Iedereen mag reisleider worden Vietnam herdenkt overwinning op Fransen bij Dien Bien Phu PZC PZC Redding Alitalia is slechts uitstel van harde sanering Brief van kritische diplomaten aan Blair maakt indruk Begeleidster ramptocht Spanje nam volgens deskundige groot risico 8 mei 1954 0 zaterdag 8 mei 2004 Een reisleider die wandeltoch ten doet, moet de situatie goed kunnen inschatten en besluiten durven nemen. Een groep op splitsen tijdens de tocht is uit den boze. Wandelaars moeten zich beter realiseren waar ze aan beginnen. „Ze komen aan met verkeerde schoenen, soms met naaldhakken en veel te wei nig kleding. door Mayke Calis en Joyce de Bruin Normaal deed ze busvakan ties in Vietnam, maar de collega-reisleider van de trek tocht door de Marokkaanse ber gen was een paar dagen voor vertrek ziek geworden. Of zij de reis niet wilde overnemen? Maar achteraf, verklaarde ze. had ze het nooit moeten doen. Het wandelen ging moeizaam en toen één van de reisgenoten met veertig graden koorts niet meer kon opstaan, wist ze niet hoe ze moest handelen. Enkele reisgenoten vroegen of ze eigen lijk wel getraind was voor een reis als deze. Ja hoor, ze had een weekeinde 'stage' gelopen. Iedereen mag zich reisleider noemen, een opleiding is helaas niet verplicht", verzucht Axel van Willigenburg,' directeur van de Nederlandse Klim- en Bergsport Vereniging (NKBV). Het ongeluk in Spanje waarbij deze week drie mensen omkwa men, laat volgens hem zien dat een opleiding tot reisbegeleider in de bergen verplicht zou moe ten zijn. „Je moet bijvoorbeeld weten dat het weer in de bergen snel kan'omslaan en dat je dan snel een besluit moet nemen." Veel grote reisorganisaties doen wel iets aan opleiding. Zo krij gen reisbegeleiders van SNP-rei- zen een vijfdaagse cursus waar in zij onder meer leren omgaan met groepen, kaart en kompas en EHBO. Er volgt geen exa men, behalve voor het EHBO-deel. De cursisten wor den geselecteerd door SNP en moeten enige ervaring hebben met het'lopen in de bergen. Bij de NKBV is de cursus intensie Een Spaanse hulpverlener helpt een deehiemer aan de ramptocht uit een helikopter in Granada. ver en doen de cursisten ook praktijkexamen in de bergen. De begeleidster in Spanje heeft volgens Van Willigen een enorm risico genomen door verder te gaan met een deel van de groep, terwijl twee anderen leden te rugliepen. „Zij kreeg toen de verantwoordelijkheid over twee groepen, en dat kan niet." Louis Lasance, een ervaren wande laar, herkent de onervarenheid van reisbegeleiders. Volgens hem komt dat doordat ze te wei nig verdienen. Vaak krijgen ze niet meer dan een onkostenver goeding. Ook hij maakte mee dat een begeleider wilde doorlo pen terwijl de groep, die meer er varing had, het slechte weer niet vertrouwde. Soms is het ook andersom en zetten de wan delaars de begeleider onder druk om de berg alsnog te be klimmen, ook al is het slecht weer. „We hebben er toch voor betaald?", is dan het verwijt. Be geleiders moeten sterk in hun schoenen staan. Lastig, omdat ze het meestal voor de lol doen. Ze zijn bijvoor beeld bioloog of geograaf, maar wetgn soms weinig van groeps processen, kaartlezen of weers omstandigheden Reisinformatie Verpleegkundige Tonny (59), fer vent wandelaarster, is het opge vallen dat mensen reisinforma tie bijzonder slecht lezen voor dat ze op vakantie gaan. Ze ko men aan met verkeerde schoe nen - soms met naaldhakken - en veel te weinig kleding. Het allerbelangrijkste voor een reisleider is „de situatie goed in schatten en een besluit nemen", zegt Pieter Thissen, voormalig hoofd reispersoneel van SNP-reizen. Want niet alleen reisleiders maken fouten, ook wandelaars verkijken zich gere geld op de zwaarte van de tocht. Voor een reisleider is het zaak op het juiste moment in te grij pen. Tijdens een rondwandeling is het vaak niet mogelijk terug te keren. Tot op zekere hoogte hebben wandelaars een eigen verantwoordelijkheid, vinden Van Willigenburg en Thissen. Je mag ook eisen dat hun outfit in orde is, vinden ze. Thissen: „Als je ziet dat mensen het niet aan kunnen en je zegt dat ze niet ver der mogen, moeten ze naar je luisteren. Zo niet, dan is het hun eigen verantwoordelijkheid." De Rotterdamse 38-jarige yoga- lerares Isabelle Plomp en haar 57-jarige Delftse reisgezellin Ca- foto Juan Ferreras/ANP tharina van Baar kregen woens dag al snel in de gaten dat de wandeltocht richting de berg hut Refugio Poquera niet verant woord was. Maar dat het zo dra matisch zou aflopen voor drie reisgenoten, konden ze die mid dag nog niet bevroeden. Rukwinden „We zijn om tien uur 's ochtends gewoon mee vertrokken. Maar al gauw kregen we in de gaten dat we voor dat weer niet waren uitgerust. Sommige mensen had den van die lage schoentjes aan. Ik zei tegen de gids: bel nou even naar dat hotel om te vra gen wat voor weer het daar is. Maar de gids zei: Wat nou? Het is toch mooi weer?" Maar dat was het niet, zegt Plomp. „Sneeuw en wind. Echte rukwin den. Je werd van die berg afge blazen. Maar de gids zag het niet. Ze had geen inzicht. Eigen lijk hadden we vanaf dag twee al het gevoel: zij is ongeschikt voor dit werk." Om half één besloten Isabelle en Catharina terug te gaan naar het dorp Trévelez. „De gids zei: het is nog maar anderhalf uur lo pen. Maar we zijn gegaan. We kwamen er om drie uur aan. We hebben aan enkele groepsgeno ten gevraagd of ze ook mee te rug wilden. Er waren jongeren bij, maar ook een vrouw van 69 jaar. Maar ze wilden doorgaan. Misschien wilden ze niet opge ven. Natuurlijk moet je kunnen vertrouwen op het oordeel van een gids. Maar je hebt toch zelf ook je voelsprieten. Wij voelden in elk geval aan: dit is onverant woord." Onwetend De Rotterdamse en haar reisge zellin brachten de nacht door in het hotel waar ze ook de nacht daarvoor hadden geslapen. De rest van de groep zou overnach ten in de Refugio Poqueira en de volgende dag doorklimmen naar de top van de Mulhacén, op een kleine 3500 meter hoogte. De volgende ochtend wilden de vrouwen dooïxeizen naar het volgende hotel, in de plaats Bubión, van waaruit de wandel- reis ook was gestart. De bagage was daar al naartoe gebracht. „Ik zei nog gekscherend tegen Catharina: ik heb mijn föhn no dig, want ik wil er vanavond wel appetijtelijk uitzien. Op een gegeven moment kwam de hotel eigenaar ons met de auto oppik ken. Catharina zei: 'er is iets met mijn moeder'. Maar ik ver moedde al meteen: er is iets ge beurd daarboven. En toen dacht ik: iemand zal zijn been wel ge broken hebben. Spanjaarden spreken over het algemeen nau welijks een woord Engels, en in het hotel moesten we meteen al lemaal formulieren gaan invul len. Ik heb geroepen, we want in formation. Nów!" Het nieuws over de dood van de bergbeklimmers kwam voor de vrouwen als een schok. Gisteren vlogen ze terug naar huis. GPD Regering vindt ei van Colum bus; Alitalia niet failliet. Dal is de boodschap die spreekt uit de juichende reacties giste ren op het onverwachte ak koord tussen regering en vak bonden tot redding van natio nale trots Alitalia. Het jubel koor is eenstemmig, een uni cum voor Berlusconi's Italië. Ook opvallend: heldentenor Silvio is niet hoorbaar. Een voorteken? door Hans Geleijnse De winst van het donder dag gepresenteerde geza menlijke plan tot redding van Alitalia laat zich voorlo pig alleen in tijd vertalen. Door kordaat de hele top naar huis te sturen en een nieuwe te benoemen voor kwam de regering Berlusconi dat midden in de campagne voor de Europese verkiezin gen de bom ontplofte: een failliete luchtvaartmaat schappij met duizenden men sen plotseling op straat. De vakbonden die eerder alle saneringsplannen afwezen omdat daar gedwongen ont slagen bij zouden vallen, zijn ook tevreden. Zij hebben de afgelopen weken Alitalia vrij wel kapotgestaakt, maar hun belofte om in afwachting van een nieuw reddingsplan geen nieuwe stakingen uit te roe pen ontslaat hen uit de rol van Zwarte Piet. Alitalia, onder leiding van nieuwe sterke man Giancarlo Cimoli, krijgt enkele maan den de tijd om orde op zaken te stellen. Hoe dat moet ge beuren blijft vooralsnog sche merig. Alitalia had nog maar 200 miljoen euro in kas om het tachtig dagen operatio neel uit te zingen. Cimoli, overgekomen van de staats spoorwegen heeft de bijnaam Diesel, vanwege een daar uit gevoerde sanering. Hij heeft maar één opdracht: nieuwe privé-investeerders zoek? ter dekking van de verliep over de afgelopen zest:?, maanden, in totaal 700 'm. joen euro. Wie die nieuwe investeerdes moeten zijn is onduidelijk Een van de grote banken, Inv sa, heeft toegezegd bi] ee nieuwe aandelenemissie ru aan de kant te blijven staar maar uiteraard met de vemte- ding dat eerst Cimoli's pk op tafel moet liggen. Volgens minister van Financi ën Tremonti zal de staat h« dan ook geen belastinggeld in zetten. De redding van Alita lia moet door de 'markt' we den gefinancierd. De vraagt de staat bereid is om zijn 6! procent meerderheidsbelar* in het bedrijf tot onder de vijl tig terug te brengen bear:- woordde Tremonti niet. Tot de scenario's behoort Alitalia zich omvormt tot ee houdstermaatschappij r- dochters voor het vliegenc- en grondbedrijf. Met een tijde lijk overbruggingskrediet te dekking van het lopende ver lies (waartegen Brussel zie: waarschijnlijk niet zal verzet ten) kan de staat de eerste hor de naar omvorming van k bedrijf nemen. Drastisch Toch zal Cimoli, die bij dr spoorwegsanering zeker me: hardhandig te werk ging, he: roer drastisch om moetec gooien. Volgens deskundiger werken er bij Alitalia zeker 5000 mensen teveel. De vak bonden hebben vooralsnog vertrouwen in hem. Maar gis teren bracht een militante bond al een kanon in stelling Cimoli mag van Alitalia get: 'low cost'-maatschappij ma ken, zoals Ryan Air of Virgin Geen wonder dat Berlusconi in de publiciteit de eer heeft gelaten aan zijn minister* Hij weet dat het echt zware weer voor Alitalia nog moet komen. GPD door Esther Gotink Er is heel wat gebeurd sinds 52 Britse ex-diplomaten an derhalve week geleden een brief stuurden aan Tony Blair. Daar in leverden ze felle kritiek op diens beleid rond Israël en Irak. Intussen verstuurden zestig Amerikaanse oud-ambassa deurs eenzelfde brief, wees de Israëlische Likoed-partij de plannen van premier Sharon voor terugtrekking uit Gaza af, tekenden 108 Lagerhuisleden een motie tegen Bush' instem ming met Sharons plan, brach ten de VS. VN, EU en Rusland de routekaart voor de vrede weer op de onderhandelingsta fel en kwam de VN met een nieuwe resolutie voor Palestijn se soevereiniteit. „Toch geen slechte uitkomst van ons schrijven", zegt oud- W-ambassadeur Crispin Tick- ell. „Ik wil niet zeggen dat wij met één brief opeens de wereld molen weer in gang hebben ge zet, maar het is frappant hoe veel binnen twee weken is ge beurd. Maar we wachten nog steeds op een officiële reactie van premier Blair." Het document lag op 26 april bij Blair in de bus en was een direc te reactie op zijn verklaring in Washington, dat hij Bush steunt in diens instemming met Sharons vredesplan. Sharon wil Israëlische nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever behou den, wat indruist tegen de af spraken. De brief, geformuleerd door Britse diplomaten die ja renlang betrokken waren bij het Midden-Oosten, sloeg in als een bom. „Dat was het gewenste effect", zegt Tickell. „Het was waar schijnlijk de populairste stap die ik ooit heb gezet. Ik ontvang honderden e-mails en telefoon tjes, wordt op straat aangespro ken en krijg overal schouder klopjes. Ik ben erg trots op wat we hebben gedaan. We voelden dat fout op fout werd gestapeld door Bush en Blair. Niet alleen in Israël, ook in Irak. Ik was VN-ambassadeur toen de Irake zen Koeweit binnenvielen. Toen is bekeken of de gezamenlijke strijdkrachten moesten worden ingezet. Maar er was geen VN-resolutie en geen vervangen de regering, dus Bush-senior was zo wijs er zijn vingers niet aan te branden. We hebben de keuzes van zijn zoon vaak ver vloekt. Toen Blair Bush zijn ze gen gaf in het Midden-Oostenbe- leid, was de maat vol. Toen het idee voor de brief kwam, riep ik gelijk: dat is het! Ik doe mee." Het aantal ambassadeurs dat meedeed had nog groter kunnen zijn, maar er waren ook aarzelin gen. „Ik twijfelde over het on dertekenen van de brief, ik was het niet helemaal eens met de tekst", erkent oud-ambassadeur van Egypte, Graham Hugh Boy- ce. Welke passages hij niet on derschreef, wil hij niet zeggen, want dat zou 'afbreuk doen aan de kracht van mijn handteken ning'. „Het belangrijkste was dat we een boodschap probeer den over te brengen. De wester se politiek wakker schudden. Het heeft dan geen zin om over nuances te kibbelen, anders had den we een jaar later met 52 di plomaten nog geen brief ge had." Walker: ..Sommige diplo maten benadrukken dat we in ons vak discreet moeten zijn, en vragen zich af waarom we dan door een brief onze zorgen open baarden. Maar wij hebben jaren geleden gediend en hebben geen handvat meer om ons te uiten, behalve een publieke brief. Ik zou er ook nooit voor pleiten dat de nu werkzame diplomaten ons voorbeeld volgen, want men moet loyaal zijn aan de organisa tie waarvoor men werkt." Europese rol Tickell zegt dat ook de oudge dienden niet ontrouw waren aan de Britse regering. „We zijn niet anti-Blair. Wè zijn anti-ne derzettingen in bezet gebied. We moeten vriendelijk maar vastberaden zijn in onze samen werking met Amerika. Het ziet er niet goed uit als we in alles meegaan met wat Bush uit kraamt. Blair had niet moeten instemmen met Bush' houding jegens Sharon. Er zijn veel diplo matieke manieren om Amerika bij te staan zonder blind ak koord te gaan. Blair had met zijn Duitse en Franse partners moeten overleggen voordat hij in Washington zijn verklaring aflegde. Het is nodig voor de we reldvrede dat Europa eindelijk eens een vuist maakt." GPD van onze redactie buitenland Vietnam herdacht gisteren de overwinning bij Dien Bien Phu waarmee het vijftig jaar geleden het Franse kolo niale juk afschudde. Dat Viet nam na het vertrek van de Fransen in een nieuwe, ver woestende oorlog met de Vere nigde Staten verwikkeld raak te was bij het feest even niet aan de orde. „Hier heb ik lang op gewacht", zei Nguyen Van Quv (74), een veteraan die trots de verbleek te groene rugzak liet zien waar mee hij destijds ten strijde trok. „In die tijd waren we alle maal slaven en hadden we niets te verliezen. We moesten voor onszelf opkomen en we waren bereid voor de onafhan kelijkheid te sterven." Partijvoorzitter Nong Due Manh. de hoogste leider van het communistische Vietnam, en minister van Defensie Pham Van Tra waren uit Hanoi naar het vijfhonderd kilometer zui delijker gelegen Dien Bien Phu gekomen voor de feestelijkhe den. Hoogtepunt was een na bootsing van de historische veldslag tussen de beter uitge ruste Franse soldaten en de on geregelde, maar uiterst vastbe raden Vietnamese rebellen. Hoofdrollen in het spektakel, waar 2500 spelers aan deelna men, waren voor 'Ho Chi Minh', de vader van het moder ne Vietnam, en 'Vo Nguyen Giap', de militaire leider van de Vietnamese opstandelingen. Revolutionaire liederen en tromslagen begeleidden de op mars van de 'soldaten' en 'bur gers' die destijds hebben mee geholpen de Fransen te ver slaan. Een gestage motregen deed niets af aan het enthou siasme van de ongeveer vijf tienduizend bezoekers in het kleine stadion van Dien Bien Phu. De bergen rondom het grensplaatsje, waar de Vietna- mezen vijftig jaar geleden van daan omlaag kwamen, waren in mist gehuld. Niet te winnen Van Tra bezocht onder andere een begraafplaats waar 650 ve teranen van Dien Bien Phu be- Met veel verve wordt de Slag om Dien Bien Phu nagespeeld. foto Julian Abram Wainwright/EPA graven liggen. In een vraagge sprek zei hij dat er nog steeds veel lessen te leren zijn uit de Vietnamese overwinning op de Fransen en later op de Ameri kanen, bijvoorbeeld in Irak. „Als een land beseft dat natio nale onafhankelijkheid het hoogste goed is, hebben andere landen er geen vat op", zei hij. „Voor het Iraakse volk is onaf hankelijkheid het belangrijk ste. Degenen die daar tegenin gaan zullen allen verliezen." De Vietnamese belegering van Dien Bien Phu, die 56 dagen duurde, is nog altijd studiema teriaal voor militaire strate gen. De inmiddels 92-jarige Giap had geen militaire ervaring toen hij door wijlen Ho Chi Minh aan het hoofd werd ge steld van het rebellenleger. De Chinezen hadden hem aangera den de Fransen snel en hard aan te vallen, maar Giap be sloot op het laatste moment tot een omgekeerde strategie en ging over tot een trage, maar gestage belegering. Hij liet zijn Vietminh-leger kilometers loopgraven aanleggen en zwa re artillerie over bergpassen slepen tot de vijand was omsin- geld. Vrouwen en bejaarden voorza gen de strijdkrachten van voed sel en bevoorrading - per fiets of lopend. Om het schaarse voedsel te sparen voor de strij ders leden zij zelf vaak honger. Het publiek in het stadion juichte en klapte toen de Viet namese troepen op het voetbal veld aanvielen en de Franse commandant met een witte vlag uit zijn bunker kwam, pre cies zoals de echte comman dant Christian De Castries dat op 7 mei 1954 deed. De 73-jarige Fransman Michel Marszalek herinnert zich die dag nog heel goed. Als piloot die 's nachts voedsel moest af gooien voor de infanterie was hij getuige van de bittere strijd die aan meer dan 2000 Fransen en driemaal zoveel Vietname- zen het leven kostte. Marszalek, afkomstig uit Metz, had toen gezworen ooit naar Dien Bien Phu terug te keren. Hij woonde de herdenking bij met zijn wouw. „De regering besloot ten oorlog te trekken en de soldaten gehoorzaam den", zei hij. „Er is een win naar, er is een verliezer en ver volgens reiken we elkaar de hand." Lach en traan Ook veel van de Vietnamese ve teranen, de meesten gekleed in hun oude uniform, waren voor het eerst weer terug in Dien Bien Phu en huilden en lachten bij het uitwisselen van herinne ringen. Sommigen liepen mank of misten een arm of been, maar allen toonden zich ener giek. Kort na het vertrek van de Fransen viel Vietnam in twee delen uiteen, arriveerden de Amerikanen en begon een nieu we bloedige oorlog. De strijd lust van Dien Bien Phu ging echter niet verloren en in 1975 verjoegen de communisten de Amerikanen uit het zuiden en werd Vietnam herenigd. AP AARDEWERK - In Sas van Gent is in de oude textielfa briek de nieuwe kunstaarde werkfabriek De Schelde geo pend. ONTPLOFFING - Aan de A.J. van der Goeskade was giste rochtend, zoals gebruikelijk, een vrachtwagen met flessen acetyleen voor smeden in de omgeving gearriveerd. Nog geen vijf minuten later arri veerde een bode uit Lewedorp, die toevallig wist dat de wagen een cilinder voor de smid uit Lewedorp bij zich had. Dus werd die eerst opgezocht, zo dat de bode deze direct mee kon nemen. Bij het uitla bleek de betreffende cilir gloeiend heet te zijn, dus wit pen de twee mannen het in het water - om af te koele- Een kwartier later ontploi de fles. Was de cilinder volle vrachtwagen ontplo dan was de ramp niet te ove zien geweest. LUCHTFOTO'S - Op een b: eenkomst van ingenieurs Utrecht is geopperd om luck foto's van de belangrijkstei* schadigingen te gel voor het dijkherstel. De miiit£ re luchtvaart en de KLM zi inmiddels ingeschakeld. Hoofdredactie: A. L. Oosthoek D. Bosscher (adjunct) A. L. Kroon (adjunct) Centrale redactie: Stationpark 28 Postbus 31 4460 AA Goes- Tel: (0113)315500 Fax:(0113)315669 E-mail: redactie@pzc.nl Middelburg: Buitenruststraat18 Postbus 8070 4330 EB Middelburg Tel: (0118)493000 Fax:(0118)493009 E-mail: redwalch@pzc.nl Goes: Stationspark 28 Postbus 31 4460 AA Goes Tel. (0113)315670 Fax. (0113)315669 E-mail: redgoes@pzc.nl Terneuzen: Willem Alexanderlaan 45 Postbus 145 4530 AC Terneuzen Tel. (0115)645769 Fax. (0115)645742 E-mail: redtern@pzc.nl Hulst: Baudeloo 16 Postbus 62 4560 AB Hulst Tel: (0114)372776 Fax: (0114)372771 E-mail: redhulst@pzc.nl Zierikzee: Grachtweg 23a Postbus 80 4300 AB Zierikzee Tel: (0111 >454647 Fax:(0111)454657 E-mail: redzzee@pzc.nl Opening kantoren: Maandag t/m vrijdag van 8.00 tot 17.00 uur Zierikzee en Hulst: 8.30 tot 17.00 uur Internet: www.pzc.nl Internetredactie: Postbus 31 4460 AA Goes E-mail: web@pzc.nl Bezorgklachten: 0800-0231231 op maandag t/m vrijdag gedurende de openingstijden; zaterdags tot 12.00 uur. Abonnementen: 0800-0231231 (bij acceptgirobetaling geldt een I toeslag) per maand: 19.45 per kwartaal: 56.60 per jaar: €217.00 Voor toezending per post geldt ee' toeslag. E-mail: lezersservice@pzc.nl Beëindiging van abonnementen uitsluitend schriftelijk, 1 maand «J het einde van de betaalperiode. PZC, t.a.v. lezersservice. Postbus 314460 AA Goes Losse nummers per stuk: maandag t/m vrijdag. 1,20 zaterdag: 1,70 Alle bedragen zijn inclusief 6%B1V Bankrelaties: ABN AMRO 47.70.65.597 Postbank 35.93.00 Advertenties: Alle advertentie-orders worden uitgevoerd overeenkomstig de Algemene Voorwaarden van Wegener NV en volgens de Regek' voor het Advertentiewezen. Overlijdensadvertenties: maandag t/m vrijdag: tijdens kantooruren zondag: van 16.00 tot 18.00 uur Tel. (0113) 315555 Fax. (0113)315549 Personeelsadvertenties: Tel: (0113)315540 Fax: (0113)315549 Rubrieksadvertenties (kleintjes Tel. (0113)315550 Fax. (0113)315549 Voor gewone advertenties: Noord- en Midden-Zeeland Tel (0113)315520 Fax. (0113)315529 Zeeuws-Vlaanderen Tel: (0114)372770 Fax: (0114)372771 Internet: wwwpzc.nI/adverteren Auteursrechten voorbehouden Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV is een onderdeel van h aan ons verstrekte gegevens hebben wi| opgenomen in een bestar (abonnemonton)administratle en om u te (laten) informeren over v< ducten van de titels en de workmaatschappi|en van Wegener of d< de derden, Als u op dozo Informatie geen prijs stelt dan kunt u dit ;e, Postbus 314460 AA Goes t Wegener-concern.DoiW' I dat wordt gebruikt voorr >dlenstti""r Behoort tot WGG6NGR

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2004 | | pagina 4