Nederland bouwt in Antwerpen
PZC
Drive-By Truckers heeft nooit heimwee
Galerie Kos biedt ruimte
aan blik op natuurschoon
Twijfels over aanpak
scheepvaartrampen
riAj
12
Architecten Neutelings en Riedijk ontwerpen Museum aan de Stroom
QDctcno»
0800 - 0231 231 (GRATIS)
kunst
Landschap als
schilderij en als
tegel op veiling
woensdag 14 april 2004
door Bart de Clerck
ANTWERPEN - Als de skyline
van Antwerpen er binnen enke
le jaren anders zal uitzien dan
vandaag, dan zit daar een aan
tal Nederlanders achter. Zo is
de huidige stadsbouwmeester
René Daniëls een architect af
komstig uit Maastricht die al en
kele jaren de Antwerpse skyline
van de toekomst bepaalt.
En er zijn nog twee andere Ne
derlandse architecten die op dit
ogenblik in Antwerpen met een
project van formaat bezig zijn.
In juni 2000 wonnen de Neder
landers Neutelings en Riedijk
de internationale architectuur
wedstrijd voor het Museum aan
de Stroom, in Antwerpen, kort
weg MAS genoemd. Ze teken
den een 53 meter hoge glazen to
ren, bestaande uit een congres
ruimte, restaurant en panorama
bovenin, twee verdiepingen tij
delijke exposities en vijf grote
overzichtszalen, dit alles om het
verhaal, van Antwerpen uit te
beelden.
Katalisator
Het prestigieuze project kost 53
miljoen euro en moet als kataly
sator dienen voor de hernieu
wing van het Eilandje, de oude
havenbuurt. In 2007 zou het
MAS de deuren moeten openen.
„Het MAS wordt meer dan een
museum", onderstrepen cultuur
schepen Eric Antonis (CD&V)
en architect Willem-Jan Neute
lings. Er komen onder meer een
evenementenplein, horecagele
genheden en een panoramisch
terras. Ook de Antwerpenaar
kan een steentje bijdragen aan
de financiering van het project:
3000 handjes van roestvrij staal
worden verkocht voor 1000 euro
elk. De kunstwerkjes zullen de
gevel van het MAS sieren. Sche
pen Antonis kwam met het plan
om enkele duizenden bruine te
gels, bestemd voor de buitenzij
de van het gebouw, van een inox
handje te voorzien. Die bijzonde
re tegels worden te koop aange
boden, „De tegels die worden
aangekocht - voorlopig denken
we aan een vraagprijs van 1000
euro - krijgen dan een inscriptie
met de naam van de sponsor."
Het Museum aan de Stroom, op
het Eilandje in Antwerpen,
moet de geschiedenis van de
stad vertellen via de verzamelde
collecties van het Scheepvaart
museum, het Vleeshuis en het
Volkskundig Museum. Neute
lings en Riedijk Architecten con
cipieerden het MAS ook als
plein, ontmoetingsplaats en uit
kijktoren. Willem-Jan Neute
lings en Michiel Riedijk zijn met
het Museum aan de Stroom ze
ker niet aan hun proefstuk. Het
Rotterdamse bureau ontwierp
eerder al het woningcomplex
Hollainhof in Gent en is dezelf
de stad ook nog in de running
voor de bouw van het zogenaam
de Muziekforum, een hypermo
dern cultureel complex dat in
2008 de deuren zou moeten ope
nen. Ook deed het architectenbu
reau mee aan de architectuur
wedstrijd voor Ground Zero in
New York.
Intussen heeft het Nederlandse
architectenbureau leren leven
met de soms trage besluitvor
ming in Vlaanderen. Neutelings
en Riedijk mogen de architec
tuurwedstrijd voor het MAS
dan al in 2004 hebben gewon
nen, vooraleer hun gebouw in al
zijn glorie boven de stad zal uit
torenen schrijven we op zijn
minst 2007. Niet iedereen in het
Antwerpse stadsbestuur' zat op
dezelfde lijn wat het Museum
aan de Stroom betreft, maar
sinds midden maart lijkt het er
op dat de Antwerpse beleidsma
kers, schepen van cultuur Anto
nis voorop, willen voortmaken
met dit dossier.
Tegengesteld
„Je weet het natuurlijk nooit,
maar de budgetten zijn in ieder
geval vastgelegd in de begroting
op lange termijn. De bouw zal
wel wat vertraging oplopen.
Normaliter zou het museum
voor de gemeenteraadsverkiezin
Het ontwerp voor het Museum aan de Stroom van Willem-Jan Neutelings en Michiel Riedijk.
gen van 2006 zijn opengegaan.
Maar omdat we nu pas later dan
voorzien kunnen beginnen met
de uitwerking van de technische
tekeningen en met de aanwer
ving van een aannemer, zal het
vermoedelijk 2007 of misschien
zelfs 2008 worden", schat Wil
lem-Jan Neutelings.
In de opgave van een heden
daags museum zoals het MAS
vechten volgens de Rotterdamse
architect drie tegengestelde ka
rakteristieken met elkaar om
aandacht. „In de eerste plaats
streven sommigen vooral naar
verzamelen en bewaren. Als je
sommige conservators bezig
hoort, lijkt het wel alsof de arte
facten in het museum als patiën
ten worden behandeld die je
moet koesteren, pamperen en be
schermen tegen de tijd. Daar
naast heb je een categorie men
sen die denken dat het museum
enkel te maken heeft met het
openbaar maken van de collec
tie en het trekken van zoveel mo
gelijk publiek. En in de derde
plaats zijn de verwachtingen
hooggespannen wat de invloed
betreft van zo'n museum op de
rest van de stad. Het museum
moet in staat zijn om een hele
stadswijk op te krikken. Zelfs
de hele stad moet in de vaart
der volkeren worden opge
stuwd. Het MAS wordt de vier
de toren van Antwerpen, maar
de eerste die vrij toegankelijk
zal zijn. De kathedraal is de to
ren van de kerk, de Boerentoren
van het geld, de politietoren van
het gezag en het MAS van ieder
een", zegt Willem-Jan Neute
lings.
Volgens hem moet het Museum
aan de Stroom een voorbeeld
worden van een nieuw museum,
een combinatie van cultuur en
entertainment en een gebruiks-
gebouw voor de bevolking. „Het
mag zeker geen tempel worden
van hoge cultuur waarin een fou
te schilder onbegrijpbare din
gen toont. Neen, we tonen het le
ven van de Antwerpenaar, zo
wel de dokwerker als de haven
baron. Het MAS krijgt een grote
sociale functie toebedeeld."
Op die manier vertelt de Neder
landse architect los uit de pols
wat op de officiële website
foto Marie Theuns
(wwwmuseumant werpen .be/
museumaandestroom) iets for
meler wordt verteld: „In het Mu
seum aan de Stroom komen de
verzamelingen van het Scheep
vaartmuseum, het Volkskunde-
museum, het Vleeshuis en het In
dustrieel erfgoed bij elkaar. Het
gaat om meer dan 350.000 objec
ten, van munten tot scheepsmo
dellen, van kunstkabinetten tot
affiches, van wapens tot foto's.
Deze verzamelingen worden in
het Museum aan de Stroom vol
gens nieuwe inzichten gepresen
teerd.
Een breed panoramisch beeld
van de economische, maritieme,
maatschappelijke en culturele
evolutie van stad en haven
wordt daarmee zichtbaar."
door Ben Jansen
MIDDELBURG - Het dagelijks
provinciebestuur vraagt zich af
of de rampenbestrijding op de
Westerschelde nog wel toerei
kend is. Door de afname van het
aantal scheepvaartincidenten is
de hulpverleningscapaciteit bij
bergingsbedrijven aanmerkelijk
teruggelopen.
Dat is, volgens Gedeputeerde
Staten, de keerzijde van de toe
genomen veiligheid. Maatrege
len als de aanleg van de Schelde-
radarketen hebben ertoe bijge
dragen dat de afgelopen jaren
gemiddeld minder aanvaringen
en strandingen hebben plaatsge
grepen dan vroeger. Overigens
zijn vorig jaar in het Nauw van
Bath wel twee zware botsingen
gebeurd.
Bergingsbedrijven hebben hun
hulpverleningsmaterieel in het
Westerscheldegebied gebaseerd
op de tendens dat zich minder
incidenten voordoen. Daarom is
het de vraag of een ernstige cala
miteit met inzet van voldoende
middelen kan worden aange
pakt.
In het kader van het twee jaar
geleden tussen Nederland en
Vlaanderen gesloten memoran
dum van Vlissingen wordt een
onderzoek uitgevoerd naar de
rampenbestrijding op de Wester
schelde.
Het dagelijks provinciebestuur
uit zijn twijfels over de aanpak
van ernstige calamiteiten op de
Westerschelde in een antwoord
op een serie vragen die
WD-Statenlid I. Vogelaar hééft
gesteld. De berichten over prö.
blemen voor de binnenvaart®
de Westerschelde door de sni
heid van zeeschepen, waren
aanleiding.
Volgens het Schelde Coördinj.
tiecentrum (SCC) - door GS ge-
raadpleegd - komen af en toe
meldingen binnen van binnen-
vaartschippers over schades die
zouden zijn veroorzaakt door ho
ge vaarsnelheden. Het gaat voor.
namelijk om schepen die afgc-
meerd liggen aan steigers of om
binnenvaartschepen. Bij de stei
ger van Total is een schip door
de zuigende werking van een
voorbijvarend schip losgeko
men. Naar aanleiding daan-as
is afgesproken dat de vaarsnë-
heden in de buurt van de steiger
zullen worden aangepast. Dat is
zowel bij het SCC als bij de
loodsdiensten bekend.
Open luiken
Het SCC heeft opgemerkt dat
schade niet altijd wordt veroor
zaakt door te hoge vaarsnelhe
den. Binnenvaartschippers tref
fen soms te weinig voorzorgs-
maatregelen. Ze leggen hun
schepen wanneer ze afmeren
weieens onvoldoende stevig vast
of ze varen met open luiken en
open machinekamerdeuren.
Volgens GS komt in een reactie
van het ministerie van Verkeer
en Waterstaat te staan.dat het
instellen van maximum vaar
snelheden geen afdoende oplos
sing biedt voor de problemen
die de binnenvaartsector heeft
gesignaleerd.
(Advertentie)
Lezersservice - bezorgklachten - informatie over abonnementen
MIDDELBURG - Kunsthandel
B. Witte uit Middelburg houdt
vrijdag in hotel Arneville in Mid
delburg een veiling. Daar wordt
hetzelfde landschap in twee ge
daanten aangeboden: als schilde
rij van J.W. van Borselen
(1825-1892) en als tegel uit de
Haagse plateelfabriek Rozen-
burg.
Van Borselen was een land
schapsschilder. Zijn landschap
zal op de veiling naar verwach
ting 27.000 tot 32.000 euro op
brengen. Witte kwam onlangs
een geglazuurde tegelplaat te
gen met precies hetzelfde land
schap in sepiakleuren. Aan het
begin van de vorige eeuw wer
den vaker tegels gemaakt van
voorstellingen van schilders uit
de romantische en Haagse
school. Dat zowel het schilderij
als de tegel kort na elkaar bij de
zelfde veilingmeester wordt aan
geboden, is iets wat zich niet
snel zal herhalen.
Naast de genoemde werken veilt
Witte onder meer een Ameri
kaans kanon, Middelburgs zil
ver, Romeinse munten, juwelen,
meubelen, schilderijen en porse
lein. Kijkdagen: donderdag en
vrijdag, veiling vrijdag vanaf
18.30 uur.
Drive-By Truckers.
door Ernst Jan Rozendaal
TERNEUZEN - De naam van de Ameri
kaanse band Drive-By Truckers zal voor
altijd verbonden blijven met die van de
legendarische popgroep Lynyrd Skyn-
yrd. Dat heeft alles te maken met het
voorlaatste album van de Truckers,
Southern Rock Opera. Op een alternatie
ve manier wordt daarop het verhaal ver
teld van de groep die in 1977 bij een vlieg
tuigcrash twee leden verloor. Het is tege
lijk het relaas van een verzoening met de
eigen afkomst.
Drive-By Truckers treedt vrijdagavond
op in Porgy Bess in Terneuzen. Het is
het eerste van vijf Nederlandse concer
ten. De Stichting Roots haalt daarmee
een band in huis die zich goed laat verge
lijken met Slobberbone, het Amerikaan
se viertal dat zo graag in Terneuzen la
waai komt maken. Net als Slobberbone
leunt Drive-By Truckers zwaar op roots-
stijlen als bluesrock, country en folk, zon
der ook maar een ogenblik oubollig aan
te doen. Aan de rootsstijlen is namelijk
de energie en' compromisloze instelling
van de punk toegevoegd, yaardoor beide
bands veel nauwer bij de alternatieve
popscene aansluiten dan op grond van
hun muziekstijl mag worden verwacht.
Om de muziek van Drive-By Truckers te
karakteriseren ligt een verwijzing naar
Lynyrd Skynyrd en The Allman Brothers
Band voor de hand. Net als de eerstge
noemde groep heeft Drive-By Truckers
een line up met drie gitaristen. Aanvan
kelijk wilde frontman Patterson Hood,
zoon van een aan de beroemde Muscle
Shoals Sound Studios verbonden sessie
muzikant, niks weten van zijn geboorte-
staat Alabama. Die streek in het zuiden
van de Verenigde Staten wordt be
schouwd als de bakermat van zowel het
Amerikaanse racisme als de beweging
die in de jaren zestig en zeventig naar
meer gelijkheid streefde. Het is een plek
vol godsdienstfanaten, maar ook vol cri
minelen.
Een streek die door het merendeel van de
Amerikanen als achterlijk wordt be
schouwd, waar inteelt aan de orde van
de dag zou zijn. En in de popwereld is Ly
nyrd Skynyrd het symbool van zowel dat
conservatisme ('Sweet home Alabama')
als het geschetste dualisme. Want deze
rednecks vormden wel een ruige rock 'n'
rollband.
Inspiratiebron
Zette Hood zich aanvankelijk af tegen
zijn afkomst, na verloop van tijd is het
zijn inspiratiebron geworden. Het duide
lijkst is dat op het dubbelalbum
Southern Rock Opera uit 2002. Het con
ceptalbum (wat is meer jaren zeventig
dan dat?) gaat over de rise and fall van
Lynyrd Skynyrd. De val mag letterlijk
worden genomen als de crash waarbij
frontman Ronnie Van Zant het leven liet.
De videorecorder van het neerstortende
passagiersvliegtuig zou hem hebben ont
hoofd, wat een liedje met de titel 'Beta-
max Guillotine' verklaart. Maar het al
bum gaat over veel meer. Niet alleen Van
Zant is een icoon van het Alabama waar
over Hoods zingt, dat is zeker ook sena
tor George Wallace, begonnen als een
progressieve rechter en geëindigd als een
racistische presidentskandidaat. In uit
stekende, eerlijke en harde teksten probe
ren de vijf Amerikanen zich te verzoenen
met de staat die ze haten omdat ze er zo
van houden.
De lijn van gruizige southernrock met
treffende, ondanks hun rauwheid bijna li
teraire teksten, is voortgezet op het vorig
jaar verschenen album Decoration Day.
Ook daarop gaat het, zonder ironie, over
de eigen afkomst: Don't call what you're
wearing an outfit Don't ever say your
car is broke Don't sing with a fake Bri
tish accent Don't act like your family's
a joke. Daarnaast gaat het onder meer
over incest, zelfmoord, de ondergang van
de boer en het harde leven van een pop
groep onderweg {'Never homesick, ain't
got no home.').
Volgens het Amerikaanse popblad
Creem is Drive-By Truckers live een sen
satie, die het publiek met open mond ach
terlaat.
Concert: Drive-By Truckers, vrijdag Por
gy Bess Terneuzen, aanvang: 21.30
uur. Voorprogramma: Herman Broek jr
The Eurocasters.
door Ali Pankow
ZIERIKZEE - Vier beeldend
kunstenaars met voorkeur voor
figuratieve kunst, die allen hun
opleiding volgden aan de Acade
mie Minerva in Groningen, expo
seren tot half mei samen in gale
rie Kos in Zierikzee. Annet Hil-
termann, Michiel Kranendonk,
Hetty de Wette en Irene Noord
maken zeer verschillend werk,
maar koesteren allen een voor
liefde voor natuur en uiterlijke
schoonheid. De expositie heeft
als titel 'Gewoon buiten, buiten
gewoon'.
Annet Hiltermann reist graag.
Zij kiest bij voorkeur een mooie
plek middenin de natuur, om
van daaruit wandelingen te ma
ken en onderwerpen te vinden.
In galerie Kos prijken onder
meer haar zonsondergangen aan
de Oostzeekust. Aardig is vooral
de wijze waarop zij de zon in
het water laat schijnen en de
luchten roze, pink en donker
rood laat kleuren. Wat minder
boeiend zijn haar wijnvelden in
de Languedoc, waarin zij vooral
kiest voor vlakverdeling.
De Waddenzee, het rivierenge
bied en het Groningse platte
land zijn belangrijke inspiratie
bronnen voor Michiel Kranen
donk bij het maken van zijn
aquarellen. Ook bij hem blijken
luchten zijn specialiteit, maar
dan vooral in dreigend grijs en
donkerblauw. Zijn weergave
van 'de haven van Schiermon
nikoog' levert daar een mooi
voorbeeld van.
Houtsneden
Extra aandacht verdienen Kra-
nendonks houtsneden. Door te
variëren met kleuren maakt hij
geen seriewerk maar geeft hij el
ke houtsnede een eigen meer
waarde. Met zijn interpretatie
van schaatstochten weet hij de
winterse kou haast voelbaar te
maken.
Van Hetty de Wette is bekend
dat zij zich graag laat inspire
ren door de Zeeuwse kusten. De
expositie in galerie Kos biedt
daar weer enkele mooie voor
beelden van met een duinland
schap in de Kop van Schouwen
en een verlaten huisje aan het
strand. Licht en weersomstan
digheden spelen een belangrijke
rol in haar werk. Dat geldt ook
voor haar houtskooltekeningen
waar ze een dominerende sfeer
in treft.
Keramiste Irene van Noord
weet met haar keramische ron
de vrouwenfiguren vooral te ver
tederen. Haar voorkeur voor har
moniërende vormen en verhou
dingen is overduidelijk. Van
Noords vrouwen lijken het goed
te hebben. Ze ogen wulps en
trots en bekommeren zich geens
zins om hun molligheid. Ander
zijds brengt de kunstenares ook
de sierlijkheid tot uiting in een
vrouwenfiguur zittend op een
muurtje of mijmerend met hei
hoofd in de handen.
De expositie 'Gewoon buiten, öui-
tengewoon' in galerie Kos is geo
pend tot en met 16 mei op vrijdag,
zaterdag en zondag tussen 11.CO
en 17.00 uur.
Schilderijen van Hetty de Wette en beelden van Irene Noord in g
rie Kos. foto Marijke Folkertsma