Feest van opstanding en bevrijding
Scheepvaart vormt boeiendste schouwspel
Nieuw leven en vruchtbare zomer
Redactie: 0113-315680
www.pzc.nl
Ln8il:redactie@ pzc.nl
Postbus 31, 4460 AA Goes
Advertentie-exploitatie:
Mnnrd-en Midden-Zeeland: 0113-315520;
ïpmiws-Vlaanderen: 0114-372770;
Nationaal: 020-4562500.
zaterdag 10 april 2004
MARUSJA AANGEENBRUG
et was een flinke
schok voor zijn vol
gelingen toen het
graf van Jezus zon
dagochtend vroeg
leeg bleek te zijn. Net de vrijdag
daarvoor hadden ze Hem begra
ven, na een dramatische kruisi
ging op Golgotha. En nu leek zijn
lichaam verdwenen. Leek, want
korte tijd later stond Jezus voor
hen. Hij was opgestaan. En daar
draait Pasen in het christelijk ge
loof om: de verrijzenis van Chris
tus als de zoon van God.
De oorsprong van Pasen ligt al
veel eerder. Het joodse feest Pe
sach is het feest van de bevrij
ding van het volk Israël uit
Egypte, zoals dat in het Ou
de Testament beschreven
staat.
„Het joodse volk was daar
een volk van slaven", ver
telt Frans Wijnen, pastoor
van de Catharinakerk in
het centrum van Eindho
ven. „De Egyptenaren on
derdrukten hen omdat ze
anders te groot en te sterk
zouden worden. Mozes
leidde de joden uiteinde
lijk weg, dwars door de
woestijn richting het be
loofde land. Die bevrijding vieren
ze nog steeds."
Precies tijdens dat feest kwamen
Christus en zijn discipelen eeu
wen
later bij elkaar om te eten. Het
werd Jezus' Laatste Avondmaal,
want nog diezelfde avond werd
hij opgepakt. Door zijn radicale
levenshouding en zijn opstandig
heid tegen het gezag van Rome
had men een hekel aan Hem ge
kregen. Men wilde Hem koste
wat het kost uit de weg rui
men. Dankzij Judas, een van
Jezus' volgelingen, lukte
dat: voor dertig zilverlin
gen verraadde hij zijn
meester.
Na een dubieus verhoor
werd Jezus voor de Ro
meinse stadhouder Pila-
tus gesleept. Die wist ei
genlijk geen goede argu
menten te verzinnen
voor een veroordeling.
„Maar Pilatus - bang voor
de woede van het volk-
liet Hem toch maar gese
len en veroordeelde Hem
ter dood. Op Golgotha werd Jezus
gekruisigd. Een heftige dood, ei
genlijk een dood voor slaven en
misdadigers."
Drie dagen later - de vrijdag van
de kruisiging zelf meegeteld -
bleek de graftombe leeg.
Voor Wijnen is Pasen meer dan
het herdenken van iets dat lang
geleden is gebeurd. „Pasen draait
om de betekenis van het mens
zijn. Het laat zien dat het leven
niet zomaar afgelopen is." Jezus,
die als zoon van God aan het
kruis sterft voor de zonden van
de mensen en weer opstaat uit de
doden - het klinkt wat zwaar,
vindt Wijnen, maar dat is wel
waar het in het christelijke ge
loof op neerkomt.
„Je kunt pas je volle zelf zijn als
je probeert zo goed mogelijk te
leven", zegt de pastoor. Maar nie
mand is perfect, dus „daar moet
Wat is Pasen eigenlijk? Voor de een betekent het een extra lang weekeinde, voor de ander is het de essentie van
het geloof. Daarom deze week twee Paasverhalen. In het bovenste worden de religieuze achtergronden van
Pasen belicht. Onder wordt uitgelegd waarom met Pasen ineens een haas rondhupt met eitjes op zijn rug?
Lekker, die chocolade-ei
tjes, maar waarom eten
we ze eigenüjk met Pa
sen? Veel paasgebruiken
zijn heel oud en hebben
zowel een wereldse als een reli
gieuze achtergrond, weet Ineke
Strouken, directeur van het Ne
derlands Centrum voor Volkscul
tuur in Utrecht. „Rond de datum
van Pasen werd van oudsher een
vruchtbaarheidsfeest gevierd, het
begin van de lente." In de Ger
maanse mythologie is Astara de
godin van de lente en symbool
van vruchtbaarheid. Wie die
naam uitspreekt herkent mis
schien de klanken in Ostem, zoals
de Duitsers Pasen noemen, of in
het Engelse Easter.
In de katholieke kerk wordt
vanaf carnaval tot Pasen ge
vast. Voor veel mensen be
tekende de winterperiode
vroeger dat ze maar weinig
te eten hadden. „Na de
winter at men daarom
graag rood vlees en vooral
i eieren om weer aan te
sterken", zegt Strouken.
Maar tijdens de vasten
mocht dat nu juist niet.
Maar natuurlijk bleven de kip
pen wel eieren leggen. Ze wer
den daarom opgespaard en ver
volgens uitgedeeld. „Eieren wa
ren een bijzonder cadeau, want
ze stonden symbool voor kracht
en vruchtbaarheid. Als je eieren
had, kookte je die op de zaterdag
voor Palmzondag en deelde die,
het liefst versierd, uit aan vrien
den of aan arme of oude men
sen."
Voor christenen waren eieren en
kuikens ook symbool voor het
graf van Christus, zegt Strouken.
„Een kuikentje pikt de schaal
van het ei open, Christus stond
op paasmorgen op uit zijn graf."
Het maken van chocolade-eitjes
ontstond volgens haar halverwe
ge de negentiende eeuw, toen
chocolade aan zijn opmars begon
onder de rijken. „Rijke mensen
hoefden niet aan te sterken na
de winter, zij wilden de eieren
vooral als snoepjes eten. Een
luxe-eitje dus. Na 1900 werd cho
cola goedkoper en werden paas
eitjes ook populair onder arbei
ders, omdat ze calorieën bevat
ten. Bovendien werd je van te
veel gewone eieren toch misse
lijk."
Pasen betekende vroeger het be
gin van het zomerseizoen. Na
maanden binnenshuis bij een
warme haard was het tijd voor
de paasschoonmaak, vertelt
Strouken. „Twee weken vantevo-
ren begonnen mensen al. Ze
maakten alles schoon en borgen
de winterkleren op. De zomer
kleren werden gewassen en als
ze iets nieuws wilden kopen, de
den ze dat nu." Op paaszondag
zag je er dan op je paasbest uit.
Katholieken moesten ook ieder
jaar tenminste een keer biech
ten, bij voorkeur voor Pasen, zo
dat ze dan ook van binnen hele
maal schoon waren.
Het paasontbijt -altijd later in
de ochtend omdat pas na de
kerkdienst op paaszondag gege
ten mocht worden - was de eer
ste uitgebreide maaltijd na een
lange vastenperiode. Tegenwoor
dig is dat uitgegroeid tot de paas-
brunch die pas aan het eind van
de ochtend begint. „De tafel
hoort dan eigenlijk versierd te
worden met gele bloemen. Er ho
ren boterlammetjes op tafel te
staan, mooi versierde eieren en
lekker vers paasbrood."
Over het 'ontstaan' van de paas
haas zijn verschillende theo
rieën, weet Strouken. „Je had
vroeger de paasvogel en de paas
haas. Een van de verhalen is dat
de paasvogel omgetoverd is tot
paashaas omdat hij iets gedaan
heeft wat niet mag. Hij mag nog
maar een keer per jaar eieren
leggen en rondbrengen." Overi
gens waren er ook regio's en
(vooral protestantse) kerken
waar men wel gewoon in de
paasvogel bleef geloven. Dat de
haas rond Pasen opduikt is niet
verwonderlijk, vindt Strouken,
want hij staat bekend als een
vruchtbaar dier.
Katholieke kerken mochten van
af Witte Donderdag tot zaterdag
middag twaalf uur hun klokken
niet luiden. „Voor sommige
katholieken gold dat de klokken
op dat tijdstip de eieren brach
ten."
Paastakken als versiering zijn in
deze contreien afgeleid
van de palmtakken
waarmee Jezus in
Jeruzalem werd bin
nengehaald. Omdat
palmen hier zeldzaam
zijn, zijn de meeste paastakken
van buxus. „Die buxustakjes liet
men vroeger wijden in de kerk.
Die moesten je beschermen te
gen donder en blikseminslag en
werden achter het kruisbeeld ge
stoken dat boven de voordeur
hing. Boeren staken de takken in
hun akkers voor de vruchtbaar
heid."
Vooral in het noorden en noord
oosten van Nederland is het ge
bruikelijk paasvuren aan te ste
ken. Geen kleine fikkies, maar zo
groot mogelijke bulten van stro,
hout en ander brandbaar materi
aal.
Met de hoog oplaaiende vlam
men viert men van oudsher
dat de lente is aangebroken.
Het vuur moest vruchtbaar
heid brengen voor mens, dier
en land en de boze geesten ver
jagen.
je wel
de kans voor
krijgen. Ook van
God. De dood en de
verrijzenis van
Christus staan voor die nieuwe
kans. Dat wil niet zeggen dat je
maar je eigen gang kunt gaan. Ie
der mens heeft zijn eigen verant
woordelijkheid. Maar
God is liefde en zal
je nooit laten
vallen."
Door Rien van Reems
Zeeland is rijk aan eetgelegen-
heden met riant uitzicht over
het water. Eén van die gezegen
de uitkijkposten is Paviljoen
Westkant in Temeuzen. Gele
gen op de Westerscheldedijk,
wat overdreven aangeduid met
Scheldeboulevard, biedt deze
multifunctionele horecazaak
een prachtig panorama,
hi de entreehal lees ik dat het
restaurant links, dat donker
°°gt. om 18 uur open gaat.
Aangezien het kwart over vijf
s middags is ga ik rechts de
Captains Room binnen waar
gerechtjes van de kleine kaart
en koffie worden geserveerd.
De grote leestafel met een uit
gelezen collectie kranten, tijd
schriften en zeeliedenlectuur
lokt en ik maak het me gemak
kelijk in een kuipstoel van het
soort dat ik wel eens in een
stuurhut heb gezien. Wiebe
lend naar alle kanten, voor
over, achterover en opzij. Het
fenomeen doet denken aan een
gyroscopisch opgehangen kom
pas, dat altijd horizontaal
blijft, hoe extreem het schip
zich ook op de golven mag be
wegen. Maar Paviljoen de
Westkant ligt solide op het dro
ge. Er zet zich nog iemand aan
de leestafel, een zeebonk naar
vermoeden want hij heeft geen
enkele moeite met het bewa
ren van zijn evenwicht. Om me
heen zie ik meer mannen en
vrouwen die ik van een varend
verleden verdenk. Ze bezetten
de mooiste plekjes aan de ra
men, de rug naar de rest ge
keerd, gefascineerd naar bui
ten starend.
De scheepvaart vormt dan ook
een boeiend schouwspel: bin
nenschepen tot aan hun boord
in het water stuiven voorbij, op
enkele tientallen meters af
stand ingehaald door giganti
sche containerschepen die zich
richting Antwerpen spoeden.
Als de avond valt, tekenen
scheepssilhouetten zich scherp
af tegen de ondergaande zon.
De lampen in de Westkant zijn
gedimd, alle aandacht is voor
het nautisch tafereel buiten.
Eén van de twee zeer jonge ser
veersters heeft me inmiddels
verzekerd dat ik niet naar het
restaurant hoef. maar dat ik
ook in de Captains Room van
de grote kaart kan eten. Ik
neem mijn Grimbergen dubbel
van de tap 2,70) mee naar
een vastere plek aan een tafel
tje bij het raam. waar tot mijn
verrassing een amuse wordt ge
serveerd: een bolletje rijst met
pittige pepersnippers en gar
naaltjes. De bedienende jonge
dames zullen gedurende het
gehele maal geen pogingen
doen iets uit te leggen, maar
doen hun uiterste best om de
gast niet te laten merken dat
zij hem aanzien voor een be
zoeker van een andere planeet.
Intussen bewaakt het uitbater-
spaar de uitgezette koers van
achter het buffet. Overigens
een compliment voor de keu
ken. de amuse is amusant en
lekker.
Dat geldt ook voor het voorge
recht, carpaccio van tonijn met
coquilles St. Jacques 13,25).
De tonijn smaakt prima, de
twee gebakken coquilles zijn
zeer klein en misschien heeft
de keuken er daarom het rode
corail aan laten zitten, wat niet
iedereen op prijs stelt. Geen
slecht gerecht, maar wel aan
de prijs, voor wat geboden
wordt.
De Westkant werkt met combi
naties van duurdere en goedko
pere ingrediënten, maar rekent
af op de duurdere. In de balla
de van zeevruchten 13,25)
worden gerookte heilbot en
visterrine gecombineerd met
grote Noorse garnalen en ook
in de garnalensalade 14) zijn
delicate Zeeuwse garnalen ge
mengd met de minder smaak
hebbende Noorse. Op de kaart
geen kreeft maar wel kreeften
soep 7,50), hetgeen een kant
en-klaar gerecht doet vermoe
den.
De scampies in de knoflook he
ten met pemod geflambeerd
maar zijn met 14,95 pittig ge
prijsd en dat geldt ook voor de
drie palingbereidingen
22,50) naar verkiezing gebak
ken, in 't groen of met een
champignonroomsaus. Ook de
toumedos, gegrild of gebak
ken, met een keus liit klassieke
sauzen, lijken me met 24,50
aan de dure kant.
Mijn hoofdgerecht, gebakken
tongschar, geserveerd met ge
welde boter, citroen en peterse
lie 19,25) is goed van smaak,
maar met de boter is de keu
ken zuinig omgesprongen.
Tongschar is een lekkere vis,
maar oogt in zijn geheel, dus
op de graat opgediend, minder.
Het restaurant ziet er goed ver
zorgd uit, zodat je niet zou op
kijken van een gezellige tafel
bereiding. maar ik geloof niet
dat de meisjes in de bediening
al aan het fileren van een visje
aan tafel toe zijn. Maar het
boeiend scheepspanorama is
ook wat waard.
Paviljoen Westkant
Scheldeboulevard 1
4531 EJTerneuzen
Tel. 0115-616000
Fax. 0115-621237
www.westkant.nl
Alle dagen open, keuken van 10.00
tot 21.00 uur
Creditcards Visa en Mastercard
boven €25,00
Kinderen: op verzoek kindermenu
Vegetarisch: ja
Rolstoel: ja
Roken met gescheiden
