Sluiskil is trots opz'n astronaut
0
Reuma? Welke reuma.7
iReumalijn
PZC
SecTer pleit voor
andere kijk op en
aanpak van jeugd
Manisch-depressief. Wat nu?
'Nederlandse AmerikaanLodewijk van den Berg ging als eerste de ruimte in
Antiek
2004
JONGENSDROOM?
VMJjj
B
www.vmdb.nl
dinsdag 20 april 2004
door Edith Ramakers
VLISSINGEN - Er is niets mis
met de jeugd van tegenwoordig,
maar wel van alles met de ma
nier waarop er met de jongeren
wordt gesproken en omgegaan.
„Om jongeren te bereiken, zul je
hun taal moeten spreken en tus
sen de jongeren moeten staan",
zegt Dries Alexander van het
team SecTer, onderdeel van het
Zeeuws Consultatiebureau voor
Alcohol en Drugs (ZCAD). „Met
SecTer bereiken we de beste re
sultaten met jongeren."
Het team SecTer is een mix van
geschoolde jongerenwerkers en
gemotiveerd talent van de risico
groepen. Het is sinds enige tijd
actief in verschillende wijken in
Vlissingen, Middelburg en Goes.
„In SecTer werken academici sa
men met vmbo'ers en mensen
van verschillende culturele af
komst. Het is een lerend team;
we worden wijzer van eikaars er
varingen. Een voormalige leider
van een jeugdgroep heeft een an
dere achtergrond dan een acade
micus."
Alexander en Luuc Smit, hoofd
van de afdeling jeugdreclasse
ring van Jeugdzorg, zitten op de
zelfde lijn. Ze verwerpen de op
vatting dat de jeugd agressiever
en crimineler wordt, zoals vaak
wordt beweerd. Smit zegt dat
jongeren net als vroeger hun
vrijheden nodig hebben en niet
meer doen dan ze altijd hebben
gedaan: hun grenzen aftasten.
„Het zijn kinderen van onze
tijd. Feit is wel dat de huidige
samenleving last heeft van norm
vervaging. We zullen duidelijk
moeten maken wat kan en wat
ontoelaatbaar is."
In Westkapelle kwam onlangs
jeugd in opspraak, datzelfde ge
beurde in Nieuw- en Sint Joos-
land, in Nieuw-Middelburg en
Paauwenburg in Vlissingen. In
de Vlissingse wijk Bossenburgh
wordt ook al een tijd geklaagd
over overlast van dealende en
blowende jongeren.
In een verslag van het buur J
mité Bossenburgh staat dat dei
bewoners bang zijn 'om zelf 0J
te treden tegen de jongeren. Ze«
vragen zich af wat er gaat gebeu
ren, als - zoals is aangekondigj
- het aantal stadstoezichthoT
ders terugloopt. „Toch ligt
oplossing niet in meer blauwm
straat", beklemtoont Smit. /fij
moeten met elkaar in gespit
gaan en met elkaar eten en
gen samen doen. Daar ligt deop-
lossing." De werkers in de hulp.
verlening verwijten de politiek
en veel aan de gemeente gelieer
de instellingen dat ze reageren
op de waan van de dag.
Alexander is ervan overtuigd.!
dat de jongeren niet agressie*?
zijn dan vroeger: „Ze hebbel
ook zeker respect voor de oude-
ren. Maar de reguliere instellin
gen hebben vaak te weinig én
oppervlakkige contacten n»
jongeren. Dan bereik je geen ge-
dragsverandering.
Rookontwikkeling
kerncentrale Doel
DOEL - In het nucleaire gedeel
te van de kerncentrale in Dod
heeft zich maandagnamiddag
rookontwikkeling voorgedaai
Electrabel spreekt van een un
dent waarbij het personeeha
de kerncentrale noch de omge
ving gevaar heeft gelopen.
De rookontwikkeling in het reac
torgebouw van Doel 3 werd
maandagnamiddag omstreek
16.45 uur opgemerkt. De elektri
citeitscentrale nabij Nieuw Na
men ligt momenteel stil wegers
onderhoudswerkzaamheden dis
jaarlijks plaatsvinden. Metea
na de melding werd de brand
weer gealarmeerd, maar da
moest niet ingrijpen. De oor
zaak van de rookontwikkelk»
werd gauw gevonden; op es
verwarmingselement wasoliettj
rechtgekomen en de olie n
gaan verdampen.
door Romain van Damme
SLUISKIL - Zelf maakt hij er
weinig ophef over. Maar in
Sluiskil vinden ze nog altijd dat
hun oud-dorpsgenoot Lodewijk
van den Berg de eerste Neder
landse astronaut was. Op 29
april 1985 werd hij met het ruim
teveer Challenger buiten de
dampkring geschoten. Een half
jaar voor de ruimtevlucht van
Wubbo Ockels. „Ockels was dus
de tweede Nederlander", zeggen
ze in Sluiskil. En André Kuipers
nummer drie. Punt uit.
Als Tuur de Krijger hoort of
leest dat Wubbo Ockels de eer
ste Nederlandse astronaut was
en André Kuipers de tweede,
wordt hij kwaad. Wat heet. „Ik
erger me weer steendood", zegt
De Krijger, geboren en getogen
in Sluiskil, maar nu woonachtig
in Temeuzen. „Zoals twintig
jaar geleden. Toen besteedde in
Nederland vrijwel geen enkele
landelijke krant aandacht aan
Van den Berg. Ook televisie en
radio toonden geen interesse.
Hij werd doodgezwegen."
De Krijger kan het weten. Hij
was correspondent van het lan
delijk persbureau ANP en het
NOS-joumaal. „Man, ik heb zo
vaak gebeld. Met Willebrord
Frequin en Fons van Westerloo,
toen de grote mannen bij de tele
visie. Maar ze wilden er niet aan
hè. Het was niet belangrijk. Alle
aandacht was voor Ockels. Van
den Berg bestond niet."
Jawel, Tuur de Krijger weet ook
dat Lodewijk van den Berg in
1975 tot inwoner van de Verenig
de Staten was genaturaliseerd.
„Klopt. Maar Lodewijk was een
echte Sluiskillenaar. Geboren in
het dorp aan het Kanaal van
Gent naar Terneuzen en hij
heeft er een groot deel van zijn
jeugd doorgebracht. Dat-poets
je met weg met een ander pas
poort. Nooit!" Leon Masset uit
Amsterdam, getrouwd met zus
Mirjam van Lodewijk van den
Berg, heeft wel een verklaring
voor die grote stilte. „De familie
is zeer bescheiden. Naar mijn
mening te bescheiden. Je mocht
er niets over zeggen, dat kwam
zo opschepperig over. Maar het
is een feit dat hij de eerste ruim
tevaarder van Nederlandse origi
ne was. In mijn ogen mag je
daar best een beetje trots op
zijn."
Zus Mirjam (74): „Weet je wat
ik wel een beetje vervelend
vond? Dat hij toen, in 1985, com
pleet genegeerd werd. Verve
lend voor hem dan. Als familie
sta je toch wat meer op de ach
tergrond." Ze hoorde van een
journalist van een ruimtevaart
blad dat haar broer de ruimte in
ging. „Wij wisten niet dat hij uit
verkoren was voor die vlucht.
Toen die journalist belde, dach
ten we: dat zal wel een grap zijn
en we hielden ons zeer afzijdig.
Tot we begrepen dat Lodewijk
wel degelijk uitverkoren was
voor die vlucht."
„Dat verhaal klopt", zegt Lode
wijk van den Berg (72) vanuil
Florida, waar hij nog altijd
woont. „We hebben het wel over
twintig jaar geleden. Toen wist
je pas enkele weken van tevoren
dat je meemocht. Je trainde met
een aantal mensen die allemaal
kans hadden mee te mogen. Pas
enkele weken voor de vlucht
viel de beslissing. Jij mag mee."
Accent
Het Zeeuws-Vlaams accent is
vervangen door een Amerikaan
se tongval, maar het Nederlands
is nog altijd perfect. Lodewijk
van den Berg werd op 24 maart
1932 in Sluiskil geboren. Hij
ging er naar de lagere school zo
als de basisschool toen heette.
Vervolgens doorliep hij het gym
nasium B en studeerde hij che
mie aan de TU in Delft. Hij ver
trok naar de Verenigde Staten
waar hij in 1972 aan de Delawa-
re-universiteit de titel Master in
de Toegepaste Wetenschappen
behaalde.
Hij was al 53 toen de NASA
hem benaderde voor de ruimte-
vlucht. Als kristallenexpert stap
te hij op 29 april 1985 aan boord
In oktober 1985 bracht de astronaut een bezoek aan zijn geboortedorp, waar veel oude bekenden hem de hand kwamen schudden.
foto Wim Kooyman
van het Spacelab 3. Met een
prachtig rood reuzenkristal
keerde hij enkele dagen later te
rug uit de ruimte.
Nog altijd kweekt Van den Berg
bij het chemisch bedrijf EG&G
kristallen van kwikoxide, die
echter onder invloed van de
zwaartekracht vervormen. In de
ruimte gebeurt dat niet. Het
kristal wordt onder andere ge
bruikt voor de productie van ui
terst gevoelige detectoren van
gamma- en röntgenstraling.
Lodewijk van den Berg legde
het op 20 oktober 1985 een beet
je uit in zijn geboortedorp Sluis
kil. Daar werd hij onthaald als
een ware held.
Petrus Luycks presenteerde er
voor een bomvolle zaal een pro
gramma waarin oude vrienden
en bekenden de hoofdrol speel
den. „Dat had hij dubbel en
dwars verdiend", zegt Luycks
nu. „Met alle respect voor
Ockels en nu Kuipers: Lodewijk
was de eerste Nederlandse astro
naut. Hij verdient respect. Want
vergeet niet dat hij al 53 was
toen hij al die zware trainingen
moest volgen." In Sluiskil liet
Lodewijk van den Berg ook de
Zeeuwse en Axelse vlag zien.
Die had hij meegenomen op zijn
reis door de ruimte. „De Zeeuw
se vlag is duidelijk. De vlag uit
Axel omdat ik in een deel van
Sluiskil was geboren dat toen ge
meente Axel was."
Huldiging
Hij werd ook nog op het provin
ciehuis in Middelburg gehul
digd door de toenmalige commis
saris van de koningin C. Boer-
tien. Terecht, vinden De Krijger
en Luycks nog altijd. „Jammer
dat hij toen, in 1985, zo weinig
waardering kreeg. Geweldig dat
Ockels in de ruimte was en Kui
pers nu rond de aarde cirkelt.
Maar in Sluiskil zullen we altijd
zeggen: onze Lodewijk was de
eerste Nederlandse astronaut.
Daar zijn we in Sluiskil trots
op. Enkele weken geleden was
hij op televisie. Iedereen uit
Sluiskil zat aan de televisie ge
kluisterd. Als er in ons dorp nog
eens een naam voor een straat
bedacht moet worden, zal ik het
bij de gemeente aankaarten: de
Lodewijk van den Bergstraat."
Jezus zeide:
"Komt tot Mij, allen, die vermoeid en belast zijt,
en Ik zal u rust geven
Matth. 1128
Bedroefd delen wij u mede, dat na een leven waarin
ze heel wal tegenslagen heeft moeten verwerken, op
18 april is overleden onze dappere geliefde zus,
schoonzus en tante
JANNIE VAN SLUIJS
in de leeftijd van 85 jaar.
We zullen haar missen.
Onze grote dank gaat uit naar Unit 7) van
Ter Weelte Goes, waar ze jaren met veel liefde
en aandacht is verzorgd.
Goes: Dien Minnaard-van Sluijs
's-Gravenpolder: Marie Wieckardt-van Sluijs
Borssele: Corrie Hofman-van Sluijs
Vlissingen: Rinus van Sluijs
Mien van Sluijs-Stroo
Heinkenszand: Dies van Sluijs
Riek van Sluijs-van de Guchte
Goes: Nellie Hoogesteger-van Sluijs
Emmeloord: Kees van Sluijs
Tannie van Sluijs-Welleman
neven en nichten
Goes. 18 april 2004
Correspondentieadres: D. van Sluijs,
Reigerstraat 7,4451 DM Heinkenszand.
De rouwdienst zal D.V. worden gehouden vrijdag 23
april om 13.00 uur in de zaal van de kerk der Gere
formeerde Gemeente. Oostsingel 21 te Borssele,
waarna aansluitend de begrafenis zal plaatshebben
op de Algemene Begraafplaats aldaar.
Voor aanvang van de dienst is vanaf 12.30-13.00 uur
in het mortuarium van de kerk gelegenheid om af
scheid te nemen.
Na de begrafenis is er in voornoemde zaal gelegen
heid de familie te condoleren.
Geen bloemen.
Een ieder die wij vergeten zijn een rouwbrief te stu
ren, gelieve deze advertentie als zodanig te beschou-
Met droefheid vernamen wij het onverwachts overlij
den van onze geliefde zuster, schoonzuster en tante
RIKAWEEZEPOEL
weduwe van C. Schipper
Wij wensen kinderen en kleinkinderen veel sterkte
toe in de komende tijd.
Familie Weezepoel, neven en nichten
Met leedwezen hebben wij kennisgenomen van het
plotseling overlijden van ons medelid
JAN KRUIJS VOORBERGE
Wij wensen de nabestaanden veel sterkte toe met dit
verlies.
Bestuur en leden van het
Seniorenorkest Zeeland
Heden overleed tot onze diepe droefheid onze gelief
de zuster, schoonzusteren tante
NEELTJE WONDERGEM-JANSE
weduwe van Kornelis Wondergem
in de leeftijd van 84 jaar.
Zoutelande: C. Janse
Koudekerke
"Vliedberg": J. Janse-lanse
Zoutelande: A. |anse
Enschede:janse
M. K. janse-Dobbelaar
Familie Stroo-janse
Neven en nichten
4374 BD Zoutelande, 18 april 2004
Nieuwstraat 30
Een korte overdenking, waarvoor u wordt uitge
nodigd zal gehouden worden op donderdag 22 april
om 11.00 uur in "Zaal Middendorp", Smidsstraat 16
te Zoutelande, waama om 12.00 uur de begrafenis
zal plaatsvinden op de algemene begraafplaats te
Zoutelande.
Na afloop van de begrafenis is er gelegenheid tot
condoleren in "Zaal Middendorp".
Geen bloemen.
Het laatste beetje is nu op
Veel was er te verduren
Het kaarsje is nu opgebrand
Gedoofd zijn alle vuren.
Verdrietig geven wij u kennis van het overlijden van
onze lieve moeder, oma en over-oma
IANNA DE BLONDE-LIEVENSE
echtgenote van fohannes de Blonde,
overleden 1989
in de leeftijd van 88 jaar.
Onze dank gaat uit naar het personeel van
verzorgingstehuis "De Wieken" te Zierikzee voor de
liefdevolle verpleging.
Schagen: jannie en Cees (in herinnering)
's-Heerenhoek: Ria en Aad
Wilhelminadorp: Corrie en Peter
Kerkwerve: Ineke en Hans
klein- en achterkleinkinderen
Zierikzee. 17 april 2004
Hoge Molenstraat 13-221
Correspondentieadres:
Vroonstraat 5,4321 AE Kerkwerve
De rouwdienst voor familie en belangstellenden zal
gehouden worden donderdag 22 april in de zaal van
verzorgingstehuis "De Wieken" aan de Hoge Molen
straat 13 te Zierikzee, aanvang 14.00 uur, waarna de
begrafenis zal plaatshebben op de algemene begraaf
plaats te Noordgouwe, omstreeks 15.00 uur.
Na de begrafenis is er in bovengenoemde zaal gele
genheid de familie te condoleren.
Begrafenis- en Cremaüeverzorging
OVERTOOM-GROEN
S. M. OVERTOOM
Badhuisstraat 37 - 4381 LN Vlissingen
Telefoon 0118 413417 - 412772
Rouwcentrum. Van Dishoeckstraat 620
Nooit meer in ons midden
altijd in ons hart.
Intens verdrietig hebben wij afscheid moeten nemen
van onze lieve
Oma DE BLONDE
Angelique en Peter
Perry en Lisette
Met ontroering vernamen wij het bericht van over
lijden van onze oud-predikant
ANDRÉ F. DE HAAN
Wij gedenken in dankbaarheid hoe mij met grote
inzet en toewijding onze gemeente heeft gediend ge
durende de periode 1988-2000.
Hij is nu thuis bij zijn Hemelse Vader.
Wij wensen Nelleke. kinderen, kleinkinderen en
verdere familie Gods nabijheid toe.
Namens de kerkenraad van de
Gereformeerde kerk te Zaamslag
N. C. B. Sturm-Vriend j. de Jonge
preses scriba
KUNST
BEURS
17-25
APRIL
Brabanthallen
's-Hertogenbosch
dagelijks 11-19 uur
zo 25 april 11-18 uur
www.antiekbeurs-denbosch.nl
Meer dan
een miljoen
mensen
hebben moeite
met lezen en
schrijven.
Doe er
iets aan!
Bel gratis voor
informatie of
voor een cursus
dichtbij huis:
0800-0234444
actieplan@aifabeti5eri-s
www.alfabetisering.nl
DE GROOTSTE
AUTOKRANT VAN NEDERLAND
Auto
depressief.
In Nederland hebben zo'n 150.000 mensen een manisch-depressieve
stoornis. Een ernstige ziekte waarbij stemmingswisselingen kunnen leiden tot
oncontroleerbaar, irreeel denken en gedrag.
Dat gebeurt in de depressieve en in de manische fase. De ziekte gooit
het leven van de patient flink overhoop en grijpt ook diep in bij de naaste
omgeving. Voor patient en betrokkenen is het zwaar om met deze stoornis
om te gaan, Gelukkig vinden veel patiënten baat bij medicijnen, therapie en
lotgenotencontact. Het maakt hun leven stabieler. Hoewel de meeste patiënten
de rest van hun leven last houden van deze stoornis, kunnen ze leren zich
te wapenen tegen verslechtering.
De Vereniging voor Manisch Depressieven en Betrokkenen (VMDB) is
hierbij een bondgenoot voor zowel patiënten als direct betrokkenen.
Dat zijn samen zo'n 1 miljoen mensen. Bijna iedere Nederlander heeft
dan ook op de een of andere manier met mamsche-depressiviteit te maken.
Vraag met de bon gratis informatie aan of word lid. Bellen, faxen
of e-mailen kan ook.
JA, IK WAPENEN MIJ TEGEN DE
MANISCH-DEPRESSIEVE STOORNIS
Ik word lid voor 20,- per jaar. Stuur mij informatie
en 'een acceptgiro voor mijn betaling
(leden ontvangen 4 x per jaar het kwartaalblad PLUSmnus
en uitnodigingen voor vijf landelijke bijeenkomsten; ook
deelname aan regionale contactgroepen is mogelijk)
Stuur mij eerst meer gratis informatie.
Naam:DM Oï J
Lotgenoten-telefoon 0900 - 202 53 77 (10 cpm)
(alle dagen 9.00 tot 21.00 uur)
Landelijke bijeenkomsten
Regionale contactgroepen
Informatie via kwartaalblad, website en publicaties
VMDB Postbus 24076 3502 MB Utrecht
T (030) 280 30 30 F (030) 280 28 80 E vmdb@nsmd.nl
4i
Woonplaats:
0900 - 202 53 77 lotgenotenlijn prfUm)
tA.U.B. invullen en aankruisen wat van toepassing is
Knip de bon uit en stuur deze in een envelop
naar VMDB, Antwoordnummer 52034,
3502 VB Utrecht. Postzegel hoeft niet.
Er zijn zo'n 130 verschillende soor
ten reuma. Een op de tien mensen
heeft er last van. Ze hebben alle
met pijn en stijfheid in en rond
gewrichten te maken. Reumatoïde
artritis en artrose zijn de meest
bekende. Andere zijn fibromyalgie,
jeugdreuma, lupus en de ziekte van
Becherew.
Als de dokter een vorm van reuma
heeft vastgesteld, bij u zelf of bij
iemand van wie u houdt, dan zit u
met allerlei vragen. Die kunnen
meestal beantwoord worden door
de Reumalijn. Daar zitten mensen
die veel van reuma weten, van de
Voor al uw vragen
over reuma
maandag t/m vrijdag
10 -16 uur(€ 0,10 pm)
ziekte zelf en van de praktische pro
blemen er omheen, soms uit eigen
ervaring. Met elke vraag bentu wel
kom. Bel gerust.
Of kijk op: www.reumalijn.nl
0900-2030300
