>zc
Provincie blijft bij plan voor N57
Pleidooi marinebouw
ir
mm
Land- en tuinbouw
boos over regels
voor toelating Polen
13
'alchenaren mogen meedenken over landschapsvriendelijke aanleg
landschapsvriendelijke aanleg
1 1
Heen kind dat
rbij hoort kan
ich ontwikkelen
Militairen jagen op Neeltje Jans op smokkelaars
Maritieme geschiedenis
te water
Vroege vogels gesignaleerd
Boete en celstraf voor geweld
Oostburg plaatst spelzuilen
Politierechter bestraft drankrijder
Uitleg over
huisartsenpost
frey Kutterink Dat er nu al een toename van stelling van het verkeer wijzigt, om in overleg te gaan met de mi- droom. „De N57 is een rijksweg de landschappelijke inpassing."
het vrachtverkeer is, zoals om- Wij komen tot heel andere con- nister. die wordt aangelegd met rijks- Maar wat die toezegging precies
i DllDC Inu nnorc van nmnonrlon houioron hoctriiHt rOucipc VJf* vraOPn 11 hl 1 haar aan tp öplri Tlr cphat in rlat Hp minwtpl* inhnnrlt \i.*orH rlicfnron mat rlni_
dinsdag 20 april 2004
^iptfrey Kutterink
DDELBURG - Inwoners van
Scheren krijgen alsnog de
om hun mening te geven
hoe de N57 aan te leggen
ir het landschap gruwelijk
verpesten. Maar de rijksweg
ml er hoe dan ook. De provin-
iveigcrt minister Peijs te vra-
dc plannen (gedeeltelijk)
ite passen.
(deputeerde A. Poppelaars zei
gistermiddag tijdens een ver-
jering van de Statencommis-
leconomie en mobiliteit,
•onderwerp stond op de agen-
bewoners gebruik
oben gemaakt van het zoge
nde burgerinitiatief, een
Idel om onderwerpen op de
lieke agenda te krijgen,
r dan moeten er minstens
ionderd mensen zijn die hun
ndtekening daarvoor zetten.
Platform N57 is niet tegen
van de weg, maar is wel
ontrust over de effecten, on-
itreepte C. Bal. Het trekt de
ramethoden in twijfel waar-
is bepaald hoeveel verkeer
over de weg gaat rijden.
tansportas
.vraagt het zich af of die vei-
t wordt dan de huidige. „Is
een lokale ontsluitingsweg
era nationale transportas?",
eg Bal hardop aan de com-
se Zij denkt dat het de idea-
Terhinding is tussen de Maas-
tite bij Rotterdam en Zee-
«e (zeker als de wegen naar
ïïesterscheldetunnel worden
•dubbeld). Veel vrachtverkeer
met veel geluidsoverlast,
de havenplannen Rotterdam
üusde N57 genoemd als al-
satief als er problemen zijn
iceAló."
kntiek was tegen het zere
van' projectleider rijksweg
W Vinke van Rijkswater-
lai, „De angst dat de N57 een
msportas wordt, is niet gefun-
?rd Daarvoor zal de gemid-
lüesnelheid op de weg te laag
orClaudia Sondervan
IDDELBURG - Het opbouw-
rkmoet terug om de hechting
isen volwassenen, jeugd en ge-
raschap te helpen herstellen,
iders moeten nieuwe manie-
vinden 0111 van elkaar te le-
1 opvoeden. Scholen kunnen
ir centrum voor zijn en zo
thte opvoeders betrokken
%en. De wirwar aan jeugd-
ipverleningsinstellingen moet
nagebracht worden tot han-
üriiare proporties én mensen
Wen het rolmodel in zichzelf
Êrkennen.
zijn de voorwaarden voor
J betrokken jeugd in een de-
Kratische samenleving, con-
aeerden publiek en sprekers
?Seren in de Scoopera in Mid-
Örnrg tijdens een debat over
beding. Inbedding in een so-
sleomgeving is cruciaal in op
ging, doceerde de hoogleraar
Kiale en affectieve vorming
njeugdigen te Utrecht, Micha
Winter. Pas als een kind erbij
W in een gezin, op een
100I, in een buurt, krijgt het
vaardigheden om zich te ont
velen en oog te hebben voor
1 ander. Kinderen leren gren-
W het best als die hun conse
nt worden uitgelegd.
Wen kunnen enkel aanvul-
sd opvoeden, vond directeur
«reel Koevoets van de Goese
iisschool De Tweemaster,
holen, ouders, jeugdhulpverle-
schuiven hun verantwoor
ds 'e graag' af, bleek uit de
Pies. Dat geldt versterkt
sarmate er meer hulpverle-
%instanties in het spel ko-
*DDe Nederlandse hulpverle-
®S is sterk verzuild in specia-
pnen. Hij citeerde onderzoek
Ffe thuisloze jongeren dat be-
11ss dat elk van hen met min-
honderd hulpverleners en
^instanties te maken had ge
ragd van tegenwoordig vin-
Fa volwassenen maar watjes,
[apporteerde De Winter. Ouders
polen baas zijn voor hun kind,
rp dan het soort baas waar ze
r Voor willen werken, aange-
oen kind geen ontslag kan
-on, droeg Roeland Vis aan,
5?!oegkundige in de ouder- en
Mzorg. Hij kreeg bijval van
achttienjarige Adriaan de
-Vrijheden nemen kan je
j*? 0nlspuren. Maar je mag
knd niet alle grip op zijn le-
ontnemen."
Dat er nu al een toename van
het vrachtverkeer is, zoals om
wonenden beweren, bestrijdt
Vinke te vuur en te zwaard. „Tel
lingen in de zomer 2003 laten
zien dat de hoeveelheid verkeer
op de N57 met twee procent is
gegroeid. Ter vergelijking: de
groei op de A58 en de Zeeland-
brug bedroeg acht procent. En
de jaarlijkse autonome groei ligt
op drie procent."
Dat schoot Joep Vergroesen van
het Platform N57 weer in het
verkeerde keelgat. „De samen
stelling van het verkeer wijzigt.
Wij komen tot heel andere con
clusies."
Discussie
De discussie deed geen politieke
stof opwaaien. CDA en WD vin
den het een gelopen race. Er is
rijksgeld beschikbaar om de
weg aan te leggen en de procedu
res duren al lang genoeg (in
1993 is al besloten waar de weg
moet komen te liggen).
De PvdA próbeerde gedeputeer
de Poppelaars nog aan te sporen
om in overleg te gaan met de mi
nister.
„We vragen u bij haar aan te
dringen tweederde van de weg
op Veers grondgebied te laten
zoals het is", probeerde Staten
lid M. de Koster.
D06 vindt dat de argumenten
om de weg aan te leggen achter
haald zijn. De partij gaat kijken
of een nieuwe studie kan wor
den gedaan naar nut, noodzaak
en effecten.
Maar gedeputeerde Poppelaars
schudde de partijen ruw uit hun
droom. „De N57 is een rijksweg
die wordt aangelegd met rijks-
geld. Ik schat in dat de minister
het project ziet als één geheel: of
hij komt er of hij komt er niet.
Stel ik ook maar een deel ter dis
cussie, dan trekt de minister het
geld terug. Ziet u als Provincia
le Staten dan maar 100 miljoen
euro te vinden om een weg aan
te leggen." Toch kwam de gede
puteerde de bewoners op Wal
cheren voorzichtig tegemoet.
„We gaan samen met de bewo
ners nog eens goed kijken naar
de landschappelijke inpassing."
Maar wat die toezegging precies
inhoudt, werd gisteren niet dui
delijk.
Tevreden
Het Platform N57 was deson
danks tevreden, zo zei Hans
Hoekman na afloop. „Een onder-
tunnelde weg is niet reëel. Maar
we hebben wel degelijk ideeën
hoe de aanleg wél kan. Maar
naar die gedachten moeten ge
meenten en provincie wel eerst
vragen."
door Piet Kleemans
NEELTJE JANS - Helikopters,
rollend materieel, rubberboten
en ruim honderd militairen. Er
komt heel wat kijken bij een oe
fening van de Air Manoeuvre
Brigade, zo bleek gisteren op
Neeltje Jans. Militairen open
den er de jacht op - fictieve - wa
pensmokkelaars.
Een zwaar geronk zwelt aan. In
de verte nadert een Cou-
gar-transporthelikopter. Een
maal veilig aan de grond spuwt
de machine achttien militairen
in gevechtstenue uit. De eerste
lichting.
De militairen openen, staat in
het draaiboek, op Neeltje Jans -
onderdeel van het fictieve land
Iristan - vanwege een tip van va
derlandslievende partizanen de
jacht op vijandige wapensmok
kelaars. Daarbij worden alle re
gisters opengetrokken. Apa
che-gevechtshelikopters sche
ren door het zwerk, speurend
naar geboefte.
Op de grond rukken troepen op;
behoedzaam, want overal loert
het gevaar. Doel is de wa
pensmokkelaars te omsingelen
voordat ze lont ruiken en het ha
zenpad kiezen.
Uiteindelijk weten de wa
pensmokkelaars toch via het wa
ter met rubberboten te ontko
men, maar dat betekent niet het
einde van de oefening. Voorlich
ter kapitein Marian Hendriks:
„Het is de bedoeling dat ze het
gebouw dat de smokkelaars
voor hun praktijken hebben ge
bruikt doorzoeken. Dat moet
voorzichtig, want er kunnen wel
boobjdraps - schijnbaar onschul
dige voorwerpen die gevaarlijke
exposieve lading herbergen -
verstopt zitten.
Oefeningen als die op Neeltje
Jans zijn, legt Hendriks uit,
eerst en vooral bedoeld om be
paalde manieren van handelen
zo ingeprent te krijgen dat het
een tweede natuur ofwel - in le-
gertermen - een drill wordt.
Hendriks: „Neem bijvoorbeeld
boobytraps. In Bosniè is het
meer dan eens gebeurd dat Ne
derlandse militairen te nieuws
gierig waren naar wat er zich in
verlaten woningen bevond en
het slachtoffer daarvan werden.
Er zijn daar jongens door booby
traps ledematen kwijtgeraakt.
Om dat voor te zijn, daarom is
dit zo belangrijk." Een oefening
is bedoeld als leerschool en wat
dat betreft waren er volgens
Hendriks ruim voldoende 'leer
momenten'.
Door een foutje in de interne
communicatie was even niet dui
delijk wie wel en wie niet door
gelaten mocht worden bij de
wegversperring.
Ook waren de smokkelaars al
lang en breed ongehinderd ge
vlucht eer de militairen die dat
hadden moeten verhinderen in
actie kwamen.
Het laatste is, zeg Hendrikse,
Vooral een kwestie van gebrek
aan informatie over het terrein
en de gevaren die dat mogelijk
herbergt.
Om foute handelingen en hiaten
in de kennis van de militairen
op te sporen liep ook een ploeg
waarnemers rond. Hendriks:
„Die letten heel goed op, maar
ze grijpen niet tijdens de oefe
ning al in. Later wordt alles nog
eens op een rijtje gezet zodat we
precies weten waar nog aan ge
werkt of op geoefend moet wor
den."
De oefening op Neeltje Jans is
onderdeel van de vorige week in
Noord-Brabant begonnen groot
schalige militaire oefening
door Harmen van der Werf
DEN HAAG - De Koninklijke
Schelde Groep (KSG) in Vlissin-
gen moet in 2008 kunnen begin
nen met de bouw van een aantal
lange afstand patrouillesche
pen.
Met die schepen is de Koninklij
ke Marine veel beter toegerust
voor kustwacht- en politietaken
dan met de huidige M-fregatten,
aldus defensiedeskundige R. de
Wijk van instituut voor interna
tionale betrekkingen Clingen-
dael in Den Haag.
De Wijk sprak gisteren Op een
mini-symposium van het Neder
landse marinebouwcluster in
Clingendael. De KSG, defen
sie-elektronicaconcern Thales
en installateur Imtech vormen
het hart van dit cluster. De Wijk
was gevraagd als onafhankelijk
wetenschapper zijn visie te ge
ven op de toekomst van de mari
ne. Hij analyseerde allereerst de
veiligheidssituatie in de wereld.
Terrorisme, piraterij en (drugs)
criminaliteit vormen volgens
hem de grootste bedreigingen.
Om aan die bedreigingen het
hoofd te bieden, is Nederland
verplicht de vloot van de eigen
zeemacht anders op te bouwen.
De huidige M-fregatten zijn
voor kustwacht- en politietaken
naar het oordeel van De Wijk te
duur in exploitatie en overge-
kwalificeerd. Met grote, redelijk
bewapende patrouillevaartui
gen zijn zulke taken veel beter
te vervullen. Die schepen kun
nen sneller opereren en kunnen
toe met slechts vijfenveertig be
manningsleden, inclusief een he-
likopterploeg. Op een M-fregat
zijn meer dan honderd mensen
nodig.
Het voordeel van de vervanging
van vier M-fregatten door zes of
zeven lange afstand patrouille
schepen is bovendien dat het Ne
derlandse marinebouwcluster
aan de slag kan blijven. Zonder
een nieuwe orderstroom dreigt
er een gat te vallen van tien
jaar.
Onherstelbaar
Volgens maritiem econoom F
Hendrickx ontstaat er dan 'een
onherstelbare kennisachter
stand'. Nederland verliest dan
niet alleen de laatste zelfschep-
pende defensieindustrie, maar
zal bij het bestellen van nieuwe
marineschepen in het buiten
land duurder uit zijn en mist be
lastinginkomsten.
Of het zover komt als De Wijk
wil, de vervroegde vervanging
van M-fregatten, is aan politiek
Den Haag. Het ministerie van
Defensie werkt momenteel op
verzoek van de Tweede Kamer
aan een toekomstvisie op de Ko
ninklijke Marine. VVD-Kamer-
lid H van Baaien zei zich sterk
te zullen maken voor het be
houd van het Nederlandse mari
nebouwcluster. Voor de zomer
moet de studie van Defensie
klaar zijn, stelde hij. Als het aan
hem ligt, wordt het bevoorra
dingsschip Zuiderkruis tevens
vervangen en wel door een heli
kopterschip. De Wijk pleitte
daar ook voor.
Grootste obstakel is geldgebrek
bij Defensie de komende tijd.
Het marinebouwcluster heeft al
verklaard de patrouilleschepen
te willen voorfinancieren, zodat
in 2008 met het werk kan wor
den begonnen. W. Laros, direc
teur Schelde Marinebouw. on
derkende na afloop dat de Ko
ninklijke Marine hoe dan ook
op termijn minder orders heeft
te vergeven. De zeemacht
krimpt.
„Maar", merkte hij op, „met die
patrouilleschepen kunnen we de
exportmarkt op én blijven we in
de running, ook richting een Eu
ropese marine-industrie."
KATS - Zoals ontluikende bloesemknoppen op het land het voor
jaar aankondigen, zo heeft het water zijn eigen lentebodes. De
Zeeuwse platbodemvloot kiest weer het ruime sop. In Kats werden
gisteren maar liefst vier hoogaarzen te water gelaten. Groot en in
drukwekkend lagen ze op de walkant en even imposant dreven ze
na geruime tijd in het Oosterscheldewater. De vier schepen werden
voorzichtig uit een loods aan de werkhaven bij Kats gemanoeu
vreerd. Bij elkaar honderden jaren Zeeuwse maritieme traditie. Zo
als de Windroos met als ligplaats Kortgene. Of de Geertrui, lig
plaats Zierikzee. het vlaggenschip van het baggerbedrijf Boskalis.
Een hoogaars die in 1932 bij Verras in Faal onder de naam Grietje
(VLI 3) als een van de laatste hoogaarzen voor de visserij van de
werf liep. De afgelopen winter is er flink gewerkt aan de varende
monumenten. Nog een laatste lik vernis en ze kunnen er weer een
zomerseizoen tegen. Het te water laten is altijd weer een spannend
moment voor de mensen die in de winter aan de schepen hebben ge
werkt. Op het droge droogt het houtwerk uit en als er dan niet goed
'gebreeuwd' is, komt er te veel water door de naden van de scheeps
wand heen. Maar bij geen van de vier schepen die gisteren te water
gingen, ontstonden er problemen. foto Mechteld Jansen
BURGH-HAAMSTEDE - In de Schouwse Westhoek zijn
de eerste lentebodes gesignaleerd. IVN-gids Jan Midavai-
ne hoorde zaterdag de zangcantates van de nachtegaal,
Annie Plandsoen uit Renesse hoorde bij het koepeltje van
Scharendijke de koekoek roepen en volgens Ted Sluijter
van de Natuur- en Vogelwacht Schouwen-Duiveland is
lentebode nummer drie - de boerenzwaluw - ook al ge
zien en gehoord. Nu nog bijpassend lenteweer.
MIDDELBURG - De Middelburgse politierechter heeft
gisteren een 40-jarige inwoner van Ouwerkerk wegens
huiselijk geweld veroordeeld tot 500 euro boete en twee
weken voorwaardelijke gevangenisstraf. De verdachte
had sinds 2000 zijn vrouw stelselmatig mishandeld. Het
slachtoffer liet het letsel door haar vriendin vastleggen op
foto's en deed aangifte van de mishandeling bij de politie.
Toen haar man met de foto's werd geconfronteerd zei hij
dat ze van de bank was gevallen. De officier van justitie
sprak van een ongezonde relatie. Desondanks had de
vrouw te kennen gegeven het opnieuw te willen proberen.
Ze wilde de aangifte intrekken, maar dat kon niet.
OOSTBURG - Het cèntrum van Oostburg krijgt op initia
tief van de Vereniging Ondernemend Oostburg (VOO) en
de gemeente Sluis zes spelzuilen. Deze zijn een aanvul
ling op de springende waterfonteinen en de spelattribu-
ten op basis van de sprookjesfiguur Pino op het Eenhoorn
plantsoen. Voorzitter P. Ton van de VOO verwacht dat de
zuilen half mei worden geplaatst. „Voordat het nieuwe
toeristenseizoen begint, hebben we er dan weer een mooie
attractie bij. De zuilen zijn ideaal voor kinderen als ze
met hun ouders een bezoek aan Oostburg brengen. Ze ko
men langs de wandelroute in het winkelcentrum te
staan", aldus Ton.
Locaties van spelzuilen zijn onder meer het Eenhoorn
plantsoen, de Markt en het Ledelplein. De kosten van het
project bedragen ruim 18.000 euro. Ze worden gedragen
door enkele plaatselijke ondernemers. Ook is er een bij
drage van het Europese programma Leader+.
De zuilen van gecoat staal zijn ongeveer twee meter hoog
en stimuleren de motorische, sociale, zintuigelijke en taal
vaardigheden van kinderen. Zo kunnen ze spelen met een
spreekbuis, een draaispiegel, doorkijkgaten, spiegels, een
draaimolen, behendigheidsspelletjes en een klimpaal.
MIDDELBURG - Een 31-jarige inwoner van Oost-Sou
burg is gisteren in Middelburg voor dronken rijden con
form de eis veroordeeld tot 1530 euro boete en een hqlf
jaar rijontzegging. De Souburger werd 10 december vorig
jaar in Vlissingen betrapt met ruim drie keer zoveel alco
hol in zijn bloed als toegestaan. Dit jaar werd de drankrij
der op 4 februari in Middelburg aangehouden met tweeën
half keer zoveel als toegestaan. In de strafmaat nam de po
litierechter mee dat verdachte bij de politie de naam van
zijn broer had opgegeven. Ook werd hij beboet voor het
rijden zonder rijbewijs.
Soldaten jagen in het fictieve land Iristan op wapensmokkelaars; de oefening op Neeltje Jans diende gisteren onder meer om de militairen bepaalde manieren van handelen zo
in te prenten dat ze een tweede natuur worden. foto Marijke Folkertsma
Falcon Spring waaraan zeshon
derd solcaten meedoen. Falcon
Spring is toegespitst op militai
re inzet voor vredesmissies.
Vandaag haken de militairen in
het kader van de oefening in op
een calamiteitenoefening bij
Dow Benelux in Terneuzen.
Falcon Sping wordt vrijdag afge
rond.
door Harmen van der Werf
GOES - De land- en tuinbouw
moet eerst op zoek naar Neder
landse werklozen voor seizoen
arbeid en mag pas daarna een
beroep doen op onder anderen
Poolse arbeidskrachten.
Het Centrum voor Werk en Inko
men (CWI) heeft dit besloten.
De zuidelijke landbouworgani
satie ZLTO is verbijsterd, om
dat de afgelopen jaren al is aan
getoond dat er onvoldoende Ne
derlandse seizoenwerkers zijn
te vinden.
„Wij willen het liefst Nederland
se werkzoekenden aan de slag
helpen", stelt F. de Wijs, secreta
ris sociale zaken van de ZLTO,
„maar als er geen geschikte men
sen zijn, houdt het op." Hij geeft
wat cijfers over 2002 en 2003.
Op ruim 14.000 vacatures sei
zoenarbeid wisten ruim hon
derd CWI-vestigingen in Neder
land slechts 246 plaatsingen te
realiseren, oftewel 1,7 procent.
Europese lidstaten waren nog
eens goed voor 1053 plaatsingen
(7,4 procent). De rest, ruim drier
kwart, moest worden ingevuld
met vooral Poolse arbeiders,
ook in de Zeeuwse fruitteeltsec
tor.
Tekortsector
Dat het CWI toch heeft besloten
de land- en tuinbouw niet aan
te merken als een tekortsector,
waarvoor minder strenge wer-
vingsregels in de toekomstige
EU-lidstaten gelden, vindt De
Wijs onbegrijpelijk. „Het CWI
beroept zich erop dat de Wet
Werk en Bijstand begin dit jaar
van kracht is geworden. Werklo
zen moeten eerder werk aan
vaarden, maar uit een enquête
onder ongeveer vijftig gemeen
ten is al gebleken dat dit nauwe
lijks zoden aan de dijk zet. Zij
hadden 180 mensen beschik
baar."
Het steekt De Wijs dat het inter
nationaal transport, de binnen
vaart, de zorgsector (onder ande
ren operatiekamer-assistenten)
en de slachtsector wel eenvou
dig mensen kunnen werven,
maar de al jaren met een tekort
kampende land- en tuinbouw
niet. Die wordt, stelt hij, met
extra kosten en administratieve
lasten opgezadeld, omdat eerst
vijf weken moet worden gezochi
naar Nederlandse werkzoeken
den, waarna nog twee weken no
dig zijn om een werkvergunning
te krijgen voor bijvoorbeeld Po
len. De procedure duurde overi
gens eerst elf weken.
CDA-Kamerlid H. Bruis kondig
de gisteren aan de kwestie aan
de orde te stellen bij staatssecre
taris Rutte van Sociale Zaken.
Hij wil uitleg van de staatssecre
taris. „Wellicht moet Rutte toch
een uitzondering maken voor de
land- en tuinbouw", aldus
Bruis, die snel wil handelen met
het oog op de toetreding van Po
len en negen andere landen tot
de Europese Unie per 1 mei. Me
de op aandrang van het CDA be
sloot het kabinet eerder dit jaar
het vrije verkeer van werkne
mers uit de nieuwe lidstaten
nog enkele jaren te beperken.
BORSELE - De Senioren
raad Borsele verzorgt don
derdag 22 april een voor
lichtingsmiddag over de
huisartsenpost in Heinkens-
zand. Doel is ouderen ver
trouwder te maken met de
huisartsenpost.
De Seniorenraad geeft in
de gemeente Borsele een
folder uit met uitleg waar
voor de huisartsenpost is in
te schakelen. Bij de folder
hoort een lijst waarop de ei
gen gegevens alvast kun
nen worden ingevuld. De
lijst moet de zorg van veel
ouderen over de vragen die
de telefonisten bij de huis
artsenpost stellen, helpen
wegnemen.
Voorzitter Peter de Doel-
der van de stichting Huis
artsgeneeskunde Zeeland
houdt een inleiding 'Help,
we moeten naar de hap'.
Mieke van Marissing, con
sulent van patiëntenplat
form Het Klaverblad
spreekt onder de titel 'Uw
stem telt mee'.
De vrij toegankelijke infor
matiemiddag begint om
14.00 uur in De Stenge in
Heinkenszand.
