ZC
Vij
',en
3
terrazzo die zachte glans
ÏER
Wonen op het water
WOON
j tie bijlagen: 0113-315680
<pzc.nl
^redactie pzc.nl
31 4460 AA Goes
ïtentie-exploitatie:
4en Midden-Zeeland: 0113-315520;
^.Vlaanderen: 0114-372770;
paal: 020-4562500.
ig 24 april 2004
Nederlands design in Milaan
Aan ruimte en water
geen gebrek in Zee
land. Wie een leven op het
water verkiest boven een le
ven aan de wal, kan zijn lol
op. Wonen op water is syno
niem voor vrijheid en een
eeuwig durend vakantiege
voel. Wie de ontbrekende
luxe voor lief neemt, er
vaart zijn schip als een pa
leisje.
of graniet. Braamse en zijn medewerkers leggen vooral
nieuwe terrazzo vloeren in oudere woningen waar al ter
razzo ligt. Er is volgens hem redelijk wat vraag naar
mooie terrazzo vloeren en natuurlijk ook aanrechtbla-
den. Menigeen kent die bladen van bij oma en opa
thuis. Vooral de spoelbak met de wit/zwart tegeltjes
roept bij menigeen een aha-erlebnis op. Maar het is ook
mogelijk om trappen, bordessen, tuintafels, kunstwer
ken, douchebakken en wasbakken in terrazzo uit te voe
ren.
Braamse laat een foto zien van een badkamer waarvan
de vloer, de douchebak en de wasbakken in terrazzo
zijn uitgevoerd. „Daar hoeven de bewoners de rest van
hun leven niet meer naar om te kijken", zegt hij. Terraz
zo is immers zeer duurzaam, vervolgt hij.
Een oude vloer is volgens hem ook zo weer te herstellen.
Omdat het om een natuurproduct gaat weet hij wel dat
het niet lukt om exact de oude kleuren te gebruiken bij
herstelwerk. „Je blijft dus het verschil zien."
Terrazzoproducten worden al meer dan een eeuw in Ne
derland toegepast, in Rijks- en openbare gebouwen
vindt men nog prachtige oude terrazzovloeren met schit
terende mozaïeken. Het werd vroeger veel gebruikt om
dat het destijds spotgoedkoop was, weet Braamse. Nu is
het aanbrengen van terrazzo duur, zo zegt hij. Niet om
dat het product duur is maar omdat het zeer bewerke
lijk is. „Je bent veel manuren kwijt."
Een vloer moet na het storten van het materiaal alleen
al vier maal geschuurd worden voor een van de mede
werkers van Traas kan beginnen met het polijsten. Dat
laatste moet ook enkele malen gebeuren, zo vertelt hij.
Terrazzo-vloeren hebben in eerste instantie een mat
glanzend uiterlijk. Pas na regelmatig onderhoud met
zachte groene zeep krijgen zulke vloeren een mooie
glans en kleur.
De kleuren en structuren van terrazzo kunnen de klan
ten in grote mate zelf bepalen. Door het mengen van di
verse kleuren marmerkorrels en eventueel glas, kan het
bedrijf een uniek kleurenmengsel maken. „Van een zeer
moderne uitstraling tot een ouderwetse look."
De kleur wordt mede bepaald door de kleur van het ce
ment. Zo is het mogelijk om grijs, wit of een andere
kleur cement te gebruiken. Ook is het mogelijk om door
toepassing van poederkleurstoffen het cement bijna
zwart maken, of groen, rood, geel of blauw. Wat dat be
treft is de klant koning.
De vloer kan zelfs voorzien worden van verschillende
mozaïeken, door het toepassen van kleine stukjes mar
mer, en deze in een figuur in de vloer te maken ontstaan
er fantastische mozaïekvloeren. Braamse heeft tot nu
toe tweemaal zoiets gedaan. „De vraag is *=er beperkt
wegens de enorme kosten." Hij wijst -iaar een klein pa
troon in zijn werkkamer. „Puur Handwerk." Dat laten
maken, door een oude man ir-rtalië, kostte enkele jaren
geleden al vele duizender^u^ens-
Emile Calon
De oude Groningse tjalk van
de familie Springer ligt in
het verstilde haventje van
Nieuwland. John Springer (57)
is al dertig jaar de trotse eige
naar van De Vijf Gezusters en
herkent inmiddels iedere voet
stap op de loopplank. Halverwe
ge het schip staat hij zijn bezoek
al op te wachten. Vlak achter de
kleine deur die toegang geeft tot
de roef, vindt het leven van de
familie Springer plaats. Lenie
(48) is thee aan het zetten en de
kinderen Tessa (17) en Joachim
(14) hangen rond in het ruim.
„Schoenen uit, dat is de gewoon
te aan boord", wijst John op de
schoenen met hak van zijn be
zoek. Dat blijkt ook een stuk
comfortabeler in deze lage ruim
te.
De Vijf Gezusters en Springer
waren dertig jaar geleden nog
buren van elkaar. Het schip lag
bij Springer voor de deur en
werd niet meer gebruikt. „Op
een gegeven moment heb ik
haar gekocht. Dat was voor mij
een jongensdroom die in vervul
ling ging." Lenie: „Ik was stu
dent en dringend op zoek naar
woonruimte. Toen ik John om
raad vroeg, kon ik meteen aan
boord komen." Een paar weken
later stond Lenie inderdaad met
twee vuilniszakken vol spullen
en een oude fiets aan boord en
ze is nooit meer weggegaan. „Ik
vond het pure romantiek. We
gingen vaak samen varen, dan
dobberden we midden in de win
ter zomaar rond in de Biesbosch
waar we wafels bakten op een
oude kachel. Ik wist niet waar
ik aan begon en dat is maar
goed ook."
De liefde voor elkaar en voor
het schip is gebleven, maar er
was een flinke portie doorzet
tingsvermogen nodig om het vol
te houden aan boord. John ver
telt dat zijn 'oude dame' al 110
jaar oud is. Het vrachtschip
werd in 1894 gebouwd. Door de
jaren heen werd het vaak aange
past aan de eisen van de tijd. Zo
kwam er een motor aan boord,
er werd een stuurhut gebouwd
en het schip werd verlengd. Al
John, Lenie, Joachim en Tessa Springer (vlnr)
geregeld aan voor een kop kof
fie. Natascha riep vroeger al dat
ze het liefst in een vuurtoren of
een molen wilde wonen. Het
werd een woonboot. Hoewel
Bert er eerst niet aan wilde gelo
ven, ging hij uiteindelijk over
stag. „We hebben een leuke tuin
en in de schuur kan ik lekker
klussen zonder daarbij iemand
tot last te zijn", vertelt Bert.
„Het is hier geen camping, maar
je hebt wel meer vrijheid dan in
een normale woonwijk."
„Ga je paling vissen?!roept
Natascha richting haar buur
vrouw die met een hengeltje
over haar loopplank hangt. In
derdaad, de buurvrouw is op pa-
lingjacht. Volgens Bert en Na
tascha heerst in Zeeland de ge
dachte dat alleen stumpers op
woonboten wonen. Niet waar,
vinden zij. Ze vertellen dat het
in de omgeving van Utrecht
juist hip is als je kunt zeggen
dat je op een woonboot woont.
Daar is het echt iets voor yup
pen. Het maakt Bert en Na
tascha niet uit wat anderen er
van denken. „Wij hebben hier
deze dingen deden afbreuk aan
de originaliteit, reden voor John
om het schip volledig te restau
reren. John, die nooit geleerd
had met zijn handen te werken,
begon daarom een avondoplei
ding LTS. Een beslissing waar
hij nooit spijt van heeft gehad.
Eerst maakte hij het schip weer
zeilend, daarna werd het stap
voor stap teruggebracht in de
oorspronkelijke staat. Dat ging
gepaard met heel wat ongemak.
„Het was vaak kamperen aan
boord", vertelt Lenie.
Ruimte
Wie een blik werpt op het twee-
pits-fornuis in de roef, ziet dat
het leven aan boord nog steeds
niet luxe te noemen is. Dat zijn
de consequenties van het wonen
op een oude tjalk, redeneert het
echtpaar. Zij vinden het niet erg
om hun afwaswater eerst te ko
ken voor gebruik, hout te sprok
kelen voor de houtkachel en
twee keer per week de waterre
servoirs te vullen. De kinderen
denken daar wel eens anders
over. „Ik wil later gewoon in
een huis wonen, dat geeft veel
meer privacy", zegt Tessa. Ze
heeft nu een piepklein slaapka
mertje, waar naast haar kooi ei
genlijk alleen ruimte is voor
haar school- en leesboeken.
Joachim heeft helemaal geen
ruimte voor zichzelf. Hij zegt
dat ook niet nodig te vinden,
maar hij is wel blij met zijn re
cente verhuizing naar een ruim
ere kooi.
John en Lenie slapen in het ach
terschip. Die ruimte heeft John
pas voorzien van originele be
timmering. Het is een ruimte die
bestaat uit een smalle tweeper-
soonskooi en ingebouwde kast-
ruimte. „Je moet wel goed met
elkaar op kunnen schieten,
want je kunt elkaar hier niet ont
lopen", zegt Lenie. „Maar daar
staat tegenover dat we buiten
alle ruimte hebben", voegt ze
toe. In de zomer staat de deur
van de roef alle dagen open en
kijken de Springers kilometers
ver over het water en de landerij
en.
Aan de wal heeft iedereen de
ruimte voor zijn eigen activitei
ten. Op het terrein naast de boot
kan Joachim voetballen, Lenie
scharrelt er graag in de tuin en
John klust er uren aan zijn
mast. „Die is twee jaar geleden
afgebroken tijdens het zeilen.
Op het moment is het schip dus
nogal kaal omdat alle tuigage
ontbreekt."
Binnenkort gaat het schip weer
naar de werf, dan helpt het hele
gezin Springer mee met de op
knapbeurt. Tessa en Joachim
Woonboot bij Arnemuiden
foto's Ruben Oreel
heel lang dat eeuwige vakantie
gevoel gehad, vooral tijdens het
voorjaar." Rond deze tijd gaat
de schuifpui weer open en zitten
de twee eindeloos op hun terras
aan het water.
Winter
De winters zijn minder ideaal.
De eerste winter op hun woon
boot zullen Bert en Natascha
niet snel vergeten. Ze konden
hun schaatsen in de kamer on
der binden en zo op het ijs stap
pen. Aan de schaatspret kwam
een eind toen een leiding klapte
door de vorst. Inmiddels is het
stel de kou een beetje zat, daar
om hebben ze een nieuwe ark ge
kocht. Eén met beduidend meer
ruimte en comfort. Bovendien
zal hun nieuwe optrekje straks
minder onderhoud kosten. Voor
lopig verruilen ook Bert en Na
tascha hun leven op het water
nog niet voor een huis aan de
wal. Natascha; „Al maken we
nog zulke mooie reizen. Hier is
altijd weer leuk om hier thuis te
komen."
Anita Janse
zijn volleerde matrozen. Dat
moet ook wel, want een schip
vergt veel onderhoud. John: „Je
bent hier nooit klaar, maar toch
zou ik niet willen ruilen met een
huis aan de wal. Deze omgeving
leeft, je raakt nooit uitgekeken
op de rijkdom van het water."
Dat vinden kennelijk meer men
sen. De vraag naar woonruimte
op het water is de laatste tijd
toegenomen, maar de overheid
houdt het aantal ligplaatsen be
perkt. Nederland telt zo'n
10.000 woonboten met een lega
le ligplaats. De vrijheid is dus
wel beperkt, want je kunt met je
boot niet zomaar overal aanme
ren. Er moet een vergunning
voor de ligplaats worden afgege
ven en er moet huur voor wor
den betaald.
Ook Bert de Ridder (39) en Na
tascha de Pagter (36) die met
hun woonboot in Arnemuiden
liggen, zijn gevallen voor de vrij
heid. Ze leven in een woonark,
door Natascha 'een drijvende
stacaravan' genoemd. Ze vindt
het aanzien van de ark niet veel
bijzonders. „Het schijnt dat hij
is gebruikt als keet tijdens de
aanleg van de A58." Bert en Na
tascha leven op zo'n 65 vierkan
te meter, toch noemen zij juist
de ruimte een pluspunt.
Watersport
„Mooi hè, dat uitzicht", zegt Na
tascha terwijl ze de luxaflex om
hoog trekt. Op dat moment
bromt er net een jachtje voorbij.
Als watersportliefhebbers voe
len Bert en Natascha zich hier
als vissen in het water. Voor hen
geen rijtjeshuis. Ze hebben een
eigen zeilboot die geregeld langs
zij ligt. Als ze gaan zeilen laden
ze hun spullen over in hun jacht
en watersportvrienden meren
Zo'n vijftig jaar geleden was terrazzo of granito erg po
pulair. Beide termen worden gebruikt voor hetzelfde
materiaal dat bestaat uit gebroken natuursteen: mar
mer, graniet of zandsteenkorrels. De korrels van ver
schillende hardheden en grootte worden gebonden met
cement, water en eventueel glas, zand, marmermeel en
kleurstoffen. Na het storten is het oppervlak ruw, daar
om wordt het in een aantal gangen glad geslepen en ge
poetst, zodat het even mooi glanzend wordt als marmer
h de serie woonberoepen
'aat wekelijks een beroep
opliet gebied van wonen
centraal. De meest
uiteenlopende personen
komen aan bod: van
'ucadoor en architect tot
ambtenaar
welstandscommissie of
glazenwasser. Vandaag:
de terrazzowerker
foto Dirk-Jan Gjeltema
Naam: Jacob Braamse
Woonplaats: Wolphaarsdijk
Beroep: terrazzowerker
Belangrijkste gereedschap: vakmanschap
Jacob Braamse (38) wijst naar de vloer in zijn bedrijf
aan de Daniëlsweg in Heinkenszand. Daar bij Traas
Terrazzo- en vloerenbedrijf ligt een op het oog ouder
wetse, degelijke terrazzovloer zoals te vinden is in tal
van oudere woningen. Een band met witte en zwarte te
geltjes en verder een lichtgrijs gespikkelde vloer met
daarin kleine stukjes gebroken natuursteen. Mooi hé,
zegt hij zachtjes. Hij kijkt trots naar die vloer die in
1997 door hem is gelegd. Ook alle andere vloeren in het
bedrijfspand zijn bedekt met alle mogelijke soorten aan
terrazzo zodat de potentiële klanten direct zien wat er
mogelijk is.
