PZC
Filosoferen
ils boeiend
kinderspel
Kan het wel eens
goed zijn dat je
stout bent? Over de
ze vraag van juf
Petra Hamel moet
Antoine (11) even nadenken.
„Ja hoor", zegt hij ineens stel
lig. „Dan leer je wat stout zijn
is en hoe je 't goed kunt ma
ken."
Gasten van Nolet lusten de mosselen rauw
W A
De geboorte van
Ie kinderfilosofie.
-Boektips
factie: 0113-315680
rtwp2C.nl
«ailTedactie@pzc.nl
ybus 31,4460 AA Goes
intentie-exploitatie:
word-en Midden-Zeeland: 0113-315520;
'.'uws-Vlaanderen: 0114-372770;
atonaal: 020-4562500.
.oensdag 31 maart 2004
I uw complete keuken
Keukemarketi gehJkookklaar
10 JAAR ZEKERHEID
Keukenmarket loopt voorop in service kwaliteit
Rijksweg A17 afslag 21, Roosendaal Noord, T 0165 - 510 600
Vanuit Roosendaal: eind Gastelseweg, langs de A17
geïnstalleerd
www.keukenmarket.nl
De Amerikaanse filosoof Matthew
Lipman kwam eind jaren zes
tig op het idee om met kinde
ren te gaan filosoferen. Hij
ergerde zich aan het vaak
slechte denk- en redeneerver
mogen van zijn studenten. Onder
het motto 'jong geleerd is oud gedaan'
ontwikkelde Lipman materiaal voor filoso
fische gesprekken met kinderen vanaf vijf
jaar. „Kinderen moeten leren zelfstandig
te denken om te kunnen omgaan met de
vele problemen en beslissingen die ze in
hun leven tegenkomen", aldus de grond
legger van de kinderfilosofie. In Neder
land heeft kinderfilosofie eind jaren tach
tig voet aan de grond gekregen.
Kun je aan dingen denken die niet bestaan? Waarom
heet een tafel geen stoel? Kinderen hebben vaak
verrassende verklaringen voor filosofische vraagstukken.
Hun grote voordeel is dat ze nog niet gehinderd worden
door vaststaande feiten. Op steeds meer basisscholen
wordt gefilosofeerd om het denken te scherpen.
Van Assendelft Fotografie
Door SASKIA VAN DER MAAT
„Maar als je iemand ver
moordt, kun je het nooit meer
goed maken", brengt Max (11)
daar tegenin. Thijs (11): „Je
kunt wel je excuses aanbieden
als je iemand uitscheldt. Dan
voel je jezelf ook beter." „Dat is
egoïstisch", vindt Merel (12),
„want je hebt al gescholden,
dus die ander voelt zich rot."
De kinderen van combinatie
groep 7/8 van Basisschool Em-
pel in Erp zijn aan het filosofe
ren. Ze zijn ingedeeld in vier
groepen om via tekenen, knut
selen, schrijven en praten over
het thema 'stout zijn' na te
denken. Terwijl Petra Hamel
met het praatgroepje filoso
feert, is Willem in het schrijf-
groepje de gangmaker voor
herhaald gelach en gepraat. Na
twee waarschuwingen moet hij
bij de juf komen. Achter haar
rug zit Max breeduit te grijn
zen en te gebaren naar Willem.
„Max, ben jij stout?" vraagt Pe
tra. „Nee", pareert hij meteen.
„Ik pest Willem niet, ik plaag
hem."
Na deze logica trekken de
mondhoeken van Petra Hamel
even omhoog. „Door met el
kaar te filosoferen leren kinde
ren zelfstandig na te denken,
hun gedachten te formuleren
en naar elkaar te luisteren",
licht ze later toe. „Ze ontdek
ken dat er meerdere antwoor
den op een vraag kunnen be
staan en dat ze hun uitspraken
moeten onderbouwen met ar
gumenten."
Filosofie vormt op ongeveer
tien basisscholen in Nederland
een vast lesonderdeel voor
groep 1 tot en met 8 (kinderen
van vier tot en met twaalf jaar).
Daarnaast zijn er enkele hon
derden geïnteresseerde leer
krachten zoals Petra Hamel,
die op eigen initiatief tijd vrij
maken in het lesprogramma
om te filosoferen met hun leer
lingen.
Volgens Rob Bartels, coördina
tor van het Centrum voor
Kinderfilosofie in Alkmaar, is
de belangstelling voor kinderfi
losofie sterk aan het toenemen.
„Steeds meer leerkrachten mel
den zich bij ons aan voor een
training of bestellen lespakket
ten. Filosoferen is lang geasso
cieerd met twijfelen, onzeker
heid. Tegenwoordig wordt er
kend dat het de vaardigheid
om te redeneren en creatief te
denken stimuleert", aldus Bar-
telsr.
Op de website www.kinderfilo-
sofie.nl van het centrum wordt
uitgelegd
wat filosoferen
met kinderen is: 'Samen na
denken zonder dat je leert wat
grote filosofen allemaal ge
dacht hebben. Het gaat niet om
het vinden van de 'juiste' ant
woorden, maar om het ontwik
kelen van denkvaardigheden
en een eigen zienswijze'.
'Waarom?'
„Kinderen zijn van nature filo
sofisch ingesteld", zegt Maria
van den Oever. Als docente le
vensbeschouwelijke vorming
onderwijst ze kinderfilosofie
aan PABO-studenten in Eindho
ven. „Kleuters van vier jaar vra
gen al 'waarom?'. Ze verwonde
ren zich veel vaker dan volwas
senen omdat ze nog van alles
in de wereld moeten ontdek
ken. Volwassenen 'weten' al
heel veel, maar dat is vooral
feitelijke kennis.
Als er vragen zijn waarop
geen eenduidig antwoord gege
ven kan worden (is er leven na
de dood?), haken veel volwasse
nen af. Voor hen is het moei
lijk bestaande denkpatronen
los te laten. Het gaat niet om
het reproduceren van kennis,
maar om watje zélf denkt.
Omdat kinderen nog niet zijn
beïnvloed door allerlei denk
beelden, zoeken ze spelender
wijs vanuit hun eigen bele
vingswereld naar verklaringen.
De logica waarmee ze de mer
kelijkheid kunnen benaderen,
is verbazingwekkend." 1
Van den Oever benadrukt dat
filosoferen met kinderen een
andere houding vergt van vol
wassenen. „Je moet een kind
als gelijkwaardige gespreks
partner zien. Dat betekent
vooral luisteren en vragen stel
len. Op school worden kinde
ren voorbereid op het maat
schappelijk leven door het ver
garen van kennis. Maar juist in
deze tijd, waarin het leven
steeds ingewikkelder wordt en
de verschillende geloofstradi
ties niet meer die zekerheid
kunnen bieden waar mensen
naar op zoek zijn, kan filosofie
kinderen helpen bij het naden
ken over levensvragen. Zo krij
gen ze grip op de wereld om
hen heen", verklaart Van den
Oever.
Voor Iris (10) betekent filosofe
ren dat ze „eindelijk kan zeg
gen wat ik denk zonder dat dat
stom is". Thijs* drukt het filoso
fisch uit: „Ik ga nadenken over
wat ik zelf denk." „En je kunt
geen fouten maken, want het
is je eigen mening", lacht Janti-
ne (11).
In de internationale bestseller De
wereld van Sofie, geschreven door
Jostein Gaarder, maakt de tiener
Sofie tijdens een spannende reis te
rug in de tijd kennis met de denkbeel
den van beroemde filosofen. „Het is een van
de eerste boeken over de ontstaansgeschie
denis van de filosofie dat toegankelijk is
voor tieners. Maar je kunt het niet scharen
onder kinderfilosofie, omdat het een uiteen
zetting van filosofisch gedach
tegoed is", aldus Maria van den Oe
ver.
Inspirerende boeken om te gebruiken
bij het filosoferen met kinderen zijn on
der andere: De vliegende papa's (Berrie Hee-
sen, ISBN 9055730653), Spelenderwijs filoso
feren met kinderen (Nanda van Bodegraven,
ISBN 9035222466) en Filosoferen met kinde
ren (Tecla Rondhuis, ISBN 9060699408).
Door Rien van Reems
WASEM
Harry Nolet kookt voortreffelijke
heeften', noteerde ik een aantal
jaren geleden en, zo constateer ik,
doet hij nog steeds. Oesters,
hosselen, tong en kreeft zijn de
'Pecialiteiten van Restaurant Nolet
Yerseke. Harry bereidt al dat
ddcers op zijn eigen manier, daar
"ijkt hij nooit van af. „De gasten
"rillen het zo", zegt Harry.
■aste gasten duiden het restaurant
met Nolet Lepelstraat. Daar
mee onderscheiden ze het van No
kt Het Reymerswale dat een Mi-
ielinster heeft en gesticht is door
Harry's broer Theo.
Harry Nolet ambieert geen sterren.
Harry en zijn vrouw, die ondanks
j|e griep toch even haar gasten
»mt begroeten, willen geen hei
sa. Huiselijkheid kenmerkt het in
terieur van de voormalige vissers-
kroeg waarin de antieke houten
toog nog altijd een dominerende
plaats inneemt. Vier lederen de
signfauteuils rond een koloniale
tafel nodigen tot napraten.
Aan een belendend tafeltje zit een
echtpaar uit het Antwerpse. Hij,
81, is één van de oprichters van de
Academie voor de Streekgebonden
Gastronomie, een fijnproever dus.
Het zijn vaste gasten en steevast
openen zij de maaltijd met ieder
twaalf platte Zeeuwse oesters.
De kaart van Restaurant Nolet is in
mijn ogen uniek, er staan maar
vier vleesgerechten op: tournedos
(200 gram), pommes frites, salade
(€21), tournedos met champig
nons, pommes frites, salade
22,50), entrecöte met champig
nons, pommes frites, salade 18)
en kip met friet en appelmoes
13). Vlees voor noodgevallen, want
naar Nolet ga je voor de schaal- en
schelpdieren en de vis.
Ik krijg bij mijn glas witte huis
wijn een schelp vol met kreukels,
met flink wat peper gekookt. Een
maal aan het peuteren kun je niet
meer ophouden. Ze mogen blijven
staan bij de kreeftensoep (€8,65),
geserveerd met toast en boter. De
soep, aan tafel in het bord ge
schept, is rijk gevuld met verse
kreeft, geen restjes maar mooie
stukken en de terrine blijft op ta
fel voor een tweede opschep. Dat
is de royale stijl van Nolet, die ook
oestersoep en mosselsoep (beide
6,80) op het repertoire heeft en
een verrukkelijke bouillabaisse
27,25 voor 2 personen). Je kunt
kreeftensoep mee naar huis ne
men, evenals gerookte paling en
zalm, oesters, garnalen en verse
kreeft.
Met typerende culinaire vasthou
dendheid serveert Nolet Toast, to
ast met gerookte paling, gerookte
zalm, allebei met garnalen
12,50) en voor afvalligen met
champignons 8,20).
Volgend hoofdstuk is het Zeeban
ket, we zijn dan nog steeds aan de
voorgerechten: zes Zeeuwse oes
ters 19), zes Zeeuwse oesters ge
bakken 20,60), zes Zeeuwse oes
ters a l'escargot (€22), kreeften-
schelp thermidor 17,25) een half
vers kreeftje (€18,15). Kreeften-
cocktail 18), garnalencocktail
13,60) en garnalensalade 15).
En dan het meest bijzondere voor
gerecht: rauwe mosselen, de mou-
les parquées van Raymond van het
Groenewoud, vers opengestoken
en gegeten als een oester, een
heerlijk zilt voorafje.
Bekend bij liefhebbers is Nolet Le
pelstraat ook om zijn gebakken
mosselen die Harry niet vooraf
kookt maar rauw open steekt en
dan in de bruisende boter vlijt.
Het mosselseizoen is echter ge
daan en de boter bruist vandaag
voor mijn gebakken tong (groot)
waarvoor een dagprijs geldt, even
als voor de gekookte tong, de tong
(klein), de tong Jacqueline en de
kreeften die geroosterd of a la na-
ge, dus puur natuur, worden opge
diend. Kreeft thermidor en armori-
cain maakt Harry met zijn team,
bestaande uit zoon en toekomstig
opvolger Harco en sous-chef Anton
van de Maale, uitsluitend op be
stelling klaar.
Dochter Corina, tien jaar in de
keuken, maar nu gastvrouw, fi
leert de tong aan tafel, de filets
vlezig en sappig en glanzend van
de boter. Tong zoals tong moet
zijn maar zoals je ze zelden meer
ziet.
De nagerechten houdt Harry sim
pel: pannenkoeken, naturel, ge
flambeerd of geflambeerd met ijs,
kunnen tot 21 uur worden besteld.
Ouderwets lekker: ananas en gem
ber (€5,70), even duur als mijn
parfait met Grand Mamier.
Het Antwerps echtpaar vraagt naar
het meisje op een foto. Het is het
vierjarig dochtertje van de slager
dat gek op oesters is. Als Harry ze
open staat te steken, pikt ze er wel
eens een. Nolet is een huiskamer
vol heerlijkheden.
Restaurant Nolet
Lepelstraat 7
4401 EB Yerseke
Tel. 0113-571309
Fax. 0113-574348
Gesloten op maandag, behalve op
feestdagen
Keuken open van 12 tot 20 30 uur
Creditcards Visa, Mastercard en Amex.
Kinderen: halve porties
Vegetarisch, op afspraak
Rolstoel niet eenvoudig
Roken: met gescheiden
