Raad voor kunst op eigen benen
Sarcofagen gevonden in Middelburg
11
Orgel Nieuwe Kerk gerestaureerd
Vragen over doorgaan
bouwspeelplaatsen
Seniorenraad bepleit
betaalbaar huren in
centrum Middelburg
Sirenes laten het afweten bij test
Zelfstandigheid oplossing voor geldnood Vlissingse organisatie
Staten wisten
van bredere
ververskoker
Overlast door
werk aan Kanaal
zeeuwse almanak
Lang
WALCHEREN
woensdag 7 april 2004
aEBIKZEE - Het ministerie
Tan Binnenlandse Zaken laat on-
derzoeken hoe het komt dat
voor de derde achteenvolgende
her sirenes in Zeeland dienst
tóbben geweigerd tijdens de lan
delijke test.
Alle
sirenes op Schou-
wen-Duiveland en enkele sire
nes in de gemeente Veere waren
gisterochtend rond twaalf uur
stil.
„Hoe dit kan gebeuren weet ik
niet, maar ik vind het wel heel
vervelend dat het weer in Zee
land gebeurt", zegt J. Berenbak,
van het ministerie van BZK.
„Leverancier Siemens en beheer
der Debitel moeten nu tot op de
bodem uitzoeken wat hier aan
de hand is. We willen dat het
goed komt." De sirenes worden
aangestuurd vanuit Middel
burg. Daar wordt met de compu
ter een signaal uitgezonden
naar een radionet. Via het radio
net krijgen de sirenes vervol
gens een signaal waarop de ap
paraten gaan loeien.
Bij de storing is waarschijnlijk
iets misgegaan in de aansturing
via het radionet, want uit onder
zoek is inmiddels wel gebleken
dat er niets fout is gegaan in de
bediening of de procedure.
„Het systeem begint te veroude
ren en het wachten is op moder
nisering. Maar dat is waarschijn
lijk niet de enige oorzaak. Daar
om moeten de twee betrokken
bedrijven goed uitzoeken wat er
nu werkelijk aan de hand is ge
weest. Ik heb ook afgesproken
dat de eerstvolgende keer van
uit de leveranciers ondersteu
ning in Zeeland aanwezig is om
alles in de gaten te houden."
Berenbak hoopt over een paar
dagen de resultaten van het on
derzoek naar de storing binnen
te hebben.
jfnnr Friith Ramakers
WJSSINGEN - De Raad voor
Kunst en Cultuur Vlissingen
(RKC) moet hoognodig verzelf
standigd worden. Dat vindt
T, Veraart, voorzitter van de
RKC. In een zelfstandige organi
satievorm, los van de gemeente
Vlissingen, kan een duidelijker
financieel beleid gevoerd wor
den. Vervolgens zal door samen
werking op Walcherse en zelfs
Zeeuwse schaal het theateraan
bod diverser en aantrekkelijker
worden.
li behoefte aan een andere or-
gamsatieopzet voor de Vlissing
se culturele wereld dient zich op
nieuw aan. In de sector podium
kunsten, een van de drie afdelin
gen binnen de RKC, is het afge
lopen jaar opnieuw te veel geld
uitgegeven. Het RKC-bestuur
en de gemeente Vlissingen wer
én beide verrast door de over
schrijding van het budget voor
programmering van optre
dens in het Arsenaaltheater.
S, de Reu, directeur Samenle
ving van Vlissingen, erkent dat
hjt toezicht op afstand van met
name de financiële huishouding
van de RKC geen gemakkelijke
opgave is. Vier jaar geleden al
werd de gemeenteraad gecon
fronteerd met tekorten bij po-
dfumkunsten. Die sector blijft
moeilijk beheersbaar,
teerde hoogte van het tekort la-
t$ zowel de RKC als de gemeen
te Vlissingen zich niet uit. „Zo
dra de jaarrekening in juni
MIDDELBURG - De PvdA-Sta-
tenlcden M. de Koster en L.
Luijt-Verheij hebben hun huis
werk niet goed gedaan.
Vonge maand stelden ze, naar
aanleiding van een artikel in de
PZC, vragen over de verversko-
ker in de Zandkreekdam. Deze
betonnen constructie is op kos
ten van de provincie breder uit
gevoerd om in de toekomst een
ïfentuele verdubbeling van de
weg Goes-Zierikzee mogelijk te
njaken. De koker dient om het
%rse Meer met Oosterschelde-
water te verversen. De twee wil
den weten waarom deze zaak
niet is voorgelegd aan Provincia-
leStaten. Dat is wel degelijk ge
beurd, antwoordt het dagelijks
provinciebestuur.
Vier jaar geleden is de overeen
komst tussen Rijk en provincie
over onder meer de meerkosten
van een bredere koker aan de or
de geweest in de toenmalig Sta-
tmcommissie verkeer en ver
voer. Daar zat indertijd De Kos
ter in.
wordt gepresenteerd, zal het te
kort duidelijk zijn", verklaart
de Reu. „Ik heb inmiddels ver
schillende bedragen voorbij
zien komen."
De gemeente en de RKC werken
al enige tijd toe naar een verzelf
standiging van de organisatie
vorm. Er is een werkgroep ac
tief waarin vertegenwoordigers
van het RKC-bestuur en een af
vaardiging van de gemeente Vlis
singen zitting hebben. Zij ver
wachten binnenkort de eerste re
sultaten te kunnen overleggen
voor de toekomstige organisatie
vorm. De budgetten van de sec
toren podiumkunsten, beelden
de kunst en kunsteducatie wor
den gecontroleerd door de drie
deelbesturen van de RKC en de
afdeling financiën van de ge
meente Vlissingen. „We kunnen
overgaan tot een scherpere,
maandelijkse, financiële contro
le vanuit de gemeente", reageert
De Reu, „om onaangename ver
rassingen voor te blijven. Maar
dat is geen werkbare situatie.
De kans op overschrijding van
het budget moet geminimali
seerd worden." Een spoedige
verzelfstandiging van de RKC
ligt meer voor de hand dan de
aanscherping van het toezicht.
De nieuwe culturele, zelfstandi
ge instelling zou vervolgens de
voorbode kunnen zijn van een
organisatie op Walcherse
schaal. „Kunst in Zeeland maak
je sterker door samen te wer
ken", merkt Veraart op. Hij vult
aan dat ook de samenwerking
tussen de podia van Vlissingen,
Middelburg, Goes en Terneuzen
in een vergevorderd stadium is.
Veraart: „We streven er met el
kaar naar om voor het komend
theaterseizoen een gezamenlijke
brochure uit te brengen.
Het orgel van de Nieuwe Kerk in Middelburg, volgens musicoloog Albert Clement het belangrijkste in Zeeland, wordt gerestaureerd.
door Ab van der Sluis
MIDDELBURG - Het uit 1954
daterende orgel in de Nieuwe
Kerk in Middelburg wordt geres
taureerd. Het instrument was
aan revisie toe. De constructie
van de windlades waarop de pij
pen staan en waarin zich de ven
tielen bevinden is schoonge
maakt en verbeterd. Ook het
aanslaan "van de toetsen ging
zwaar. Dat euvel wordt ook met
een verholpen. De kas uit 1693
is al eerder gerestaureerd.
De kas is een verkleinde versie
van het Westerkerkorgel in Am
sterdam en werd gebouwd door
Johannes Duyschot voor de
Oude Lutherse Kerk in de hoofd
stad. In de negentiende eeuw
wilde de Oude Lutherse Kerk
een nieuw orgel. De kas en het
instrument werden te koop aan
geboden, maar niemand wilde
ze hebben. Het Rijksmuseum in
Amsterdam kreeg het orgelmeu
bel vervolgens in bruikleen van
wege de cultuurhistorische
waarde. Vooral de fraai beschil
derde luiken en het houtsnij
werk zijn uniek in Nederland.
De Oude Lutherse Kerk bleef ei
genaar tot 1953, toen het aan de
Hervormde Gemeente Middel
burg werd geschonken voor de
Nieuwe Kerk. Het gebouw in
Middelburg had geen orgel, om
dat het in mei 1940 door een
Duits bombardement was ver
woest. De kas kwam naar Mid
delburg en Willem van Leeuwen
bouwde het orgel.
Het eerste, openbare orgelcon
cert werd op 25 juni 1954 gege
ven door wijlen Jan Rijn in het
kader van de Herdenkingsdagen
van Herstel en Wederopbouw.
Vrijwilliger Jan Kleinepier uit
Koudekerke was één van de hon
derden luisteraars.
„De kerk zat stampvol", herin
nert hij zich. „Het is ook een spe
ciaal orgel, een zeer fraai instru
ment met een speciaal klankka
rakter, waarop veel orgellitera
tuur vertolkt kan worden van
Bach tot Franck. En dat kan
niet op ieder orgel." Vooral het
negentiende- en twintig-
ste-eeuwse repertoire komt op
het zogenaamde compromis-or
gel goed tot zijn recht. Van Leeu
wen was in zijn tijd een toonaan
gevende orgelmaker.
Versleten
In de loop der jaren is het orgel
- ondanks het onderhoud - een
beetje versleten geraakt. De aan
slag was zwaar geworden, waar-
fjporAbvan der Sluis
MIDDELBURG - Archeologen
hebben bij graafwerkzaamhe
den op het Tympaanpleintje in
Middelburg delen van twee sar
cofagen blootgelegd. De stenen
grafkisten stammen uit de der
tiende eeuw of vroeger en wer
den een halve meter diep gevon
den. De doodskisten worden
niet verder opgegraven. De vind
plaats is ingetekend op een ar
cheologische kaart. Eerder von
den archeologen muntjes en
schenen, die wel zijn meegeno
men voor verder onderzoek.
is mo
menteel bezig met de herinrich-
|mg van het Tympaanpleintje.
Daarvoor is het nodig dat er rio
lering wordt aangelegd op 1,60
heter diepte parallel aan de ge-
|van de cafés. Het hele plein
tje wordt tot ongeveer veertig
centimeter diep ontgraven en op-
meuw bestraat. Het Archeolo
gen Adviesbureau RAAP uit
Amsterdam begeleidt de werk
zaamheden,
sarcofagen werden gistermid-
ag gevonden. Eén bestaat uit
roodsteen zonder deksel, de an-
cre is van zandsteen met een
"fristenen deksel. De laatste is
intact. „We graven de sarcofa
gen niet op", zegt projectleider
Paul van Kempen. „We leggen
de contouren bloot en fotografe
ren ze. Ze worden verder ont
zien."
Archeologen vonden eerder res
tanten van boomstamkisten. In
vroeger eeuwen werden boom
stammen uitgehakt tot grafkist.
Ook de natuurstenen kisten wer
den uitgehakt.
De sarcofagen zijn gevonden
buiten de kerkhofmuur van de
Westmonsterkerk, die in 1575
werd gesloopt. „Misschien wis
ten ze niet eens meer dat er op
deze plek graven lagen", ver
moedt Van Kempen.
Rijken
De roodstenen en zandstenen
sarcofagen zeggen wel iets over
hoe belangrijk de doden waren.
Volgens de archeologen zijn de
stenen geïmporteerd uit Duits
land en België. Dat konden al
leen de rijken en vooraanstaan
den van Middelburg zich veroor
loven.
De sleuf werd aan het einde van
de middag dichtgegooid. De
grond was apart gelegd om te
voorkomen dat schatgravers
aan de haal zouden gaan met
vondsten.
door Ron Magnée
MIDDELBURG - De Politieke
Partij Middelburg (PPM) is onge
rust over het lot van de bouw
speelplaatsen. In vragen aan het
gemeenbestuur informeert de
partij naar de jongste ontwikke
lingen omtrent de populaire zo-
merattractie.
Aanleiding van de vragen is het
besluit van een groep van onge
veer vijftig vrijwilligers om te
stoppen met het organiseren
van de bouwspeelplaatsen. Al
langer hebben de vrijwilligers
ruzie met welzijnsorganisatie
SKWM, die zorgt voor de profes
sionele ondersteuning van de
bouwspeelplaatsen. Of het popu
laire kinderevenement op het
Meiveld dit jaar doorgaat, is
hoogst onzeker.
Hoeveel vrijwilligers daadwer
kelijk zijn gestopt, is niet hele
maal duidelijk. Maar waar
schijnlijk zullen zo'n vijftig tot
zestig vrijwilligers niet meer
meewerken aan de jaarlijkse
bouwspeelplaatsen.
Opheldering
De fractie van PPM wil nu op
heldering over de jongste ont
wikkelingen omtrent de zomer-
activiteit. De fractie refereert in
de vragen aan de door de raad
aangenomen motie van oktober
vorig jaar. Hierin wordt het
doorgaan van de bouwspeel
plaatsen bepleit. De PPM vraagt
zich af of deze motie nog wel
wordt uitgevoerd. Bovendien
wil de PPM weten of het door
gaan van de bouwspeelplaatsen
dit jaar niet zeer moeilijk is ge
worden „niet in de laatste
plaats vanwege zowel het ont
breken van een kleine zestig er
varen vrijwilligers als het late
tijdstip."
De PPM wil ook weten waarom
de ruzie is geëscaleerd. De frac
tie verwijst daarbij naar de uit
spraken van de Middelburgse
wethouder A. de Vries die vori
ge maand in de commissie Maat
schappelijke Zaken nog betoog
de dat de raad zich niet onge
rust hoefde te maken over de
doorgang van de bouwspeel
plaatsen.
De welzijnsorganisatie SKWM
krijgt in de vragen een veeg uit
de pan. „Is het juist dat er be
denkingen zijn over het functio
neren van de SKWM, met name
over de kwaliteit van de begelei
ding? Zo ja, heeft u de intentie
het functioneren van de SKWM
aan de orde te stellen?" aldus de
PPM in de vragen aan het Mid
delburgse gemeentebestuur.
MIDDELBURG - Verkeer op de
weg en over het water heeft de
komende tijd te maken met
stremmingen. Op tal van plaat
sen langs het Kanaal door Wal
cheren worden werkzaamheden
verricht.
De Stationsbrug in Middelburg
is in de nacht van maandag 19
op dinsdag 20 april van 19 tot 7
uur voor het gemotoriseerde ver
keer gesloten. Fietsers en voet
gangers kunnen nog wel de brug
over. De stremming houdt ver
band met werkzaamheden aan
de brug. Het wegdek moet op
een aantal plekken worden opge
knapt.
Het doorgaand scheepsverkeer
is de gehele week, van maandag
19 april 8 uur tot en met vrijdag
23 april 18 uur, gestremd. Ook
dit houdt verband met de werk
zaamheden aan de Stations-
brug. De rails en de wielen van
de draaibrug worden ver
nieuwd. In dezelfde periode wor
den ook nog in Veere aan de gro
te sluis werkzaamheden ver
richt. De wachttijd kan daar op
lopen tot anderhalf uur. De gro
te sluis in Vlissingen is ge
stremd voor het scheepsverkeer
op dinsdag 20 april van 10 tot
12 uur en van 14 tot 16 uur.
Er worden op deze tijdstippen
werkzaamheden aan de binnen-
schüifdeuren verricht.
Archeoloog Paul van Kempen toont de bodemvondsten op het Tympaanpleintje.
foto Ruben Oreel
foto Lex de Meester
door de organist meer kracht
moest zetten om geluid uit het
orgel te krijgen. Ook de windla
des zijn nu voor een groot deel
schoongemaakt en opgeknapt.
De pijpen zijn ter plekke schoon
gemaakt door vrijwilligers.
Voor orgelbouwer Ko Boogaard
van de firma Flentrop uit Zaan
dam is de restauratie een bijzon
dere klus. Hij is geboren en geto
gen in Nisse. Als zestienjarige
jongen kwam hij speciaal voor
het orgel naar de Nieuwe Kerk
in Middelburg om te luisteren
naar de muziek. „Ik was en ben
een orgelliefhebber. Toen had je
als jongen nog niet in de gaten
hoe bijzonder dit orgel wel niet
is. Tot vorig jaar ben ik nog
nooit boven geweest. Het is voor
mij toch wel heel bijzonder dat
ik 35 jaar na dato aan dit orgel
kan werken, waarnaar ik in
mijn jeugd zoveel heb geluis
terd. Dit orgel heeft mij heel
veel gegeven. Ik heb er een spe
ciale band mee. Als je ook kijkt
naar de manier, waarop dit or
gel is gebouwd, dan krijg je diep
respect voor die tijd. Voor die
tijd voldeed het orgel prima aan
de eisen, maar inmiddels is de
sleepconstructie van de windla
des aan verbetering toe en zijn
er diverse andere, kleine repara
ties nodig. Ook de intonatie
moet gecorrigeerd worden. Dit
is voor mij een heel mooie klus."
Belangrijk
Volgens musicoloog dr. Albert
Clement, kerkrentmeester van
de Federatieve Wijkgemeente
Centrum, is het orgel in de Nieu
we Kerk het belangrijkste in
Zeeland, onder meer omdat het
een rol speelt bij belangrijke (in
ternationale culturele evene
menten, zoals de uitreiking van
de Four Freedoms Awards. De
restauratie van het orgel is in
juni klaar, maar dan volgt nog
een periode van afstel werk. De
officiële ingebruikname is ge
pland op zaterdag 28 augustus.
Voor de restauratie is nog een
bedrag van 15.000 euro nodig.
Clement is van plan een boek te
schrijven over de orgelgeschiede
nis van de Nieuwe Kerk.
door Ab van der Sluis
MIDDELBURG - De Senioren
raad Middelburg maakt zich zor
gen over het feit dat er zoveel
woonplekken voor ouderen in
de binnenstad verloren dreigen1
te gaan. De nieuwe woonvoorzie
ningen komen aan de rand van
het centrum te liggen. Te ver
voor ouderen die met hun rolla-
tor even willen gaan stadten, al
dus de Seniorenraad. Het advies
orgaan wil dat de gemeente vol
doende woonplekken bouwt in
het centrum. Behoud van Sint
Willibrord is een optie.
In het centrum van Middelburg
dreigen (grote) wooncomplexen
voor ouderen te verdwijnen. Be
woners van het Bagijnhof moes
ten wijken voor studenten van
de Roosevelt Academy. De ka
mers in de zorgcentra Rogge
veenhuis aan de Noordsingel en
het Sint Willibrord aan de Bach-
tensteene zijn te klein. Renova
tie kost (te) veel geld. De Senio
renraad stelt dat de ontwikkelin
gen rond het Bagijnhof niet
meer terug te draaien zijn. Met
de plannen voor het Roggeveen
huis heeft de raad vrede. „Maar
het gaat ons te ver dat ook het
zorgcentrum Sint Willibrord op
geofferd dreigt te worden."
Als er in de directe omgeving
nieuwe, betaalbare woningen
worden gebouwd voor ouderen,
kan de Seniorenraad akkoord
gaan. „De ligging van deze loca
tie is zo uniek dat er mogelijkhe
den gevonden moeten worden
om deze plek voor senioren te be
houden." Sluiting van grote
zorgcentra en bouw van klein
schalige woonvoorzieningen
brengt volgens de Seniorenraad
een probleem met zich mee.
Nieuwe huizen zijn voor bepaal
de groepen ouderen onbetaal
baar. Er zijn nog altijd oudere
Middelburgers die alleen maar
AOW hebben. Ouderen worden
geconfronteerd met verhoging
van de premie voor het zieken
fonds, de bevriezing van de
huursubsidie en steeds hogere
kosten voor de zorg. De Senio
renraad wil dat wethouder
A. de Vries haast maakt met het
instellen van een woonlasten
fonds, zodat ouderen weten
waarop ze kunnen rekenen als
zij moeten verhuizen naar een
nieuwe en duurdere locatie.
Vereenzaming
De Seniorenraad pleit er in een
brief aan het Middelburgse ge
meentebestuur voor om niet alle
zorgcentra te sluiten. „Veel men
sen geven er de voorkeur aan
om met een grotere groep onder
één dak te wonen, deels uit vei
ligheid en deels omdat zij vre
zen te vereenzamen." De Vries
moet er ook rekening mee hou
den dat Middelburg senioren
van elders aantrekt als er mooie
en betaalbare huizen worden ge
bouwd. Daarnaast pleit de raad
ervoor Sint Willibrord te verbou
wen en uit te breiden, „Als de
Schouwburg wordt gesloopt, zet
daar dan niet uitsluitend dure
koopzorgwoningen neer, maar
ook een aantal betaalbare huur
woningen."
Groot, sterk, mooi: er zijn ve
le woorden waarmee de kinde
ren in dat Vlissingse gezin el
kaar laten weten hoe de za
ken in elkaar zitten. Zo ste
ken ze elkaar regelmatig de
loef af met de hutten die zij
met graagte van stoelen, de
kens, kratten en allerlei speel
goed tussen banken en tafels
in de woonkamer bouwen.
Al heeft zo'n avontuurlijk on
derkomen altijd een nadeel:
vóór het slapengaan moet de
hele boel worden opgeruimd.
„Tanne en ik hebben gisteren
een héle lange hut gebouwd",
liet Stijn van vier zijn broer
Leon onlangs triomfantelijk
weten.
„Hoe lang was die dan?", wil
de Leon direct weten.
„Nou, tot we naar bed gin
gen luidde het antwoord.
