Munitie voor tegenstanders Bush
PZC
Afrika wordt belangrijker in
de strijd tegen het terrorisme
PZC
Salaris ministers
is erfenis uit de
nivelleringstijd
pe m Kum
"m Tew wum
Israël houdt dikke
vinger in de pap na
ontruiming van Gaza
Democratische presidentskandidaat Kerry citeert al uit boek van Woodward
te gast
20 april 1954
dinsdag 20 april 2004
door Ans Bouwmans
President Bush misleidt niet
alleen het Amerikaanse
volk, maar ook zijn veilig
heidsadviseur en zijn minister
van Buitenlandse Zaken,
schimpt de Democratische presi
dentskandidaat John Kerry.
Een nieuw boek van journalist
Bob Woodward ligt nog niet
eens in de boekhandel, maar
werd door Kerry tijdens een in
terview met NBC al gebruikt
als voorbeeld van het volgens
hem falende Irak-beleid van Ge
orge Bush. Het boek Plan of At
tack beschrijft het pad van zes
tien maanden naar de oorlog in
Irak.
Bush gaf op 21 november 2001 -
nog tijdens de oorlog in Afgha
nistan en 71 dagen na de terreu-
raanvallen op New York en
Washington - opdracht aan mi
nister Rumsfeld (Defensie) om
nieuwe plannen te maken voor
een mogelijke invasie, zonder
zijn adviseur Condoleezza Rice
of CIA-directeur George Tenet
daarin te kennen, aldus Wood
ward, sinds de Watergate-affai
re een prominent en gerenom
meerd journalist in de VS. Bush
vroeg Rumsfeld de plannen zo
geheim mogelijk te houden.
Later werden Rice en Tenet er
natuurlijk wel bij betrokken.
Vanaf eind december 2001 werd
er in het 'oorlogskabinet' (Bush,
Cheney, Rumsfeld, Powell, Ri
ce, Tenet) herhaaldelijk verga
derd over een mogelijke invasie,
maar dal moest geheim blijven
voor de buitenwacht.
Na een bijeenkomst in Craw
ford met de topmilitair inzake
Irak en Afghanistan, generaal
Tommy Franks, werd tegen jour
nalisten gezegd dat er over de si
tuatie in Afghanistan was ge
sproken, terwijl er voorname
lijk van gedachten was gewis
seld over de militaire opties in
Irak. Bush wilde niet dat de
plannenmakerij naar buiten
zou komen, omdat dat de in
druk zou wekken dat hij stond
te trappelen om weer een oorlog
te beginnen. „En ik ben niet oor
logszuchtig", tekende Wood
ward op in een interview met
Bush voor het boek. In de visie
van Bush zou openbaarheid al
leen maar leiden tot speculaties
en angst onder de internationa
le gemeenschap.
De volledige inhoud van het
boek is nog niet beschikbaar,
maar de krant Washington
Post, waaraan Woodward is ver
bonden als adjunct-hoofdredac
teur, is afgelopen weekeinde be
gonnen met voorpublicaties.
Het Amerikaanse persbureau
AP had de primeur. Het is nog
onduidelijk welk effect het
boek zal hebben op de discussie
over Irak, alhoewel tegenstan
ders van Bush er ongetwijfeld
in zullen grasduinen.
De voorpublicaties hebben niet
al te veel stof doen opwaaien in
de VS en bevestigen wat al in
grote lijnen bekend was: Irak
was vanaf het begin een belang
rijk thema binnen de rege-
ring-Bush, er werd door de pre
sident al vrij snel na 11 septem
ber gevraagd om oorlogsplan
nen tegen Irak. Vice-president
Dick Cheney was een groot
voorstander van de invasie en
minister Powell was huiverig.
Knoop doorgehakt
Volgens de reconstructie van
Woodward heeft president
Bush begin januari 2003 de
knoop doorgehakt om Irak aan
te vallen. Onder dreiging van ge
weld waren de wapeninspecties
hervat, maar Bush was ongeluk
kig met het resultaat. CIA-direc
teur Tenet had hem in decem
ber verzekerd dat er in Irak mas
savernietigingswapens waren,
ook al was de president in de
cember niet erg onder de in
druk van de eerste, toen nog ge
heime, presentatie van de CIA.
„Is dit het beste wat we heb
ben?", vroeg Bush aan Tenet.
De CIA-directeur zei daarop
twee keer dat het 'een schot
voor open doel' was.
De hele kerstvakantie had Bush
last van stress, aldus Wood
ward, omdat hij dacht dat Sad
dam Hoessein er weer in leek te
slagen de wereld voor het lapje
te houden. „Hij kan het interna
tionale systeem weer manipule
ren. We zijn niet aan de winnen
de hand", zo wordt Bush geci
teerd.
Volgens Woodward was er bin
nen het Amerikaanse oorlogska
binet enige argwaan over Hans
Blix, de leider van de VN-in-
specties, die volgens Amerikaan
se geheime informatie niet alles
deed wat hij zei. Blijven drei
gen met geweld zou niet helpen,
aldus Bush, die snel na de jaar
wisseling tegen Rice opmerkte:
„we zullen oorlog moeten voe
ren." Rice zei zondag dat dit
'hardop denken' was. Volgens
haar nam Bush pas in maart
een definitieve beslissing. Ze be
streed ook de impressie uit het
boek dat Powell niet op de hoog
te gehouden werd door Bush.
Powell wordt in het boek afge
schilderd als een buitenstaan
der, terwijl Cheney last had van
een 'ongezonde fixatie' op Irak.
De minister van Buitenlandse
Zaken werd in januari 2003
niet door Bush om advies ge
vraagd voordat deze de knoop
doorhakte over Irak, alleen Rice
viel die eer te beurt. Powell
kreeg het nieuws volgens Wood
ward als één van de laatsten te
horen, twee dagen nadat de am
bassadeur van Saoedi-Arabië
was ingelicht. Het was vervol
gens diezelfde behoedzame
maar loyale Powell die werd ge
kozen om in februari de bewij
zen van Amerika tegen Saddam
Hoessein te presenteren aan de
wereld. GPD
door
Jacqueline van Ginneken
Waarom verdient een di
recteur van een groot
ziekenhuis al gauw twee keer
zoveel als de minister-presi
dent? En toucheert de direc
teur van de Nederlandsclie
Bank drie keer zoveel als mi
nister Zalm van Financiën?
Zelfs 53 topambtenaren krij
gen elke maand meer op hun
rekening bijgeschreven dan
premier Balkenende, die een
bruto-jaarsalaris heeft van
123.112 euro.
Hoe kan dat? Op zoek naar
een verklaring voor die ver
schillen gaat beloningsdes-
kundige Eric van Zelm van
adviesbureau Hay Group te
rug in de tijd, naar de jaren
zeventig van Joop den Uyl,
de tijd van de nivellering.
Ook in die jaren was er veel
discussie over inkomensver
schillen. „Toen is teruggegre
pen op een publicatie van eco
noom Jan Tinbergen. Hij ad
viseerde dat het salaris van
de hoogstverdienende vijf
keer zoveel mocht zijn als dat
van de ambtenaar met het
laagste salaris. Uiteindelijk
is dat acht keer geworden.
Maar intussen zijn de salaris
sen in de semi-publieke en
private sector gaan stijgen."
Bij ziekenhuizen is het een
ander verhaal. „Daar werden
bijvoorbeeld medisch specia
listen ziekenhuisdirecteur.
Zij wilden best inleveren,
maar. ook weer niet al te veel.
En datzelfde zie je bij de 53
topambtenaren die meer ver
dienen dan de minister-presi
dent."
Of dat erg is? „Geen idee hoe
veel mogelijke minister-presi
denten hebben bedankt voor
de baan. Bekend is in ieder
geval dat Gerlach Cerfontai-
ne van Schiphol (meer dan
350.000 euro, exclusief pen.
sioen - red.) nee heeft geze
tegen een ministerspost."
„Misschien dat er nu 1^
mensen te krijgen zijn voor
de ministerposten, maar is
dat in de toekomst ook zo?
Kwaliteit is belangrijk en
juist bij de overheid moeten
ook capabele mensen wer
ken. Natuurlijk, werken voor
de maatschappelijke zaak is
goed, maar de hypotheek
moet ook betaald worden"
De beloningsdeskundige
vindt het tijd om het salans
van de minister-presidenten
ministers 'geleidelijk bij te
sturen'. En flink ook.
Vijftig procent
De dertig procent die
wordt voorgesteld is volw
hem niet voldoende. De minis
ter-president verdient dan
nog steeds niet meer dan zi
eigen ambtenaren.
„Je moet goed beloningson-
derzoek doen, maar het z
meer zijn dan vijftig pro-
cent." Maar minister-presi
dent Balkenende hoeft in zijn
optiek ook weer niet hetzelf
de te verdienen als Pm-
lips-topman Gerard Kleister-
lee, die met een salaris v
rond de 1 miljoen euro naar
huis gaat. KÏeisterlee heeft
toch net iets meer bevi^ w
heid en verantwoordelijk
heid. „De functie van minis
ter-president is lichter. Hij
heeft te maken met de Twee
de Kamer waar de macht
ligt." Het nuttige werk v
een minister levert boven
dien ook extra bevredigi
op. En er gloort vaak e
mooie, goedbetaalde toe
komst. Meestal in het be
drijfsleven. En dat zijn, vindt
de beloningsdeskundige, alle
maal factoren die ook een rol
mogen spelen. GPD
door Ad Bloemendaal
De zeehaven, .die Nederland
ooit ten zuiden van Ga-
za-stad wilde aanleggen, zal
ook na de Israëlische terugtrek
king een Palestijnse droom blij
ven. Volgens het plan van pre
mier Sharon, waarvan de tekst
bekend is geworden, zal Israël
aanvragen voor de havenbouw
en de heropening van het Pales
tijnse vliegveld pas 'in overwe
ging nemen' als de veiligheids
toestand aanzienlijk verbetert.
Dan zal het leger ook een veilig
heidszone ontruimen langs de
grens met Egypte, waar het ook
na de uitvoering van het plan
blijft opereren.
Het Gaza-plan heeft geen in
vloed op de bestaande situatie
aan de grenzen van de Ga-
zastrook. De Israëlische marine
blijft in de territoriale wateren
opereren, de luchtmacht blijft
actief in Gaza's luchtruim en de
landmacht behoudt de mogelijk
heid binnen te dringen in Pales
tijns gebied als milities aanval
len uitvoeren op Israëlische doe
len.
Uit de tekst blijkt dat Israël al
zijn 21 nederzettingen en de mi
litaire installaties in de Ga-
zastrook zal ontruimen, plus de
nederzettingen Ganim, Kadim,
Homesh en Sa-Nur in het noor
delijk deel van de Westelijke
Jordaanoever.
Het is de bedoeling dat woon
huizen, bedrijven en openbare
gebouwen in die gebieden wor
den overgedragen aan een inter
nationaal lichaam, dat taxaties
uitvoert en een ordelijke over
dracht organiseert.
Israël wil daarover een regeling
treffen met de Verenigde Sta
ten. Ook de infrastructuur - we
gen, elektriciteit, riolering en
dergelijke - zal intact blijven.
Erez
Het Israëlische industriegebied
Erez, in het noorden van de Ga-
zastrook, waar 4000 Palestijnen
werken, zal blijven bestaan.
Maar Israël laat de mogelijk
heid open dat het onder Pales
tijnse of internationaal toezicht
komt.
In ieder geval zal het de militai
re controlepost bij Erez in noor
delijke richting verplaatsen,
naar Israëlisch grondgebied.
Israël zal contact opnemen met
Egypte over het verplaatsen
van de grensovergang bij
Rafah, in het zuiden van de Ga-
zastrook. In het plan staat dat
er geen verandering komt in de
uit het verleden stammende Is-
raëlisch-Palestijnse regelingen.
Dat wil zeggen dat Israël aan de
grenzen alle in- en uitgaand ver
keer, personen en goederen
blijft controleren.
Premier Sharon heeft gezegd
dat hij volgend jaar juni met de
uitvoering van het plan wil be
ginnen. De operatie moet tegen
het eind van 2005 zijn voltooid.
In de inleiding valt te lezen dat
Israël unilaterale actie moet on
dernemen omdat er 'geen Pales
tijnse partner is met wie het mo
gelijk is vooruitgang te boeken
in de richting van een bilaterale
overeenkomst'.
Streven
Niettemin blijft Israël streven
naar een 'akkoord op basis van
twee staten voor twee volkeren:
de staat Israël als staat van het
joodse volk en een Palestijnse
staat voor het Palestijnse volk'.
Het sluit daarom een hervatting
van het onderhandelingsproces
in de toekomst niet uit. Voor
waarde daarvoor is wel dat de
Palestijnen 'doen wat ze moeten
doen als het gaat om de bestrij
ding van terreur en het uitvoe
ren van hervormingen'.
De Israëlische regering zal een
brief naar Washington sturen
waarin ze toezegt dat 'alle ille
gale buitenposten' op de Weste
lijke Jordaanoever worden ont
manteld. Ze kondigt verder een
bevriezing aan van de bouw in
bestaande kleine nederzettin
gen.
Door in te stemmen met de rou
tekaart, het internationale vre-
desplan, verplichtte Israël zich
ertoe ongeveer honderd kernen
van nieuwe nederzettingen te
ontruimen. Het heeft daaraan
geen gevolg gegeven, ondanks
herhaalde beloften van Sharon.
Volgens de routekaart moet Is
raël de bouw in alle nederzettin
gen bevriezen. Het lijkt erop
dat premier Sharon de nederzet
tingen op de Westoever nu in
twee groepen heeft verdeeld: de
grotere, die Israël onder alle om
standigheden wil behouden, en
de kleinere, waarover het be
reid is te onderhandelen. GPD
Het stijgende aantal slacht
offers in Irak en de aansla
gen in Spanje geven aan
dat de strijd tegen het terro
risme nog niet is gewon
nen. De moord op een Itali
aanse gijzelaar in Irak illus
treert dat het Westen ach
ter de feiten aanloopt. Al
Qaeda is in Afghanistan
vernietigd maar het lijkt er
op dat het terreurnetwerk
zich in Noord-Afrika her
groepeert.
door Cyril Widdershoven
Sinds de aanslagen van 11
september 2001 zijn ver
scheidene landen op het Afri
kaanse continent aangeduid als
mogelijke basis voor Al Qaeda
en consorten. Westerse en Arabi
sche veiligheidsdiensten zien
Somalië, Soedan, Algerije,
Tsjaad, Mauretanië, Congo en
Eritrea als mogelijke uitvalsba
ses voor terroristische en funda
mentalistische strijders.
Ook Nigeria, Oeganda, Kenia en
zelfs Zuid-Afrika worden als
kandidaat beschouwd. De VS
hebben de regimes in die landen
militaire hulp aangeboden,
maar dat heeft officieel niet ge
leid tot grootschalige militaire
acties.
De Arabische media echter spe
culeren al maanden over Ameri
kaanse militaire operaties tegen
terroristen en fundamentalisten
in het zuiden van Algerije en
Mauretanië. De ambassade in
Algiers heeft die inmiddels be
vestigd, maar ontkent dat spra
ke is van permanente bases in
het zuiden van Algerije en de Sa-
hel. Sinds enkele jaren geeft
Washington militaire en finan
ciële steun aan het Algerijnse re
gime, in 2003 zou het gaan om
een slordige 700.000 dollar. Ook
deden de Amerikanen mee aan
acties tegen terroristen die wa
pens verhandelden in Mali, gefi
nancierd met geld uit Duits
land.
Ideaal
De VS hebben in verscheidene
Afrikaanse staten troepen inge
zet om de regimes te ondersteu
nen in hun strijd tegen Al Qaeda
en andere fundamentalistische
Pakistaanse stammen zijn nu ingeschakeld bij de jacht op Al Qaeda in het grensgebied met Afghanis
tan. Leden van het terreurnetwerk moeten de wijk nemen naar elders en lijken te kiezen voor Afrika.
foto RTR
groeperingen. De laatste maan
den zouden er rond de honderd
man speciale troepen zijn inge
zet ter ondersteuning van legers
in Mali, Niger, Mauretanië en
Tsjaad. De militaire activiteiten
van de Amerikaanse en Europe
se troepen worden op dit mo
ment opnieuw bekeken om zo ef
fectief mogelijk op te kunnen
treden tegen het terreurnetwerk
in Afrika.
Volgens de Amerikaanse lucht
macht-generaal Charles Wald
zijn terroristen uit Afghanistan,
Irak en Pakistan naar Afrika ge
vlucht. Het zwarte continent
zou een ideale plek zijn voor
moslimfundamentalisten en ter
roristische bewegingen. De veel
al zwakke staatsstructuren,
groeiende armoede, bevol
kingsexplosie en exponentiële
groei van de invloed van de is
lam bieden een vruchtbare voe
dingsbodem.
Enorme woestijnen, onduidelij
ke grenzen en het ontbreken
van grenscontrole leiden ertoe
dat de extremisten zich er ge
makkelijk kunnen bewegen. Ni
geria. Kenia en Tsjaad zouden
de voortrekkersrol overnemen
van de Arabische landen. Ver
scheidene Al Qaedaleden zijn al
opgepakt in Sierra Leone, Libe
ria en Congo wegens handel in il
legale diamanten, waarvan de
opbrengst werd gebruikt voor
de aankoop van wapens en appa
ratuur.
Veiligheidsstrategie
Volgens de Heritage Founda
tion, een denktank van presi
dent Bush, moet Afrika een pro
minent onderdeel worden in een
nieuwe veiligheidsstructuur van
de Navo en andere bondgenoot-'
schappen. Plet commando van
de Amerikaanse strijdkrachten
in Europa heeft haar werkge
bied al uitgebreid tot een groot
deel van de landen in Afrika.
De terroristische aanslagen in
Somalië, Kenia, Egypte, Jemen,
Marokko, Oeganda en andere
landen maken' duidelijk dat
Noord-Afrika belangrijker voor
Al Qaeda wordt en dat de ter
reur voor Europa geen ver-van
mijn-bedshow meer is. Spanje
markeerde het startpunt van
een Europese campagne.
Europa wordt de komende jaren
in toenemende mate afhankelijk
van energieaanvoer uit Noord
en West-Afrika. Rond 2015
komt een kwart van alle olie uit
West-Afrika. Nigeria, Angola,
Mauretanië en zelfs Marokko
worden steeds belangrijker als
leverancier van gas. Deze ont
wikkelingen zijn mede bepalend
voor de veiligheidsstrategieën
van de Navo en de EU. Al Qae
da en andere terreurbewegingen
vinden gehoor bij mensen die lij
den onder armoede, geloof en
corruptie en voeden ook in Afri
ka een groeiende anti-westerse
beweging. GPD
Cyril Widdershoven is Mid
den-Oostendeskundige.
POSTBESTELLER - Wim Hin
ders is de kleinste en jongste
(hulp)postbesteller van de PTT
in Zeeland. Hij is veertien jaar
en werkt bij de Posterijen in
Vlissingen, waar zijn vader
hoofdbesteller is.
BONDSDAG - Zeeuwse jonge
ren hebben een indrukwek
kende manifestatie gehouden
in Gent.
Leden van het Christelijke Jon-
gemannenverbond en de Chris
telijke Jongevrouwenfederatie
kwamen bijeen om samen met
Belgische vrienden een protes
tants-evangelische jeugddag
te houden.
PAASTOERISME -
1954 heeft de grootste toeris-
teninvasie gebracht in de ge
schiedenis van 't Nederlandse
vreemdelingenverkeer.
De WV-bureaus hebben on
der hoogspanning ge
Vooral Duitse en Belgische toe
risten hebben Nederland be
zocht.
REDDING - De zestigjarige
Terneuzense sluismeester L
Kruijt heeft een negenjarig
kind gered van de verdrin
kingsdood. Toen het kind in de
Oostkolk viel, sprong Kruiji
zonder na te denken in het wa
ter.
Hoofdredactie:
A. L. Oosthoek
D. Bosscher (adjunct)
A. L. Kroon (adjunct)
Centrale redactie:
Stationpark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel: (0113)315500
Fax: (0113)315669
E-mail: redactie@pzc.nl
Middelburg:
Buitenruststraat18
Postbus 8070
4330 EB Middelburg
Tel: (0118)493000
Fax:(0118)493009
E-mail: redwalch@pzc.nl
Goes: Stationspark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel. (0113)315670
Fax. (0113)315669
E-mail: redgoes@pzc.nl
Terneuzen:
Willem Alexanderlaan 45
Postbus 145
4530 AC Terneuzen
Tel. (0115)645769
Fax. (0115)645742
E-mail: redtern@pzc.nl
Hulst: Baudeloo 16
Postbus 62
4560 AB Hulst
Tel: (0114)372776
Fax:(0114)372771
E-mail: redhulst@pzc.nl
Zierikzee: Grachtweg 23a
Postbus 80
4300 AB Zierikzee
Tel: (0111)454647
Fax:(0111)454657
E-mail: redzzee@pzc.nl
Opening kantoren:
Maandag t/m vrijdag
van 8.00 tot 17.00 uur
Zierikzee en Hulst:
8.30 tot 17.00 uur
Internet: www.pzc.nl
Internetredactie:
Postbus 31
4460 AA Goes
E-mail: web@pzc.nl
Bezorgklachten:
0800-0231231
op maandag t/m vrijdag
gedurende de openingstijden;
zaterdags tot 12.00 uur.
Abonnementen:
0800-0231231
(bij acceptgirobetaling geldt een
toeslag)
per maand: 19,45
per kwartaal: 56,60
per jaar: €217.00
Voor toezending per post geldt een
toeslag.
E-mail: lezersservice@pzc.nl
Beëindiging van abonnementen
uitsluitend schriftelijk, 1 maand voor
het einde van de betaalperiode.
PZC, t.a.v. lezersservice,
Postbus 31,4460 AA Goes
Losse nummers per stuk:
maandag t/m vrijdag: 1,20
zaterdag: 1,70
Alle bedragen zijn inclusief 6% BTW
Bankrelaties:
ABN AMRO 47.70.65.597
Postbank 35.93.00
Advertenties:
Alle advertentie-orders worden
uitgevoerd overeenkomstig de
Algemene Voorwaarden van
Wegener NV en volgens de Regelen
voor het Advertentiewezen.
Overlijdensadvertenties:
maandag t/m vrijdag:
tijdens kantooruren
zondag: van 16.00 tot 18.00 uur
Tel. (0113)315555
Fax. (0113)315549
Personeelsadvertenties:
Tel: (0113)315540
Fax:(0113)315549
Rubrieksadvertenties (kleintjes).
Tel. (0113)315550
Fax. (0113)315549
Voor gewone advertenties:
Noord- en Midden-Zeeland
Tol. (0113)315520
Fax, (0113)315529
Zeeuws-Vlaanderen
Tel: (0114)372770
Fax:(0114)372771
Internet: www.pzc.nl/adverteren
Auteursrechten voorbehouden rudooru I
Uitgeverii Provinciale Zeeuwse Courant BV is een onderdeel van het Wegener concern Ue
aan ons verstrekte gegevens hebben wij opgenomen in een bestand dat wordt gebruikt voor j
(abonnomenten)administratie en om u te (laten) informeren over voor u relevante diensle"^"L.
ducten van de titels en de werkmaatschappijen van Wegener of door ons zorgvuldig 9*^5
de derden Als u op deze informatie geen prijs stelt dan kunt u dit schriftelijk melden dij
zersservice. Postbus 31 4460 AA Goes.
Behoort tot WGGGNGR