huilebalk
Overgevoelig kind is geen
Zelftest
PZC
Vrouwe in den Polder creatief en betaalbaar
Foto Raymond Rutting
In het boek van Elain N. Aron is een testje
voor ouders opgenomen. Aan de hand
daarvan kunt u zelf bepalen of uw kind
misschien zeer gevoelig is. Worden dertien
of meer vragen met ja beantwoord, dan is
uw kind waarschijnlijk hoog sensitief.
Mijn kind...
1. schrikt snel.
2. heeft last van kleren die kriebelen, na
den in sokken of kledingmerkjes tegen
zijn/haar huid.
3. houdt over het algemeen niet van grote
verrassingen.
4. leert meer van een vriendelijke terecht
wijzing dan van strenge straf.
5. lijkt mijn gedachten te kunnen lezen.
6. gebruikt moeilijke woorden voor
zijn/haar leeftijd.
7. ruikt elk vreemd geurtje.
8. heeft een scherpzinnig gevoel voor hu
mor.
9. lijkt zeer intuïtief.
10. is moeilijk in slaap te krijgen na een op
windende dag.
11heeft moeite met grote veranderingen.
12. wil zich verkleden als zijn/haar kleren
nat of zanderig zijn geworden.
13. stelt veel vragen.
14. is een perfectionist.
15. heeft oog voor het verdriet van ande
ren.
16. houdt meer van rustige spelletjes.
17. stelt diepzinnige, beschouwende vra
gen.
18. is zeer gevoelig voor pijn.
19. kan slecht tegen een luidruchtige om
geving.
20. heeft oog voor detail.
21. kijkt eerst of het veilig is alvorens er
gens in te klimmen.
22. presteert het best wanneer er geen
vreemden bij zijn.
23. beleeft de dingen intensief.
Uit 'Het Hoog Sensitieve kind', uitgeverij
Archipel.
I
HETH00G
SENSITIEVE KIND
HELPJEKINDEREN
OPTE GROEIEN IN
EEN WERELD DIE
HEN OVERWELDIGT
felAINf N.ARUN
actie bijlagen: 0113-315680
«.pzc.nl
iail:redactie@ pzc.nl
3US 31,4460 AA Goes
ertentie-exploitatie:
rd-en Midden-Zeeland: 0113-315520;
wS-Vlaanderen: 0114-372770;
onaal: 020-4562500.
erdag 24 april 2004
Ze hebben pijntjes, dromen veel,
hebben een hekel aan harde geluiden,
zijn stil op school, voelen heel goed
emoties van anderen aan en zijn
doorgaans grote dierenvrienden.
Herkenbaar? Dan is de kans groot dat
zoon of dochter een hoog sensitief
kind is. Volgens de Amerikaanse
psychotherapeute Elaine N. Aron
wordt één op de vijf mensen geboren
met een verhoogde gevoeligheid. Haar
nieuwste boek is een leidraad voor
ouders en leerkrachten.
Door EVELIEN BAKS
Hoog sensitiviteit is geen stoornis of ziekte. Een op de twintig mensen heeft gewoon een sterk ontwikkeld zenuwstelsel.
ly Sensitive Person in love', worden in
ons land goed verkocht.
„Nederland is voor kinderen een ge
weldig land om op te groeien. Kinde
ren slapen hier gemiddeld twee uur
meer dan in de Verenigde Staten. En
dat is niet het enige dat verschilt.
Veel Amerikaanse ouders leiden een
leven alsof ze geen kinderen hebben."
Ze heeft haar laatste boek geschreven
als leidraad voor ouders van hoog-ge-
voelige kinderen. „Maar zeker ook
voor leerkrachten. Eigenlijk voor ie
dereen, die de kinderen kan helpen."
Ook Aron was een 'gevoelig kind'.
„Bang en stil", omschrijft ze. „Ook
heel erg beleefd. Zo word je dan om
schreven. Ach, mijn ouders hadden er
ook geen term voor natuurlijk. Als ik
aan vroeger terugdenk, weet ik dat
bepaalde dingen gewoon onverdraag
baar waren voor me. Vreselijke heim
wee had ik ook. Ik wist niet wat het
was, ik was gewoon ziek. Pas na mijn
veertigste ontdekte ik dat er niets ver
keerds was met mij, maar dat ik
hoog-gevoelig was."
Haar eigen zoon was al in de twintig
toen ze zich beroepsmatig bezig ging
houden met het fenomeen HSP, maar
ook hij bleek 'gevoelig' te zijn. „Hij
hield niet van harde geluiden zoals
vuurwerk", vervolgt Aron haar ver
haal. „Als we op reis waren, kregen
we hem 's avonds moeiüjk in slaap.
Hij leerde niet makkelijk zwemmen
en fietsen. Teamsporten waren niets
voor hem. We probeerden daarna ju
do en tennis, maar ook dat werkte
niet. Tot we hem naar een toneelclub
stuurden... Tien meiden en hij was de
held. Nu schrijft hij filmscripts en
heeft hij z'n plek gevonden."
Het zijn doorgaans stille kinderen,
stelt Aron, die hun eigen aanpak no
dig hebben. „Kan ik even met je pra
ten is een betere benadering dan
straffen of tegen ze schreeuwen. Ze
weten dat ze fout zijn en schamen
zich. Dat hoef je ze niet te vertellen.
Wat deze kinderen graag doen is ob
serveren. Zet een kind in een kleine
ruimte. Terwijl anderen meteen met
speelgoed in de weer zijn, zal een
HSK ons gaan bekijken en nadenken.
Ze houden doorgaans ook veel van
dieren en de natuur."
Op school zal het hoog-gevoelige kind
zich terugtrekken als het niet het ge
voel heeft erbij te horen. Aron kent
de verhalen van kinderen die in hun
broek plassen omdat ze niet naar de
wc durven, of die niets aan de onder
wijzer durven te vragen, waardoor de
ze meent dat het kind iets niet kan.
„Ze zullen niet aangeven dat ze iets
niet snappen. Daarom is het belang
rijk dat ze zich comfortabel voelen.
Alles wat zo'n kind eigenlijk nodig
heeft, is één goeie vriend op school
en een leraar die weet wat een HSP
is", stelt Aron.
Veel volwassen HSP's zie je volgens
haar terug in creatieve beroepen als
dichter of schrijver, maar ook in het
onderwijs. Wat voor hen allen belang
rijk is, zo meent ze, is dat ze de ruim
te krijgen om zich af en toe terug te
trekken en tot rust te komen, omdat
HSP's meer dan andere mensen daar
aan behoefte hebben. Ze noemt de
voorbeelden van mensen wier werk
dag werd ingekort tot vier uur 's mid
dags of die iedere paar weken een
paar dagen vrij hebben.
„Het manifesteert zich eerder bij
vrouwen, maar ik weet dat ook vele
mannen HSP zijn. Hoog-gevoelige jon
gens hebben het moeilijker, van hen
wordt toch verwacht dat ze stoer zijn.
Maar ik denk dat dat in Nederland
minder erg is dan in de Verenigde
Staten."
Zowel 'Het Hoog Sensitieve Kind', als Hoog
Sensitieve Personen' en 'Hoog Sensitieve
Personen in de liefde' zijn verschenen bij
uitgever Archipel. Prijs per deel €17,95.
Voor meer informatie: www.hooggevoe-
lig.nl
Elaine N. Aron is een HSP. Haar
zoon ook, evenals de zus van
haar vader. Ze zijn zogeheten
Highly Sensitive Persons', kort
weg HSP's. In het Nederlands
vertaald als zeer gevoelige mensen.
Als kind vaak neergezet als angsthaas
en huilebalk. De Amerikaanse psy
chotherapeute Elaine N. Aron kan je
zo tientallen verhalen vertellen over
haar eigen jeugd. Ze deed
wetenschappelijk onder
zoek naar het fenomeen
en heeft een aantal boe
ken geschreven over
HSP's.
De laatste, over het hoog
sensitieve kind, ligt nu in
de Nederlandse boekwin
kel. Volgens Aron is vijf
tien tot twintig procent
van alle mensen een HSP.
Reken maar uit: dat is
een handjevol in iedere
schoolklas. Maar hoe
Elaine N. Aron weet je of iemand een
HSP is? Aron stelt dat be
paald gedrag van kinderen in de rich
ting wijst. Ze noemt onder meer: ti
mide, chaotisch, driftig en angstig.
Kinderen die bij het minste geringste
gaan huilen, snel in de stress schie
ten, slecht tegen een luidruchtige om
geving kunnen, moeilijk in slaap te
krijgen zijn en ook moeilijk tegen
verrassingen kunnen.
Wie behoort tot de groep zeer gevoe
lige mensen, heeft een sterk ontwik
keld zenuwstelsel. „We hebben het
niet over een stoornis of een ziekte",
legt Elaine Aron uit tijdens haar be
zoek aan Nederland. „Hoog-gevoelig-
heid heeft te maken met tempera
ment. Bovendien, als je het hebt over
één op de vijf mensen, dan kun je
moeilijk van abnormaal spreken."
Het valt haar, zo zegt ze, op dat Ne
derlanders zeer open staan voor het
onderwerp. Haar vorige boeken, 'The
Highly Sensitive Person' en 'The High-
Door Rien van Reems
Vier jaar geleden kwamen Bianca
Nieuwpoort en Marco Doeleman
als jonge uitbaters in Restaurant
Vrouwe in den Polder aan de voet
van de aanwassende duinen op de
Veersegatdam. Met een mooie
kaart wilden zij naast passanten
ook fijnproevers aantrekken, een
ambitieus plan. waarin ze geslaagd
lijken te zijn.
Na de eerste jaren de markt te heb
ben afgetast, hebben ze nu duide
lijk structuur in de zaak gebracht.
Koffiedrinkers op doorreis en wan
delaars die even uitblazen bij een
kop soep of een snack vinden er
een warm welkom in het rechter
gedeelte van het langgerekte res
taurant, terwijl de gasten die a la
carte willen eten links terecht kun
nen. En waar je ook zit, steeds is
daar het boeiende Zeeuwse panora
ma, uitzicht op het Veerse Meer
met in de verte het silhouet van
het stadje Veere.
Het zakelijk-strakke gebouw laat
veel ücht toe dat warm wordt
weerkaatst door een opvallend ro
de achterwand. Smalle stroken tex
tiel verzachten de contouren van
de raamlijsten. Op de houten tafels
liggen linnen lopers.
Ik nestel me in een comfortabele
stoel bij het raam en zie het eerste
wild verschijnen tussen de duin-
doornstruiken: een fazantenhaan.
De wildtijd is echter voorbij en de
kaart weerspiegelt de overgang
naar de lente. Ik herken ook een
voorzichtig manoeuvreren tussen
de klippen van creativiteit en be
taalbaarheid. De keuken houdt re
kening met de verschillende diktes
van de portemonnees. Zo is er een
menu van drie gangen voor 24 en
kosten vier gangen €29. De wijn
suggestie daarbij behelst een Saint
Veran (€27,50) die ook als halve
fles 15) kan worden besteld.
Chef-kok John Net werkt al vijftien
jaar op deze plek en hij heeft de
dam onder zand en helm zien ver
dwijnen. Met Marco die, voor zover
het gastheerschap dat toelaat, nog
graag in de keuken vertoeft heeft
hij een kaart samengesteld die zo
wel culinair als prijstechnisch crea
tief genoemd mag worden. Enkele
voorbeelden van voorgerechten:
gerookte sprotjes op een frisse
aardappelsalade met yoghurt en
komkommer (€6,50), combinatie
van gerookte Oosterscheldepaling
en gerookte palingbouillon (€11),
gebakken scampi met knoflook
saus, gegratineerd met Parmesan
10), maar ook: ganzenlevertem-
ne op getoast rozijnenbrood en een
lauwwarme uienconfit 13,50) en
voor dezelfde prijs gebakken co
quilles met bloemkoolmousseline
en een aceto-balsamicojus.
De huisgemaakte garnalenkroket
ten met citroen 7) zien er aan de
buitenkant voortreffelijk uit, lek
ker bruin, krokant en een beetje
bol. Het inwendige bestaat uit een
zachte blanke roux met duidelijk
herkenbare Noordzeegamaaltjes.
De smaak tenslotte stelt allerminst
teleur, garnaal is prominent aan
wezig, een goed begin.
De twee kroketjes zijn voorafge
gaan door het huisaperitief: witte
wijn met perziklikeur en Bianca
heeft daar een smakelijke amuse
naast gezet in de vorm van een wa
terkerssoepje.
Zowel bediening als keuken vor
men een hecht, goed op elkaar in
gespeeld team, vandaag kookt voor
mij het jongste lid van de witte bri
gade, Vincent Colauto en hij doet
dat voortreffelijk. Als hoofdgerecht
heb ik een specialiteit van het huis
gekozen: gebakken paling gecara-
meliseerd met appelstroop en een
hutspotje (€21). Het is een oud ge
recht dat vroeger in vissersfamilies
op tafel kwam. De appelstroop, ge
mengd met wat honing neutrali
seert het vet van de paling en het
resultaat is een heel nieuwe
smaak. Bianca serveert er een glas
Fleurie 2001 bij, een Beaujolais
met een vleugje tannine.
Ook in hoofdgerechten biedt Vrou
we in den Polder een ruime keus
voor elke portemonnee, naast ge
bakken zeetong a la meunière met
remouladesaus (€30) en met spek
omwikkelde gebakken zeeduivel
en een citroenbotersaus (€22) bij
voorbeeld gebakken heilbot met
scampi en een garnalensaus 15)
en gegrilde kipfilet op mierikswor
telpuree en een aceto-balsamicojus
15.50).
De wijnen zijn heel betaalbaar en
met zorg gekozen. Naast de droge
witte huiswijn ook een lichtzoete
Duitse Moezelwijn die net als de
rode Merlot uit de Pays d'Oc 2,80
per glas kost. De rosé, en Tavel
gaat per halve of hele fles
21/12,75).
De nagerechten zijn rond de 4 en
bij mijn krokante beignet van gei
tenkaas met honing smaakt een
glaasje colheita port Kopke 1988
6) bijzonder lekker.
Restaurant Vrouwe in den Polder
Vrouwenpolderseweg 81
4354 ND Vrouwenpolder
Tel. 0118-591900
Fax 0118-591965
Gesloten op maandag
Keuken open vananf 11.00 tot 21.00 uur
Creditcards: Visa, Mastercard en pinnen
Kinderen, halve porties en 3
kindermenuutjes
Vegetarisch: 1 voor-en hoofdgerecht op
de kaart, verder op aanvraag
Rolstoel: goed toegankelijk
Roken: met gescheiden, rookvrije plek kan
