Zonder openheid is er geen toekomst PZC PZC Kampen te lang ongemoeid gelaten ?p Balkenende kan o o boemerang worden Begrip voor woonwagenbewoners voorbij, overheid blijft angstig om op te treden Aanval Van Aartsen te gast 16 april 1954 vrijdag 16 april 2004 door Alex Boqers DEN HAAG - Het beleid ten op zichte van woonwagenbewoners kenmerkt zich door tweeslach tigheid. Aan de ene kant heerst angst voor geweld van de bewo ners en om beschuldigd te wor den van discriminatie, aan de andere kant is er daaddrang. „Niets doen is schandelijk." Burgemeester Leers maken ze niet gek op het Maastrichtse woonwagenkamp Vinkenslag. Wars van angst voor represail les en de beschuldiging van dis criminatie treedt hij hard op te gen vermeende criminaliteit en het overtreden van allerlei huis,- tuin en keukenregels. Leers heeft het maatschappelijk tij mee voor zijn daadkrachtige optreden. Het moet maar eens afgelopen zijn met het ontdui ken van belastingen, het telen van wiet, de illegale autohandel, de huurachterstanden en het ille gaal aftappen van elektriciteit - om even de voornaamste proble men op de kampen te noemen. ..De maatregelen worden onmis kenbaar harder", zegt Willem van Genugten, hoogleraar inter nationaal recht, onder wiens lei ding in Nijmegen twee onderzoe ken zijn gedaan naar de Sinti en Roma in Nederland, twee voor name groepen van woonwagen bewoners. „De gewone man en vrouw zien een groep die niet in tegreert. Daar is geen begrip meer voor. Politici haken daar graag op in. Met hard optreden win je stemmen." De daadkrachtige politici ko men volgens Loek Heinsman van Integra, een adviesbureau over woonwagens, hun eigen wanbeleid tegen. Jarenlang zijn de kampen op hun beloop gela ten, vooral omdat de gemeenten een andere rol kregen. „Gemeen ten zijn beleidsmakers gewor den, geen uitvoerders. Het be heer over de kampen hebben ze uit handen gegeven aan de wo ningbouwcorporaties. Maar die hebben daar geen trek in. Het ge volg is dat de gemeente nog steeds verantwoordelijk is, maar geen mensen meer heeft om te controleren." Hoogleraar Van Genugten denkt dat vaak ook aan lef ont breekt. Hij verwijst naar crimi noloog Frank Bovenkerk, die al eerder constateerde dat de poli tie en ambtenaren bang zijn dat ze de kampbewoners niet aan kunnen. „Ze zijn bang dat ze met te weinig manschappen een kamp op gaan en dat ze zaken losmaken die ze niet kunnen be heersen. Dus gebeurt er niets. Maar dat is een schandelijk en fout signaal. Je staat daarmee toe dat een deel van de burgers zich aan andere wetten kan hou den dan anderen." Heinsman zou ook wel wat meer daadkracht willen zien. „De wijkagent rijdt nog wel eens langs het kamp en bij de grotere centra eroverheen, maar uit zijn auto komt hij liever ook niet. Het gevolg is dat er niemand meer komt, dat je getto's creëert, dat gemeenteraadsleden vaak niet eens weten waar het kamp is gevestigd. De dienst Bouw- en Woningtoezicht moet gewoon weer de kampen op gaan. Net zoals de controleurs van de gasmeter en de deurwaar der die de huur op moet halen." Van Genugten en Heisman twij felen aan de juistheid van de harde ingrepen van burgemees ter Leers. „Het is een keerzijde van het Fortuynisme", stelt Van Genugten, „Het is veel makkelij ker om iedereen in dezelfde hoek te zetten en daar tegen op te treden dan te onderzoeken waar het aan schort en waar de grootste problemen spelen." „Je moet de problemen beheers baar maken", vult Heisman aan. „Op ieder kamp heb je mensen die willen praten over verbete ring van de situatie. Ga met hen in gesprek en heb geduld." Een minder tweeslachtig beleid kan de woonwagenbewoners wellicht ook wat gunstiger stem men. Vrijwel elke gemeente heeft als doel om de woonwagen bewoners in zo normaal mogelij ke leefomstandigheden te breng en. Alleen verschilt de wijze waarop nogal. De ene gemeente probeert de woonwagenbewo ners richting het stenen (rij- tjesjhuis te dirigeren. Andere ge meenten delen grote kampen op in kleinere eenheden, geven de bewoners op de kleintjes meer vierkante meters en staan het toe om woonwagens te bouwen die op huizen lijken. Nederland telde in 2000 onge veer 3500 zigeuners en dertigdui zend woonwagenbewoners, die zijn verdeeld over 9600 kampen. Het huidige aantal bewoners is niet bekend, want het Centraal Bureau van de Statistiek telt ze niet meer als afzonderlijke groep binnen de Nederlandse sa menleving. Het bureau Cebeon doet eens in de vier jaar in opdracht van het ministerie van volkshuisvesting onderzoek naar de woonwagen bewoners. Enkele conclusies: - De meeste woonwagenkampen bestaan uit vier tot negen stand plaatsen. Gemiddeld wonen er 2,67 personen in een woonwa gen. - De woonwagenbevolking is aanzienlijk jonger dan de totale bevolking in Nederland. Zeven tig procent van de bewoners is onder de veertig. - Veertien procent van de woon wagenleerlingen gaat naar het speciaal basisonderwijs, tegen over een landelijk gemiddelde van vijf procent. In het voortge zet onderwijs volgt maar liefst een derde speciaal voortgezet on derwijs, terwijl ook daar het lan delijk vijf procent is. - 51 procent van de onderzochte woonwagenbewoners heeft een inkomen, landelijk ligt dat op 65 procent. De geregistreerde in komens van woonwagenbewo ners zijn fors lager dan die van de totale bevolking. Het aandeel ingeschreven werk zoekenden is onder woonwagen bewoners ruim drie keer zo hoog. - Van de woonwagenbewoners met inkomen is tien procent zelf standig ondernemer, tegenover een algemeen gemiddelde van zes procent. GPD door Paul Koopman DEN HAAG - In één opdracht is het kabinet-Balkenende al bij voorbaat geslaagd: het dualisme is helemaal terug van wegge weest. Voorbij zijn de tijden waarin de regeringsfracties zich opstelden als slippendragers van kabinet. Integendeel, de scherpste aan vallen op het kabinetsbeleid ko men dezer dagen uit de eigen ge lederen: de troepen van WD, CDA en D66. PvdA-fractieleider Wöltgens was in zijn tijd wel de meest sprekende belichaming van een politieke cultuur waarbij de coa litiefracties als Pavlov-hondjes de 'eigen' ministers steunden. „Ik ben de trouwhartige schild knaap van Kok", zei de Limbur ger in 1993 niet zonder zelfspot. Zijn CD A-collega Brinkman stelde, zich overigens niet veel anders op. Maar één keer, in 1992, gromde hij zachtjes. „Het speelkwartier is voorbij", oreer de de christen-democraat in ver kiezingstijd en het land was even te klein. Kamerleden van met name de VVD hebben er geen enkele moeite mee ministers flink on der vuur te nemen. De Geus moest het ontgelden vanwege de UWV-affaire ('onverteerbaar'), Van Ardenne inzake het Afri- ka-beleid ('faalt'), Donner om dat hij bolletjesslikkers zonder dagvaarding heenzond ('onac ceptabel') en Van der Hoeven vanwege de dure verbouwing van haar werkkamer ('dom'). Nu kwam deze kritiek steeds van 'gewone' Kamerleden zoals Hirsi Ali, Balemans en Griffith. Het ging een beetje wennen en bovendien werden aan de dreige menten zelden consequenties verbonden. Maar anders wordt het als de fractieleiders in het ge weer komen en het doelwit van de kritiek niet een minister is, maar de premier. WD-fractie- leider Van Aartsen schreef deze week zodoende een nieuw hoofd stuk, namelijk door het anti-ter- rorismebeleid van het kabinet 'laks en naïef' te noemen. In hei vak waar de regering zete! klonk geknars van tanden. E„ dat was niet verwonderlijk om dat het terreurbeleid van het ka binet uiteindelijk over zaken van leven en dood gaat en de premier er als hoofd van de 'na tionale veiligheidsraad' als eei ste verantwoordelijk voor is, Het kan haast niet anders, of de ze aanval op het hart én de repu tatie van het kabinet zinden nog lang door. Zolang het re geerakkoord maar trouwhart!» wordt uitgevoerd hoeft het kra ken van kritische noten op zich geen probleem te vormen Er. Van Aartsen, Dittrich (D66) es Verhagen (CDA) maken nog geen aanstalten om belangnj' afspraken uit dat akkoord o deruit te halen. Maar de gesta0. aanvallen op CDA-bewindslie- den leggen wél een hypotheek op de sfeer. Zeker nu Balkenen de zelf tot doelwit is verkozen, beginnen de verhoudingen te verzuren. De verbetenheid en blikken van de premier spraken wat dat betreft tijdens het ter- reurdebat boekdelen. Naar de ware beweegreden® van Van Aartsen is het gi Hij moet zich als WD-leide nog bewijzen, dat zal een mispe len. De WD heeft zich voorge nomen de aan het Fortuynisme verspeelde aanhang terug te w nen, en veel van die kiezers'zijn tegenwoordig bij het CDA te vin den. Ook hebben de liberalen de ambitie de grootste partij te w den en uiteindelijk zélf de pre mier te kunnen leveren. Maar die strategie valt of staat bij de factor tijd. Eerst moet het huidi ge kabinet zijn doelen kunne halen, het succes moet vervol gens kunnen worden geclaim Met een verzwakte premiere in een bedorven sfeer komt daar weinig van terecht. Van Aarts® moet oppassen dat hij niet in zijn eigen vingers snijdt. GPD door Martin van den Heuvel Europa kan het moeilijk een ander verwijten. Het had de dictator Stalin nodig om de vre selijke tiran Hitier te verslaan. Het gevolg was na de Tweede Wereldoorlog een hopeloos ver deeld werelddeel dat alleen dankzij de Verenigde Staten het rode gevaar op afstand kon hou den. Van de mooie gedachten over Europese samenwerking die al vanaf de zestiende eeuw bestonden, was niets terechtge komen. In de eerste jaren na 1945 wa ren we in West-Europa niet be zig met grootse ideeën voor de rest van de wereld, het was 'we deropbouw' wat de klok sloeg. Maar we hadden wel van de el lende geleerd dat ongezond na tionalisme gevaarlijk en interna tionale samenwerking noodza kelijk was. De coöperatie die ontstond tussen de twee voorma lige aartsvijanden Frankrijk en Duitsland was een hoopgevend wonder. De druk van het communisti sche Oostblok leidde in West-Europa tot de oprichting van de Europese Economische Gemeenschap (EEG). West Eu ropa herrees, groeide en bloeide en liet al gauw Oost-Europa eco nomisch en moreel mijlen ver achter zich. Waar West-Europa vooruitgang boekte door een goede samen werking, stond Oost-Europa bijna stil door oneerlijke samen werking. De landen van het Warschaupact waren vazalsta ten die de heer in Moskou moes ten dienen. Polen, het land dat in de Tweede Wereldoorlog het meest geleden had - méér dan de Sovjet-Unie - werd na de oor log nog flink door zijn nieuwe Russische vrienden leeg geplun derd. Voor de andere Oost-Euro- pese landen was het niet veel be ter. Alleen het Joegoslavië van Tito slaagde er in aan Moskous greep te ontsnappen. De onvrede van de Oost-Europe- se volken uitte zich door opstan den (Hongarije 1956) en vreed zaam verzet: Tsjechoslowakije in 1968 en negen jaar later met Charta 77, Polen met zijn mil joenen leden tellende vakbewe ging Solidariteit in 1980-1981. Het geestelijke faillissement van het communisme was toen overduidelijk. Maar het vreed zaam ineenzakken ervan in Mos kou in 1991 blijft een wonder. Het einde had ook na tiendui zenden doden tot stand kunnen komen. Zowel West- als Oost-Europa wist toen wat het wilde: samen werking, hereniging, één welva rend, democratisch Europa. Vooral de Oost-Europese lan den stonden te dringen voor het westerse hek om tot de wereld van de vrijheid en welvaart te worden toegelaten. De bezwa ren kwamen al gauw van wes terse zijde, het kon allemaal niet zo snel, de Oost-Europese partners moesten aan vele voor waarden voldoen. Twee kwesties op dit gebied ver dienen aandacht. De ene is dat er enorme onderlinge verschil len waren en zijn tussen de Oost-Europese staten die per 1 mei tot de EU zullen toetreden. Oost-Europa was, anders dan vaak gedacht, geen blok, eerder een blokkendoos met allemaal afzonderlijke delen. De verschil len tussen, bijvoorbeeld, de Po len, Tsjechen en Roemenen zijn groot, ze hadden en hebben wei nig met elkaar. De tweede kwes tie betreft de achterstand qua democratische ontwikkeling die de Oost-Europese volken heb ben op de West-Europese. Na tuurlijk kennen alle Oost-Euro pese landen ontwikkelde men sen die een goede voorstelling hebben van het westerse leven. Maar in doorsnee is dat niet het geval. We hebben in Oost-Europa te maken met volken die een gerin ge democratische basis hebben. Hun enthousiasme voor Europa geldt vooral de economische kant. Maar daarbij geldt weer dat veel sociaal zwakkeren de afschaffing van de communisti sche planeconomie tot de dag van vandaag betreuren. Baantje Het economische niveau onder het communisme was laag, maar de staat zorgde er wel voor dat iedereen een baantje had en een (bescheiden) inko men. De val van het communis me leidde tot het sluiten van ve le mijnen en fabrieken die de westerse concurrentie niet aan konden. Nu loopt werkloosheid, een verschijnsel dat het commu nisme niet kende, op tot ver in de twintig en soms dertig pro cent. Er bestaat dus niet alleen Oost-Europees enthousiasme voor toetreding tot Europa, er bestaan ook alle mogelijke reser ves. De Polen vinden dat het Westen wel erg hoge eisen heeft gesteld, Ze gaan ermee ak koord, ze moeten wel, maar we zullen straks nog genoeg met hen te maken krijgen, want ze pikken beslist niet alles. Zo is er een grote groep katholieke Polen, dagelijks bestookt door het programma Radio Maryja, dat uiterst gereserveerd staat te genover het 'goddeloze' Europa. De Polen hebben over het alge meen weinig moeite hun bezwa ren te uiten, anders dan vaak hun Tsjechische buren. Tsjecho slowakije hoorde na de Eerste Wereldoorlog al tot het positie ve Europa en kende een goed werkende democratie. Maar dit land is in 1938 door het Westen verraden. Frankrijk en Enge land stemden toen in met de af stand van Tsjechoslowaaks grondgebied aan Duitsland. Ver volgens werd het land in maart 1939 gedwongen 'Hitiers be scherming' in te roepen, wat het einde van de onafhankelijkheid betekende. De Tsjechen zijn meestal niet zo recht toe, recht aan als de Polen, maar ze zullen hun verhaal over 'het verraad van 1938' nog vaak genoeg la ten horen. In het algemeen geldt dat er in Oost-Europa minstens evenveel verschillen tussen de diverse vol ken bestaan als in West-Euro pa. Alleen zijn ze in Oost-Euro pa minder gewend met elkaar samen te werken. Het waren af zonderlijke, onderdrukte staat kundige eenheden. Tussen den ken en doen zat een enorm ver schil. Je deed wat de overheid wilde, maar je dacht er vaak an ders over. Dat andere kon je aan je vrienden kwijt, niet aan je baas. Wond Joegoslavië is een goed voor beeld van hoe dat werkte. Tito en zijn communistische partij waren de baas, de verschillen en geschillen werden ingeslikt. Maar toen de politieke toren om viel, kwamen alle onbesproken, onopgeloste problemen naar buiten. En nu zit Europa op de Balkan met een wond die nog decennia aandacht en verzor ging nodig heeft. De Joegoslavië-crisis waar schuwt ons dat we uiterst voor zichtig moeten zijn met onze Eu ropese uitbreiding. Het gaat nu allemaal te veel over welvaart en economische vooruitgang. Natuurlijk worden onze nieuwe Oost-Europese partners ook on dergesneeuwd door duizenden wetten en regels, maar dat ver hoogt de democratie niet zo maar. En de democratische ba sis moet gezond zijn om een ge zond Europa te bereiken. Natuurlijk zijn economische vooruitgang, welvaart en een fat soenlijk leven daarbij belang rijk Maar dat alles moet ge stoeld zijn op een democratische basis. Zonder die basis zal het vroeg of laat verkeerd gaan. Zonder die basis kunnen de men sen ook geen economische terug slag verwerken en die zal er on vermijdelijk wel eens komen. Economische crises hebben zelfs in landen met een goed wer kende democratie voor grote problemen gezorgd. Wat kan men dan verwachten van landen die maar net van de dictatuur verlost zijn? Democratie als basis voor de Eu ropese ontwikkeling betekent ook eerlijkheid ten opzichte van het verleden. Je kunt niet zon der meer fatsoenlijk de toe komst ingaan na een onfatsoen lijke periode in je verleden. In Neurenberg (1946-1948) zijn Duitse oorlogsmisdadigers ver oordeeld. Dat was noodzakelijk om Duitsland weer in het demo cratische vaarwater te krijgen. Het huidige Rusland lijkt een an dere weg in te slaan. In de bolsje wistische periode zijn 60 mil joen burgers omgekomen. Maar Poetin en zijn vrienden veroor delen alleen de extreme kanten van het stalinisme, niet het stali nisme zelf met zijn misdadige ideologie en misdadig regime. Portretten van Stalin als 'Leider aller tijden en volken' worden weer volop meegedragen. Oneerlijke kijk Voor alle Europese landen zou moeten gelden: zonder openheid tegenover het verleden geen open toekomst. Rusland hoort met deze oneerlijke kijk op zijn verleden niet bij Europa. Trou wens, Roemenië heeft met die verschrikkelijke Ceausescu ook nog heel wat schoon te poetsen. En dat vooral om democratische redenen. Er dient in Roemenië een proces plaats te vinden waarin bespro ken wordt hoe iemand als Ceau sescu aan de macht kon komen, wat daarna is fout gegaan en hoe zoiets in de toekomst voor komen kan worden. Door zo'n discussie moeten de mensen aan het denken worden gezet, om zo afstand te kunnen nemen van het verleden. Maar zo'n discussie kan uiter aard alleen tot stand komen als de eigen overheid het belang er van inziet. De uitbreiding van de Europese Unie is een uitdaging en kan, als het goed verloopt, in ons voor deel zijn. Maar we moeten er voor oppassen ons niet alleen te laten leiden door eigen economi sche groei en welvaart. De ont wikkeling en groei van de demo cratische gezindheid zowel als van de economie van de nieuwe lidstaten zijn essentieel voor het succes van de Europese Unie. Misschien moet er een West-Eu ropees Marshall-plan worden ontwikkeld waaruit met geld en middelen landen extra kunnen worden gestimuleerd die al op de goede weg zijn. Martin van den Heuvel is specia list Oost-Europa. BUNKERS - Voor het oprui men van bunkers in dijken en duinen is vier miljoen gulden nodig. Veel oude verdedigings werken moeten weg, omdat ze de waterkering ernstig ver zwakken. Dat kwam vorig jaar aan het licht tijdens de Waters noodramp. EFTELING - Ontspanning park De Efteling in Kaatsheu vel gaat overmorgen weer open. Het park, dat geëxploi teerd wordt door de gemeente Zeist, heeft er een nieuwe at tractie bij: een waterbron ver andert van kleur als verliefde paartjes eikaars hand vasthou den onder het water. De Efte ling rekent dit seizoen l 600.000 bezoekers, 200.000 meer dan vorig jaar. BURGEMEESTER - P.J Evers wordt per 1 mei be noemd als burgemeester van Kattendijke. Evers is nu com mies en gemeenteontvanger m Biervliet. De PvdA'er werd ge boren in Aardenburg. VRACHTSCHIP - De HoUand- Amerikalijn laat bij De Schel de in Vlissingen een vracht schip van 7200 ton bouwen, Het schip moet plaats bief aan twaalf passagiers. Hoofdredactie: A L. Oosthoek D. Bosscher (adjunct) A. L. Kroon (adjunct) Centrale redactie: Stationpark 28 Postbus 31 4460 AA Goes Tel: (0113)315500 Fax:(0113)315669 E-mail: redactie@pzc.nl Middelburg: Buitenruststraat18 Postbus 8070 4330 EB Middelburg Tel: (0118)493000 Fax: (0118)493009 E-mail: redwalch@pzc.nl Goes: Stationspark 28 Postbus 31 4460 AA Goes Tel. (0113)315670 Fax (0113)315669 E-mail: redgoes@pzc.nl Terneuzen: Willem Alexanderlaan 45 Postbus 145 4530 AC Terneuzen Tel. (0115)645769 Fax. (0115)645742 E-mail: redtern@pzc.nl Hulst: Baudeloo 16 Postbus 62 4560 AB Hulst Tel: (0114)372776 Fax: (0114)372771 E-mail: redhulst@pzc.nl Zierikzee: Grachtweg 23a Postbus 80 4300 AB Zierikzee Tel: (0111)454647 Fax: (0111)454657 E-mail: redzzee@pzt.nl Opening kantoren: Maandag t/m vrijdag van 8.00 tot 17.00 uur Zierikzee en Hulst: 8.30 tot 17.00 uur Internet: www.pzc.nl Internetredactie: Postbus 31 4460 AA Goes E-mail: web@pzc.nl Bezorgklachten: 0800-0231231 op maandag t/m vrijdag gedurende de openingstijden; zaterdags tot 12.00 uur. Abonnementen: 0800-0231231 (bij acceptgirobetaling geldt een toeslag) per maand: 19,45 per kwartaal: 56,60 per jaar: €217.00 Voor toezending per post geldt een toeslag. E-mail: lezersservice@pzc.nl Beëindiging van abonnementen uitsluitend schriftelijk, 1 maand voor het einde van de betaalperiode. PZC, t.a.v. lezersservice, Postbus 314460 AA Goes Losse nummers per stuk: maandag t/m vrijdag: 1,20 zaterdag: 1,70 Alle bedragen zijn inclusief 6% BTW Bankrelaties: ABN AMRO 47.70.65.597 Postbank 35.93.00 Advertenties: Alle advertentie-orders worden uitgevoerd overeenkomstig de Algemene Voorwaarden van Wegener NV en volgens de Regelen voor het Advertentiewezen. Overlijdensadvertenties: maandag t/m vrijdag: tijdens kantooruren zondag: van 16.00 tot 18.00 uur Tel. (0113) 315555 Fax. (0113)315549 Personeelsadvertenties: Tel: (0113)315540 Fax:(0113)315549 Rubrieksadvertenties (kleintjes): Tel. (0113)315550 Fax. (0113)315549 Voor gewone advertenties: Noord- en Midden-Zeeland Tel. (0113)315520 Fax. (0113)315529 Zeeuws-Vlaanderen Tel: (0114)372770 Fax: (0114)372771 Internet: www.pzc.nl/adverteren Auteursrechten voorbehouden Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV is een onderdeel van het Wegener-concern. De oo aan ons verstrekte gegevens hebben wij opgenomen in een bestand dat wordt gebruikt voor (abonnementen)administratie en om u te (laten) informeren over voor u relevante diensten en p ducten van de titels en de werkmaatschappijen van Wegener of door ons zorgvuldig 9»se^! I& de derden. Als u op deze informatie geen prijs stelt dan zersservice. Postbus 31, 4460 AA Goes ;r or ooor ons zorgvuims s—■- it u dit schriftelijk melden bij: Behoort tot WeGeNeR

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2004 | | pagina 4