PZC
Werkloosheid blijft flink stijgen
Advanta in Zwitserse handen
ABN Amro bundelt
kennis van visserij
in Goese vestiging
W
Iceland doet het in vergelijking met het district Zuid-West goed
FNV: werken in
haven gevaarlijk
Als het plensregent
blijven we binnen
Haring
Grote enquête over toerisme
Directielid Pechiney opgestapt
Chemie rekent op omzetgroei
Vekabo vraagt te gedogen
ledactie: 0113-315649
«wvv.pzc.nl
wlfcredactie@pzc.nl
tótbus 31,4460 AA Goes
Mvertentie-exploitatie:
Z.ó-en Midden-Zeeland: 0113-315520;
freuws-Vlaanderen: 0114-372770;
Nationaal: 020-4562500.
donderdag 13 mei 2004
KpiikpnwkptB leverin959aran,ie
IveUKerildf KfcJLH zonder aanbetaling
10 JAAR ZEKERHEID
Keufcenmarket toopt voorop in service kwaliteit
Rijksweg A17 afslag 21, Roosendaal Noord, T 0165 - 510 600 y
Vanuit Roosendaal: eind Gastelseweg, langs de A17
op uw keuken
www.keukenmarket.nl
iWir.lflffrev Kutterink
GOES - De werkloosheid in Zee
land blijft stijgen. In het eerste
kwartaal is het aantal mensen
zonder baan gegroeid met 4,3
procent tot 11.989. Vergeleken
nic| een jaar geleden zijn er
1134 werklozen bijgekomen
(+10 procent). Aan de toename
komt dit jaar naar verwachting
«een eind.
Dal blijkt uit de nieuwste werk
loosheidscijfers van het Cen
trum voor Werk en Inkomen
Zuid-West (CWI, het voormali-
arbeidsbureau). Zuid-West
omvat Zeeland. West-Brabant
en Rijnmond.
In het hele district is het aantal
mensen dat in het eerste kwar
taal zonder werk is komen te zit
ten. gestegen met 7,6 procent.
Maar de verschillen tussen de re
gio's zijn groot.
In de afgelopen drie maanden
le het aantal werklozen in
Rijnmond met 8,3 procent en in
West-Brabant met 6,4 procent.
Zeeland doet het daarmee verge
leken met 4,3 procent relatief
goed.
Daar is het aantal mensen zon
der baan naar verhouding explo
sief toegenomen in de gemeen
ten Sluis (+26,8 procent) en
Noord-Beveland (+22,7 pro-
!cent). Opvallend is de afname
van de werkloosheid in Schou-
*en-Duiveland (-0,6 procent, 4
mensen).
Verschillen
In de regio Zuid-West stonden
eind maart 151.500 werklozen
geregistreerd. Dat zijn er bijna
11.000 meer dan aan het einde
van het vorige kwartaal en
30.500 meer dan een jaar gele-
ROTTERDAM - Werken in de
Nederlandse havens wordt nog
steeds als gevaarlijk en riskant
beschouwd. Het aantal ongeval
len is weliswaar stabiel, maar
de ernst van de ongelukken
neemt toe. Dat blijkt uit een on
derzoek van FNV Bondgenoten,
dat gisteren in Rotterdam is ge
presenteerd.
De veiligheidsenquête van de
vakbond is het afgelopen voor
jaar uitgevoerd onder de zesdui
zend leden van FNV Bondgeno
ten, die werkzaam zijn in de ha
vens van Rotterdam, Amster
dam, Vlissingen, Terneuzen en
Dordrecht. Ook de Arbeidsin
spectie en Zeehavenpolitie zijn
bij de studie betrokken geweest.
«We moeten waakzaam blij
ven", waarschuwt de Rotterdam
se havenbestuurder R. Wenne-
kes van FNV Bondgenoten.
-Misschien valt het met echt on
veilig werk mee. maar haven
werk blijft gevaarlijk. Een werk
nemer moet dan ook een goede
opleiding hebben om het te kun-
I nen doen." De vakbond is ver
ontrust over het aantal ongeval-
len. „Een aantal van 27 lijkt mis
schien niet veel, daar zitten wel
vijf tot zes doden per jaar bij en
dat baart ons grote zorgen."
Uit het onderzoek blijkt dat
werkdruk en werktempo belang
rijke risicofactoren in de haven
zijn. De FNV ontving van de
ruim^ zesduizend uitgezette
enquêteformulieren bijna
I twaalfhonderd exemplaren te-
rug. GPD
den. Ten opzichte van een jaar
geleden is dit een stijging met
iets meer dan 25 procent (vier
procent meer dan het landelijk
gemiddelde).
Ook hier zijn de regionale ver
schillen groot. Terwijl in
West-Brabant het aantal men
sen zonder baan met ruim 31
procent en in Rijnmond met
bijna 27 procent omhoog is ge
gaan, is in Zeeland de toename
beperkt gebleven tot iets meer
dan tien procent.
Het CWI verklaart de verschil
len door een verschil in de werk-
gelegenheidsstructuur. In
West-Brabant en Rijnmond is
de werkgelegenheid conjunc
tuurgevoeliger dan in Zeeland,
stelt het CWI. Hierbij kan onder
andere worden gedacht aan de
industrie en transport.
Zeeland kent minder sterke
schommelingen dan bijvoor
beeld West-Brabant. In Zeeland
is sprake van een gematigde
fluctuatie, de daling in econo
misch gunstige tijden is iets min
der dan gemiddeld, daarentegen
is de stijging eveneens minder
en verloopt langzamer dan ge
middeld.
In vergelijking met een jaar gele
den is het aantal werkzoekende
vrouwen toegenomen met 26,1
procent "(meer dan gemiddeld).
Opvallend is de relatief geringe
toename (+6,1 procent) bij de
vrouwen in Zeeland.
Verder doen zich over een jaar
gezien meer dan gemiddelde stij
gingen voor bij de groep ouder
dan 57 jaar (+39 procent), lan
ger dan één jaar werkloos
36,4 procent) en degenen met
een mbo/havo/vhboopleiding
(+33 procent). Deze trends teke
nen zich al langere tijd af, stelt
het CWI vast.
Parkeer
automaat
Parkeerwachter Jan Verbart op het Goese Molenplein.
door Freek Janssen
GOES - De straat is zijn werkterrein.
Parkeerwachter Jan Verbart uit Goes
heeft niet echt een favoriete plek in de
stad: „Het centrum is wel wat leuker.
Daar heb je meer publiek, dus meer aan
spraak."
Al is die aanspraak niet altijd even ple
zierig: „Mensen worden wel eens
kwaad als ze een bekeuring krijgen. Ik
zeg dan altijd: Sorry hoor, maar ik zet
mijn auto daar niet neer.
Van alle acht parkeerwachters in Goes
is Verbart het langst in dienst: „Al zo'n
twintig jaar. Ik kwam een half jaar na
dat betaald parkeren was ingevoerd in
Goes." Inmiddels is zijn werkplek flink
verruimd. Verbart: „Het begon met al
leen het centrum, met de Markt en de
straatjes eromheen." Nu is het centrum
nog maar één van de ongeveer ander
half uur durende rondjes, die dagelijks
gelopen worden. Nog een verschil met
vroeger: het aantal bekeuringen is flink
gedaald. „Dat komt, denk ik, doordat
het is duurder geworden. Toen ik begon
was een parkeerboete nog 35 gulden, nu
45 euro. Daarvoor lopen mensen blijk
baar niet graag risico."
„Ik deel op een dag gemiddeld twee tot
vier bekeuringen uit. Op dagen dat er
veel Belgen en Duitsers in de stad zijn,
moet ik vaak meer bekeuringen uit
schrijven. Niet dat ze niet betalen, maar
foto Willem Mieras
soms zijn ze wat later terug bij de auto
dan ze hadden verwacht."
Elke dag maakt Verbart een stuk of vier
rondjes, samen met een collega. De par
keerwachten doen de rondjes op de
fiets: „Behalve bij gladdigheid." Tussen
door, tijdens de koffie of de boterham,
zitten ze in hun kantoor in de kelder
van het stadskantoor. „Hier doen we
het schriftelijk werk, zoals het afhande
len van bezwaren. En als het plensre
gent, blijven we ook binnen."
door Jeffrey Kutterink
KAPELLE - Zaaizaadonderne
ming Advanta in Kapelle is ver
kocht. De huidige eigenaars, Ast-
raZeneca PLC en Royal Cosun
(ieder met een aandeel van 50
procent) hebben overeenstem
ming bereikt met het Zwitserse
Syngenta AG. Voor de werkne
mers verandert er niets.
Met de verkoop is een bedrag ge
moeid van 400 miljoen euro plus
een toeslag op basis van de waai
de van het eigen vermogen op de
overdrachtsdatum. Syngenta
zal uitsluitend Advanta's
Noord-Amerikaanse activitei
ten in maïs, sojabonen en gra
nen behouden. Zij wil Advan
ta's overige mondiale activitei
ten doorverkopen aan de Ameri
kaanse investeringsmaatschap
pij Fox Paine Company. Daar
bij gaat het om de Advanta-be-
drijven in Europa, Australië,
Thailand, India, Zuid-Afrika,
Argentinië, Canada en in
Noord-Dakota (,VS). Fox Paine
neemt ook een belang van 10
procent in de door Syngenta
over te nemen Noord-Ameri
kaanse activiteiten van Advan
ta. Syngenta AG, met het hoofd
kantoor in het Zwitserse Bazel,
is mondiaal leider in gewas- be
schermingsmiddelen en de der
de grootste speler ter wereld in
zaaizaden. Met 19.000 medewer
kers in meer dan negentig lan
den behaalde de onderneming
in 2003 een omzet van 6,6 mil
jard dollar. Syngenta voert
merknamen als NK en Hilleshög
in landbouwzaden en S&G en
Rogers in groente- en bloemen-
zaden. Zij is in landbouwzaden
vooral actief in maïs, sojabonen,
zonnebloemen, koolzaad en sui
kerbieten. Fox Paine Compa
ny, met hoofdkantoor in Foster
City, Califomië, is een Ameri-
kaans'e investeringsmaatschap
pij die voor een vijftigtal institu
tionele beleggers investerings
fondsen met een waarde van
meer dan 1,5 miljard dollar be
heert. Als onderdeel van de in
vesteringen in de agribusiness
heeft Fox Paine in 2003 Seminis
overgenomen, het grootste
fruit- en groentezadenbedrijf
ter wereld. De overname van Ad
vanta's activiteiten in landbouw
zaden zijn volgens Advanta
voor Fox Paine een logische
stap in het opbouwen van een
mondiaal sterke positie in de
strategische zaaizadensector.
Abba bestond eerder dan Abba. De eerste is
visconservenfabrikant in Zweden, de twee
de een Zweedse zanggroep die zo beroemd (ge
weest) is dat als het op deze plek over de Abba
gaat er nadrukkelijk bij gezegd moet worden
dat de eerste Abba wordt bedoeld. De Zweedse
visboer.
Vonge week was in Brussel de internationale vis
beurs waar ieder jaar duizenden vishandelaren
en -verwerkei-s uit de hele wereld op af komen.
Nieuwsgierige consumenten komen er niet in,
vis moet je vak zijn. Journalisten mogen nog net,
naar je ziet er weinig rondhangen. Zo komt het
dat een enkele beursganger tussen de duizenden
zakenlui opvalt omdat op zijn overhemd een
kaart gespeld is met 'journalist' er op. Een zeld
zaam exemplaar.
Abba klampte me aan. Een journalist uit Neder
land, die kan belangrijk voor ons zijn: wilt u een
biertje? Het was een vriendelijke dame en ze ken
de Nederland. Wij eten immers drop, net als de
Zweden, de Finnen, de Noren en de Denen. Dus
hebben Nederlanders culinair gezien iets met
Scandinaviërs gemeen en dus kan ze ons wat ver
hopen, hoopte ze.
Wouter Klootwijk
Ze zei dat in elke Ikea-vestiging naast gehaktbal
len en andere Zweedse lekkernijen ook de blik
jes, potjes en tubes van Abba worden verkocht.
Verder zijn ze in Nederland nergens te vinden.
Supermarktinkopers willen niks van Abba we
ten en zo blijft het Nederlandse volk verstoten
van haring in kerriesaus, haring met sinaasap
pel en van het topproduct van Abba: kaviaar in
een tube.
De Abbavrouw had een eenvoudig plan: schrijf
in de krant dat er kaviaar is in een tube. En zet
er bij dat wie er van eet het niet aan zijn hart
krijgt want in vis en viskuit zitten oergezonde
vetsoorten. De mensen zullen het lezen en naar
hun supermarkten snellen om de tube kaviaar te
bestellen, zodat de inkopers wel zullen moeten.
Want de consumenten zijn de baas. ja toch?
Nou, zo werkt het dus mooi niet. Supermarkten
inkopers trekken zich niets aan van verlangens
van een handjevol klanten, als die klanten zich
al iets gelegen laten liggen aan een stukje in de
krant. Het gaat namelijk andersom.
De chefs leggen een nieuwigheid in de winkel en
kijken of het een beetje verkopen wil. De winke
lier heeft invloed op ons gezamenlijke koopge
drag, andersom hoeven burgers met bijzondere
verlangens de kruidenier niets te vertellen.
En hoe zit dat met die kaviaar in een tube? In me
nig land wordt alle viskuit kaviaar genoemd. Er
is spotgoedkope kaviaar. Bijvoorbeeld de eitjes
van een vis die snotdolf heet. Meestal worden de
eitjes gekleurd, zwart of rood en op de Brusselse
visbeurs zag ik de nieuwe modekleuren: roze en
lichtgroen.
In Nederland mag kuit geen kaviaar heten. Ook
niet de grote oranje, naar levertraan smakende
zalm-eitjes die in sjieke restaurants het warme
eten optutten. Hier is kaviaar uitsluitend de ge
zouten kuit van de bijna uitgestorven wilde
steur of van gekweekte steur.
De gezouten viskuit in een tube van het Ab-
ba-merk Kalles is populair in Scandinavië. Kin
deren en volwassenen doen het op hun brood.
Het is maar de vraag of het vissige broodbeleg
hier in de smaak zou vallen. Zouden we met Hol
landse nieuwe in een tube Zweden kunnen vero
veren?
Hanng was er natuurlijk ook in Brussel. Neder
landse haringhuizen trakteerden Japanse zaken
lui op maatjesharing. En het bleef bijna onopge
merkt: er was iets met die haring.
Een haring is op z'n best als hij meteen gegeten
wordt nadat hij is schoongemaakt. Haringken
ners zweren er bij. De haring die een Katwijks
onderneming op de visbeurs liet proeven was ter
plekke schoongemaakt. Zou je toch zweren.
Maar dat was niet zo. Hij was in Katwijk gefi
leerd, snel ingevroren en in Brussel weer ont
dooid.
Dat was er absoluut niet aan te proeven. Wie het
niet wist dacht een haring vers van het mes te
eten.
Deze schoongemaakte diepgevroren haring
wordt sinds kort in enkele supermarkten in Ne
derland verkocht in consumentenverpakking.
Drie ijskoude maatjesharingen in een zakje. Dat
hebben ze niet in Zweden.
MIDDELBURG - Een groep van vierduizend Zeeuwen
krijgt vanaf midden volgende week per e-mail een
enquêteformulier met vragen over het toerisme in Zee
land. De mail is afkomstig van G. van Keken van het Bu
reau Toerisme Zeeland, die in samenwerking met de Eras
mus Universiteit in Rotterdam onderzoek doet naar de
(toeristische) ziel van Zeeland.
„Ik wil weten wie en wat Zeeland is", verduidelijkt Van
Keken zijn onderzoek. „We hebben er allemaal wel een
beeld van, maar weten niet precies wat het is." De lijst
omvat 35 vragen en is in 20 minuten in te vullen. Mensen
die geen enquêteformulier krijgen, kunnen hem toch in
vullen via internet- Van Keken doet het onderzoek samen
met F. Go, bijzonder hoogleraar toeristisch management
aan de Erasmus Universiteit. Het moet in 2005 worden af
gerond. Van Keken geeft in het eindrapport oplossingen
hoe de Zeeuwse identiteit economisch te exploiteren.
VLISSINGEN - Productiedirecteur Thierry Béhérégaray
van Pechiney Nederland heeft ontslag genomen. Volgens
het bedrijf is dat gebeurd op eigen verzoek wegens pri
vé-redenen. De vakbonden bevestigen dat de directeur
niet door het bedrijf is ontslagen.
Behalve directeur productie, was hij ook hoofd van het
project modernisering. De renovatie van het bedrijf is af
gerond. Of Béhérégaray wordt opgevolgd en door wie, wil
de het bedrijf nog niet zeggen.
SASSENHEIM - De omzet van de chemische industrie in
Nederland zal dit jaar met zeven procent groeien ten op
zichte van 2003. Dat verwacht de branchevereniging VN-
CI. Zij heeft haar prognose mede gebaseerd op de resulta
ten over het eerste kwartaal waarin het productievolume
ruim hoger was dan in dezelfde periode vorig jaar.
Uit gegevens van de VNCI blijkt dat groei van de chemi
sche industrie in Nederland achterblijft bij die in België,
Zwitserland en Ierland. Dat komt mede omdat het onder
nemersklimaat er gunstiger is.
GOES - De vereniging van kampeerboeren (Vekabo)
vraagt alle gemeenten met directe ingang vijftien kam
peermiddelen te gedogen op boerencampings. Na drie en
een half jaar touwtrekkerij heeft de minister van LNV toe
gezegd 11 juni met een gedoogbeschikking te komen, al
dus de bond. Daarin staat de minister toe dat boerencam
pings in de rest van het seizoen vijftien kampeermiddelen
mogen hebben.
door Rolf Bosboom
GOES - Mensen die affiniteit
met de visserij hebben, heeft de
bank altijd gehad. De kennis
was echter versnipperd over de
diverse locaties. Inmiddels be
schikt ABN Amro over één Vis
serijdesk Zeeland, waarmee de
sector een vast aanspreekpunt
heeft gekregen.
Twee doorgewinterde medewer
kers vormen het gezicht van de
Visserijdesk: J. Kosters en J. de
Bruijn. Zij onderhouden de con
tacten en trekken erop uit. De
twee worden bijgestaan door de
commerciële binnendienst, die
bestaat uit L. Bartelse en M.
Franken.
Voorheen werkten Kosters en
De Bruijn op verschillende vesti
gingen, maar wel allebei met vis
serij als stevige interesse. Een re
organisatie bracht hen uiteinde
lijk bij elkaar op het kantoor
van ABN Amro aan de Singel
straat in Goes, waar de Visserij
desk Zeeland werd gevormd.
Een even zinvolle als noodzake
lijke stap, erkennen beiden. „Er
was behoorlijk wat kennis bin
nen de bank aanwezig, maar die
was langzaam aan het verdwij
nen", zegt De Bruijn. „Als je
niet concentreert, verlies je de
kennis helemaal."
De bundeling werpt haar vruch
ten af. „Het voordeel is dat je
een bredere kijk krijgt, door sa
men te werken en er samen over
te praten", aldus De Bruijn.
„Het is prettig om een klank
bord te hebben binnen de orga
nisatie. De visserij is nu een
maal geen abc'tje."
De herkenbaarheid voor klan
ten is erdoor toegenomen, vult
Kosters aan. „We worden nu be
ter gekend." En dat telt, want
ondernemers in de visserijsector
die willen investeren, hebben
bij de bank liever iemand tegen
over zich die weet waarover het
gaat. „Als zo iemand een ge
sprekspartner heeft die van toe
ten noch blazen weet, dat werkt
niet. Het gaat om specifieke ken
nis. Je hebt iemand nodig die af
finiteit heeft met de branche."
Die hebben ze allebei ruim vol
doende en ze doen alle moeite
om de kennis op peil te houden.
„We laten overal ons gezicht
zien en bezoeken bijvoorbeeld
visserijbijeenkomsten.
Het levert de Visserijdesk een
brede klantenkring op. „We wer
ken van Zeeuws-Vlaanderen tot
Volendam en Katwijk, al bevin
den de meeste klanten zich in
plaatsen zoals Vlissingen en Ar-
nemuiden. Het is bijzonder dat
we zo'n groot gebied hebben.
Dat zul je bijvoorbeeld bij de Ra
bobank niet tegenkomen. We
merken ook dat we in de sector
steeds bekender worden."
Hun voornaamste taak is en
blijft het beoordelen van de
haalbaarheid van investerings
plannen van ondernemers. „We
beoordelen de risico's bij kre
dietaanvragen. Dat is onze ver
antwoordelijkheid. We zijn kri
tisch, maar wel opbouwend kri
tisch We proberen de goede on
dernemers aan ons te binden."
Voorzichtig
De ongewisse toekomst van mo
menteel vooral de schelpdiersec
tor, maakt ondernemers voor
zichtig, merkt de Visserijdesk.
„Bijvoorbeeld die spoelinstalla-
tie die eigenlijk moet worden
vervangen, daar wacht men lie
ver nog even mee. Je ziet een
vorm van terughoudendheid."
„Het is belangrijk dat er snel
duidelijkheid komt", zegt De
Bruijn. „De schelpdiersector is
toch een belangrijke tak van
sport. Alleen al in Zeeland
praat je direct en indirect over
drieduizend werknemers die je
in stand moet houden."
Kosters en De Bruijn bespeuren
binnen de sector bereidheid om
de mogelijkheden van alternatie
ve, natuurvri endelij ker visme-
thodes te bekijken. De eis van
de commissie-Meijer dat over ze
ven jaar volledig daarop wordt
overgeschakeld, is echter niet
realistisch. „Dat is een onhaal
bare zaak. Nieuwe kweekmetho-
den bevinden zich nog in de test
fase. In Yerseke streeft men
naar een miljoen mosselton per
jaar. Die haal je nooit binnen op
die manier. Je moet het een
doen en het ander niet laten."
ABN Amro wil de banden tus
sen de Visserijdesk en de men
sen in de sector aanhalen. Daar
om houdt de bank zaterdag 22
mei een Visserijdag in theater
De Mythe in Goes, waarvoor al
le visserij relaties zijn uitgeno
digd. Behalve gezellig samen
zijn, gaan twee sprekers in op
ontwikkelingen in de visserij.
