EU praat niet met Osama
Spaanse premier Zapatero is
voor dialoog en tegen terreur
Ontvoerders
eisten 4 miljoen
voor Arjan Erkel
Palladio «'li
Japanners vrij maar Italiaan gedood in Irak
EU heeft veel geld
over voor één Cyprus
Gaza-plannen Israël worden algemeen veroordeeld
jVNC haalt
tweederde
meerderheid
Plannen Europees rijbewijs jaar later
Lidstaten vermoeden poging tot zaaien tweedracht
Cheney vreest wapenwedloop Azië
Draskovic wordt minister
België dicht voor zeehondenbont
Verkiezingen Macedonië eerlijk
Tornado's teisteren Bangladesh
bin
ri9n
vrijdag 16 april 2004
PRETORIA - Het Afrikaans Na-
[jonaal Congres (ANC) heeft
„t historische cijfers de parle
mentsverkiezingen van
Zuid-Afrika gewonnen.
jjet bijna alle stemmen geteld,
Md het ANC gisteravond op
70 procent, wat goed is
een - door sommigen ge-
de - tweederde meerder
heid in het parlement.
De partij van Mandela en presi
dent Mbeki, die door het nieuwe
parlement herkozen zal worden,
heeft zijn zege te danken aan de
douw van zwarte stemmers, die
let ANC blijven zien als de par-
•ij die tien jaar geleden vrijheid
ademocratie bracht.
De vraag is hoe lang de partij
tan blijven teren op het roemrij
ke verleden. Hoewel het ANC
het nodige heeft bereikt de afge-
van onze redactie buitenland
BRUSSEL - De regels voor rij
bewijzen in Europese landen
blijven langer verschillen. Plan
nen om ze meer gelijk te trek-
ken, zijn minstens een jaar ver
traagd. Reden is dat de verkeers-
commissie in het Europees Parle
ment de bespreking ervan heeft
uitgesteld tot minstens eind dit
jaar. Verzet uit lidstaten en ver
kiezingskoorts zijn de oorzaken,
zeiden europarlementariërs Van
Dam (ChristenUnie) en Vermeer
(WD) gisteren. „Britten en Duit
sers zagen er tegenop vlak voor
de Europese verkiezingen het
'eeuwigdurende rijbewijs' in
hun land af te schaffen", aldus
VVD'er Vermeer. ANP
lopen jaren,
is het leven van de
zwarte massa's niet veel veran-
ierd Meer mensen hebben wa-
■s. elektra en huizen, maar de
saliteit is dat de helft van de be-
wlking moet rondkomen van
minder dan 70 euro per maand.
.Armoede en werkloosheid zijn
allebei scherp toegenomen de af
gelopen 10 jaar", aldus socio
loog Sampie Terreblanche.
De opkomst was met 75 procent
hoog, maar in de aanloop naar
je verkiezingen had slechts drie
kwart van de gerechtigden zich
geregistreerd. ..Dit betekent dat
55 procent zijn stem heeft uitge
bracht en dat de tweederde
meerderheid van het ANC 40
procent van bevolking dekt",
stelt David Freedman van de
Universiteit van Johannesburg.
De verkiezingen hebben aange
toond dat geen van de oppositie
partijen voor de zwarte meerder
heid vooralsnog een optie is. De
liberale en goeddeels blanke De
mocratische Alliantie deed het
goed door 14 procent van de
stemmen te halen, maar de groei
kwam van blanken, kleurlingen
en Indiërs die massaal hun ver
trouwen hebben opgezegd in de
Nieuwe Nationale Partij, de op
volgervan de partij die de apart
heid uitvond. GPD
van onze redactie buitenland
DUBAI - Europa heeft gisteren
het 'vredesaanbod' van terroris
tenleider Bin Laden eensgezind
afgewezen. Verscheidene Euro
pese landen zeiden dat het voor
stel bedoeld was om tweedracht
te zaaien tussen Europa en de
Verenigde Staten en verklaar
den niet met terroristen te wil
len onderhandelen.
De leider van het terreumet-
werk Al Qaeda deed zijn uitspra
ken op een geluidsband die door
twee Arabische omroepen werd
uitgezonden.
De voorwaarde voor het be
stand met Al Qaeda is een vreed
zame opstelling ten opzichte
van moslims en terugtrekking
van alle Europese militairen uit
de islamitische wereld, zo meld
de Bin Laden. Op een band die
werd uitgezonden door de zen
ders Al Arabiya en Al Jazeera,
zegt hij de operaties tegen Euro
pese landen dan te zullen stop
zetten. Een bestand met de Vere
nigde Staten sluit hij nadrukke
lijk uit.
De opname lijkt authentiek. De
Amerikaanse inlichtingendienst
CIA meldde gisteren dat de
stem op de band 'hoogst waar
schijnlijk' die van Bin Laden is.
Ook een Europese veiligheids
deskundige zei dat er voldoende
redenen waren om aan te nemen
dat de terroristenleider zelf te
horen is.
Groot-Brittannië deed het idee
van een wapenstilstand met ter
roristen af als 'absurd'. Een
woordvoerder van het ministe
rie van Buitenlandse Zaken zei
dat Londen niet van plan is om
met terroristen te onderhande
len.
De verklaring van Bin Laden is
volgens de woordvoerder 'een cy
nische truc om Europa en de
Verenigde Staten uiteen te drij
ven'.
Ook de Nederlandse minister
Bot van Buitenlandse Zaken liet
weten dat er geen wig tussen Eu
ropa en de VS kan worden gedre
ven.
„Een merkwaardige bood
schap" noemde Bot verder de
uitlatingen van de terroristenlei
der. „Nederland behandelt mos
lims altijd al goed", aldus de mi
nister.
Ook Duitsland en later op de
dag Frankrijk, die geen troepen
hebben in Irak, lieten weten dat
zij niet wensen te onderhande
len met terroristen.
Voorzitter Prodi van de Europe
se Commissie verklaarde dat Eu-
ropse landen 'geen mogelijkheid
hebben om onder dreiging van
terreur' op een bestandsak
koord van Bin Laden in te gaan.
Het aanbod dat Bin Laden op de
band doet is drie maanden gel
dig en zou ingaan op het mo
ment dat 'de laatste militair on
ze landen verlaat'.
De Saudische terrorist dreigt
wel met vergelding van de liqui
datie van de leider van de radi
cale Palestijnse beweging Ha
rnas, sjeik Yassin.
Ondanks dit dreigement is het
de eerste keer dat Al Qaeda niet
alleen nieuwe aanslagen voor
spelt, maar ook probeert het
aantal vijanden te verkleinen.
Dat zou kunnen duiden op een
verandering van strategie van
het terroristennetwerk. ANP
door Hans Gertsen
BRUSSEL - De Europese Unie
probeert de bevolking van Cy
prus met een flinke zak geld
over te halen om voor de hereni-
van het sinds 1974 opge
deelde eiland te stemmen. Euro
pees Commissaris Giinter Ver
heugen (Uitbreiding) maakte gis-
leren in Brussel duidelijk dat
het eiland ongeveer 2 miljard eu
ro tegemoet kan zien, als bijdra
ge in de kosten van de hereni-
Het geld komt er echter alleen
2ls de bevolking het VN-plan
voor de hereniging goedkeurt.
•Geen overeenkomst, geen
leid'', zo zei Verheugen.
Dp '24 april mogen zowel de
Gneks-Cyprioten als de
Turks-Cyprioten zich per refe
rendum over het plan uitspre
ien De kans dat ze het goedkeu
ren, lijkt echter klein. Vooral de
'neks-Cvprioten neigen er vol-
pis peilingen toe het plan af te
*ijzen. Aan Turks-Cypriotische
sant is er meer enthousiasme,
ook al heeft de leider van het
Turkse deel van het eiland, Rauf
Denktash, zich tegen het plan
gekeerd.
He druk van de EU heeft alles te
-raken met het feit dat Cyprus
o? 1 mei lid wordt van de EU.
Brussel zou graag zien dat het ei-
fond zich op die datum voor her
ring heeft uitgesproken. Als
dat niet het geval is, wordt de
focto alleen het Grieks-Cyprioti
sche deel van het eiland lid van
de EU.
Het Turkse deel van Cyprus
wordt door de internationale ge
meenschap niet als aparte staat
erkend. De Grieks-Cypiotische
autoriteiten vertegenwoordigen
dan het hele eiland, ook al heb
ben ze de facto niets te zeggen
over het Turkse deel.
Verheugen waarschuwde voor
de gevolgen van dat scenario.
Als Cyprus niet herenigd wordt,
zal het reizen van het ene deel
van het andere deel van het ei
land een stuk moeilijker wor
den, omdat de grens tussen h,et
Griekse en het Turkse deel van
het eiland dan een buitengrens
van de EU wordt. GPD
De vrijlating van drie Japanse gijzelaars in Irak was in Tokio aanleiding voor extra edities van de dagbladen. De kranten werden op straat
gratis verspreid. foto Toshiyuki Aizawa/RTR
van onze redactie buitenland
BAGDAD - Drie Japanners die vorige week
in Irak werden gegijzeld zijn weer vrijgela
ten. Een Italiaan is echter door zijn kidnap
pers vermoord. Het is de eerste buitenlan
der die een gijzeling door onbekende groe
pen in Irak niet heeft overleefd.
De drie Japanners, de fotograaf Soichiro Ko-
riyama, hulpverleenster Nahoko Takato en
de journalist Noriaki Imai, werden vrijgela-
ten in een moskee in Bagdad. De gijzelaars
werden vastgehouden door een groep met
de naam Moedjahedien Brigades die het ver
trek eiste van de circa 550 Japanse militai
ren uit het zuiden van Irak. Tokio heeft van
af het begin geweigerd op de eisen van de
gijzelnemers in te gaan. Islamitische geeste
lijken hebben waarschijnlijk bemiddeld bij
de onderhandelingen over de vrijlating van
de Japanners.
De Italiaan Fabrizio Quattrocchi die woens
dag werd doodgeschoten, heeft zijn gijzelne
mers mogelijk 'uitgedaagd'. Toen er een pis
tool op hem werd gericht zou hij de kap die
hij over zijn hoofd had gekregen hebben af
gerukt en geroepen hebben „Ik zal je laten
zien hoe een Italiaan sterft." De Italiaanse
minister van Buitenlandse Zaken Franco
Frattini prees de 36-jarige man als een held.
Premier Berlusconi maakte op zijn beurt op
de staatstelevisie duidelijk dat de moord
geen invloed zal heben op de missie van zijn
land in Irak.
In Moskou arriveerden gisteravond de eer
ste Russische vliegtuigen met aan boord en
kele honderden Russische burgers uit Bag
dad. Naar verwachting zullen nog honder
den Russen, Oekraïners en Wit-Russen het
onrustige land verlaten uit angst voor gijzel-
nemingen en gewelddadigheden. DPA/RTR
Een Palestijn trekt een brandende autoband door de straten van
Biddu op de Westelijke Jordaanoever tijdens een protest tegen de
Gazaplannen van Israël. foto Goran Tomasevic/RTR
van onze redactie buitenland
ALGIERS - Israëls plannen om zich eenzijdig te
rug te trekken uit de Gazastrook en een deel van
de Westelijke Jordaanoever te annexeren, zijn
volgens de Franse president Chirac 'gevaarlijk'.
Hij deed zijn uitspraak gisteren in Algiers waar
hij op bezoek is.
Het voornemen zou een 'betreurenswaardige pre
cedent' scheppen, zei de Franse president. De Is
raëlische premier Sharon kreeg woensdag steun
van de Amerikaanse president Bush. De Li-
koed-leider wil alle nederzettingen in de Ga
zastrook ontmantelen en daarvoor in de plaats
zes grote kolonies op de Westoever inlijven.
Ook de Europese Unie nam gisteren afstand van
de Amerikaanse steun voor het Gazaplan van
Sharon.
De EU erkent geen veranderingen in de grenzen
van 1967 zolang die niet overeengekomen zijn
door de twee betrokken partijen, zei minister
van Buitenlandse Zaken Brian Cowen van hui
dig EU-voorzitter Ierland. De EU is wel voor de
terugtrekking uit de Gazastrook, een ander on
derdeel van Sharons plan.
De Nederlandse politiek reageert verdeeld op de
ommezwaai in het Amerikaanse Midden-Oos
ten-beleid.
Waar de PvdA stelt dat de Amerikaanse presi
dent Bush met zijn optreden 'het hele Mid
den-Oosten gijzelt', vindt de VVD het 'veel te
simpel een oordeel uit te spreken over Bush'.
Volgens Arabische landen legt de Amerikaanse
president een bom onder het vredesproces om
dat hij een deel van de gebiedsaanspraken van Is
raël erkent, terwijl de Palestijnen en joodse
staat het daar juist in onderhandelingen samen
over eens moeten worden.
Minister Bot van Buitenlandse Zaken begrijpt
de opwinding niet. Hij vindt dat Bush zich
houdt aan de routekaart naar de vrede, die voor
het overleg tussen Israël en de Palestijnen is af
gesproken. ANP AFP/GPD
jgw Henk van den Boom
BARCELONA - José Luis Rodri
guez Zapatero (43), die vandaag
few het Spaanse parlement tot
"icuvve premier van Spanje
«ordt gekozen, kiest voor een
Muw beleid. Zijn regering zet
ln ®P een dialoog en een harde
,niil legen hel terrorisme.
wordt leider van de
toeede socialistische regering
Jnet democratische Spanje na
Jedood van Franco in 1976.
aPatero zette gisteren in zijn
'"staliatietoespraak de hoofdlij-
f" v'an zijn beleid uiteen. Hij
™x>fde nogmaals de Spaanse
f°fPen terug te trekken uit
•rak als voor 30 juni de leiding
'an "e internationale troepen
macht niet aan de VN is overge
dragen.
Een tweede drastische beleid
sombuiging ten opzichte van
zijn voorganger Aznar is zijn
houding binnen Europa.
De vorige premier koos rigoreus
de zijde van de Amerikaanse
president Bush, waarmee hij
Spanje isoleerde van de rest van
Europa. Zapatero zei gisteren
een 'Europees gerichte buiten
landpolitiek' te willen voeren
als basis van zijn beleid, waar
bij 'preventieve diplomatie' een
van de hoofdkenmerken is.
Spanje zal zich niet langer ver
zetten tegen de Europese grond
wet en alles in het werk stellen
om die nog onder het Ierse voor
zitterschap doorgevoerd te krij
gen. Voorts wil Zapatero op kor
te termijn de betrekkingen met
buurland Marokko verbeteren.
Onder Aznar waren de verhou
dingen gespannen en kwam het
tot een aantal ernstige conflic
ten.
Zapatero won op 14 maart ver
rassend de parlementsverkiezin
gen, drie dagen na de aanslagen
in Madrid waarbij 192 mensen
werden gedood. Met 164 van de
350 kamerzetels vormen de so
cialisten een minderheidsrege
ring. Zapatero wordt vandaag
in het zadel geholpen door de
steun van het linkse blok en de
Catalaanse Republikeinen. In
ruil daarvoor heeft de nieuwe
premier toegezegd om de autono
me deelstaten meer zeggen
schap te geven en een aantal om
streden beleidsvoornemens van
zijn voorganger te herzien.
Belangrijk punt is de bevriezing
van het miljarden kostende na
tionale waterplan wat volgens
tegenstanders een bedreiging is
voor de rivier de Ebro. Ook het
onderwijsplan van voorganger
Aznar gaat in de ijskast.
SHANGHAI - De Amerikaanse vice-president Cheney
vreest voor een wapenwedloop in Azië als Noord-Korea
zijn nucleaire programma niet staakt. Hij is ook bang dat
Pyongyang nucleaire technologie zal verstrekken aan ter
roristische groepen als Al-Qaeda.
Dat zei hij gisteren in een rede voor studenten in de Chine
se metropool Shanghai. Cheney is momenteel op officieel
bezoek in de volksrepubliek. ANP/AFP
BELGRADO - Vuk Draskovic wordt de nieuwe minister
van Buitenlandse Zaken van Servië en Montenegro. Hij
volgt Goran Svilanovic op, die gisteren is afgetreden.
Het vertrek van Svilanovic is het gevolg van de machts
wisseling in Servië na de parlementsverkiezingen daar
van eind vorig jaar. Svilanovic' partij, de pro-Westerse
DS, maakt nu geen deel meer uit van de Servische rege
ring, de partij van Draskovic wel. Servië is de grootste
van de twee republieken die de unie van Servië en Monte
negro vormen. AP
BRUSSEL - België verbiedt, als eerste land in de Europe
se Unie, de import van zeehondenbont. Een ambtenaar
van het Belgische ministerie van Economische Zaken
heeft dat gisteren gezegd.
Het besluit ligt nu voor advies bij enkele diensten. Naar
verwachting wordt het rond de zomer van kracht. In Ne
derland heeft de Tweede Kamer gevraagd om een derge
lijk verbod. Minister Bot van Buitenlandse Zaken zei
woensdag echter dat het waarschijnlijk strijdig is met re
gels van de wereldhandelsorganisatie WTO. ANP
SKOPJE - De eerste ronde van de presidentsverkiezingen
in Macedonië is woensdag eerlijk verlopen, op enkele 'geï
soleerde incidenten' na. Dat hebben buitenlandse waarne
mers gezegd.
Premier Crvenkovski en Kedev, de leider van de oppositie
partij VMRO, gaan door naar de tweede ronde. Crvenkovs
ki kreeg 42,5 procent van de stemmen, Kedev 34,1.
De verkiezingen zijn uitgeschreven nadat president Traj-
kovski op 26 februari bij een vliegtuigongeluk in Bosnië
om het leven was gekomen. Alle kandidaten zeggen Traj-
kovski's beleid voort te willen zetten en Macedonië rich
ting lidmaatschap van de Europese Unie en de NAVO te
willen leiden. AP
NETROKONA -Tornado's hebben woensdagavond een
spoor van verwoesting getrokken door het noorden van
Bangladesh.
Het zwaarst getroffen werden de stad Netrokona en dor
pen in het aangrenzende district Mymensingh. Er zijn ze
ker 48 doden. Duizenden mensen raakten dakloos. Netro
kona ligt 130 kilometer ten noorden van de hoofdstad
Dhaka. AP
door Frank Hendrickx
MOSKOU - De ontvoerders van
Arjan Erkel eisten vier miljoen
euro voor de zondag vrijgelaten
Nederlandse hulpverlener. Een
bod van twee miljoen euro had
den ze eerder afgewezen.
Dat meldde de Russische journa
list en bemiddelaar Vjatsjeslav
Izmailov gisteren in de krant No
va ja Gazeta.
De bevrijding van Erkel kwam
uiteindelijk tot stand dankzij
persoonlijk ingrijpen van Niko
lai Patroesjev, het hoofd van de
Russische geheime dienst FSB.
Patroesjev zou de Dagestaanse
zakenman en parlementariër Ka-
zimagomed Magomadov vorige
week naar Moskou hebben ge
roepen om te praten over de
zaak Erkel. Een paar dagen na
die ontmoeting was het Neder
landse missiehoofd van Artsen
zonder Grenzen in de Russische
deelrepubliek Dagestan vrij.
Volgens Izmailov, die zelf af
komstig is uit Dagestan, was de
parlementariër Magomadov be
trokken bij de ontvoering van
Erkel.
De zakenman en volksvertegen
woordiger zou in onderhandelin
gen over de vrijlating van de Ne
derlander eerder een bod van
twee miljoen euro hebben afge
wezen. Dat baseert Izmailov op
anonieme bronnen. „Als ze vier
miljoen euro bieden, is hij mor
gen al vrij", zou de parlementa
riër hebben gezegd. Na het ge
sprek met FSB-baas Patroesjev
beloofde Magomadov alsnog
mee te werken aan de vrijlating
van Erkel. Izmailov laat. in het
midden hoeveel losgeld er uitein
delijk betaald is. Mogelijk heeft
Magomadov ook politieke con
cessies gekregen in ruil voor
zijn medewerking.
De prijs van Erkel werd opge
dreven door een ontmoeting die
de Nederlander kort voor zijn
ontvoering had met twee Ameri
kaanse militaire attachés. De
kidnappers leefden daardoor in
de veronderstelling dat Erkel
een CIA-agent was. Volgens Art
sen zonder Grenzen wist Erkel
destijds niet dat de twee werk
zaam waren voor de militaire af
deling van de Amerikaanse am
bassade.
De Nederlandser regering, AzG
en de Russische autoriteiten ont
kennen dat de ontvoerders geld
hebben ontvangen. Er zouden al
leen 'onkosten' zijn betaald aan
de Russische veteranen van de
buitenlandse inlichtingen
dienst, die Erkel zondagochtend
konden ophalen op een met de
ontvoerders afgesproken plek in
Dagestan.
De Nederlander was twintig
maanden eerder ontvoerd. GPD
(advertentie)
Genieten komt van Binnenuit.
Op sociaal terrein belooft Zapa
tero een aantal rigoreuze hei-vor
mingen ten gunste van de min
der bedeelden op het gebied van
woningbouw, de minimumlonen
en de pensioenen. In tegenstel
ling tot Aznar wil hij de dialoog
met vakbonden, werkgevers en
maatschappelijke organisaties
weer nieuw leven inblazen.
Intrek
Wanneer Zapatero vandaag
wordt gekozen tot nieuwe rege
ringsleider zal hij morgen door
koning Juan Carlos worden beë
digd. Daarna kan hij met zijn
vrouw en twee dochtertjes zijn
intrek nemen in het officiële re
geringspaleis Moncloa, waar
zijn voorganger Aznar acht jaar
resideerde. GPD
buitenmeubelen buitenverlichting »n
Het echte buitenleven begint bij Palladio. U ontdekt bij ons een prachtig
assortiment buitenmeubelen- en verlichting. Kom naar Heinkenszand!
Schouwersweg 7 (ind. terrein Noordzak) www.binnenuit.nl
Vrijdagavond is onze vaste koopavond!
