Verdonk pakt illegalen hard aan Het leed van Famagusta PZC Treinramp staat symbool voor verval Noord-Korea Democratie kwijnt in klimaat waarin alles om geld draait Nederland zette vorig jaar 20.000 ongewenste vreemdelingen uit 24 april 1954 Tj*# p X liv zaterdag 24 april 2004 door Wendy Kind Al tientallen jaren is Noord-Korea een van de meest gesloten samenlevin gen ter wereld. Het regime be waarde na de enorme explo sie op een treinstation aan vankelijk dan ook het absolu te stilzwijgen. Ook is het een van de weinige nog commu nistische landen. De trein ramp toont ook aan hoe slecht de infrastructuur er voor staat. De recente crisis rond de nu cleaire ambities en activitei ten deed het imago van Noord-Koi-ea ook al geen goed. Na de Koreaanse Oor log introduceerde leider Kim Il-sung zijn filosofie van onaf hankelijkheid (Juche) en dat werd het motto voor de ont wikkeling van het land met thans 22,6 miljoen inwoners. Maar tientallen jaren van strikte staatscontrole en -be moeienis leidden tot stagna tie. Het leiderschap moet het meer hebben van een persoon lijkheidscultus dan van idee ën. Hulpoi'ganisaties, zo meldde de BBC gisteren, berekenden dat sinds medio jaren negen tig twee miljoen mensen om kwamen van de honger, ver oorzaakt door natuuiTampen en economisch wanbeleid. Inmiddels staat Kim Il-sungs zoon, Kim Jong-il (63), aan het roer. Diplomaten en ge vluchte dissidenten noemen hem een ij dele, paranoïde en di'inkende hypochonder met plateauzolen. Vaststaat dat Kim Jong-il graag naar Hol- lywood-films kijkt. Noord- en Zuid-Korea delen samen een schiereiland en de betrekkingen leken de afgelo pen jaren iets te verbeteren. Totdat de Amerikaanse presi dent Bush het land in 2002 in deelde bij de landen, die vol gens hem de 'as van het kwaad' vormen. Dat was on der meer wegens het bezit van kernwapens en een pro- gramma voor uraniumvemj- king. Pyongyang startte een kerncentrale op en zette wa peninspecteurs het land uit Radio's en \v's staan afge steld op overheidsstations i de hele dag propaganda uit- zenden. De organisatie 'Re porters Without Frontiers riep de natie onlangs uit tot;] de ergste schender van de persvrijheid. „Het is een regel van de propagandamolen nietil over ongelukken te praten", aldus een Noord-Koreaanse dissident die vanuit China ra dioprogramma's maakt voor Noord-Koreanen. „Ik heb in de Noord-Koreaanse media nog nooit iets gelezen over on gelukken of rampen." Amnes ty International stelt dat in het land een 'absoluut gebrek, aan informatie' bestaat. De ramp van donderdag, toont volgens Koreaanse des kundigen en overlopers aan hoe slecht de infrastructuur is. Een oud-medewerker van het Noord-Koreaanse spoor zei dat 'dit eraan zat te ko men', te meer daar de meeste, wissels met de hand worden bediend. De omgeving van sta tion Ryongchon, waar de ex plosie zich voordeed, is voi-j gens hem zeer dicht bevolkt 1 Stroomuitval Ook in de treinverbindingen,' wordt nauwelijks geïnves teerd. Goederenvervoer ge beurt voor 90 procent met de trein. Door een tekort aan. elektriciteit en regelmatige; stroomuitval zijn vertragin-' gen meer regel dan uitzonde-, ring. Bovendien rijden de trei nen tergend langzaam. In januari 2000 zouden 1000 mensen zijn gedood bij een treinongeluk in Yangdok, in het zuidwesten. In 1997 stort-' te in het noorden een trein in een ravijn, waarbij 2000 slachtoffers zouden zijn geval len. ANP/AFP/DPA Minister Rita Verdonk van Vreemdelingenzaken wil illega len laten merken dat in Neder land een andere wind waait. De controles worden opgevoerd en er komen zwaardere boetes voor huisjesmelkers en bedrijven die van hen profiteren. door Marloes de Koning en Jaco van Lambalgen Rita Verdonk wil de illegalen- keten aan alle kanten dichtspijkeren. „De tijd dat we iemand met een kaartje op de trein naar het uitzetcentrum zet ten, waarna die dan halverwege uitstapte en met onbekende be stemming verdween, is voor bij." Er zijn nu naar schatting tussen de honderd- en tweehonderddui zend illegalen in Nederland. De kans om opgepakt të worden moet daarom omhoog, het aan tal cellen om illegalen in op te sluiten en het aantal plekken in 'uitzetcentra' ook. „Wie illegaal hier is, hoort hier niet. De poli tie zal gerichter zoeken. Er ko men acties in bedrijven en meer invallen in woningen. Wie wordt opgepakt, gaat naar een uitzetcentrum om terug te keren naar zijn eigen land." - Waarom krijgen de illegalen zoveel prioriteit? „Daar zijn twee redenen voor. Aan de ene kant hebben we hier een heel zorgvuldig toelatingsbe leid en een verzorgingsstaat, met alle regels die daarbij ho ren. Dat betekent dat we goed zorgen voor de mensen die hier wonen. Illegalen kunnen daar geen gebruik van maken en beta len ook niet mee. Bovendien is daar omheen een hele industrie ontstaan. Ze worden uitgebuit door werkgevers en zitten met twaalf op een kamer van een huisjesmelker. En dan hebben we het nog niet eens over de mensensmokkelaars. „Bedrijven die illegalen in dienst hebben doen aan concur rentievervalsing. De bedrijven die zich wél aan de wet houden lijden daaronder. Dat een bloem kool die nu twee euro kost vijf euro zal kosten als de goedkoop en hardwerkende illegalen ver dwijnen, is geen argument om de illegaliteit niet te bestrijden. Daar zijn we het in het kabinet volkomen over eens. Ik ben bo vendien ook verantwoordelijk voor de inburgering. Werken is de snelste manier om in te burg eren." „Onder allochtone burgers zijn veel werklozen. Die twee dingen kunnen we in samenwerking met de gemeenten koppelen: in- burgeren door mensen met een uitkering meer te dwingen om te werken." - Waarom maakt u illegaliteit niet strafbaar? „Vooral om praktische redenen. Doel is dat we de mensen verwij deren. Als je illegaliteit straf baar maakt, moét je iemand die je oppakt ook vastzetten. Dat kost gigantisch veel capaciteit en zoveel cellen hebben we niet. Bovendien houd je ze daardoor langer in Nederland." - Is er hoe dan ook wel voldoen de politie en celruimte om uw plannen uit te voeren? „Illegalen die op straat opge pakt worden, kunnen ook recht streeks naar een uitzetcentrum. Daar zijn nog wel eens misver standen over bij de politie. Zij hoeven die illegalen echt niet on der te brengen in de zes cellen op het bureau. Er komt extra ruimte in de twee uitzetcentra, op Schiphol en bij Zestienho ven. Daar kunnen nu driehon derd mensen ondergebracht wor den. Dat loopt de komende ja ren op tot zeshonderd. Daar is extra geld voor." - Welke garantie heeft u dat al die opgepakte illegalen inder daad uitgezet worden? „Het is een fabeltje dat er maar zo weinig teruggaan! Voi'ig jaar zijn er 20.000 daadwerkelijk uit gezet. Als er bij acties in bedrij ven of wijken in één keer zestig worden opgepakt, huren we een vliegtuig om ze terug te breng en. Dat is echt heel effectief. Ik praat daarover met landen waar Rita Verdonk wil illegalen laten merken dat in Nederland een andere wind is gaan waaien. foto Cees Zorn/GPD de mensen vandaan komen. Ik heb deze week goede afspraken gemaakt met de Roemeense mi nister van Binnenlandse Zaken: illegalen die wij terug sturen naar Roemenië zijn daar vijf jaar hun paspoort kwijt, zodat ze niet meteen weer terug kun nen naar Nederland." - Nu zijn veel illegalen onzicht baar, omdat ze werk en een dak boven hun hoofd hebben. Gaan we ze niet juist meer op straat zien door uw plannen? „Nee, want we hebben bij de po litie meer handen vrij om ze op te pakken. De vreemdelingen diensten hebben deze maand een deel van hun taken overge dragen aan de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND). Dat betekent dat de politie zich al leen nog bezig hoeft te houden met het toezicht op vreemdelin gen. De politie heeft in de grote steden een goede kijk op waar de illegalen zitten, neemt u dat van mij aan. We beginnen met diegenen die crimineel zijn. Die horen in de cel. De criminelen zijn overigens maar een heel klein deel van de groep." „Daarna zijn de overlastgevei's aan de beurt, over wie veel bur gers klagen. Zij hangen rond op straat, gaan allemaal hetzelfde huis in. Er komt dan een vreem de sfeer in zo'n wijk. En pas daarna richten we ons op de re guliere illegalen." - De vertrekcentra in Dokkum en Crailo worden geen gevange nissen. De poort staat open. Die mensen kunnen gewoon weglo pen en in de illegaliteit verdwij nen. „De vertrekcentra zijn specifiek bedoeld voor de groep van 26.000 uitgeprocedeerde asiel zoekers die binnen drie jaar het land uit moeten. Dat is maar een klein deel van het totale aan tal illegalen. Van die 26.000 we ten we heel precies wie ze zijn, zij hebben immers in de proce dure gezeten. Zij krijgen acht weken thuis en acht weken in het vertrekcentrum om hun te- rugkeer te regelen. Daar krijgen ze veel hulp bij. Alles is op terug keer gericht. Als ze meewerken krijgen ze geld mee en mogen ze hun huisraad in een container meenemen. Als iemand dan tóch kiest voor de illegaliteit en we pakken hem opnieuw op, dan wordt hij behandeld als een on gewenst vreemdeling. Dan is het strafbaar om in Nederland te zijn." - Nederland wordt zo wel een heel streng land. „Ik zie Nederland als een land dat heel gastvrij is voor echte vluchtelingen, die in hun eigen land niet veilig zijn. Mensen die afgewezen worden, die dus niet uit een onveilig land komen, hebben een eigen keuze ge maakt om hier te komen. Meest al om economische motieven. Te gen hen zeggen we: u mag hier niet zijn. En dat is niet hard, dat is duidelijk." GPD door Marloes de Koning Grote groepen mensen weten niet waar het over gaat in de politiek. Ze hebben over veel dingen geen mening of voelen zich niet betrokken bij bijvoor beeld de Europese Unie. Vijf tien procent zegt lak te hebben aan de regels. Volgens emeri tus-hoogleraar sociologie An ton Zijderveld komt dat door dat de Nederlandse democratie is versimpeld tot een soort fa briek waarmee kiezers zich niet kunnen identificeren. Zijderveld: „Een overheid hoort in een rechtsstaat waarden te vertegenwoordigen. Nu lijkt het alleen om geld te draaien. Dat is een misvatting." Het verbaast de voorzitter van het Forum voor Democratische Ontwikke ling niet dat velen zich maar ma tig voor politiek intei*esseren. 'Europa' laat een massa mensen al helemaal Siberisch, blijkt uit het nationaal vrijheidsonder- zoek 2004 van het nationaal co mité 4 en 5 mei. Antwoorden als 'ik weet het niet' of 'neutraal' be palen het beeld. - Is dat erg? Zij dei-vel d aarzelt. „Is het onver schilligheid of is het onvermo gen om je te identificeren met iets abstracts? Als mensen mij via internet vragen of ik me Eu ropeaan voel, zeg ik misschien ook wel dat ik dat niet weet. Maar als u mij dat vraagt ter wijl ik in Japan ben, zeg ik vol mondig 'ja'. Ik zie liever wat on verschilligheid dan een soort na tionalistische overgevoeligheid. Na de Tweede Wei-eldoorlog was het overal 'God, de Natie en Oranje'. Dat is ook niet goed. Ie mand die uit Marokko hier komt kan nooit nationalist wor den, wél patriot: als burger trots zijn op de democratische rechts staat Nederland. Aan dat pa triottisme schort het bij alle Ne derlanders." - Uit het 'vrijheidsonderzoek' blijkt dat Nederlanders minder solidair zijn geworden met de rest van de wereld. „Mensen zijn immuun gewor- den voor informatie, doordat die zo massaal op hen af komt. Bij al die beelden over de rest van de wereld is de reactie afwe rend: 'Wat kan ik eraan doen?' Bovendien leven we in een kli maat waarin alles draait om pro duceren en consumeren. Daarin past alleen winst maken, geen ontwikkelingssamenwerking. Het is te zien aan het taalge bruik. Het stadhuis vindt zich zelf een concern dat producten levert aan cliënten. Ik bén geen cliënt. Ik ben een staatsburger die recht heeft op diensten. Ik kan toch ook niet naar een con current van het stadhuis stap pen als het me niet zint?" De Rotterdamse hoogleraar denkt dat de democratie lijdt on der dat klimaat. „Jonge mensen groeien erin op. Dan is het vol strekt begrijpelijk als ze niet ver der kijken dan hun eigen huis, tuin en keuken. Voor een demo cratie is meer nodig. Het is ge vaarlijk om, zoals nu veel ge beurt, alleen naar het eigen be lang te kijken en niet naar het al gemeen belang. Wat voor jou als individu belangrijk is, moet wel in verband blijven met de stad, het land, de wereld. Anders krijg je anarchie." - Uit het onderzoek blijkt dat vijftien procent van de bevol king zich niet aan regels wil hou den als die hen niet zinnen. „Democratie is een spel dat we met elkaar afspreken. Daarin is het onderwijs heel belangrijk. Jonge en nieuwe Nederlanders moeten leren wat onze grond wet inhoudt. Anders krijg je toe standen zoals in Amerika. De Oklahoma Bomber was een tot de tanden bewapende liberale anarchist. Daar heb je er in de VS meer van. Die betalen geen belasting en gaan schieten als iets hen niet zint." Zijderveld beschouwt het onder zoek als een momentopname. Hij put hoop voor de toekomst van de democratie uit volle de batzalen en eerste tekenen dat het neoliberale denken in de po litiek niet blijft overheersen. „Bovendien hoeft met iedereen op hetzelfde niveau mee te pra ten. Het is nogal wat waar men sen over na moeten denken. Ve len komen nooit buiten de land grenzen. Maak die warm voor het gemeenteniveau. Spreek ze aan op straat en maak een 'stads etiquette'. De democratie bij de voordeur is de humuslaag voor de samenleving." GPD Al 30 jaar is een deel van Famagusta tot spookstad vervallen. foto Hans Geleijnse/GPD Al 30 jaar is een deel van de ooit fameuze Cyprische haven en badplaats Famagusta een spookstad. Ooit leefden Grieks- en Turks-Cyprioten er samen. Het geld stroomde bin nen: de helft van alle hotels op Cyprus was er gevestigd, meer dan 80 procent van alle buiten landse handel verliep via de ha ven. Bij de Turkse invasie van 1974 vluchtten de tienduizen den Grieks-Cypriotische bewo ners naar Grieks gebied. Het Turkse leger grendelde de stad daarna hermetisch af van de buitenwereld. door Hans Geleijnse Annita's viewpoint, staat met grote zwarte letters ge schreven op een geel geverfd huis langs de weg van het Grieks-Cypriotische stadje Deryneia naar het vroeger ook Griekse Ammachostos, buiten Cyprus beter bekend als Fama gusta. Verder rijden naar Fa magusta wordt onmogelijk ge maakt door een forse wegver sperring van betonblokken en prikkeldraad. 'Verboden zone', staat op het bordje ernaast. Verder kijken kan wel. Weke lijks doen dat zo'n duizend mensen met de verrekijkers die op het dakterras van de wo ning van de 37-jarige Annita Lily beschikbaar zijn. De ver dieping eronder is ingericht als bar en documentatiecentrum. De muren zijn volgeplakt met krantenartikelen en foto's over die verschrikkelijk week in au gustus 1974, toen het Turkse le ger de stad bombardeerde en innam. Annita's familie vluchtte voor het geweld. Huis en grond gin gen verloren. Tien jaar geleden richtte Annita haar uitkijkpost in. Zij en andere Grieks-Cypri oten konden vanaf dat moment met weemoed naar de stad en de kustlijn in de verte staren. Voor vijftig Grieks-Cyprioti sche centen (ongeveer één eu- ro), want Annita wilde de kos ten er wel uit halen. Het van de nood een deugd maken is ge lukt. Vooral zomers staat het ruime parkeerterrein vol met toeristenbussen. Het uitzicht is troosteloos. Eerst een niemandsland, waar in het witte VN-complex het meest opvalt Van daaruit wordt de bufferzone naar Fa magusta geconti'oleerd. Enkele kilometers daarachter begint de bebouwing van de eigen lijke spookstad, het deel van Famagusta dat Vai'osha (ofwel nieuw Famagusta) heet. Daar naast ligt het eeuwenoude his torische Famagusta en ten oos ten daarvan weer een door de Turken aangebouwd deel. Annita is bij ons bezoek, een week voor het referendum van vandaag, afwezig. Haar met een Gi'ieks-Cypriotische man getrouwde Britse vriendin Ka- thlyn Christodoulos wei'kt al zeven jaar bij de attractie. „Voor Annita is dit een zeer emotionele plek", vertelt ze. „Ze kan van hieruit haar verle den bijna aanraken." Annita blijkt later aan de telefoon in derdaad zeer emotioneel. Ze is raadslid voor de communisti sche Akel-partij in Deryneia en fei*vent tegenstander van het vredesplan van VN-secreta- ris-generaal Kofi Annan. Zij zal vandaag bij het referen dum dan ook het nee-vakje aankruisen, want het gegeven dat Famagusta bij een 'ja' per 1 mei in de nieuwe Grieks-Cy priotische deelrepubliek komt te liggen, zegt haar niets. „Vol gens het Annan-plan krijgt maar een klein deel van de Grieks-Cyprioten de vroegere bezittingen terug. Maar nog be langrijker: het Turkse leger blijft nog jaren op het eiland. En ik weet zeker dat ze in de toekomst dat gaan doen wat ze altijd al wilden, heel Cyprus veroveren. Desnoods met een nieuwe invasie." Ingepikt Een jaar geleden, toen de Tui'ks-Cypriotische leider Rauf Denktash de grenzen openstelde, is ze naar haar vroegere huis, dat net buiten de spookstad ligt, gaan kijken. „Vreselijk. Er woonde een Turkse familie in, kolonisten die na 1974 zijn gekomen. De vrouw schreeuwde naai' me: donder op uit m'n tuin." Na be middeling van haar vroegere Turks-Cypriotische buur vrouw mocht ze uiteindelijk naar binnen. „Ik brak, heb ge huild. In m'n eigen slaapkamer hing een Turkse vlag en afbeel dingen van Ataturk. Op mijn grond, in mijn huis!" Lyrisch beschrijft Annita hoe Varosha er vroeger uitzag. „Overal citroenplanten. Prach tige huizen. Allemaal naar de knoppen. Bomen groeien uit het asfalt, sommige huizen zijn deels ingestort. Je ziet door klapperende ramen het meubi lair van de vroegere bezitters, die om hun leven te redden overhaast zijn gevlucht." Be grip voor de huidige Turkse be woners heeft ze niet. Zeker der tigduizend van hen zullen moe ten verhuizen als het referen dum een ja-uitslag zou opleve ren. „Ja, maar dat zijn wel ko lonisten, die wisten dat ze be zit van anderen inpikten. Mijn vroegere buurvrouw blijft ge woon." Annita betwijfelt zeer of dit spookbeeld van het verleden ooit weer een toeristenpai'adijs met flanerende levensgenieters zal worden. „Daarvoor is de toekomst te onzeker. Dit hele plan is het werk van Amerika, dat om Turkije te viiend te hou den een voor Turkije gunstige oplossing van het Cyprus-pro- bleem wil. Met vi'ede heeft dat niks te maken. Zie jij de Ameri kanen ergens vrede brengen?" GPD DIEN BIEN PHOE - Het Fran se opperbevel meldt dat het ge vaar voor de vesting Dien Bien Phoe ernstiger is geworden. Zo wel aan de kant van de Fran sen als aan die van de Vietna- mezen zijn zwaré verliezen. De ti'oepen van de Vietminh zijn Franse commandopost tot op 600 meter genaderd. Volgens de radiozender van de opstan delingen zijn buitenposten van de Franse vesting vernietigd. EXPLOSIE - Een Vlissingse hbs'er is gewond geraakt aan zijn gezicht toen hij een experi ment uitvoerde met chemicali ën. COMMUNISTEN - Een ge rechtshof in New York heefï bepaald dat onderwijzers mo gen worden ontslagen als af weigeren antwoord te geven op de vraag of zij lid zijn gei weest van de communistisch? partij. CENTRALE - Binnenkoi draait de nieuwe elektriciteit! centrale in Vlissingen op voll toeren. Eind 1950 begon de bouw van de Centrale Zeeland langs het Kanaal door Walche ren. In het gebouw zijn een mil1 joen kilo ijzer, twee miljoen ki lo staal en vier miljoen bakste nen verwerkt. Internet: www.pzc.nl Internetredactie: Postbus 31 4460 AA Goes E-mail: web@pzc.nl Hoofdredactie: A. L. Oosthoek Bezorgklachten: D. Bosscher (adjunct) 0800-0231231 A. L. Kroon (adjunct) op maandag t/m vrijdag gedurende de openingstijden; Centrale redactie: zaterdags tot 12.00 uur. Stationpark 28 Postbus 31 Abonnementen: 4460 AA Goes 0800-0231231 Tel: (0113)315500 (bij acceptgirobetaling geldt een Fax: (0113)315669 toeslag) E-mail: redactie@pzc.nl per maand: 19,45 per kwartaal: 56,60 Middelburg: per jaar: €217.00 Buitenruststraat18 Voor toezending per postgeldteen Postbus 8070 toeslag. 4330 EB Middelburg E-mail: lezersservice@pzc.nl Tel: (0118)493000 Beëindiging van abonnementen Fax: (0118)493009 uitsluitend schriftelijk, 1 maand voor E-mail: redwalch@pzc.nl het einde van de betaalperiode. PZC, t.a.v. lezersservice, Goes: Stationspark 28 Postbus 314460 AA Goes Postbus 31 Losse nummers per stuk: 4460 AA Goes maandag t/m vrijdag: 1,20 Tel. (0113)315670 zaterdag: 1,70 Fax. (0113)315669 Alle bedragen zijn inclusief 6%B'w E-mail: redgoes@pzc.nl Bankrelaties: ABN AMRO 47.70.65.597 Terneuzen: Postbank 35.93.00 Willem Alexanderlaan 45 Advertenties: Postbus 145 Alle advertentie-orders worden 4530 AC Terneuzen uitgevoerd overeenkomstig de Tel. (0115)645769 Algemene Voorwaarden van Fax. (0115)645742 Wegener NV en volgens de Regelen E-mail: redtern@pzc.nl voor het Advertentiewezen. Overlijdensadvertenties: Hulst: Baudeloo 16 maandag t/m vrijdag: Postbus 62 tijdens kantooruren 4560 AB Hulst zondag: van 16.00 tot 18.00 uur Tel: (0114)372776 Tel. (0113) 315555 Fax: (0114)372771 Fax. (0113)315549 E-mail: redhulst@pzc.nl Personeelsadvertenties: Tel: (0113)315540 Zierikzee: Grachtweg 23a Fax:(0113)315549 Rubrieksadvertenties (kleintjes). Postbus 80 4300 AB Zierikzee Tel. (0113)315550 Tel: (0111 >454647 Fax. (0113)315549 Fax: (0111)454657 Voor gewone advertenties: E-mail: redzzee@pzc.nl Noord- en Midden-Zeeland Tel. (0113)315520 Opening kantoren: Fax. (0113)315529 Maandag t/m vrijdag Zeeuws-Vlaanderen van 8.00 tot 17.00 uur Tel: (0114)372770 Zierikzee en Hulst: Fax: (0114)372771 8.30 tot 17.00 uur Internet: www.pzc.nl/adverteren Auteursrechten voorbehouden n»dooiu Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV is een onderdeel van het Wegener-concern IK aan ons verstrekte gegevens hebben wi| opgenomen in een bestand dat wordt gebruikt v (abonnementen)administratie en om u te (laten) informeren over voor u relevante diensten ducten van de titels en de werkmaatschappijen van Wegener of door ons zorgvuldig 9*** de derden. Als u op deze informatie geen prijs stelt dan kunt u dit schriftelijk melden oi| zersservice. Postbus 31. 4460 AA Goes Behoort tot WGGGNGR ____J r

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2004 | | pagina 4