar?
boden aan het eerste team van voet
balvereniging Godlinze. „Vliegreis
en hotel voor 25 deelnemers, alles
wordt betaald. Dat laat ookzienr.c<
Bruno is. Hij vindt Godlinze nog ai-
tijd zijn dorp."
Al is het dan stil geworden rond Sai
tanera, de inventieve Italiaan geelt
de moed niet op. Binnenkort brengt
hij zijn Biostabil op de marktin
Duitsland en België. De nieuwe w
pjes voor TelSell zijn al in de maar
zo gaat het verhaal in Godlinze.
„Kijken of er ook deze keer alleen
maar vrienden en familieleden in
spotjes zitten", klinkt het cynisch
vanuit het dorp dat ooit door Bruno
Santanera op de kaart werd gezet,
maar waar zijn rol als weldoener^
34 jaar lijkt uitgespeeld.
Michel BrandsiM®
Jantina RusscW
Bruno Santanera is vooral
bekend als de bedenker
van de controversiële Biosta
bil, het hangertje dat de dra
ger gezondheid moet schen
ken. Van hem komt echter ook
de Steen der Wijzen en het par
fum Eau de Symbol. In het
Groningse dorp Godlinze,
waar hij zich in 1970 vestigde,
zijn de meningen over hem ver
deeld. Hoe dan ook: nu er een
plotseling einde is gekomen
aan het Nederlandse succes
van de Biostabil, moet de Duit
se markt worden veroverd.
Dat moet wat geweest zijn, toen
Bruno Santanera in 1970 zijn
opwachting maakte in Godlinze. Zo
iets hadden ze nog niet eerder gezien
in het driehonderd zielen tellende
wierdendorp onder de rook van Delf
zijl. Een knappe lange Italiaan, strak
in het pak, met een voormalige miss
Holland aan zijn zijde.
Santanera, die destijds in Amster
dam woonde, hoorde over het nietige
Godlinze van een kennis die er onder
gedoken had gezeten. Een onzichtba
re hand leidde hem vervolgens naar
het enige Nederlandse dorp waarvan
de naam met God begint. De flam-
boyante Italiaan, die in de goddelijke
voorzienigheid gelooft, wist dat hij
werd gestuurd om de verarmde bevol
king te helpen.
Dat deed hij dan ook. Hij liet zelfs
wc's installeren bij gezinnen die
slechts een huuske hadden. Niet ie
dereen was daar blij mee, herinnert
Ina Sterenberg zich. Zij werkte in de
jaren zeventig voor Santanera. „Bru
no heeft goede dingen gedaan voor
het dorp.
Santanera bracht leven in de brouwe
rij maar hij was ook omstreden, weet
Piet Bakker. Als journalist van de
Winschoter Courant publiceerde hij
in 1973 een boek over Santanera:
'Mijn strijd in Godlinze. „Bruno deed
van alles, maar zijn initiatieven kwa
men niet altijd van de grond. Groots
denken in een klein dorp, dat is vaak
zijn struikelblok geweest.
"Santanera staat te boek als een harte
lijke man, tótdat het over zaken gaat.
Niet dat hij oneerlijk is, benadruk
ken zijn zakenrelaties, maar ze vin
den hem wel een manipulator.
Bruno Santanera, de gewiekste za
kenman, de harde werker, de man
die alles aanpakt. Moeilijk te peilen.
Ongeduldig, intelligent, creatief en
begiftigd met een grote overredings
kracht. Santanera is volgens zijn om
geving ook de man van het grote ego.
Hi] is ij del, houdt van show en
creëert zijn eigen publiek. Hij wordt
geprezen als een charmante en royale
gastheer die van een wijntje houdt en
de fijnste gerechten serveert, maar
het moet wel allemaal op zijn ma
nier.
Santanera wordt beschouwd als een
traditionele Italiaanse familieman,
een Godfather zelfs, maar wel eentje
met twee'kanten. Een voormalig
werknemer zegt in 1972 in Vrij Ne
derland: „Hij is het prototype van de
schizofreen. Hij zal zijn vrouw zon
der gewetenswroeging slaan, maar
hij is wél de allerbeste en allerliefste
huisvader die je je kunt voorstellen."
De kinderen zijn volwassen, maar
nog steeds wonen ze pal naast hun
ouders aan de Hoofdweg in Godlinze,
op de oudste zoon na. Die woont tien
kilometer verderop. Het is vooral
Santanera's echtgenote Ina die het
gezin bij elkaar heeft gehouden, zeg
gen vrienden van de familie. Ina, de
stille kracht achter de schermen, de
vrouw die Bruno in het gareel houdt.
Ina, de warme en zorgzame spil van
het gezin. Over haar zul je geen
kwaad woord horen in Godlinze,
evenmin als over de kinderen.
Makkelijk hadden ze het vroeger
niet, weten de mensen. Zakelijk ge
zien waren er bijna evenveel tegensla
gen als successen. „Ze hadden niks",
zegt een dorpeling. „Ik vond het zie
lig. De kinderen hadden niet eens een
eigen kamertje, en een keuken was er
ook niet. Ze aten in de keuken van
het restaurant."
Feest
Bijna al het geld ging op aan de ar
tiesten die Santanera naar Godlinze
haalde. Rob de Nijs, Freddie Beek,
.het waren niet de minste namen die
schitterden op de affiches van Bru
no's partycentrum. Elk weekeinde
was het feest aan de Hoofdweg. Het
dorp barstte bijkans uit zijn voe
gen,overal stonden auto's.
Dan waren er nog de touringcars vol
toeristen die de beeldentuin van 'De
Marmerkoning' kwamen bekijken.
„Hij was zijn tijd ver vooruit", zegt
een oude vriendin. „Een Italiaan die
in Groningen een beeldentuin begon.
Nu zijn zulke tuinen normaal, maar
in die tijd begrepen de Groningers er
niets van."
Santanera maakte met zijn zuidelij
ke flair iets van Godlinze. Hij haalde
luxe sportwagens naar het dorp, liet
een toeristentreintje rond de kerk rij
den. organiseerde feesten, bracht
werkgelegenheid. Na die roerige be
ginjaren werd het iets rustiger. Eigen
lijk wilde hij naar Zuid-Amerika om
de armen te helpen, maar dat kwam
er niet van. Hij bleef hangen in het
dorp, en samen met zijn kinderen
breidde hij zijn zakelijke imperium
verder uit.
Die kinderen runnen inmiddels het
grootste deel van de familiebusiness,
maar hun vader leidt nog steeds de
handel in heilzame stenen en minera
len. „Bruno is heel spiritueel inge
steld", zeggen de mensen die hem
goed kennen. „Hij heeft veel ver
stand van gesteenten en mineralen,
en hij gelooft echt in hun genees
krachtige werking. "Hij heeft hij zijn
mineralenhandel ondergebracht in
een bedrijf met de quasi medische
naam Magnetic Fields Research Medi
cal Centre New York-To-
kyo-Zürich-Nederland. Hier ver
koopt hij ook de magnetobron, een
apparaat dat water magnetiseert. Of
het werkt? De voetballers van v.v.
Godlinze die dit water dronken, wer
den kampioen.
En dan is er uiteraard nog de Biosta-
Bruno Cesare Ortelio Santanera werd op 15 maart 1937 geboren
in de Italiaanse stad Turijn. Rond zijn twintigste trekt hij 'de
wijde wereld in'. Hij vestigt zich (1960) in Nederland, werkt een tijd
je bij autobedrijven en begint een carrosseriebedrijf in Amster
dam-Noord. In 1970 komt Santanera naar Godlinze. Hij wil een car
rosseriebedrijf beginnen, maar vindt onvoldoende geschoold perso
neel. Dan richt hij een bedrijf in marmer en natuursteen op. Het zit
niet mee. Het wantrouwen in het dorp groeit en Santanera heeft
moeite geld te vergaren om zijn marmerbedrijf op te bouwen. Het
imperium wordt desondanks uitgebouwd met een horecabedrijf en
een verkoopruimte voor Italiaanse souvenirs. De media zijn hevig
geïnteresseerd in Santanera. Door alle publiciteit komen steeds
meer toeristen naar Godlinze, in 1972 bezoeken 170.142 mensen het
dorp. In 1978 begint hij met de verkoop van mineralen en vijf jaar
later presenteert Santanera de Steen der Wijzen. Een geneeskrach
tige steen, die hij zelf heeft ontwikkeld en die er voor zorgt dat het
lichaam 'klaar is voor de heilzame werking van mineralen en edel-
stenen'.Vervolgens komt Santanera met de magnetobron; het water
uit de magnetobron zou mensen behoeden voor allerlei kwalen en
pijnen verlichten, Aan het eind van de jaren negentig introduceren
Santanera en zijn zoon Robert een nieuwe parfumlijn: Eau de Sym
bol. Geurtjes gekoppeld aan sterrenbeelden. Een wereldprimeur vol
gens Santanera, die rekent op de verkoop van miljoenen flaconne
tjes. De parfumlijn wordt geen succes. De Biostabil werd dat wel.
De 'wonderhanger' werd een hit en bracht miljoenen euro's in het
laatje. Tot het consumentenprogramma Radar ernstige twijfels uit
te aan de helende werking van het kettinkje en de Biostabil gering
schattend afdeed als een 'goedkoop sieraad met een simpel magneer-
tje'. Deze week kondigde de advocaat van Santanera aan dat hij Ra
dar voor de rechter zal dagen.
Bruno Santanera is vooral bekend als de bedenker van de controversiële Biostabil, het hangertje dat de drager gezondheid
moet schenken. foto Jan Zeeman/GPD
