Tijd voor eerlijk spel scheepsbouw
PZC
Twijfels over snelle overdracht
van macht in Irak nemen toe
PZC
Wie en wat steken
er achter loos
terrorisme-alarm?
Besnijdenis van
meisjes én jongens is
volkomen uit de tijd
Brinkhorst moet overheidssteun aanpakken of invoeren
te gast
7 april 1954
woensdag 7 april 2004
De laatst overgebleven Neder
landse scheepsbouwers hebben
gisteren in Den Haag gedemon
streerd voor steun. Het gaat niet
goed met de scheepswerven. De
concurrentie is moordend en de
verdiensten zijn gering. De Ne
derlandse scheepsbouw is ver
worden tot een haast marginale
activiteit.
door Alexander Bakker
Scheepswerven in met name
Zuid-Korea hebben zich de
afgelopen jaren opgewerkt tot
marktleiders in de 'grote'
scheepsbouw door handig en
vooral creatief gebruik te ma
ken van de steungelden die het
Internationaal Monetair Fonds
het land ter beschikking had ge
steld om de gevolgen van de fi
nanciële crisis in Azië het hoofd
te bieden. Daarnaast maakten
Chinese werven dankbaar ge
bruik van de enorme economi
sche expansie in eigen land.
Het heeft geleid tot kannibalise-
ring onder de Europese werven,
waarvan sommige hele grote
veel orders naar hun nieuwe con
currenten in het Verre Oosten
zagen gaan.
Die grotere Europese werven
hebben zich vol overgave en
ruimhartig gesteund door hun
regeringen, geworpen op de
markten van de iets kleinere
werven in Europa.
Er was nog een hele kleine ople
ving toen in 2000 de Europese
scheepsbouwsubsidies werden
afgeschaft. In het laatste subsi
diejaar hebben veel reders inves
teringen naar voren gehaald.
Voor sommige werven kon de
lol niet op; zij bouwden haast te
gen de klippen op. Helaas verlo
ren zij ook de werkelijkheid uit
het oog.
De Krimpense scheepswerf Van
der Giessen-de Noord is er het
trieste voorbeeld van. De werf
werkte zich letter en figuurlijk
over de kop. In de niet te stillen
honger naar orders voor veerbo
ten werden kostbare ontwerp
fouten gemaakt en kreeg de
werf in een haast overspannen
markt keihard de rekening ge
presenteerd.
De opkomst van de Aziatische
werven is inmiddels een feit. De
economische malaise van de af
gelopen twee jaren en de gevol
gen van de terreuraanvallen in
de VS - waardoor onder meer
een aantal lucratieve bouwop
drachten voor cruiseschepen al
dan niet tijdelijk is geschrapt -
hebben de Europese werven
diep in het moeras gedrukt en
de kannibalisering versterkt.
Propvol
Ondertussen bloeit in het Verre
Oosten de scheepsbouw. De
meeste werven hebben een prop
volle orderportefeuille tot eind
2007. De wereldhandel blijft
voorlopig groeien en dus de
vraag naar scheepscapaciteit
ook. Tegelijkertijd verschuift de
productie van allerhande goede
ren naar het Verre Oosten, waar
door handelsstromen aanzwel
len en dus ook de vraag naar
transportcapaciteit extra wordt
gestimuleerd. Alleen al in de
mondiale containerindustrie
hebben reders meer dan hon
derddertig van de grootste con
tainerschepen in bestelling.
Het succes van de Aziatische
werven is vooral een gevolg van
de lage loonkosten, naast na
tuurlijk een in veel gevallen
zeer gunstig overheidsklimaat
als het gaat om het onder goede
condities binnenhalen van or
ders.
De prijsverschillen in vergelij
king met Europese werven zijn
opgelopen tot dertig veertig pro
cent, maar worden niet veroor
zaakt door een betere of goedko
pe inkoop van materiaal. Boven
dien zijn de prijzen voor staal in
middels torenhoog.
De Nederlandse overheid heeft
zich altijd op het standpunt ge
steld dat de wei-ven zichzelf
moesten bedruipen. Selectief
zijn er subsidieregelingen ge
weest, voor een beperkt aantal
soorten schepen en voor nóg be
perktere bedragen.
En met tegenzin. Nederland
heeft zich in Europa altijd sterk
gemaakt voor het afschaffen
van dergelijke steunmaatrege
len. In Italië, Spanje, Frankrijk
en Duitsland zat wat dat betreft
de grootste oppositie. Daar wer
den steunmaatregelen opgerekt
of in elk geval ruim geïnterpre
teerd. Met een Europees onge
lijk concurrentiespeelveld als ge
volg. Minister Brinkhorst van
Economische Zaken heeft zich
recent in de Tweede Kamer op
nieuw verzet tegen scheeps
bouwsubsidies. Die paar pro
cent steun heeft geen enkele zin
als antwoord op het Aziatische
geweld, is het standpunt van de
bewindsman. Daar heeft Brink
horst natuurlijk gelijk in.
Europees gezien zit de pijn voor
al in de al dan niet verkapte
staatssteun. Nederland wil aan
dat soort praktijken niet mee
doen, maar weet tegelijkertijd
dat het niet bij machte is de col
lega-lidstaten die hun bedrijven
wél helpen, tot de orde te roe
pen. Daarnaast wreekt zich het
ontbreken van enig industriebe
leid in Nederland. 'Den Haag'
roept om het hardst dat bedrij
ven moeten innoveren. Daden
blijven echter uit. De overgeble
ven scheepswerven zijn inmid-
Scheepswerven in Zuid-Korea, zoals Daewoo, hebben zich afgelopen jaren opgewerkt tot marktleiders door creatief gebruik te maken van steun door het Internationaal Mo
netair Fonds. foto EPA
dels voor de productie van het
'grove' werk - de casco's - uitge
weken naar Rusland en Roeme
nië, waar ze vooral profiteren
van de lage lonen. Andere, zoals
de werven van IHC Holland, ge
specialiseerd in heel ingewikkel
de baggerschepen, houden het
hoofd nog boven water, omdat
de concurrentie het kunstje nog
niet heeft afgekeken.
Maar hoe lang zal dat nog du
ren? De werven in het Verre Oos
ten zitten voorlopig vol. Dat
schept kansen voor Europese
werven, want het prijsverschil
kan nu worden gecompenseerd
door een snelle levering.
Maar binnen Europa moet dan
wel eerlijk spel worden ge
speeld. Op dat punt kan minis
ter Brinkhorst nog een hoop
voor de Nederlandse scheeps
bouw betekenen. GPD
van onze redactie binnenland
Wat bezielt iemand om de
telefoon op te pakken
voor een bommelding? Waar
om stuurt men een brief met
melkpoeder of een kogel? En
kele gevallen uit het recente
verleden maken veel duide
lijk.
De practical joker
In de zomer van 2002 liep een
medewerker van een bedrijf
in Ridderkerk voor de grap
met een met melkpoeder ge
vulde enveloppe het pand bin
nen. In zijn andere hand had
hij een handleiding over an-
trax, de dodelijke miltvuur
bacterie die in de Verenigde
Staten in enkele dreigbrieven
was opgedoken. Omdat zijn
baas er niet was, legde hij de
brief alvast op diens bureau.
Na de vondst brak paniek
uit. De grap werd niet ge
snapt. Even leek het er op dat
de man een maand achter
slot en grendel ging, maar hij
werd in hoger beroep vrijge
sproken.
De ontoerekeningsvatbare
Een Nederlandse Hindoe
staan stuurde in de zomer
van 2002 naar ruim honderd
hindoe-organisaties poeder-
brieven met dreigementen en
perverse teksten. Hij onderte
kende de brieven namens een
'Nederlandse Al Qaedacel en
doopte zijn mix van Brinta-
poeder 'Amtrax of Allah'. Hij
dacht dat de politie inzag dat
zijn werk grote literaire waar
de bezat, maar volgens justi
tie was de man ontoereke
ningsvatbaar.
De afperser
Ikea kreeg in december 2002
een in gebrekkig Duits ge
schreven brief met de mede
deling dat er drie bommen af
zouden gaan in Ikea-filialen.
Twee explosieven werden^
vonden. Een medewerker
de Explosieven Opiuimir^
dienst raakte gewond as
zijn oog toen een van de boa
men tot ontploffing werd gf:
bracht. Een Pools afpersers,
duo had geprobeerd de kete
250.000 euro af te dwir
maar de twee werden
veel later in Portugal opg.
pakt.
De dreiger
Twee jaar lang stuurde ea
man tientallen kogelbrief
naar bekende Nederlanden
onder wie de koningin. On
Katja Schuurman moest
ontgelden. Hij schreef haa
twee 'liefdesbrieven' met b
gels waarin hij dreigde de ac
trice te vermoorden
het niet direct uit zou
met haar vriend. De dr
de penner is inmiddels opof.
pakt.
De stoere jongen
Rond september 2003 werda
drie minderjarige jongens u
de kraag gegrepen. Ze pleeg
den tientallen telefoontik
naar het alarmnummer lil
met de melding dat er 'erg®
op Schiphol' een bom zou&
gen. Hoewel de actie sleei
'als grap bedoeld was', ra
den alle meldingen serieus gei
nomen.
De gefrustreerde
Volgens deskundigen make
ook gefrustreerden dankbaar
gebruik van het 'systeem' An
derhalf jaar geleden wilde
een spoormedewerker in Lon-,
den een dagje vrij. Omdat hi;,
dat niet voor elkaar
belde hij met zijn mobiele te
lefoon zijn maatschappij ar
een bommelding aan te kond
gen. Van nummerherkenniK
had de man nog nooit ge
hoord. Hij heeft er nu nog
spijt van. GPD
Orthodoxe moslims liggen on
der vuur wegens de besnijdenis
van meisjes. Het wordt tijd dat
ook de besnijdenis van jongens -
door moslims én joden - wordt
aangepakt. Die ingreep is net zo
overbodig en uit de tijd als poly
gamie en dieroffers.
door Klaas de Graaff
De orthodoxe islam ligt op
verschillende fronten on
der vuur. Zijn het niet de hoofd
doekdraagsters die het moeten
ontgelden, dan zijn het wel de
imams die de homo's verkette
ren. Sommige opvattingen en
praktijken staan niet alleen
haaks op wat wij gewend zijn,
maar geven Vrouwe Justitia bo
vendien reden over de schouder
mee te kijken.
Dat is zeker het geval waar min
derjarige meisjes de kans lopen
de rest van hun leven een be
langrijk deel van hun identiteit
of vrouw-zijn te verliezen. Als
zij naast die verminking bij de
bevalling ook nog helse pijnen
moet doorstaan door de sterke
vernauwing van het geboorteka
naal kan voor hen het
vrouw-zijn weinig plezier ople
veren. Erger nog: deze mutile
rende ingrepen maken kinderen
tot invalide schepsels. Vrouwen
dienen in die precieze moslim
kringen slechts het voortbe
staan van de soort.
Terecht dat de westerse wetge
vers zich inspannen om aan de
ze ingrepen een einde te maken.
De vraag of overheidscontroles
op jonge meisjes haaks staan op
de privacyregels, zoals sommige
multiculturele dwazen bewe
ren, moeten we volmondig met
nee beantwoorden.
Kamerlid Hirsi Ali toont in dit
verband meer realiteitszin. Om
dat tot nog toe geen aangifte
wordt gedaan van deze wets
overtredingen is verstrekkende
controle broodnodig. Die moet
uitgevoerd worden door consul
tatiebureaus in samenwerking
met de Raden voor de Kinderbe
scherming, zeker nu blijkt dat
ouders met hun dochters naar
het buitenland gaan om hen
daar clitoridectomie te laten on
dergaan. Behalve de bestraffing
van de ouders moet ook uitzet
ting als ongewenst vreemdeling
mogelijk worden.
waar Abraham van zijn heer de
opdracht krijgt om zijn zoon
Ismaël te besnijden, past niet
meer in deze tijd, zoals ook poly
gamie en dierenoffers vervlogen
gewoonten zijn uit het Oude
Testament. Bij moslims wordt
de besnijdenis van jongens aan
bevolen terwijl de koran erover
zwijgt. Naar schatting is mondi
aal gezien achttien procent van
de mannelijke bevolking besne
den. Dat percentage neemt ge
staag af omdat dat de opvatting
dat besnijdenis de hygiëne ten
goede zou komen, inmiddels
naar het rijk der fabels is verwe
zen. Waarschijnlijk was de ech
te reden in de negentiende en
eerste helft van de vorige eeuw
dat men door de besnijdenis
zelfbevlekking tegen wilde
gaan. De pijn die de ingreep - in
dertijd zonder verdoving - voor
het slachtoffertje veroorzaakte,
herinnerde hem eraan dat mas
turbatie zondig was.
Een niet medisch noodzakelijke
ingreep aan de geslachtsdelen -
zowel bij meisjes als jongens -
is uit den boze en een schending
van de mensenrechten. Op ter
mijn moet de overheid de besnij
denis van jongens net zo goed
verbieden als bij meisjes en ook
bij hen een oogje in het zeil hou
den. GPD
Klaas de Graaff is criminoloog
Wat tot nu toe buiten de discus
sie is gebleven en waar zeker bij
de meeste joden en moslims de
nodige opschudding over zal
ontstaan, is de legitimiteit van
de besnijdenis van minderjarige
jongens. Deze mutilatie lijkt zo
algemeen aanvaard dat kritiek
erop bij voorbaat al zal worden
afgewezen. Maar hoe je het ook
wendt of keert, toch blijft het
een verminking waar menig vol
wassen man moeite mee kan
krijgen. De argumentatie dat be
snijdenis een verbond met God
verbeeldt, ligt immers in het ver
lengde van wat sommige mos
lims met de meisjes uitvoeren.
Langzaam evenwel gaan vooral
ook reformistische rabbijnen in
zien dat de ingreep als teken
van dit verbond gewelddadig en
onnodig is. Het Genesisverhaal
door Ans Bouwmans
Dramatische gebeurtenissen
zorgen doorgaans voor hel
derheid. Het 'Mogadishu-mo
ment' in het soennietische bol
werk Fallujah - waar vorige
week de lijken van vier Ameri
kanen door de straten werden
gesleept en verminkt - en de op
stand onder volgelingen van de
militante sjiietische leider Mo-
qtada Sadr hebben het onrusti
ge gevoel in de VS over de ont
wikkelingen in Irak verder aan
gewakkerd. Met de staart tus
sen de benen er vandoor gaan -
zoals gebeurde in Somalië - kan
niet. Daarover is bijna iedereen
het wel eens. Maar de twijfels
over een snelle machtsover
dracht groeien.
Er zijn nog minder dan drie
maanden te gaan voor de Ameri
kanen de macht willen overdra
gen aan 'de Irakezen', maar het
is volstrekt onduidelijk hoe het
soevereine Iraakse bestuur er
na 30 juni moet uitzien.
Alle Amerikaanse scenario's
voor de overdracht zijn tot nu
toe mislukt. Washington hoopt
dat VN-gezant Lakhdar Brahi-
mi met een alternatief komt dat
acceptabel is voor de Iraakse be
volking. De regering-Bush zelf
heeft namelijk geen concreet
plan.
Misschien moeten we daar eens
over praten en moet de datum
van 30 juni worden uitgesteld,
opperde de Republikeinse sena
tor Richard Lugar, een gerenom
meerde buitenlandexpert en
partijgenoot van Bush. Als er in
de komende maanden geen goe
de formule wordt gevonden,
zijn de risico's van machtsover
dracht groter dan die van uit
stel, zei de Democratische sena
tor Carl Levin.
President Bush wil van geen uit
stel weten. Aan de datum van
30 juni valt niet te tomen en de
Amerikaanse regering zal niet
wijken voor het oplaaiende ge
weld of het rap stijgende aantal
doden onder Amerikaanse sol
daten, zo zei hij.
Het probleem van de machts
overdracht schuilt vooral in de
onderlinge verdeeldheid tussen
de drie bevolkingsgroepen in
Irak. Koerden en soennieten wil
len niet dat zij in de verdruk
king komen. Sjiieten zijn in de
meerderheid en willen hun stern-
Aanhangers van de sjiitische geestelijke Muqtada al Sadr verzamelen zich bij de moskee in Kufa bij de
stad Najaf. foto Abel Ruiz de Leon/EPA
pel op het bestuur drukken. Dat
heeft de formulering van een in
terim-grondwet bemoeilijkt, en
compliceert nu ook de vorming
van de overgangsregering die
de verkiezingen moet organise
ren.
In Washington gaan de gedach
ten uit naar een variant op de
huidige 'voorlopige regerings
raad'. maar die wordt door de
Iraakse bevolking gezien als
een club Amerikaanse zetba
zen. Vandaar het beroep op de
Verenigde Naties om met Iraak
se leiders te praten over een
compromis.
In Washington is inmiddels eni
ge kritiek te horen op de te 'aar
zelende' opstelling van de rege
ring, die volgens Democraten is
ingegeven door interne onenig
heid over een uitgebreidere rol
van de Verenigde Naties.
President Bush moet zo snel mo
gelijk proberen een internatio
naal gesteunde oplossing te vin
den, meent Joseph Biden, een in
vloedrijke Democratische sena
tor van buitenlandse zaken. Hij
pleitte in de Washington Post
voor een nieuwe VN-functie:
een hoge commissaris die niet
alleen de overdracht gaat bege
leiden maar ook na 30 juni kan
dienen als adviseur van de
Iraakse regering.
Ook de relatie tussen de interna
tionale en Amerikaanse troepen
- die na 30 juni in Irak blijven
om samen met de Iraakse poli
tie de veiligheid te garanderen -
met de toekomstige overgangs
regering kan tot problemen lei
den.
Senator Lugar suggereerde dat
er wellicht meer troepen naar
Irak moeten om de milities te
ontwapenen en te voorkomen
dat Irak - na de machtsover
dracht - verzinkt in chaos en
burgeroorlog.
De Amerikaanse regering en de
militaire leiding in Irak hebben
tot nu toe volgehouden dat het
stukken beter gaat in Irak dan
de media berichten. Maar dat
was te optimistisch gezien de
zichtbare haat in Fallujah. Bo
vendien lijkt de weerstand niet
zozeer het werk van - deels in
Irak geïnfiltreerde - islamiti
sche extremisten, zoals werd ge
zegd.
De opstand onder teleurgestel
de Saddam-aanhangers is niet
voorbij en er dreigt nu een twee
de front van militante sjiieten
te ontstaan.
Gebaat
Sadr - die verdacht wordt van
een moordaanslag op een voor
aanstaande sjiitische religieuze
leider - denkt dat sjiitische do
minantie gebaat is bij geweld
en niet bij democratie. Als die
overtuiging in bredere kringen
postvat, is het eind aan het
Iraakse dilemma nog lang niet
in zicht. GPD
FOKKER - Op de dag dat wij
len Anthony Fokker zijn 64e
verjaardag zou vieren, hebben
de Fokkerfabrieken de laatste
twee Gloster Meteor Straalja
gers overgedragen aan de Ne
derlandse en Belgische lucht
macht. Prins Bcrnhard was
daarbij aanwezig.
ERTSBOOT - Het Italiaanse
schip Francescu is bij Bath
vastgelopen op de punt van de
Ballastplaat. De kapitein van
de met erts geladen boot gaf
opdracht de ankers uit te
gooien, maar daarbij braken
de kettingen. Maar liefst der
tien sleepboten, waaronder de
Terneuzense Schelde van
firma Muller, werden ingeztj
om de Francesu vlot te trek
ken, echter zonder succes Va&
daag volgt een nieuwe pogug
BEDRIJFSTENTOONSTELL-
LING - Burgemeester en m
houders hebben in de vergade
ring van de Middelburgse ge
meenteraad kritiek gekregei
Aanleiding is een bedrijfstes-
toonstelling op de Markt waar
voor B. en W. toestemma
heeft gegeven. Het collta
heeft verzuimd eerst de me-
ning te vragen aan de commis
sie van bijstand van gemeente
werken.
Hoofdredactie:
A. L. Oosthoek
D. Bosscher (adjunct)
A. L. Kroon (adjunct)
Centrale redactie:
Stationpark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel: (0113)315500
Fax:(0113)315669
E-mail: redactie@pzc.nl
Middelburg:
Buitenruststraat18
Postbus 8070
4330 EB Middelburg
Tel: (0118)493000
Fax:(0118)493009
E-mail: redwalch@pzc.nl
Goes: Stationspark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel. (0113)315670
Fax. (0113)315669
E-mail: redgoes@pzc.nl
Terneuzen:
Willem Alexanderlaan 45
Postbus 145
4530 AC Terneuzen
Tel. (0115)645769
Fax. (0115)645742
E-mail: redtern@pzc.nl
Hulst: Baudelóo 16
Postbus 62
4560 AB Hulst
Tel: (0114)372776
Fax:(0114)372771
E-mail: redhulst@pzc.nl
Zierikzee: Grachtweg 23a
Postbus 80
4300 AB Zierikzee
Tel: (0111)454647
Fax: (0111)454657
E-mail: redzzee@pzc.nl
Opening kantoren:
Maandag t/m vrijdag
van 8.00 tot 17.00 uur
Zierikzee en Hulst:
8.30 tot 17.00 uur
Internet: www.pzc.nl
Internetredactie:
Postbus 31
4460 AA Goes
E-mail: web@pzc.nl
Bezorgklachten:
0800-0231231
op maandag t/m vrijdag
gedurende de openingstijden;
zaterdags tot 12.00 uur.
Abonnementen:
0800-0231231
(bij acceptgirobetaling geldt een
toeslag)
per maand: 19,45
per kwartaal: 56,60
per jaar: €217.00
Voor toezending per post geldt ee*
toeslag.
E-mail: lezersservice@pzc.nl
Beëindiging van abonnementen
uitsluitend schriftelijk, 1 maandvcw
het einde van de betaalperiode. J
PZC, t.a.v. lezersservice,
Postbus 31, 4460 AA Goes
Losse nummers per stuk:
maandag t/m vrijdag: 1,20
zaterdag: 1,70
Alle bedragen zijn inclusief 6% Bm
Bankrelaties:
ABN AMRO 47.70.65.597
Postbank 35.93.00
Advertenties:
Alle advertentie-orders worden
uitgevoerd overeenkomstig de
Algemene Voorwaarden van >J
Wegener NV en volgens de Regelen
voor het Advertentiewezen.
Overlijdensadvertenties:
maandag t/m vrijdag:
tijdens kantooruren
zondag: van 16.00 tot 18.00 uur 1
Tel. (0113)315555
Fax. (0113)315549
Personeelsadvertenties:
Tel: (0113)315540
Fax:(0113)315549
Rubrieksadvertenties (kleintjes).
Tel. (0113)315550
Fax. (0113)315549
Voor gewone advertenties:
Noord- en Midden-Zeeland
Tel. (0113)315520
Fax, (0113)315529
Zeeuws-Vlaanderen
Tel: (0114)372770
Fax:(0114)372771
Internet: www.pzc.nl/adverteren
;t Wegener-concsm. Dtd*'"
dt gebruikt vow ora
Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV is een onderdeel v;
aan ons verstrekte gegevens hebben wij opgenomen in een be^ianu ua, nuiu.gv.,
(abonnementen)adminislratie en om u te (laten) informeren over voor u relevante dienstenen?-
ducten van de titels en de werkmaatschappijen van Wegener of door ons zorgvuldig
de derden Als u op deze informatie geen prijs stelt dan kunt u dit schriftelijk m
Postbus 31, 4460 AA Goes
inbij:PZC>'
Behoort tot 'ir WGGGNGR
