Hertenkamp spil groots project
a
PZC
BEZORGERS M/V
12
Vrijwilligers staan argwanend tegenover rol park in Groede Podium
Regio staat stil bij
Dodenherdenking
Man met fles in
gezicht geslagen
Integreren doe je samen
WIE HELPT BIJ
HARTSTILSTAND?
GEEF U OP
VOOR DE CURSUS
REANIMATIE
maandag 3 mei 2004
door Ronald Verstraten
GROEDE - De gemeente Sluis
gaat een project uitvoeren
waarbij het dorp Groede als
het ware wordt verbonden met
de kust. Het project legt de na
druk op natuur en cultuur. Het
Hertenpark dat ten noorden
van het dorp ligt, gaat dienen
als 'stepping-stone'. Het park
moet daarvoor grotendeels op
de schop. De mensen die jaren
lang het onderhoud en beheer
hebben uitgevoerd zijn daar
niet echt blij mee, maar willen
bij het park betrokken blijven.
Het ligt wat vreemd en onna
tuurlijk in het vlakke agrari
sche land, het Hertenkamp van
Groede. Een rechthoekig bos,
dat net op tijd wakker lijkt te
worden voor een nieuwe lente.
In de verte roept een pauw, vo
gels kwetteren hoog in de bo
men. Maar verder is het herten
kamp een oase van rust. „Nee
dat gaat u nou toch niet schrij
ven, hè? Kamp. dat vind ik
zo...", zegt Tiny Maenhout, ma
nager toerisme van de gemeen
te Sluis. Kamp klinkt niet sym
pathiek, ook al kent iedereen
het al decennia lang onder die
naam. Maenhout stelt 'park'
voor. Dat klinkt niet alleen aan
genamer, het past ook beter bij
de toekomstige functie van het
gebied.
In het park scharrelen talloze
kippen en eenden rond, laten
hangbuikzwijntjes zich het och-
tendvoer smaken, lopen ezels
groot te wezen tussen al dat
kleipe grut. Ze zijn nog onwe
tend van wat hen boven het
hoofd hangt. Straks moeten ze
voor tenminste anderhalf jaar
verhuizen. Want in oktober wil
de gemeente beginnen en in
juni 2006 moet het nieuwe park
klaar zijn. En dan is het nog
maar de vraag of alle dieren
daadwerkelijk terugkeren.
Want van de tien 'themaka
mers' die gepland zijn, is er
slechts ééntje voor 'beesten' be
stemd.
Het begon allemaal met herten.
Of eigenlijk, nog iets eerder,
met de oorlog. Toen de landing
van de Canadezen in augustus
1942 in het Franse Dieppe was
afgeslagen, begonnen de Duit
sers met hun Atlantikwall
langs de hele West-Europese
kust. Deze kustverdediging be
stond uit een keten van stellin
gen. De kleine waren 'wider-
standsnesten' de grotere wer
den Stützpunkt genoemd. Bij
Groede kwam ook zo'n
Stützpunkt, rond een complex
van elf bunkers. Na de oorlog
wilde de Rijksdienst voor Land-
bouwherstel van die bunkers
af, maar sloop was veel te duur.
Toen de dienst dan ook hoorde
van plannen voor een herten
kamp, ontstond het idee om
daar het bunkercomplex voor
te gebruiken. Op 12 juni 1948
opende een stoet van hoogwaar
digheidsbekleders het kamp.
Na een tussentijdse renovatie
begin jaren tachtig, wilde de ge
meente het park in 1995 privati
seren, vanwege de hoge onder
houdskosten. Dat gebeurde ech
ter niet, want er kwam een 'ar
beidsrehabilitatieproject' van
de stichting voor geestelijke ge
zondheidszorg Emergis. Een
team van werkbegeleiders en
vrijwilligers/cliënten zorgt
sindsdien voor onderhoud en
beheer, in opdracht van de ge
meente.
Opgeknapt
„In 2000 werd de Recreatievi
sie West-Zeeuws-Vlaanderen
vastgesteld", vertelt Maenhout.
„Die vormde de basis voor een
groot aantal toeristiseh-reerea-
tieve ontwikkelingen." Uit de
Recreatievisie kwamen projec
ten voort, waaronder het Inte
graal Kustzone Beheer. Met an
dere woorden: hoe ga je met de
kust om?
Het antwoord op die vraag
werd gevonden in een vijftal
thema's: Stijlvol (Cadzand) Fa
milie (Nieuwvliet), Cultuur
(Groede), Maritiem (Breskens)
en Natuur (Hoofdplaat). Elk
van die thema's beslaat een
deel van het achterland, vanuit
Deelnemers van Emergis zijn bezig met de verzorging van ezel Ollie in het Hertenkamp in Groede.
een kustplaats. Op die manier
ontstaan 'corridors'. En omdat
je ze nu eenmaal niet allemaal
tegelijk kunt doen, wordt Groe
de Podium het eerste. Van
oudsher een kunstenaarsdorp,
zorgt Groede zelf al voor een
culturele invalshoek, terwijl de
nabijheid van de Zwartegat-
kreek het predikaat 'natuur' in
beeld brengt. En tussenin ligt
het hertenpark. Bijna drie hec
tare groot, krijgt het een na
tuurlijke uitbreiding tot zo'n
twaalf hectare.
In Groede Podium komen ver
schillende plannen samen.
„Het Hertenpark moet een re
creatief knooppunt worden,
waarbij mensen worden uitge
nodigd uit de auto te stappen
en het gebied verder te verken
nen op de fiets", vertelt Maen
hout. Om die reden komt er een
langzaam-verkeersverbinding
tussen dorp en kust. Een fiets
route, die niet langs het park,
zoals aanvankelijk gepland,
maar er dwars doorheen gaat,
krijgt in het park de vorm van
een brede 'Allee'. Aan weers
kanten bevinden zich 'kamers'
met thema's die uiteenlopen
van Binnentuin (geurende bloe
men, fruit) en Speelhonk (ravot
ten, kliederatelier), tot Waters-
pel, Vlonderbos en Labyrint.
Terug in het Hertenpark zit
werkbegeleider Ries de Vuyst
op een bankje in de zon. Met
collega's en vrijwilligers heb
ben ze een dag eerder verga
derd. Ze kijken wat argwanend
aan tegen het 'revitaliseren en
herontwikkelen' van het park.
„Als je diep in ons hart kijkt,
zitten we hier helemaal niet op
te wachten, zegt De Vuyst. „Lo
gisch, als je hier al zo lang
werkt. Het is een eigen plek ge
worden. Elke verandering is
dan een bedreiging. Maar het is
ook een beetje onze eigen
schuld. We hebben het park
weer een plaats gegeven in de
samenleving. En dan wordt het
opeens weer interessant."
Hij erkent er nodig wat moet ge
beuren aan de versleten inboe
del van het Hertenpark. De vrij
willigers merken echter in een
nieuwsbrief op dat zij met zijn
allen het park in negen jaar tijd
foto Peter Nicolai
hebben veranderd van een 'ver
onachtzaamd stukje groen', in
een 'rustige, groene oase in de
toch al zo drukke kuststrook.'
„Het is helemaal niet de bedoe
ling om dwars te liggen", zegt
De Vuyst, „maar wel om voor
onze klanten op te komen. Het
is ons idee om het park zoveel
mogelijk zijn originele sfeer te
laten behouden. De toevoegin
gen zien we liever buiten de hui
dige omtrek plaatsvinden."
De kans daarop lijkt inmiddels
verkeken. Net als in 1995 wil
de gemeente het park privatise
ren, Over de mensen van Emer
gis is Maenhout resoluut: „Zij
blijven alle eerstelijns onder
houd doen. Dat is concreet. Ze
blijven daar gewoon."
TERNEUZEN - Op verschillen
de plaatsen in Zeeuws-Vlaande-
ren wordt morgen in het kader
van de Nationale Dodenherden
king stilgestaan bij de slachtof
fers uit de Tweede Wereldoor-
Aardenburg:
19.00 uur Herdenkingsbijeenkomst in
de Sint Baafskerk;
19.45 uurStille tocht naar de Markt;
20.05 uurStille tocht naar de algeme
ne begraafplaats;
20.15 uur Bloemenhulde bij de oor
logsgraven;
Axel:
18.00 uur: Ontvangst in Cultureel Cen
trum de Halle;
18.45 uur: Vertrek naar Poolse Begraaf
plaats aan de Burchtlaan;
19.15 uur: Vertrek naar Stadhuis;
19.30 uur: Officiële ontvangst in Stad
huis door wethouder A., van Waes;
19.45 uur: Vertrek Stille Tocht naar het
Poolse monument in de Zeestraat
20.00 uur: Herdenking van de gesneu
velden. Aansluitend bijeenkomst in de
Nederlands hervormde kerk;
Biervliet:
19.45 uur. Verzamelen bij het monu
ment aan de Paulinahaven;
20.00 uur: Ceremonie protocollair, een
minuut stilte, kranslegging, overwe
ging, voordracht door schoolkinderen,
oplaten van de vredesduiven. Muziek
vereniging speelt het Wilhelmus en het
Canadese volkslied in aanwezigheid
van wethouder C. de Mol-Marcusse.
Breskens:
19.10 uurSamenkomst bij Samen-Op-
Weg-Kerk;
19.40 uur Stille tocht vanaf de Her
vormde kerk;
19.55 uurKranslegging;
Cadzand:
19.40 uur Samenkomst bij de pomp
naast de N.H. Kerk;
19.45 uur Stille tocht naar de algeme
ne begraafplaats en kranslegging;
Graauw:
19.30 uur: Stille tocht vanaf dorpsplein
naar begraafplaats voor kranslegging.
De bijeenkomst wordt muzikaal opge
luisterd.
Hoek:
19.15 uur: Samenkomst in de Samen-
-Op-Weg-Kerk. Met o.a. samenzang,
een toespraak, orgelspel, gedicht en
leerlingen van de basisschool;
19.50 uur: Uitreiking van bloemen en
tocht naar het Monument en de vrij
heidsboom; Het volkslied wordt hierna
gespeeld door Harmonie Elk Naar Zijn
Krachten. Hierna volgt een bloemenhul
de door alle aanwezigen;
Hoofdplaat:
19.50 uur Kranslegging monument
Dorpsplein;
Hulst:
18.30 uur: Kranslegging bij gedenkplaat
Poolse bevrijders en Hulster gevallenen
in het stadskantoor;
19.00 uur: Interkerkelijke dienst in de
Willibrordusbasiliek. Na de dienst volgt
een stille tocht naar het monument De
Gevallen Krijger aan de Glascisweg. De
Nationale Reserve vormt een erewacht.
Kloosterzande:
19.15 uur: Bijeenkomst met declamatie
en stemmige muziek op Hof te Zande-
plein;
19.30 uur: Stille tocht naar algemene be
graafplaats. Hier worden bloemenkran
sen gelegd. Hierna volgt op het Hof te
Zandeplein een kranslegging bij de ge
denkplaat.
Koewacht;
18.45 uur: Herdenking in de rooms ka
tholieke kerk in aanwezigheid van wet
houder P.Hamelink. Aansluitend j
kranslegging en défilé;
Oostburg
18.45 uur Herdenkingssamenkomst in
de Hervormde Kerk;
19.35 uur Stille tocht vanaf het Kerk-1
plein naar de begraafplaats aan de
Oudestad;
19.58 uur Kranslegging bij Monument
1944;
Retranchement:
19.40 uur Samenkomst op de Markt'
(nabij 't Groentje) en kranslegging;
Sas van Gent;
19.45 uur: Koorzang door Gemengd Pa- j
rochiaal Koor;
19.50 uur: Koraalmuziek van Harmonie
de Vereenigde Vrienden;
19.55 uur: Toespraak door wethouder J
van Schaik;
2CT.00 uur: Twee minuten stilte en daar-
na voorlezen van de namen van de oor
logsslachtoffers opgenomen in het ge- I
denkboek;
20.10 uur: Koorzang door Gemengd Pa
rochiaal Koor.
20.15 uur: Koraalmuziek door Harmonie
De Vereenigde Vrienden;
20.20 uur: Vertrek Stille Tocht naar het
Monument voor de gevallenen aan het
Keizer Karelplein onder begeleiding
van Harmonie de Vereenigde Vrienden,
20.45 uur: Kranslegging en bloemenhul
de door wethouder J. van Schaik, leer
lingen en begeleiders van basisscho
len, bond van wapenbroeders en verte
genwoordigers La Sacrelle en overige
aanwezigen.
Terneuzen:
18.45 uur: Bezinningsbijeenkomst in de
Grote Kerk in de Noordstraat;
19.25 uur: Vertrek stille tocht vanaf de
Markt naar het monument aan de Nieu
we Sluis onder begeleiding van Muziek
vereniging De Vliegende Hollander en
Showband New Adventure;
20.00 uur: Kranslegging door burge
meester J. Lonink, gevolgd door twee
minuten stilte. Daarna is gelegenheid
tot het leggen van kransen en bloemen.
Ontbinden van de stoet voor het stad
huis door het spelen van het Wilhel
mus;
Zaamslag:
19.30 uur: Verzamelen op plein West
voor stille tocht naar de Poolse Brug;
20.00 uur: Kranslegging en twee minu
ten stilte gevolgd door het spelen van
een hymne en het zingen van enkele
coupletten van het Wilhelmus.
TERNEUZEN - Een 27-jarige
man uit Den Haag is in de nacht
van vrijdag op zaterdag rond1
kwart voor drie in een horecage-j
legenheid in het centrum van
Terneuzen mishandeld.
De man kreeg van een bekende j
een klap in zijn gezicht met een
fles waardoor hij een hoofd- j
wondje opliep. De oorzaak ligt
in de relationele sfeer.
KRANT VOOR ZEELAND
In deze regio zoeken wij
Geld verdienen en de hele dag
nog voor je hebben?
Word dagbladbezorger van de PZC,
een goede bijbaan voor jong en oud!
U krijgt'
Ruime vergoeding
Vakantievergoeding
Gratis krant
Speciale bezorgerskortingen
Attenties bij o.a. feestdagen
Gratis regenpak
Interesse?
Bel gratis de afdeling Binnendienst
0800-023 51 11 (tijdens kantooruren) of kijk op
www.deleukstebijbaan.nl voor vrije wijken.
De minimumleeftijd is 15 jaar.
Nederland is wat we er samen van maken
Vluchtelingenwerk Nederland werkt
al 25 jaar aan integratie van vluch
telingen. In bijna elke gemeente is
een VluchtelingenWerkgroep actief.
De lokale medewerkers van Vluch
telingenwerk introduceren vluchte
lingen bij uiteenlopende instanties.
Ze helpen hen bij het vinden van
woonruimte. Ze ondersteunen hen
bij de aanvraag voor gezinshereni
ging. Ze organiseren huiswerkbege
leiding en conversatielessen. Ook
geven onze medewerkers voorlich
ting, onder meer op scholen, om bij
kinderen meer begrip te kweken
voor vluchtelingen die in hun ge
meente komen wonen.
Wij informeren u graag over de
(ontmoetings)activiteiten die Vluch-
telingenWerkgroepen organiseren
in uw gemeente. Kijk ook eens op
www.vluchtelingenwerk.nl.
Uw bijdrage aan integratie is
broodnodig. Vraag informatie!
Postbus 2894, 1000 CW Amsterdam
Tel. 020 - 346 72 00
campagne@vluchtelingenwerk.nl
www.vluchtelingenwerk.nl
Giro 123488
Vluchtelingenwerk
Nederland
Als u morgen getuige bent van een hartstilstand,
wilt u dan hulpeloos toeschouwer zijn of geoefend
hulpverlener?
Reanimatie is levensreddend. Maar kan niet uit
een boekje geleerd worden. Geef u op voor een prak
tische cursus die gemiddeld zo'n 4 tot 6 uur duurt.
Toelatingseisen zijn er niet. En zo'n cursus is
natuurlijk vooral belangrijk voor familieleden van hart
patiënten, maar ook voor brandweer, politie, portiers,
sporttrainers, winkelpersoneel, mensen van het
openbaar vervoer etc.
Meer weten? Informeer bij het Nederlandse Rode
Kruis afdeling Vlissingen, tel. 0118-466668 of kijk op
http://clubnet.zeelandnet.nl/kruisv voor meer informa
tie.
Of informeer bij de Nederlandse Hartstichting,
Bureau Reanimatie, Postbus 3140, 3502 GC Utrecht.
0900-0400020, reanimatie@hartstichting.nl
NederlandseW Hartstichting
vrienden van de hartstichting
/«5-
NIERSTICHTING
Toch weten ze iets
niet van elkaar.
NIERDONOR
JA/NEE
weetuhetalvanelkaar.nl