De obsceniteit van oorlog
elke zaterdag in de PZC!
ctie
vrijdag 16 april 2004
Lezersredacteur A. J Snel is
bereikbaar per post op het
adres van de
Centrale Redactie van de PZC,
Stationspark 28,
Postbus 31,
4460 AA Goes.
Telefonisch: 0113 - 315660.
E-maü:Lezersredacteur@pzc.nl
Het forum waarop lezers zich
kunnen uiten over actuele
zaken is bereikbaar via
internet: www.pzc.nl.
Knorrig, kribbig en gelukkig zo
nu en dan ook blijmoedig is de
toonzetting van de brieven die u
als lezers aan ons zendt. Doet er
niet toe: diversiteit kent geen
tijd, daar houden wc het maar
op-
Een briefschrijver uit Middel
burg komt met een berisping
aan het adres van de sportredac
tie, die almaar laat voetballen
op Hollandse bodem. „Wij zijn
Nederlanders en geen Hollan
dei's", wenst hij ons in te zou
ten.
Hij heeft een beetje gelijk. We
zijn Nederlanders, maar in het
buitenland wordt vaak nog de
aanduiding Holland gebruikt,
waarmee volgens Van Dale in
het verleden heel Nederland be
doeld werd.
Vandaar: Hollands vlag, je bent
m'n glorie, roep ik u toe aan
vreemde kust.
Klokken
Uit Middelburg bereikt ons ook
een knipsel over nieuwe klok
ken in een kerktoren. 'Katholie
ke klokken klingelen weer', zo
stond in de kop.
Of er ook protestantse klokken
zijn? Vast niet. Maar de verslag
geefster heeft de nieuwe klok
ken in de Onze Lieve Vrouwe op
Zeekerk te Haamstede wél ho
ren luiden.
door A. J. Snel
Schokkende beelden: in de Iraakse
stad Fallujah wordt een auto met
vier Amerikanen in brand geschoten, de
verkoolde lichamen worden eruit ge
sleept en opgehangen aan een brug. Ira
kezen vieren de dood. De lichamen zijn
trofeeën geworden en vormen het middel
punt van een gruwzaam feest.
Deze krant heeft het laten zien. Net als
veel andere kranten en de televisie. De
Amerikanen, kort geleden nog triomfan
telijke overwinnaars, zijn opnieuw te
rechtgekomen in een orgie van geweld en
opnieuw wordt geschiedenis geschreven.
Het is weerzinwekkend en dus wekken
de beelden weerzin.
„Te erg om te publiceren. Walgelijk", zo
reageerden meerdere lezers in de dagen
die volgden op plaatsing van de foto met
de verbrande lichamen aan de brug. Een
lezeres uit Goes, wier zoon in Irak als mi
litair dienst doet: „Wat bezielt de redac
tie van de PZC om deze foto op die ma
nier te plaatsen op de voorpagina?"
Het antwoord is complexer dan de vraag.
Wat de redactie van de PZC bezielde, dat
is vooral het feit dat de foto grote nieuws
waarde had. Met het beeld wordt een
nieuwe fase gemarkeerd in de Ameri
kaans-Engelse en later bredere, ook door
Nederland gedragen, interventie in Irak.
Wie de foto goed beschouwt, heeft nogal
wat te onverdenken. Achter de lugubere
vreugde-uitingen rond de gedode Ameri
kanen gaat een geestesgesteldheid schuil
waarvan wij graag zouden willen dat die
is voorbehouden aan mensen met een an
dere cultuur dan de onze. Een ijdele
wens. Wie meent dat wreedheid elders
dieper is verankerd dan in onze con
treien hoeft in deze dagen maar kennis te
nemen van de oceaan van banaliteit die
de Amerikaanse regisseur Mel Gibson in
zijn film The Passion Of The Christ ook
op onze kusten laat beuken, om tot de
slotsom te gekomen dat van een Westerse
morele superioriteit geen sprake is.
Vernis
Een schone oorlog bestaat slechts zolang
de censuur en manipulatie van informa
tie door bevelvoerders standhoudt. Zo
dra de camera niet meer wordt belem
merd, wordt zichtbaar dat het vernis van
de menselijkheid makkelijk afbladdert.
Lezers van de krant zullen verschillend
kijken naar een foto zoals die uil Fallu-
Een beeld dat bijdroeg aan een ommekeer: de negenjarig Kim Phuc op de vlucht tijdens een aanval met napalm nabij het Vietna
mese dorpje Trang Bang. foto Nick Ut/AP
jah, maar terwijl ze tot zich laten door
dringen wat daar gebeurt zullen ze hoe
dan ook moeten erkennen dat het om een
werkelijkheid van onze wereld gaat. Zo
lang daarvan niemand op de hoogte is,
zal er geen effect zijn. Pas als de beelden
de wereld rondgaan, kan de publieke opi
nie worden gevormd. Natuurlijk zullen
mensen die dierbaren in Irak hebben het
diepst worden geraakt. Dat is triest,
maar de confrontatie is niet steeds te ver
mijden. Nabestaanden van mensen die in
het verkeer zijn verongelukt, kijken ook
anders dan de gemiddelde lezer naar fo
to's van autowrakken.
Nieuwswaarde wordt bepaald op basis
van een reeks factoren. Van bijzondere
betekenis daai'bij is welk vervolg kan
worden verwacht op een gebeurtenis. De
geschiedenis leert dat foto's zoals die van
de verkoolde lichamen in Fallujah een
wending kunnen geven aan een gewa
pend conflict. In oktober 1993 sleepten
Somalische strijders het lijk van een
Amerikaanse soldaat door de straten van
Mogadishu. Daarvan werden televisie
beelden uitgezonden, evenals van van
een gevangen genomen, bloedende piloot
die aan den kruisverhoor was onderwor
pen. Het leidde tot snelle terugtrekking
van de VN-vredesmacht.
Trang Bang
Van veel vroeger datum is de foto die
AP-fotograaf Nick Ut maakte van het
Vietnamese meisje Kim Phuc. Op 8 juni
1972 voerden Amerikanen op het dorpje
Trang Bang een aanval uit met napalm.
Op de foto is iets van de gevolgen te zien.
Het negenjarige meisje is, omringd door
andere kinderen, naakt en schreeuwend
van pijn, op de vlucht.
Het is overdreven te beweren dat dat
beeld een eind heeft gemaakt aan de oor
log in Vietnam. Ook CBS-anchorman
Walter Cronkite en talrijke andere jour
nalisten deden met hun verslaglegging
de publieke opinie in Amerika aanzien
lijk verschuiven. Maar er hoeft geen twij
fel over te bestaan dat de foto van het
weerloze kind Kim Phuc miljoenen men
sen deed inzien hoe obsceen oorlog is.
Dat inzicht dwong tot een beëindiging
van de Vietnamese oorlog.
Media die beelden van die van Kim Phuc
en die van de slachtoffer in Fallujah
niet doorgeven, onthouden lezers en kij
kers voor een deel het zicht op de conti
nuïteit van gebeurtenissen.
Daarmee is niet gezegd dat ieder beeld
geschikt is voor klakkeloze publicatie.
Uiteraard doen zich omstandigheden
voor op basis waarvan de redactie van de
ze krant besluit foto's niet te plaatsen. Er
zijn meer overwegingen dan die van de
nieuwswaarde.
Standaardregels voor de selectie zijn niet
te ontwikkelen. Er wordt per keer in
zorgvuldig overleg en na grondige over
weging en afweging beslist. Dat is wat
consumenten van het nieuws mogen ver
langen.
In Forum, de digitale zeepkist van de Provinciale Zeeuwse Co®»
bereikbaar op internet via www.pzc.nl, kan, wie daarin belang
stelt, reageren op wisselende stellingen over actuele kwesties Hei'
geen voorwaarde, maar de lezersredacteur stelt het op prijs alsu
daarbij uw identiteit aan hem bekendmaakt. Hij zal daarvan naai
buiten toe geen gebruik maken zonder uw uitdrukkelijke toestem
ming.
Irak
Op de vraag of, bij de oplopende spanningen, de Nederlanse rmlitaj.
ren in Irak moeten blijven, kwamen veel negatieve reacties. „We
kunnen beter eerst de zaken hier in Nederland goed regelenïn
plaats van daar agentje te spelen. Als Irak had gewild, was de oor
log al lang over geweest. Ze willen schijnbaar niet, dus moeten ze
het zelf maar uitzoeken. Conclusie: inpakken en wegwezen"
schreef een bezoeker van Forum.
Een ander: De Irakezen willen hun eigen chaos. Die landen kenna
geen democratie en willen er blijkbaar ook niet aan. Men holtgrats
achter een sterke leider aan en hoopt op zijn, geen' haar' uiteraari
gunsten. Zo is het al duizenden jaren. Depretentie daar binneneea
jaar een democratisch systeem te kunner. vestigen, is dus boerenbe
drog."
Een derde: „Ik vraag me af wat we daar te zoeken hebben. N__„.
land loopt zoals altijd voorop en we bemoeien ons met alles en iedg.
een."
Weer een ander: „Heel gauw wegwezen daar uit die puinhoop."
En: „Iedere dag daar blijven is een verlorei dag, ook voor de Iraakse
bevolking. Laat ze zelf maar uitzoeken hoe ze hun leven gaai
den
Ministerssalarissen
De kwestie rond de hogere inkomens van ce ministers was voorea
bezoeker van het forum aanleiding voor h(t vervaardigen van eer
variant op een standaardreactie. Hij combneerde de begrippen
'vakken- en zakkenvullers' en wees erop dit eerdere vakministers
als Wijers en De Boer goed bevielen. Alleei bij zulke kandidatenis
het naar de opvatting van de schrijver rele'ant een vergelijking te
trekken met salarissen in het bedrijfsleven.,, Anders wordt het baar-
tjesjagen van onervaren, jonge, studentikoze, politieke streversal
leen maar aangewakkerd."
Een auteur die ondertekent met 'buikriem, stelt de klassieke
vraag waar we nu eigenlijk in dit land mee )ezig zijn en signaleen
dat men zich bij de overheid overwegend o\arhoudt met het bij el
kaar babbelen van vele dingen. Hij wijst erep dat dit land wegens
te verwachten begrotingstekorten forse boees van de Europese
Unie tè wachten staan en acht het, gezien te*en die achtergrond
een schandelijke gedachte dat de ministers neer zouden gaan ver
dienen. „Bij de dames en heren ministers w<rdt de buikriem losse
gemaakt en Jan met de P^t, ofwel De Gewoie Man, kan betalen"
zo is de slotsom.
Citaat
Alles heeft toch wel zijn kanten.
Ook interviews met olifanten.
Leo Vroman
i
In de zaterdagbijlage Wonen wordt de Zeeuwse woningmarkt
belicht en vindt u informatie over klussen, tuinieren, architectuur en
woninginrichting.
xt
«Ki tali ztFUWJ
