Alles wat hier vaart
ken ik bij naam
Het platteland verliest niet altijd van de stad
Trots zijn
op Zeeuwse
dialecten
17
weerwoord
Nie mi zo
snel slaof
van de tied
Schapen
kunnen ook
lui zijn
Uitheemse
soorten
rukken op
16
NAAR BUITEN
Al bijna twintig jaar fo
tografeert Adri de
Schipper uit Rilland sche
pen op de Westerschelde.
,,De meeste mensen zien
niets in een containerschip.
Dat vinden ze maar een
boot met dozen erop. Maar
voor mij kan dat ook hart
stikke mooi zijn. Als je je er
een beetje in hebt verdiept,
zie je pas het verschil tus
sen het ene schip en het an
dere."
Een jaar geleden bracht Adri
de Schipper een boek uit,
met foto's van schepen van de
Italiaans-Zwitserse rederij Me
diterranean Shipping Company
(MSC). Dat is ook vertaald in
het Engels en inmiddels lopen
de besprekingen met het bedrijf
over een eventuele tweede druk.
„Van die rederij heb ik de mees
te foto's, zeker wel een stuk of
duizend. Hoe veel ik er in totaal
in mijn bezit heb, durf ik niet te
zeggen. Tienduizend minimaal.
Ik wil niet opscheppen, maar al
le schepen die regelmatig op de
Westerschelde varen, ken ik bij
naam."
In het dagelijks leven is hij le
raar. „Eerst in het basisonder
wijs, maar dat was niks. Toen
ben ik Frans gaan studeren en
ben ik voor de klas gaan staan
op een middelbare school. Vond
ik ook niks, het lag mij gewoon
niet. Acht uur lang achter el
kaar bezig zijn met een klas van
dertig leerlingen: het was mij te
veel. Uiteindelijk ben ik voor
mezelf begonnen: ik heb sinds
twintig jaar een bedrijfje dat
cursussen aan bedrijven geeft
en privélessen aan particulie
ren. Ik geef zelf ook les, in Ne
derlands, Engels, Frans, Duits
en Spaans."
„Die keuze voor talen is terug te
voeren op mijn Mulo-tijd. Daar
had je twee richtingen: Mulo a
en Mulo b. Ik koos a, de talen
kant. Maar eigenlijk wilde ik
naar de zeevaartschool, om
stuurman te worden. Helaas
kwam ik er te laat achter dat je
daar juist Mulo b voor moest
hebben: daar kreeg je ook wis
kunde. Dat is achteraf een ver
keerde keuze geweest, een gemis
te kans eigenlijk. Anders was ik
nu misschien kapitein geweest
van een groot passagiersschip,
of een containerschip."
Plattelandsfamilie
Maar er was ook nog een andere
belemmering: „Ik ben opge
groeid in een christelijke platte
landsfamilie in Biezelinge. Het
zou sowieso heel moeilijk voor
mij zijn geweest om de scheep
vaart in te gaan. Dat deed je
toen gewoon niet."
„De mooiste plek aan de Wester
schelde om foto's te maken is op
de piertjes bij Walsoorden, in de
buurt van Kloosterzande. Daar
zijn ook de meeste scheepsspot-
ters te vinden. Je hebt er nooit
last van de schittering van de
zon. Ook ga ik regelmatig naar
Antwerpen. Ik merk dat het te
genwoordig steeds moeilijker
wordt om daar foto's te maken.
Door de toenemende veiligheids
maatregelen kom je er soms niet
meer bij, ze hebben veel afgezet
met poortjes. Ik ben bang dat ik
binnenkort ook niet meer bij de
sluizen mag komen, daar ga ik
het liefst naar toe."
Iets wat zijn hobby juist heeft
vergemakkelijkt is de komst van
het internet. „Vroeger moest je
alle informatie uit blaadjes ha
len. Zo heb ik thuis de Lloyd's
Shipping Index, een peperduur
magazine. Daar staat in welk
schip waar komt en wanneer.
Compleet met afmetingen, laad-
gewicht en afkomst. Tegenwoor
dig kun je gelukkig ook kijken
op de websites van de rederijen,
daar vind je veel actuelere infor
matie. En sinds een maand of
twee is er de site met informatie
van het Automatisch Identifica
tie Systeem dat veel schepen te
genwoordig aan boord hebben.
Op die site is alles live te volgen.
Als er een schip bijzit dat ik nog
niet heb, stap ik in de auto en rij
ik naar de Zeedijk om een foto
te maken."
Stoomschepen
Als klein jongetje zat De Schip
per al vaak urenlang op de dijk
bij Biezelinge, waar hij is opge
groeid, om naar de schepen te
kijken. „Ik maakte geen foto's,
maar schreef wel gegevens op.
In die tijd voeren er nog van die
grote Amerikaanse stoomsche
pen uit de oorlogstijd, zoals de
Liberty, Victory en Empire."
Zijn ogen beginnen te fonkelen.
„Dat maakte echt indruk op me,
hoe die schepen rookten. Helaas
hebben ze maar tot 1960 geva
ren." Niet alle foto's in zijn col
lectie heeft de Rillander zelf ge
maakt. Ongeveer elke maand
gaat hij naar ruilbeurzen in Ant
werpen en Rotterdam. Ook is hij
hoofdredacteur van Zeeland
Shipping Magazine, het blad
van de Zeeuwse afdeling van de
World Ship Society: „Een we
reldwijde club van scheepsfana-
ten."
Zijn liefde voor schepen is nooit
zijn leven gaan beheersen. Zijn
vriendin heeft dan ook geen
moeite met zijn hobby. In het
voorwoord van zijn boek
schreef hij: „A ship is as a wo
man, a woman as a ship. Both
have made my life worth li
ving." (Een schip is als een
vrouw, een vrouw als een schip.
Beide maken mijn leven de moei
te waard.)
Freek Janssen
pagina 17
Schepen volgen via internet
Buitengebied is een wekelijkse
bijlage over natuur en
landschap, lahd- en tuinbouw,
streektaal en streekcultuur,
visserij, recreatie en vrije tijd.
Vragen, opmerkingen,
suggesties en weerwoorden
zijn welkom bij de redactie
Buitengebied van de PZC:
postbus 31,
4460 AA, Goes,
fax 0113-315669,
e-mail redactie@pzc.nl
actie: 0113-315680
pzc.nl
edactie@pzc.nl
us 31,4460 AA Goes
rtentie-exploitatie:
en Midden-Zeeland: 0113-315520;
Vlaanderen: 0114-372770;
naai: 020-4562500.
Adri de Schipper, scheepsspotter uit Rilland. foto Dirk-Jan Gjeltema
April koel
en nat,
vult schuur
en vat
Het heeft altijd iets van bin
nen én buiten. Loop je
over de Noordweg van Middel
burg naar Sint Laurens, dan is
zeker het eerste deel gewoon
een ouderwetse straat, die een
stads gevoel geeft. Dichter bij
Sint Laurens vallen er grote ga
ten in de bebouwing en dringt
het platteland zich op. De stede
ling voelt zich er nog altijd gast
van de boer, zelfs na eeuwen
van grootscheepse stadsuitbrei
dingen.
Want dat is wat je op zo'n wan
delingetje in het buitengebied
aan de noordkant van Middel
burg constant voelt: je loopt er
op het slagveld van stad en plat
teland. Een ongelijke strijd zou
je zeggen. Al laat de groene par
tij zich niet zomaar onderschof
felen.
De Ooststraat in het oude Brig-
damme - tegenwoordig zijn er
in het kader van de opwaarde
ring van oude gehuchten weer
plaatsnaamborden - is een ge
schikt begin voor een stadse
plattelandswandeling. Een am
bachtelijke klokkenwinkel en
een dichtgemetseld bushokje ge
ven aan waar je vanaf Middel
burg gezien rechtsaf moet. Voor
auto's loopt de straat snel dood,
dat is geruststellend. Na twintig
meter kun je bijna tot Grijpsker-
ke en Veere kijken. Het is zo'n
simpel nietszeggend straatje,
waar in een nat jaargetijde de
klei van de aanpalende akker
het wegdek glad maakt. Maar je
hebt er een nog steeds bewoond,
oud schooltje, een huis met
steunberen en een lief arbeiders
huisje, dat - voor wie op de
raamhoogte let - duidelijk uit
twee huizen heeft bestaan.
Bol gelegde klinkers gaan bij
het arbeidershuis over in een
grindpad. Enkele tientallen me
ters verder begint, onder het
goedkeurend oog van het hof
Leg-af, het Brigdamsepadje.
Het stelt twee keer niks voor,
als je het op papier wilt uitleg
gen. Het pad is 80 centimeter
breed, links en rechts omzoomd
door sloten, overhuifd door tak
ken van uitlopende elzen. Mis
schien is het twee-, driehonderd
meter lang, halverwege maakt
het een s-bocht. In geschied- en
heemkundige kringen zijn er on
getwijfeld enthousiastelingen,
die nu zouden vertellen dat het
Brigdamsepad eeuwenoud en
één van de laatste overgebleven
kerkenpadjes op Walcheren is.
Rechts, aan de zuidkant, strek-
In deze rubriek wordt wekelijks
verslag gedaan van omtrekkende
bewegingen in het buitengebied
ken zich weilanden uit waar
sinds kort een hele schapenkolo
nie te vinden is. Schapen heb
ben vaak iets met natuurbe
schermers te maken. Ook nu.
Het pad en de weilanden zijn
aangewezen als beschermd na
tuurgebied. Er komen meer heg
gen die het landschap een nog
beslotener karakter moeten ge
ven.
De bescherming is hard nodig.
Het hollebollige weidegebiedje
heeft al eens op de tekentafel
van stadsuitbreiders gelegen,
maar werd daar na protesten
weggegumd. Stap je aan het
eind van het Brigdamsepad de
Brigdamseweg op, dan bots je
meteen tegen de wijk Klaren-
beek op. In de richting van de
Golsteinseweg duikt aan de
rechter kant nog meer nieuw
bouw op.
De kruising van de Brigdamse-
en Golsteinseweg ligt er onge
schonden bij. Nog wel. Wie iets
van de plannen met de N57
weet, zal zich ernstig zorgen ma
ken. Een nieuwe bedreiging in
een gebiedje waar aan de stads-
kant vrijstaande, onder architec
tuur gebouwde villa's als voor
uitgeschoven posten opdringen.
De nieuwe weg zal volgens de
huidige mode vast en zeker ach
ter hoge wallen worden wegge
stopt. Hebben we toch weer bin
nendijken in ons landschap.
Langs boomkwekerij Jan Koole
en kaasboerderij Schellach te
rug naar Middelburg, dat is een
mooi rondje, qua afstand ge
schikt voor niet al te fanatieke
lopers. De Golsteinse weg heeft
jonge bermbeplanting. Hoe aan
genaam een volgroeid weg-
scherm is op een schrale lente
dag met tikkertje spelende wol
ken, merk je op de Prooijense-
weg. De wind valt er groten
deels weg en laat zich alleen bij
de onbeplante opgangen van de
landerijen extra straf gelden.
Dichter bij Middelburg maken
we een doorsteek tussen de
nieuwbouwwijk Prooijenspark
en een nieuw sportcomplex.
Ook daar hebben architecten
zich kunnen uitleven, zelfs over
de tribune en kantinegebouwen
op de sportvelden hebben onder
legde tekenaars zich het hoofd
gebroken.
In dat hoekje hebben agrariërs
en andere groenliefhebbers het
pleit verloren, hoe groen de be-
lijnde grasvelden er ook bijlig
gen. Om het rondje vol te maken
vluchten we nog een keer naar
het Brigdamsepadje. De stevige
noordwester heeft er vrij spel.
Zolang je daar je kraag op moet
zetten, heeft het platteland
stand gehouden. En ligt er bin
nen de stad echt buitengebied,
waar projectontwikkelaars al
leen van mogen dromen.
Jan van Damme
Rondje Brigdamsepad-Golstein-
seweg-Prooijenseweg aan de
noordkant van Middelburg, cir
ca 6 km.
