PZC
W2
Vrijheid
feestelijk
herdenken
Het is niet geschikt voor angsthazen
7'
In dat huis leven
wel duizend verhalen
GEBOEKT
zaterdag 10 april 2004
Illustraties uit Aardappels met lawaaisaus.
Van half april tot half mei is het in Zeeland weer Maand van de Vrij
heid. In de aanloop naar deze evenementenreeks (met onder meer
het Festival Cultureel Gekleurd, Bevrijdingsdag en de uitreiking
van de Four Freedoms Awards) publiceert de PZC op deze plek een
korte serie over jongeren en vrijheid. Vandaag het derde en laatste
deel: Carolina Groen uit Middelburg. Ze helpt elk jaar bij de organi
satie van het Bevrijdingsfestival in Vlissingen.
Al zeven jaar zet Caroli
na Groen (24) uit Mid
delburg zich belangeloos in
voor het Bevrijdingsfestival
in Vlissingen. Ze vindt het
belangrijk dat mensen zo
nu en dan stilstaan bij het
thema vrijheid. Zelf doet ze
dat ook, maar niet tijdens
het festival. Daar heeft ze
het die dag te druk voor.
Destijds ben ik via een vrien
din in dit werk gerold, ver
telt Carolina. „Het is leuk om te
doen. Er is een vaste kern van
vrijwilligers en die maakt dat
het heel gezellig is. Dat is de re
den dat ik het ben blijven doen.
Naast het Bevrijdingsfestival
help ik ook bij het Straatfesti
val in Vlissingen. Dat wordt
eveneens door Uit in Vlissingen
georganiseerd. Bij beide festi
vals werken veelal dezelfde vrij
willigers."
Tijdens het Bevrijdingsfestival
staat Carolina nauwelijks stil
bij de betekenis van die dag.
Daarvoor heeft ze het dan te
druk met het verzorgen van de
catering voor de artiesten.
Op andere momenten denkt ze
wel na over vrijheid.
Journaal
„Bijvoorbeeld als ik naar het
journaal kijk", zegt ze. „Als ik
dan zie hoe slecht mensen het in
sommige landen hebben, besef
ik weer hoe goed we het hier ei
genlijk hebben en hoe bekuag-
rijk vrijheid is."
De Middelburgse is van mening
dat het Bevrijdingsfestival een
goede manier is om mensen op
een vrolijke, luchtige wijze te la
ten stilstaan bij vrijheid. „Na
tuurlijk zijn er altijd jongeren
die alleen komen voor de mu
ziek, maar tijdens de optredens
wordt regelmatig door de arties
ten aandacht gevraagd voor
War Child. Twee jaar geleden
bijvoorbeeld, zong Sita met een
klas kinderen. Om dat soort ac
ties kunnen de bezoekers niet
heen."
Op het festivalterrein staat ook
een informatiestand over de Be
vrijdingsdag en over War Child.
„Ik vind dat die stand moet blij
ven", zegt Carolina. „Al worden
er maar een paar mensen via die
stand bereikt, dan is het werk
toch niet voor niks geweest. Ik
ben van mening dat alle beetjes
helpen."
Bevrijding
Dit jaar is het zestig jaar gele
den dat Walcheren bevrijd werd
van de Duitse bezetting. De Mid
delburgse vindt dat de herden
kingen op 4 en 5 mei in de toe
komst voortgezet moeten wor
den.
Maar Carolina ziet het accent
van die herdenkingen liever ver
schuiven van de Tweede Wereld
oorlog naar actuele gebeurtenis
sen. „Gelukkig gebeurt dat nu
ook al. Meestal ga ik op 4 mei
naar de begraafplaats in Vlissin
gen voor de Dodenherdenking.
Ik vind het goed dat er bij die
herdenkingen niet meer alleen
over de Tweede Wereldoorlog
wordt gesproken, maar dat er
ook wordt gedacht aan slachtof
fers van recente gebeurtenissen
zoals 11 september, Irak en Af
ghanistan. Vooral voor jongeren
is dat goed. Die staan dichter bij
die problemen. Natuurlijk is de
Tweede Wereldoorlog een heel
belangrijk onderdeel van onze
geschiedenis. Dat mag niet ver
geten worden. Maar we kunnen
Carolina Groen: „Natuurlijk zijn er altijd jongeren die alleen komen voor de muziek, maar tijdens de
optredens wordt regelmatig door de artiesten aandacht gewaagd voor War Child." foto Lex de Meester
niet in het verleden blijven han
gen. En zo goed gaat het tegen
woordig ook niet in de wereld."
Na de aanslagen in Madrid
wordt opnieuw gediscussieerd
over het inleveren van een deel
van de persoonlijke vrijheid ten
behoeve van de veiligheid. Caro
lina kijkt daar terughoudend te
genaan. „Ik weet niet hoe de po
litiek dat voor ogen heeft. Maar
ik ben bang dat er dan een sfeer
van achterdocht gecreëerd
wordt. Iedereen gaat misschien
elkaar in de gaten houden en
voor je het weet, vertrouwt nie
mand elkaar. Ik geloof boven
dien niet dat de maatschappij
veiliger wordt als uitsluitend de
paspoorten gecontroleerd wor
den van mensen die er vreemd
uitzien. Vrijheid is erg belang
rijk. Door het festival kan daar
op een feestelijke manier aan ge
dacht worden."
Miriam van den Broek
De waterpolo'ers: vlnr. Jeroen Piek, Niels van de Heyden en Lennard Swennen. foto Mechteld Jansen
Watjes opgelet: kies een leu
ke sport, maar laat water
polo links liggen. Niels van de
Heyden (16) uit Vlissingen is
daar heel duidelijk in. „Wie het
spelletje kent, weet dat je veel
moet kunnen incasseren. Water
polo is een heel fysieke sport."
Niet echt geschikt dus voor
angsthazen. Wie het postuur
van Niels ziet, zal direct over
tuigd zijn. Vierkant en geblokt,
de spiermassa's puilen uit z'n
shirt. Wie tegen hem opzwemt
tijdens een wedstrijd, heeft mini
maal een week hoofdpijn. Toch
is spiermassa niet het enige dat
telt bij waterpolo. „Een goede
zwemtechniek is minstens zo be
langrijk", voegt medespeler Len
nard Swennen (16) toe. „De ba
sis van waterpolo is altijd een
goede zwemtechniek. Je moet
alle zwemslagen kunnen uitvoe
ren. Daar begint alles mee."
Samen met Jeroen Piek (16) zijn
Niels en Lennard bezig aan hun
laatste waterpolowedstrijden
bij de aspiranten van De Storm
vogel uit Vlissingen. Een sei
zoen dat ze liever maar snel ver
geten. „De competitie was rond
uit slecht. Punt uit." Liever kij
ken ze vooruit naar de start van
het nieuwe seizoen. Dan maakt
het trio de overstap naar het eer
ste herenteam. Jeroen Piek
draait al een aantal wedstrijden
mee en het bevalt hem uitste
kend. Ook Lennard en Niels
zien hun promotie naar het
hoogste herenteam helemaal zit
ten. „Leuk, dat we als broekies
tussen de 'ouwe' hap mogen spe
len." Verschil met de aspiran
ten? „Het tempo ligt bij de he
ren veel hoger. Je krijgt veel
minder tijd om een actie uit te
voeren. Je wordt daar stevig aan
gepakt, maar dat mag ik wel.
Tenslotte deel je zelf ook het een
en ander uit. Onsportief? Wel
nee, gewoon lekker stevig. Kop-
pie onder duwen, even een been
tje pakken, hoort er allemaal
bij. Vergeet niet dat er langs de
kant een scheids meeloopt. Als
iets niet door de beugel kan, dan
ga je het bad uit", aldus Niels.
De opvang in het herenteam ver
loopt probleemloos. Lennard:
„We trainen nu al vaak met ze
mee en we horen er echt al hele
maal bij. De trainingen worden
nu nog gegeven door de teamspe
lers, maar de bedoeling is, dat
we in het nieuwe seizoen een ei
gen trainer/coach krijgen."
De verwachtingen zijn hoog ge
spannen. „Het herenteam speelt
nu in de derde klasse, maar ik
zie zeker mogelijkheden om te
promoveren", zegt Lennard.
„De ploeg is straks een ideale
mix van jeugd en routine, dus
mag je best ambities hebben."
Voornemens hebben ze ook.
Niels: „Ik klets nog al eens te
gen de scheids en dat kun je be
ter maar niet te vaak doen. Moet
ik dus een beetje afleren."
Lennard wil vooral meer gaan
spelen in de discipline. „Ik heb
wel eens de neiging om voor ei
gen succes gaan. Leuk, maar wa
terpolo is een echte teamsport.
Je moet het samen doen en wie
er dan scoort is niet belangrijk."
Zaterdag 24 april kunnen ze
nog een keertje als toeschouwer
de heren van De Stormvogel in
het in actie zien. Dan speelt het
herenteam in het Vrijburgbad
de laatste competitiewedstrijd
in de oude samenstelling tegen
de heren van DZT.
TOEKOMST MUZ I EK
Over kinderen lezen die in
vroegere tijden leefden,
maar eigenlijk net zo zijn als jij
kan boeiend, heel spannend en
ook leerzaam zijn. Hoe was het
om meer dan vierhonderd jaar
geleden een geheim te delen met
je oudere zus? In 1780 met je va
der door een telescoop naar de
sterren te kijken? Voor de solda
ten van Napoleon op de vlucht
te moeten? En zou jij gedurfd
hebben wat Aaike van Gils deed
toen hij door het lievelingetje
van de meester weer eens treite
rig uitgedaagd en voor vieze
stomme grienduil uitgescholden
was?
In het centrum van Middelburg
staat een groot huis dat zeshon
derd jaar geleden gebouwd
werd door Maerten van Luyck,
een rijke koopman uit Vlaande
ren. Hij hoopte in Middelburg
nog rijker te worden, maar liet
zich bedonderen en ging failliet.
Zijn zus nam het huis over. Na
de dood van de laatste bewoon
ster, nu een jaar of tien geleden,
kwam het leeg te staan. Omdat
het jaren achtereen verwaar
loosd werd, moet het nu van on
der tot boven en van voor tot
achter binnen en buiten onder
handen genomen worden. Over
dat ooit zo statige huis in de
Lange Noordstraat schreef de
Middelburgse schrijver Robbert
Jan Swiers De Milde Maerten,
want - zo staat achter in zijn
boek te lezen - 'ik ben een schrij
ver en in dat huis leven wel dui
zend verhalen. Een paar ervan
heb ik opgeschreven. Zodat het
huis nooit wordt vergeten.'
Het boek begint met het treuri
ge einde: de dreigende sloop. Op
knappen kost immers veel meer
dan een nieuw huis bouwen.
Maar voordat het er echt van
komt, krijgen we de belevenis
sen te lezen van kinderen uit
achtereenvolgens de vijftiende,
zestiende, zeventiende, achttien
de, negentiende en twintigste
eeuw. Het zijn nogal onbenulli
ge, ook tamelijk onwaarschijnlij-
ke verhaaltjes waarvan gesug-
geeerd wordt dat ze werkelijk
zijn gebeurd. O, zo saai. Ach, zo
wrakkig van taal. En tjonge,
wat een geputlut in zeven haas
ten.
Het is alsof de schrijver zijn ui
terste best heeft gedaan zoveel
rare zinnen te schrijven als
maar kan. Over een jongetje dat
door de slaapkamer van zijn
ouders naar het balkon sluipt
schrijft hij: 'Hij gooit zijn benen
eroverheen en laat zich langs
een paal naar beneden glijden.'
En over datzelfde ventje een
paar zinnen verder: 'Hij hoort
allerlei losse flarden als hij
langs de mensen loopt.' Fraai is:
'Zodra de busjes zijn gestopt,
stromen de agenten eruit als wa
ter.' Zoek de fout in: 'Hij heet
gewoon Jan, maar zijn vader is
Fransgezind en die mensen heb
ben de namen van zichzelf en
hun kinderen verfranst.' Wat
vind je van deze: 'Met het puntje
uit haar mond tekent ze op de
computer een statige villa voor
een nieuwe buitenwijk.'
Buitengewoon irritant is de heb
belijkheid van Robbert Jan
Swiers het in het hele boek
steeds maar te hebben over 'hij'
als-ie 'het huis' bedoelt: 'Het
huis wordt ineens in zijn over
peinzingen opgeschrikt. Wat is
dat? Die lucht kent hij maar al
te goed: brand! Oh nee, zou hij
dan aan zijn einde komen in de
vlammen in plaats van onder de
slopershamer? Hij ziet het, in
een van de grote kamers.'
Dit is een beetje een boos stukje.
Omdat de schrijver er als een
Jan Gemak met de pet naar
gooit. Omdat de uitgever van
zo'ln pruttig eitje zonder zout
een suf boek maakt. Nog het
meest omdat voorin vermeld
staat dat het voor de betere le
zers vanaf groep 5 bedoeld is.
De Milde Maerten verscheen bij
een (zo heet dat) educatieve uit
geverij en dat betekent dat het
op veel scholen in de biblio-
theekkast staat of bij groepsle-
zen en begrijpend lezen ge
bruikt wordt. Maar zou jouw
meester of juf willen werken
met een rekenboek dat leert dat
twee plus twee vijf is? Natuur
lijk niet. Nou dan!
Verzonnen en toch waar is Aard
appels met lawaaisaus van Miek
Dorrestein over Aaike van Gils
die op zijn twaalfde van school
loopt en dan kind-af is, met zijn
vader rond 1935 zes dagen per
week van huis is om in de Bies-
bosch van 's morgens vroeg tot
's avonds laat riet te snijden en
die vastbesloten is niet zijn le
venlang een grienduil te blijven.
Het verscheen voor het eerst in
1991 en beleeft nu in de serie
'Echte verhalen' een derde druk.
Een boek waar je wat van op
steekt? Heus. Spannend? Zeker
weten. En boeiend? Nou en of.
Jan Smeekens
Robbert Jan Swiers: De Milde
Maerten. Maretak; 118 pag.;
€8,90.
Miek Dorrestein: Aardappels
met lawaaisaus. Ploegsma; 256
pag.; 14,95.
Hans Segboer
